به گزارش تابناک به نقل از فرارو، پس از حمله دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا با انتشار توییتی نوشت: «همه چیز خوب است! موشکهایی از ایران به دو پایگاه نظامی در عراق شلیک شد. برآورد تلفات و خسارت در حال انجام است. تا الان همه چیز خوب است! ما قویترین و مجهزترین نیروی نظامی جهان را داریم. من فردا صبح در اینباره صحبت خواهم کرد.»
عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق نیز در نخستین واکنش به حملات موشکی ایران به پایگاههای نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا در کشورش گفت که هنوز گزارشی از تلفات احتمالی این حملات دریافت نکرده است.
نخست وزیر عراق با تاکید بر اینکه اوضاع را از نزدیک دنبال میکند همه طرفها را به خویشتنداری و احترام به توافقهای بینالمللی دعوت کرد.
عبدالمهدی همچنین بحران موجود را برای کشورش، منطقه و جهان بسیار خطرناک توصیف کرده و نسبت به وقوع یک جنگ مخرب و تمام عیار هشدار داده است.
کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، بریتانیا و آلمان این حمله را محکوم کرده اند. آمریکا تاکنون موضع رسمی در این باره اتخاذ کرده است. انتظار میرود تا ساعاتی دیگر با آغاز روز کاری در ایالات متحده واکنشهای رسمی در این باره صورت گیرد.
مقامات آمریکایی پیشتر در حال ارزیابی تلفات احتمالی و خسارتها بوده اند. بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا اعلام کرده که به نیروهای آمریکایی و بریتانیایی آسیبی وارد نشده است.
به نظر میرسد با این حمله واکنش نظامی ایران پایان یافته باشد. محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در این باره امروز گفت: «اقدام نظامی ایران انجام شده است، اما همانطور که حضرت آقا فرمودند، این یک سیلی به آمریکا بود. انتقام خروج آمریکاییها از منطقه است.»
به نظر میرسد حمله ایران بسیار حساب شده و هدفمند و در راستای کاهش تنشها بوده است. مقامات عراقی اعلام کردند که ایران، کمی پیش از حملهٔ موشکی خود به پایگاههای آمریکایی، به مقامات عراقی اعلام کرده بود که میخواهد حملهای در درون خاک این کشور انجام دهد. به گفته این مقامات همزمان با اعلام ایران، ارتش آمریکا نیز از حملهٔ قریبالوقوع ایران خبر داده است.
دفتر نخستوزیری عراق در بیانیهای اعلام کرد که پس از نیمهشب چهارشنبه، این نهاد «پیامی شفاهی» از ایران دریافت کرده است که در آن تأکید شده ایران در پاسخ به شهادت سردار قاسم سلیمانی به زودی حملهای را به پایگاههای عراقی که سربازان آمریکایی را در خود جا دادهاند انجام خواهد داد.
همین منبع اعلام کرد که «تقریبا همزمان» با رسیدن این پیام، آمریکاییها با ما تماس گرفتند.
نظامیان فنلاندی حاضر در عراق نیز اعلام کردند پیش از حملهٔ شب گذشتهٔ ایران، هشداری دریافت کرده بودند. بنابر اعلام مقامات این کشور نیروهای فنلاندی حاضر در پایگاه اربیل، قبل از حملات موشکی ایران راهی پناهگاه شدهاند و آسیبی ندیدهاند.
واکنشها در آمریکا فعلا اندک بوده است. چند سناتور آمریکایی از وضعیت ابراز نگرانی کرده اند و گفته اند ظرفیت یک جنگ تازه در جهان وجود ندارد. در همین حال، مایک پنس، معاون رئیسجمهوری آمریکا، قانونگذاران ارشد ایالات متحده را در جریان حملات موشکی سپاه پاسداران قرار داد.
دستیاران نانسی پلوسی، رئیس دمکرات مجلس نمایندگان ایالات متحده، و چاک شومر، رهبر اقلیت دمکرات در سنا، گفتهاند پلوسی و شومر هر دو تلفنی با پنس گفتگو کردهاند.
پلوسی در حساب کاربریاش در توئیتر خواستار کاهش خشونت از سوی طرفین شده و نوشته است که آمریکا و جهان تاب یک جنگ دیگر را ندارد.
جاناتان مارکوس، خبرنگار دیپلماتیک و دفاعی بیبیسی در توئیتی در تحلیل اوضاع نوشته است: «حملات موشکی ایران به پایگاههای آمریکاییها در عراق را میتوان پاسخی ملایم از سوی ایران برداشت کرد.»
به گفته او "به روشنی مشخص است که حملات زمانی هماهنگ شده بود که کمترین آسیب را به جا بگذارد. با وجود تنشهای لفظی که بین ایران و آمریکا رد و بدل میشود، هیچ یک از دو کشور نمیخواهند وارد جنگ شوند؛ بنابراین شاید بشود در این مقطع زمانی درگیری را همینجا تمام شده حساب کرد."
علی بیگدلی استاد دانشگاه تحلیلگر مسائل بین الملل درباره حمله سپاه پاسداران به مواضع آمریکا در عراق به فرارو گفت: «این اقدام توانست مقداری زیادی التهاب جامعه را کاهش داد و جامعه را مقداری راضی کند. این اقدام بسیار موثر بود. اگر چه رهبر انقلاب هم فرمودند که این همه کار نیست. ممکن است منظور ایشان اقدامات سیاسی باشد و یا شاید هم اقدامات نظامی تداوم داشته باشد که این بستگی به واکنش امریکا دارد.»
او افزود: «واکنش آمریکا هم بستگی به این دارد که چه اتفاقی در حملات رخ داده است. اگر آنگونه که رسانههای ایران میگویند تعداد زیادی کشته و زخمی شده اند، ممکن است آمریکا پاسخ دهد، اما اگر کسی کشته نشده باشد، ممکن است آمریکا واکنش نظامی نشان ندهد. به هر صورت باید منتظر واکنش مقامات آمریکایی در ساعات آینده بود.»
این استاد دانشگاه با اشاره به برخی گزارشها مبنی بر اینکه این حمله کشتهای نداشته، افزود: "در این حالت ممکن است هماهنگیهایی با مقامات عراقی وجود داشته که سطح تلفات کاهش یابد و در واقع حمله ایران یک حمله کنترل شده بوده است؛ که البته برای پیشگری از افزایش تنشها اقدامی منطقی است.»
بیگدلی تاکید کرد: "تا الان وضعیت خوب بوده است و امیدواریم که تنشها ادامه پیدا نکند و آمریکا هم سر عقل بیاید و دست به اقدام متقابل نزند. البته این بستگی به اتفقات رخداده در حملات دارد. اگر خونی ریخته نشده باشد احتمال واکنش آمریکا کاهش مییابد. با این حال با تامل بیشتری در این باره صحبت کرد تا واکنشها را دید."
او درباره احتمال واکنش گروههای دیگر همچون حشد شعبی و حمله به مواضع آمریکا از سوی این گروهها گفت: "به نظر میرسد بهتر است اقدامات نظامی در همین جا پایان یابد و گروههای نزدیک به ایران نیز از فاز نظامی خارج شوند و اقدامات سیاسی را در پیش گیرند. رهبر انقلاب هم به نوعی همین روش را مورد تاکید قرار دادند و خواستار خروج نیروهای آمریکایی از منطقه شدند. من هم با نظر آقای ظریف که تا همین اندازه کافی است، موافقم."