اگر این تنش‌ها نبود، مسافران هواپیمای اکراین اکنون در کنار خانواده خود بودند

جاستین ترودو نخست، وزیر کانادا، روز دوشنبه گفت: اگر به خاطر افزایش تنش های اخیر که بخشی از آن توسط آمریکا رقم خورده است، نبود، قربانیان هواپیمای ساقط شده در ایران اکنون زنده و نزد خانه و خانواده خود بودند.

تحریریه تابناک جهان؛ ترودو در مصاحبه ای با تلویزیون Global بیان کرده: فکر می کنم اگر این تنش‌ها نبود، اگر افزایش تنش اخیر رخ نداده بود، کانادایی های این پرواز اکنون در خانه و کنار خانواده خود بودند.

وی مسئولیت بخشی از این تنش را گردن آمریکا انداخته و گفته: جامعه بین الملل باید در مورد یک ایران غیر هسته ای و همچنین در مورد مدیریت این بحران در منطقه که به خاطر اقدامات آمریکا نیز هست، کاملا شفاف باشد.

کانادا اعلام کرده است؛ ۵۷ مسافر این هوایپما شهروند این کشور و بسیاری از آن‌ها دارای تابعیت ایرانی نیز بوده اند. ترودو همچنین اظهار داشته که وی خواهان آن بوده که از سوی واشنگتن در مورد حمله پهپادی به کاروان سردار سلیمانی آگاه شود.

چندی قبل، ترودو خواستار آن شد که ایران در مورد سقوط این هواپیما با شفافیت کامل به کانادا توضیح دهد. نخست وزیر کانادا گفت، در یک تماس تلفنی با حسن روحانی که در اولین ساعات روز شنبه صراحتا بیان کرد که این هواپیما به اشتباه توسط موشک‌های ایرانی ساقط شده است، خواهان این توضیحات شفاف شده.

روز شنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی تلویزیونی ترودو بیان کرد، به روحانی گفته که پذیرش این اقدام "یک گام مهم" است؛ اما باید اقدامات بسیاری انجام شود. وی گفت: باید یک تحقیق کامل و جامع انجام شود. ما به وضوح کاملی درباره چگونگی وقوع چنین فاجعه وحشتناکی نیاز داریم. ایران باید مسئولیت کامل این مساله را به عهده بگیرد.

ترودو در این مصاحبه بیان کرد: من قطعا به خاطر آنکه در سراسر این کشور خانواده‌هایی به خاطر از دست دادن عزیزانشان غمگین هستند، عصبانی و خشمگین هستم. چرا خانواده‌های جامعه ایرانی-کانادایی آنقدر رنج می‌برند؛ چرا همه این کانادایی‌ها به خاطر از دست دادن بیهوده و پوچ زندگی عزیزانشان شوکه شده و وحشت زده هستند؟ این یک فاجعه بزرگ برای کل کشور کانادا و نه فقط برای جامعه ایرانی است.

ترودو در پاسخ به این که آیا اوتاوا از تهران جهت پرداخت غرامت به خانواده‌های قربانیان این حادثه در کانادا، درخواستی داشته است یا خیر، تاکید کرد: این درخواست انجام شده است.

وی همچنین گفت، به روحانی اصرار داشته که کانادا حتما اجازه شرکت در تحقیقات در مورد سقوط این هواپیما را داشته باشد. ایران روز دوشنبه تأیید کرد که سه عضو یک تیم کانادایی در راه تهران هستند و برای تحقیقات در این خصوص به بقایای هواپیما و جعبه‌های سیاه دسترسی خواهند داشت.

مهمترین نکته در میان سخنان جاستین ترودو، تلاش وی در موضعی منصفانه در جریان سقوط هواپیمای ایرانی است. صرف نظر از آنکه طی روز‌های اخیر در میان محافل داخلی (اعم از رسانه‌ای و سیاسی) توضیحات فروان و بعضا کاملا در تضاد و تناقضی در مورد چرایی شلیک موشک به سمت هواپیمای اوکراینی ارائه شده است، نکته مهم آن است که فضای بین المللی اکنون نیازمند «توضیحات شفاف» در این خصوص است.

بدون شک اقناع افکار داخلی در مورد چرایی این اتفاق، تفاوت اساسی و بنیادینی با خواست جامعه بین الملل دارد؛ خواستی که در بیان جاستین ترودو به عبارت «قبول کامل مسئولیت از سوی ایران» بیان شده است؛ این همان کاری است که سردار حاجی زاده در اولین ساعات انجام داد، اما متاسفانه طی دو روز گذشته این خط شفاف و مسئولیت پذیر کمرنگ شده است.

به نظر می رسد، اکنون بیش از هر زمانی فرصت برای نشان دادن وجهه‌ای مسئولیت پذیر از ایران نزد جامعه بین المللی فراهم شده است. رخ دادن این خطا به هر سبب و به هر علتی، نباید مانع از آن شود که ایران با شفافیت کامل نزد افکار عمومی داخلی و خارج و نزد محافل رسمی بین المللی در خصوص این ماجرا توضیحات ارائه کند.

تحقیق و تفحص پیرامون چرایی رخ دادن این فاجعه و تفکر پیرامون همه فاکتور‌های احتمالی دخیل در آن، موضوعی است که بعد از این مسئولیت پذیری شفاف و صریح باید به آن پرداخت.