تحریریه تابناک جهان؛ سال ۲۰۱۳ و در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد در ایران، سلطان قابوس، پادشاه فقید عمان به نتانیاهو پیشنهاد میکند که وی میتواند یک کانال گفت و گوی محرمانه بین ایران و اسرائیل ایجاد کند؛ اما نتانیاهو پس از مشورت با مشاور امنیت ملی اش، «یاآکوف امیدرور»، این پیشنهاد را رد میکند. امیدرور در آن زمان معتقد بود که اگر اسرائیل چنین پیشنهادی را بپذیرد، خود به خود به گفت و گویهای ایران و آمریکا ـ که در آن زمان به وساطت عمان آغاز شده ـ مشروعیت داده است.
به گزارش «تابناک»؛ باراک دیوید از مقامات سابق، که در این ارتباط با کانال ۱۳ تلویزیون اسرائیل گفتوگو میکرد، اظهار داشت: «نتانیاهو در سال ۲۰۰۹ هر گونه گفت وگو از سوی موساد با هر مقام های ایرانی را بدون اجازه او ممنوع کرده بود؛ ممنوعیتی که فقط شامل ایران بود و هیچ کشور دیگری شامل این ممنوعیت نبود؛ با وجود این، در سال۲۰۱۳ مقامات اسرائیل مطلع شدند که ایران و آمریکا محرمانه در عمان در حال گفتوگو هستند».
اهمیت خبر
در طول جنگ ایران و عراق، گاهی قطره چکانی اخباری در رسانههای مختلف عربی منتشر میشد که ایران با واسطه سلاحهایی را از اسرائیل خریداری و از آن سلاحها برای جنگ با یک کشور مسلمان دیگر یعنی عراق استفاده میکند. در طول جنگ، یکی از بحثهای موجود در نشریات عربی این بود که ایران و اسرائیل در حال همکاری با هم علیه یک کشور عرب و مسلمان هستند. عمده هدف هم این بود که نشان دهند سیاست ایران ضد اسرائیلی نیست و اعراب خود باید مساله فلسطین را حل کنند که مبنای راه حل آنان نیز سازش و عادی سازی رابطه با اسرائیل بود. انتشار این خبر همزمان با رونمایی از معامله قرن و مخالفت ایران با آن، افکار عمومی جهان عرب را هدف قرار داده است؛ بدین ترتیب که آنان را از وقوع یک معامله محرمانه بین ایران و اسرائیل، بترساند. از یک سو، کشورهایی چون سعودی و امارات میتوانند از فکتهای موجود در این خبر برای تشویق دیگر کشورهای عربی جهت پیوستن به معامله قرن استفاده کنند و از سوی دیگر، رژیم اسرائیل میتواند از چماق یک معامله محرمانه با ایران، بر سر کشور عربی برای سازش با خود استفاده کند.
امیدرور، مشاور امنیت ملی نتانیاهو هم به شبکه ۱۳ اسرائیل گفت: من در همان زمان اعتراض خودم را به گفت و گوی محرمانه ایران و آمریکا در عمان، به سوزان رایس مشاور امنیت ملی اوباما اعلام کردم و گفتم: این آزار دهنده است که آمریکاییها تصور کرده اند، ما درباره این گفتوگوهای محرمانه بی اطلاع هستیم. به هر حال آمریکاییها کم یا زیاد به نوعی با ما روبازی نکرده بودند.
در ماه می همان سال، روحانی در ایران به قدرت رسید و سلطان قابوس این را به مثابه فرصتی تلقی کرد که مجددا تلاشش را برای باز کردن کانالی برای گفت و گوی محرمانه بین ایران و اسرائیل آغاز کند. یکی از مقامات سابق اسرائیلی به شبکه ۱۳ گفته است که مدیر موساد، «تامیر پادرو» در این ارتباط، اطلاعاتی را که از عمانیها گرفته بود، با نتانیاهو در میان گذاشت. او به نتانیاهو گفت که پیشنهاد عمان، باز کردن کانالی محرمانه بین ایران اسرائیل است تا بدین وسیله دو کشور بتوانند تنشهای موجود را کاهش دهند. مقامات عمان معتقدند بودند که گفت و گوی محرمانه بین ایران و اسرائیل همزمان با گفتوگوهای تهران و واشنگتن، احتمالا موفقیت مذاکرات را تضمین خواهد کرد. پیام عمان به اسرائیلیها دقیقا این عبارت بود: «اگر شما هیچ نکته مشترکی با هم ندارید؛ اما گفتوگوها باعث کم شدن تنش خواهد شد و عدم گفتوگو منجر به جنگ خواهد شد».
مقامات موساد معتقد بودند که حداقل باید پیشنهاد سلطان عمان را در این ارتباط بررسی کرد، اما مشاور امنیت ملی نتانیاهو با بررسی این طرح هم مخالف بود. وی میگفت: هدف اصلی طرح عمان این است که با ایجاد کانالی بین ایران و اسرائیل، گفت و گوی ایران و آمریکا را پوشش دهد تا مخالفتی با آن نشود و در نهایت نتانیاهو هم نظر مشاور امنیت ملی اش را تایید کرد و گفت: تا زمانی که ایرانیها اعلام میکنند، قصد نابودی ما را دارند، ما با ایران هیچ گفت و گویی نمی کنیم. با وجود این، برخی دیگر از مقاماتی که در جریان این تحولات بودند، معتقدند که طرح عمان، ابتکار خوبی بود که نتانیاهو آن را از دست داد.
مشخص نیست که سلطان فقید ،طرحش را برای ایجاد این کانال گفت و گوی محرمانه با مقام های ایرانی هم در میان گذاشته یا اینکه ابتدا با مقام های اسرائیل مطرح کرده و پس از پاسخ منفی آنان، طرف ایرانی را در جریان قرار نداده است؛ اما اگر طرح را با مقام های ایرانی ابتدا در میان گذاشته است، احتمالا موافقتی با آن شده که او ادامه تحولات را در این ارتباط با طرف اسرائیلی پیگیری کرده است.
***تصویر داخل این خبر متعلق به سلطان قابوس، پادشاه فقید عمان و عکس نمایه خارجی خبر نیز متعلق به مشاور امنیت ملی نتانیاهو «یاآکوف امیدرور» است.