چگونه مشخص میشود که افراد مشکوک به ابتلا به ویروس کرونا، بیمار هستند یا به ویروسی دیگر مثل آنفلوانزا یا سرماخوردگی مبتلا هستند؟ با توجه به شیوع کووید ۱۹ در برخی نقاط کشورمان و نگرانیهایی که به دنبال داشته، بد نیست در این خصوص اطلاعاتی کسب کنیم.
به گزارش «تابناک»، از روزهای ابتدایی تشخیص نسخه جدیدی از ویروس کرونا در شرق چین، ماموریتی ویژه پیش روی دانشمندان قرار گرفت؛ راه تشخیص این ویروس. ماموریتی که برای یافتن درمان بیماران بسیار حیاتی بود و همین درجه از اهمیت موجب شد که تکاپویی شبانه روزی برای شناسایی این ویروس در دستور کار قرار گیرد.
احتمالا درباره این فرایند تا حدودی شنیده اید و میدانید که پیرو این تحقیقات بود که ابتدا ظن دانشمندان به خفاشها رفت و بعد پای مارها به ماجرا باز شد و بعد از مدتی این ادعا مطرح شد که ریشه این بیماری، یکی دیگر از جاندارانی است که در سبد غذایی چینیها قرار دارد. موجودی با نام پنگولین که نوعی مورچه خوار فلس دار است.
اما اهمیت این مسائل چیست و چه فرقی میکند که ویروس جدید کرونا از کجا آمده است؟ بهترین پاسخ به این سوال را باید اتفاقی دانست که اوایل نخستین ماه میلادی (ژانویه) به نتیجه رسید و موجب شد فرمول ژنتیکی ویروس جدید در دسترس همگان قرار گیرد. فرمولی که برای رسیدن به آن زحمات زیادی کشیده شده و حالا با کمک آن میشود تشخیص داد که افراد مبتلا به آنفلوانزا هستند یا ویروس جدید کرونا یا همان «سارس-کوو-۲».
به این صورت که از افراد مشکوک به ابتلا به این ویروس، نمونهای از مخاط بینی یا دهان میگیرند (شبیه کشیدن گوش پاک کن داخل دهان یا بینی افراد بیمار) و بعد سراغ روشی میروند که برا تشخیص سریع ویروسهایی مانند ایدز یا سارس (که این هم بیماریایست که نسخه دیگری از ویروس کرونا به وجود میآورد) به کار میرود. روشی بر پایه مقایسه.
به این صورت که نمونههای گرفته شده با نوعی تکنیک «واکنش زنجیره پلی مراز» (Polymerase Chain Reaction یا PCR) به تودهای از مولکولهای ژنتیکی (DNA در سلولهای معمولی و RNA در امثال ویروس کرونا) تبدیل میشود که میشود به کمک آن با توالی ژنوم به دست آمده از ویروس جدید قیاسی ترتیب داد و نتیجه گرفت که آیا با ویروسی مشابه مواجهیم یا خیر.
عجیب و قابل تامل:
روز گذشته خبری منتشر شد که حکایت از قرار داشتن یکی از شهرداران مناطق 22 گانه تهران در فهرست افراد مشکوک به ابتلا به ویروس کرونا و انتقال وی به قرنطینه داشت. فردی که گفته شد اخیرا در شورای شهر و چند نشست حضور یافته و ممکن است ناقل بیماری به دیگر مسئولان شده باشد. بعد از انتشار این خبر، رئیس شورای شهر تهران از مراجعه اش به مراکز درمانی برای انجام تست کرونا خبر داد و یادآور شود که جز وی، دیگر اعضای شورای شهر هم این تست را انجام خواهند داد. ساعاتی بعد هم خبری به نقل از رئیس شورای شهر تهران منتشر شد که تاکید داشت نتیجه تست مشخص شده و نه محسن هاشمی و نه هیچ یک از اعضای دیگر شورای شهر به ویروس مبتلا نیستند. اما مگر ممکن است در عرض چند ساعت نتیجه تست مشخص شود؟ با خواندن این مطلب احتمالا پاسخ دادن به این سوال برایتان ساده است!
ذکر این نکته بد نیست که در هفتههای گذشته و پیش از آنکه موردی از ابتلا به ویروس کرونا در کشورمان گزارش شده باشد، خریداری محمولهای از کیتهای تشخیص این ویروس از آلمان در دستور کار متولیان بهداشت و درمان در کشورمان قرار گرفته و با اتکا به این کیتهای خریداری شده است که میبینیم تشخیص قطعی ابتلا به ویروس در کشورمان ممکن است و از این بابت نگرانیای وجود ندارد.
با این یادآوری، بد نیست به نکتهای بسیار کلیدی و مهم هم اشاره کنیم که ظاهرا دست اندرکاران مقابله با کرونا در کشورمان تا حدودی با آن دست به گریبان هستند. اینکه برخی تصور میکنند با داشتن نشانههایی مانند سرماخوردگی یا آنفلوانزا، حتی اگر برخی از علائم را داشده باشند و آن نشانهها و علائم حاد هم نباشد، کاندیدای تست کرونا هستند و میبایست مورد آزمایش قرار گیرند. باوری ناصحیح که بهتر است تشخیص آن را به کادر درمانی و پزشکانی واگذار کنیم.
اما بشنوید از ادامه ماجرا که به تاکید موکد مسئولان وزارت بهداشت کشورمان فرایندی زمان بر است و ۴۸ ساعت به طول میانجامد. به این صورت که بعد از تست، همزمان با آزمایش های بالینی و عکس برداری از ریه، موارد مشکوک به ابتلا به ویروس در قرنطینه نگه داشته میشوند تا دو روز بعد نتیجه آزمایش مشخص شود و اگر مثبت بود، به فرایند درمان و قرنطینه و تست اطرافیان ایشان گره بخورد و اگر منفی بود، افراد با این اطمینان که مبتلا به کووید ۱۹ نیستند، به زندگی عادی بازگردند.
البته در صورت مثبت اعلام شدن نتیجه هر فرد، تست دیگری روی او انجام میشود تا ابتلای وی به ویروس قطعیت بیابد و اگر آن تست هم مثبت بود، با کیتهای ویژهتر میکوشند نوع ویروسی که به آن مبتلاست را مشخص کنند تا دریابند وی به سارس یا مرس مبتلاست یا کووید ۱۹. نقطه پایانی بر آزمایشها و شروع فرایندهای درمانی و پی گرفتن زنجیرههای احتمالی افرادی که در مراوده با فرد مبتلا به ویروس مبتلا شده اند.