باز هم پای مجوز صادراتی در میان است؛ چرا باید نهاده‌های دامی در این شرایط صادر شوند؟

نهاده‌های دام و طیور و قیمت آن‌ها یکی از اصلی‌ترین اجزای تشکیل دهنده قیمت فرآورد‌های دام و طیور می‌باشند؛ برای نمونه حدود ۷۵ درصد از قیمت تمام شده گوشت مرغ مربوط به جیره غذایی آن است. حدود ۶۰ درصد از جیره غذایی مرغ را ذرت و حدود ۳۰ درصد را نیز کنجاله سویا تشکیل می‌دهد؛ بنابراین ۹۰ درصد از جیره غذایی مرغ را ذرت و کنجاله سویا تشکیل می‌دهند.

به گزارش تابناک اقتصادی، بخشی از ذرت و کنجاله سویا در داخل تولید می‌شود و بخشی نیز وارداتی است. طبق آمار‌های موجود در یک سال حدود ۶.۵ تا ۷ میلیون تن ذرت و حدود ۳ میلیون تن کنجاله سویا برای کل صنعت دام و طیور کشورمان مورد نیاز است که طبیعتاً بخشی از آن به صورت واردات تامین می‌شود.

با توجه به اینکه فاکتور نهاده‌ها در قیمت فرآورده‌های دام و طیور تاثیر فراوانی دارد و همچنین از آنجا که تولید داخل در این زمینه جوابگوی مصرف نبوده و بخشی به صورت واردات تامین می‌شود، دولت از فروردین ماه سال گذشته تصمیم گرفت برای جلوگیری از تاثیر جهش نرخ ارز بر قیمت فرآورده‌های دام و طیور، برای واردات نهاده‌های دام و طیور از جمله ذرت، سویا و جو ارز ۴۲۰۰ تومانی اختصاص دهد. حتی بعد از آنکه در مرداد ماه سال گذشته فهرست کالا‌های ارزبگیر دولتی کوتاه‌تر شد و به ۲۵ قلم کاهش یافت، نهاده‌های دامی به جهت اهمیتی که داشتند از این فهرست خارج نشدند.

به هر صورت با تمام مشکلات موجود از جمله شرایط تحریمی کشور، دولت سعی نموده است تا نهاده‌های مورد نیاز دامداران و مرغداران کشور را با هر سختی شده، تامین کند. حالا در این شرایط وزارت صمت تصمیم عجیبی را گرفته و اجازه صادرات ۵۰ هزار تن خوراک دام و طیور را داده است!

سعید عباسپور مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات در نامه‌ای به گمرک ایران اعلام کرده است: به پیوست تصویر نامه دفتر برنامه ریزی تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت متبوع در خصوص صادرات حداکثر ۵۰ هزار تن خوراک دام و طیور، منضم به نامه انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان ایران دال بر صادرات هفت هزار تن خوراک دام و طیور در مرحله اول ارسال می‌شود. خواهشمند است صادرات اقلام فوق الذکر بر اساس سهمیه مندرج در نامه انجامن و با رعایت سایر مقررات مربوطه انجام پذیرد.

چند پرسش از وزارت صمت

• این اجازه صادرات نهاده‌های دامی در حالی داده شده است که طبق اطلاعات منتشر شده توسط مرکز پژوهش‌های مجلس از ابتدای سال جاری تا ۱۶ آذرماه، حدود ۵.۹ میلیون تن ذرت به ارزش ۱.۴ میلیارد دلار، ۲.۲ میلیون تن جو به ارزش ۵۸۹ میلیون دلار و حدود ۱.۲ میلیون تن کنجاله سویا به ارزش ۵۴۵ میلیون دلار با ارز دولتی (دلار ۴۲۰۰ تومانی) وارد شده است.

اولین پرسش این است چرا در حالی که دولت یارانه ارزی می‌دهد تا نهاده‌های دامی در شرایط تحریمی وارد کشور شود، وزارت صمت اجازه صادرات نهاده‌های دامی را می‌دهد؟ چه تضمینی وجود دارد که این نهاده‌های دامی که قرار است صادر شوند، با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد نشده باشند؟ در صورتی که این نهاده‌ها با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد شده باشند، آیا این نوعی اعطای رانت به صادرکنندگان نیست؟ هرچند پیش بینی می‌شود که در پاسخ به این سوال، گفته شود: با پرداخت عوارض صادراتی انجام می‌شود. اما به راستی در شرایط جنگ اقتصادی که دولت برای به دست آوردن حتی یک دلار نفتی، تلاش بسیاری دارد، بایستی صادرات کالای وارداتی با ارز دولتی، در دستور کار قرار گیرد؛ حتی با پرداخت عوارض صادراتی؟ پس تکلیف حمایت از تولیدکننده در این شرایط حساس چه می‌شود؟!

• حسن عباسی معروفان مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام کشور طی مصاحبه ای در بیستم اسفندماه سال جاری با اشاره به عدم تخصیص ارز برای ترخیص بار کشتی ‌های نهاده‌ های دامی افزود: حدود ۸۰ روز است که بانک مرکزی، ارزی را برای واردات نهاده های دامی به خصوص ذرت اختصاص نداده و از سوی دیگر کشتی های بخش خصوصی در بنادر منتظر تخصیص ارز هستند. مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام کشور گفت: در صورت نرسیدن بار ذرت بخش خصوصی به بازار، تاوان آن را دولت و شرکت پشتیبانی امور دام باید بپردازند، همان‌طور که در یک ماه اخیر هم از ذخایر استراتژیک بیش از ۳۰۰ هزارتن نهاده دامی در کشور توزیع شده است در حالی که چنین تکلیفی را نداشتیم.

حالا پرسش این است در شرایطی که به گفته مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام حدود هشتاد روز است که بانک مرکزی ارزی برای واردات نهاده های دامی تخصیص نداده است و به همین دلیل در یک ماه اخیر شرکت پشتیبانی امور دام از ذخایر استراتژیک بیش از ۳۰۰ هزارتن نهاده دامی در کشور توزیع کرده در حالی که چنین تکلیفی را نداشته، چرا باید وزارت صمت اجازه صادرات 50 هزار تن خوراک دامی را صادر کند؟

• از 29 بهمن ماه سال جاری که شیوع ویروس کرونا در ایران به صورت رسمی اعلام شده است تولیدکنندگان با مشکلات جدی مواجه شده اند و کسب و کارها با رکود روبه رو هستند. متاسفانه در شرایطی که همه تلاش مسئولین باید در راستای کمک به کسب و کارها باشد این صادرات نهاده های دامی می تواند مشکلات دامداران و مرغداران را دو چندان کند.

شایان ذکر است در سیزدهم اسفندماه سال جاری نمایندگان هفت تشکل خصوصی بخش کشاورزی در نامه‌ای به اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور از کمبود نهاده‌ های دامی بویژه ذرت در آستانه شب عید خبر دادند و از دولت خواستند تدابیر لازم را در این زمینه اتخاذ کند.

در متن این نامه آمده بود؛

"معاون محترم اول ریاست جمهوری

احتراماً، به استحضار می‌رساند که با توجه به شرایط فصل و نزدیکی به ایام عید تولید کنندگان با حداکثر ظرفیت در بخش‌های تولید مرغ، تخم مرغ، شیر و گوشت قرمز اقدام به پرورش دام و طیور نموده اند. متأسفانه در این شرایط با کمبود تأمین نهاده‌های مورد نیاز از جمله ذرت که یکی از عمده ترین نهاده مورد نیاز پرورش دهندگان است، مواجه شده ایم. به طوری که قیمت این نهاده در بازار آزاد به بالای دو هزار تومان رسیده و سایر نهاده‌ها نیز با وضعیت مشابهی مواجه هستند. ادامه این روند منجر به بروز تلفات و خسارات جبران ناپذیر به سرمایه‌های ملی، کاهش تولید، عرضه محصولات نهایی خواهد شد.

خواهشمند است دستور فرمائید نسبت به رفع این مشکلات به هر طریق ممکن اقدامات لازم صورت گیرد. لازم به ذکر است که بخشی از مشکلات ایجاد شده، ناشی از تصمیمات اشتباه به واسطه تغییر رویه‌ها و همچنین عدم تخصیص به موقع و کافی ارز می‌باشد. در ضمن چنانچه امکان تأمین ارز متناسب با حجم تولید مورد انتظار دولت محترم وجود ندارد، اعلام فرمایند تا براساس منابع ارزی قابل تخصیص، سطح تولیدات در گوشت مرغ، تخم مرغ، شیر و گوشت قرمز تنظیم شود".

حالا پرسش از وزارت صمت این است در حالی که بازار داخل با مشکل تامین نهاده های دامی رو به روست، این صادرات نهاده های دامی چرا باید انجام شود؟

• به دلیل کمبود نهاده های دامی، همان گونه که در متن نامه بالا ذکر شده، قیمت نهاده ها افزایش یافته است، به طوری که به عنوان نمونه قیمت ذرت به بیش از دو هزار تومان رسیده است. حالا این پرسش مطرح است که آیا این اجازه صادرات نهاده های دامی به افزایش قیمت نهاده ها در بازار دامن نخواهد زد؟ چرا باید در این شرایط اجازه صادرات نهاده های دامی داده شود؟