سی ام بهمن ماه، اولین موارد ابتلای به «کرونا» در ایران توسط وزارت بهداشت اعلام شد که اتفاقا هر دوی این افراد در شهر مقدس قم سکونت داشتند و در همان روز هم خبر فوت آنها اعلام شد؛ این موضوع یعنی اینکه این دو دست کم هفت روز و حداکثر چهارده روز قبل دچار ویروس «کووید ۱۹» شده بودند و در این مدت حتما افراد دیگری را هم به این ویروس مبتلا کرده اند؛ لذا لازم بود خیلی زود تصمیم گیری لازم در خصوص جلوگیری از شیوع این بیماری صورت بگیرد.
به گزارش «تابناک»؛ از همان ابتدای کار اقدامات لازم در دولت، وزارت بهداشت و سایر نهادهای مسئول برای مبارزه با کرونا انجام و آغاز شد؛ کما ایکه هر چه جلوتر رفتیم به دلیل ناشناخته بودن این بیماری، لازم دیده شد که نهادهای بیشتری مثل نیروهای مسلح درگیر این موضوع شده و کمکهای لازم را برای مهار هرچه زودتر «کرونا» در ایران انجام بدهند. البته هرچه جلوتر رفتیم، تجربه بیشتری در مبارزه با این ویروس به دست آوردیم و به سمت بهبود اقدامات و تصمیم گیریها هم رفتیم.
استانهای قم و مرکزی اولین مراکز شیوع بیماری «کرونا» در کشور اعلام شدند و در ابتدای کار هم وضعیت بغرنج تری نسبت به سایر بخشها داشتند. در همان ابتدای کار، برخی کنشگران سیاسی و اجتماعی اظهارنظرهایی در خصوص لزوم قرنطینه شهرهای آلوده به ویروس «کرونا» مطرح کردند، اما تصمیم دولت هیچ گاه قرنطینه کردن شهرها شبیه آنچه در چین اتفاق افتاد نبود؛ این موضوع را رئیس جمهور در یکی از جلسات اخیر صراحتا هم اعلام کرد.
مراجع مخالف قرنطینه قم بودند یا مخالف؟
اما خب، رسانههای معاند فارسی زبان و ساکنان کمپهای آلبانی (منافقین) این موضوع را فرصت خوبی برای وارد کردن هجمه به اماکن مقدس، مراجع و حوزههای علمیه دیدند، کما اینکه از ابتدای کار هم فضا این گونه نشان داده شده که «مراجع تقلید و علما» با قرنطینه شهر قم و تعطیل کردن مراسم و مناسک مذهبی مخالف هستند؛ موضوعی که اصلا صحت نداشت و در زمانی که لازم بود، اقداماتی برای تعطیل کردن اماکن مقدس، مراسم و مناسک مذهبی و دینی و اقداماتی از این دست صورت بگیرد، مراجع تقلید در جهت حفظ جان مردم وارد عرصه شد و بر لزوم انجام هرگونه اقدامی که مانع از شیوع ویروس میشود، نظیر تعطیلی حرمهای مقدس، نماز جمعه، اعتکاف و ... تاکید کردند.
همان گونه که در ابتدای این موضوع شاهد بودیم، برخی تندروهای مذهبی و افرادی که میتوان آنها را مقدس مأب، کج فهم در امور دینی و دچار افراط در انجام امورات شرعی و مذهبی دانست با اقداماتی مثل تعطیل کردن حرمهای مقدس در کشور و تعطیلی اعتکاف و نماز جمعه و جماعت مقاومتهایی نشان دادند و اگر نبود همراهی و حمایت مراجع تقلید و روحانیت، این دست افراد مشکلات زیادی برای انجام اقدامات در جهت جلوگیری از شیوع بیماری در کشور ایجاد و تصویر بیرونی نادرستی هم از کشورمان به خارج از مرزها مخابره میکردند؛ مانند آنچه از سوی «لیسندگان اماکن مقدس» شاهد بودیم که بازتاب منفی هم در جهان پیدا کرد.
چرا قم قرنطینه نشد؟
اما اخیرا رئیس دفتر رئیس جمهور در رابطه با اینکه چرا قم همان ابتدای ورود بیماری قرنطینه نشد، یا فراتر از آن چرا ایران به سمت قرنطینه کامل نرفت، توضیحاتی داده و خاطرنشان کرده است: «این پیشفرض که استفاده از قرنطینه کامل، منجر به کنترل سریعتر بیماری میشد، با توجه به تجربه کشورهای دیگر و آمارهای سازمان بهداشت جهانی، امروز مخدوش شده است.»
محمود واعظی گفت: متخصصان ما در نظام سلامت، از همان ابتدا نگاهشان این بود که قرنطینه کامل ـ چه در خصوص قم و چه در خصوص شهرهای دیگر ـ کارساز نخواهد بود و به جای آن الگویی خاص جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با بیماری طراحی و پیشنهاد کردند که در هفتههای گذشته، گام به گام اجرایی شده است.
وی ادامه داد: گذشته از این، عجیب این است که امروز کسانی منتقد قرنطینه نشدن قم شدهاند که در زمان اعلام موضوع بیماری در کشور، آن را پروژه سیاسی دولت برای تأثیر گذاشتن در انتخابات و ... میدانستند.
رئیس دفتر رئیس جمهور در خصوص تأثیر تحریمها در مقابله با کرونا، تصریح کرد: ما به جرأت، تنها کشوری هستیم که به دلیل تحریمها نمیتوانیم از تمام ظرفیت خود برای مهار کرونا استفاده کنیم. حتماً اگر تحریمها وجود نداشت و به همه منابع و ظرفیتهای خودمان دسترسی داشتیم، خصوصاً در مدیریت پیامدهای اقتصادی کرونا، دستمان بازتر بود.
هیچ یک از مراجع، مخالف قرنطینه قم نبودند
«علیاشرف فتحی» پژوهشگر مسائل دینی و حوزه درباره تبیین نوع مواجهه مراجع تقلید با بحران کرونا افزود: در این مورد ما یک مرجع هم نداشتیم که با قرنطینه قم یا بستن حرم مخالفت کرده باشد. این نکته مغفول مانده، چون مراجعِ متولی مرجعیت شیعه، عموماً بالای ۹۰ سال دارند و حتی درس بسیاری از آنان به دلیل سن بالا تعطیل شده است. حتی توان فعالیتهای عادی یک طلبه یا استاد را ندارند؛ همیشه هم همین طور بود.
همانطور که در توضیحات این گزارش مشخص شد، پروژه قرنطینه قم اساسا یک موضوع ساخته ذهن رسانههای معاند خارجی بود که نه در جهت حفظ جان مردم و جلوگیری از شیوع کرونا در ایران، بلکه در راستای تخریب باورهای مردم و چهره مراجع تقلید و روحانیت صورت گرفت و شاید این تصور وجود داشت که هیچ گاه این قشر و مذهبیون زیر بار تعطیلی مراسم مذهبی و اماکن مقدس نخواهند رفت؛ اما با وجود تهدید جدی جان مردم، اتفاقا مراجع برای این گونه اقدامات توصیههای جدی هم کردند.