اعطای مرخصی به زندانیان، استفاده حداکثری از نهاد‌های ارفاقی، کاهش جمعیت کیفری، اجرای طرح فاصله گذاری، استفاده از ظرفیت ماده ۶۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری و... از جمله تدابیر قوه قضاییه برای مقابله با گسترش ویروس کرونا بوده است، در این میان، اما توسعه استفاده از ابزار الکترونیک در تمام مراحل رسیدگی، وظيفه معوق مانده اي بود كه در ايام شيوع كرونا، اهميت و لزوم آن مجدد عيان گشت و همين امر موجب اتفاق بسيار خوبي در نحوه دادرسي الكترونيك شد.
به گزارش «تابناك»؛ هر چند برنامه چهارم توسعه قضایی بر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات، ارتقای وضعیت دادرسی، تسهیل دسترسی به مراجع و خدمات قضایی تصریح دارد، با توجه به شرایط امروز جامعه و لزوم پیشگیری از انتشار ویروس کرونا، استفاده حداکثری و بموقع از ابزار الکترونیک اهمیت مضاعفی یافته است. رئیس قوه قضاییه نیز با علم به این مطلب در جلسات شورای عالی قوه قضاییه و به فراخور موضوع، بر توسعه امکانات دادرسی غیرحضوری به پرونده‌ها تاکید کرده است.
رئیس مرکز فناوری و آمار قوه قضاییه در جلسه شورای عالی قوه قضاییه، با اشاره به تمهیدات برخط در نظر گرفته شده برای کاهش مراجعات مردمی به محاکم قضایی، از ایجاد این امکان نوبت دهی و همچنین تکمیل سامانه خودکاربری وکلا خبر داد که بر اساس آن وکلا می‌توانند علاوه بر ثبت دادخواست، لوایح و دفاعیات خود را نیز از منزل یا دفتر کار و بدون مراجعه به دفاتر مذکور، ثبت و ارسال کنند.
همچنین در اواخر اسفند ماه و در شرایطی که کشور شاهد گسترش شیوع ویروس کرونا بود و تمامی توصیه‌ها حول محور خانه نشینی و عدم خروج از منزل می‌گشت، ثبت و ارسال لایحه حقوقی، غیرحضوری امکان‌پذیر شد و تنها در روز ۲۵ اسفند ماه (روز اول راه اندازی این خدمت جدید) از مجموع ۴۹۷۳ لایحه ثبت شده توسط وکلا، تعداد ۹۷۲ مورد یعنی بیش از ۲۰ درصد از آن با استفاده از سامانه جدید و به صورت خودکاربری ارسال شد.
به گفته زارع پور با عملیاتی شدن این خدمت جدید در کنار امکان ثبت و ارسال غیرحضوری شکوائیه و دادخواست که از سنوات گذشته فراهم بوده است، پیش بینی می‌شود تا میزان زیادی از مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و محاکم کاسته شود.
در دستورالعملهای صادره از سوی قوه قضاییه بر استفاده از سامانه ابلاغ الکترونیک و سامانه‌های پیام کوتاه برای اطلاع‌رسانی‌های مناسب به اصحاب پرونده، تاکید شد و در این راستا در دادگستری‌های سراسر کشور دادرسی‌های الکترونیکی ارتقا چشمگیری یافت که اجرای ۱۰۰ درصدی دادرسی الکترونیکی پرونده‌ها در چهار حوزه قضایی استان زنجان سندی بر این ادعاست.
با وجود ایجاد سامانه‌های الکترونیکی اما برگزاری دادگاه‌ها با حضور اصحاب دعوا، یکی از اصول مهم دادرسی است و از آنجایی که دستگاه قضایی و سازمان‌های تابعه قوه قضائیه تعطیل بردار نیستند، تدبیر دیگری در این زمینه اندیشیده شد و آن پیش‌بینی تمهیدات لازم در خصوص ارائه خدمات قضایی و برگزاری دادگاه‌ها به صورت ویدیو کنفرانس بود، به گونه اي كه در اخبار موجود درباره تشكيل محاكم مشاهده مي شود كه در حال حاضر بسياري از پرونده ها به صورت ويدئو كنفرانس رسيدگي شده است اما نبايد فراموش كرد كه اين اقدام مناسب نبايد منحصر به اين ايام بوده و زين پس دستگاه قضايي به فكر توسعه و تقويت اين نوع از رسيدگي قضايي باشد.
اقدام دیگری نیز از سوی کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در راستای پیشگیری از شیوع کرونا و حفظ سلامت مراجعان و کارکنان و جلوگیری از ازدحام جمعیت مبنی بر راه اندازی سامانه نوبت دهی الکترونیکی دفاتر خدمات الکترونیک قضایی صورت گرفت.
روحانی نیا مدیر کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در این زمینه تصریح کرد: مراجعه کنندگان در طول شبانه روز می‌توانند با مراجعه به سایت http://nobat.kdke.ir، نوبت و دفتر خدمات الکترونیک قضایی موردنظر خود را در سامانه ثبت کنند و در صورت تایید از سوی دفاتر و پس از دریافت پیام، با مراجعه حضوری در زمان و ساعت مقرر نسبت به انجام امورات قضایی خود اقدام کنند.
طرح و پیگیری الکترونیکی دعاوی مطالبه چک، طرح و پیگیری الکترونیکی شکایات صدور چک بلا محل، ارائه الکترونیکی لایحه و مدارک پرونده‌های قضایی مربوط به چک، دریافت الکترونیک اوراق قضایی پرونده‌های مربوط به چک، کسب اطلاع از وضعیت پرونده‌های مربوط به چک از طریق سامانه، ثبت دادخواست، پرداخت الکترونیکی هزینه‌های دادرسی و ... در دفاتر ارایه خدمات الکترونیک قضایی قابل انجام است.
اعطای مرخصی به زندانیان، استفاده حداکثری از نهاد‌های ارفاقی، کاهش جمعیت کیفری، اجرای طرح فاصله گذاری، استفاده از ظرفیت ماده ۶۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری و... از جمله تدابیر قوه قضاییه برای مقابله با گسترش ویروس کرونا بوده است، در این میان، اما توسعه استفاده از ابزار الکترونیک در تمام مراحل رسیدگی، وظيفه معوق مانده اي بود كه در ايام شيوع كرونا، اهميت و لزوم آن مجدد عيان گشت و همين امر موجب اتفاق بسيار خوبي در نحوه دادرسي الكترونيك شد.
