در ماجرای بررسی صلاحیت کاندیداهای نمایندگی در مجلس یازدهم حدود ۹۰ نماینده مجلس حاضر، به دلایل مختلفی از سوی شورای نگهبان ردصلاحیت شده و یا صلاحیتشان احراز نشد؛ موضوعی که باعث شد حدود یک سوم از نمایندگان مجلس نتوانند به رقابت در انتخابات مجلس یازدهم بپردازند و شانس حضور در پارلمان را از دست بدهند. همین مساله باعث شد که قبل از پایان عمد مجلس دهم، تعدادی از نمایندگان عمدتا رد صلاحیت شده در انتخابات دوره یازدهم خواستار بررسی طرحهایی درباره شورای نگهبان بشوند.
به گزارش «تابناک»، عدهای از نمایندگان مجلس بلافاصله با شروع کار پارلمان بعد از تعطیلات اجباری برای مقابله با شیوع کرونا، طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس، ریاست جمهوری و شوراها را با قید دو فوریت در دستور کار قرار دادند، با این استدلال که نباید گزارش های مغرضانه ارسالی به هیاتهای اجرایی، نظارت و شورای نگهبان ملاک بررسی صلاحیت کاندیداها باشد و نامزدها فرصت کافی برای دفاع از خود داشته باشند؛ برخی این اقدام نمایندگان ردصلاحیت شده را انتقام از شورای نگهبان پیش از پایان دوره این افراد خوانده اند.
تصمیم گیریهای دیگری از سوی مجلس دهم در خصوص اصلاح روند معرفی حقوقدانان شورای نگهبان و دیگری ارتقای انضباط مالی در این نهاد نظارتی نیز گرفته شده است تا اقدام شورای نگهبان در عدم صدور اجازه برای کاندیداتوری ۹۰ نماینده مجلس دهم در انتخابات ۲ اسفند ۹۸ برای حضور دوباره در مجلس بدون پاسخ نماند؛ هدچند برخی نمایندگان و سیاسیون به این موضوع واکنش تند نشان داده اند و این موضوع را جزو اولویتهایی که مجلس باید دنبال کند، ندانسته اند.
حملهکنندگان به شورای نگهبان جزو ردصلاحیت شدگان هستند
در همین زمینه، عضو سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام به اقدام اخیر مجلس درباره شورای نگهبان واکنش نشان داد و در گفتوگو با خبرنگار «تابناک» پیرامون این تصمیمات اظهار کرد: حمله کنندگان به شورای نگهبان طی هفتههای اخیر عمدتا از نمایندگان و چهرههای رد صلاحیت شده هستند.
«محمد هاشمی رفسنجانی» درباره هجمه و حملات نمایندگان مجلس و عموما کسانی که صلاحیتشان رد شده به شورای نگهبان طی هفتههای اخیر و اتخاذ تصمیماتی در مجلس پیرامون این موضوع، گفت: آنچه بنده طی هفته اخیر از رسانههای جمعی مطلع شدم و روند مجلس را پیگیر بودم، بیشتر نمایندگان و چهرههایی که صلاحیتشان برای انتخابات مجلس یازدهم تایید نشده بود در روند اصلاح قانون انتخابات و کاهش نقش شورای نگهبان فعالیت بیشتر داشتند.
برای برخی نمایندگان ردصلاحیت شده مشکلاتی ایجاد شد
وی افزود: شورای نگهبان در روند بررسی صلاحیتها اعلام کردند که بعضا برخی چهرههای رد صلاحیتها شده فاسد و مفسد هستند که این مقداری برای نمایندگان رد صلاحیت شده مشکلاتی را ایجاد کرد.
عضو سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: بعضا پاسخهایی که از سوی نمایندگان به شورای نگهبان ارائه میشود بسیار تند است و آنها اعضای شورای نگهبان و به خصوص حقوقدانان این شورا را به فساد مالی متهم میکنند.
دلایل ایجاد اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان
هاشمی با اشاره به چرایی ایجاد مشکلات بین شورای نگهبان و مجلس دهم و نتایجی که از این موضوع به بار خواهد آمد، خاطرنشان کرد: اتفاقات این روزها و افزایش اختلافات مجلس و شورای نگهبان بیشتر حول محور کسانی است که رد صلاحیت شدند، چون مطالبی که از مجلس بیرون میآید، حاکی از این وضعیت است.
وی تاکید کرد: کنشها و واکنشهای صورت گرفته از سوی نمایندگان در قبال شورای نگهبان ناشی از عصبانیتی است که در جریان بررسی صلاحیتها آنها در انتخابات مجلس یازدهم روی داد که البته بنده معتقدم این رویه بدون شک نباید در جریان بررسی مصوبات تاثیرگذار باشد.
اصلاح قانون انتخابات یک ضرورت است
عضو سابق حزب کارگزاران سازندگی با بیان اینکه اصلاح قانون انتخابات یک ضرورت است، گفت: ما برحسب شرایط کشور باید درباره اصلاح قوانین تصمیم بگیریم که این موضوع درباره قانوت انتخابات نیز صادق است و باید مورد لحاظ نمایندگان در مجلس که رکن قانونگذاری کشور است، باشد.
مجلسیهایی که دنبال تصویب طرحهای اخیر درباره شورای نگهبان بودند، در پیش گرفته شدن چنین رویکردی را بی ارتباط با انتخابات و تنها برای ایجاد شفافیت بیشتر عنوان کرده اند. حالا باید منتظر ماند و دید که شواری نگهبان چه نظری پیرامون این مصوبات بی سابقه در مجلس دهم خواهد شد.
آیت الله «احمد جنتی» دبیر شورای نگهبان در واکنش به مصوبات مجلس در این طرح گفته که «ما مدتها و پیش از برگزاری انتخابات درباره اصلاح قانون انتخابات فریاد زدیم و مطالبه کردیم که مجلس هیچ توجهی نکرد و حالا و در روزهای پایانی خود تازه به فکر اصلاح قانون انتخابات آنهم با این کیفیت افتاده است؛ پیش از انتخابات مذاکرهای با رئیس مجلس داشتم و گفتم باید اصلاح قانون انتخابات ناظر بر سیاستهای کلی انتخابات باشد؛ اما متأسفانه طرح اخیر نه تنها هیچ نسبتی با سیاستهای کلی انتخابات ندارد، بلکه با هدف بی خاصیت کردن احراز صلاحیت داوطلبان طراحی و تصویب شده است.»