داکت اسپلیت یا کولر گازی کانالی جز تازه واردهای صنعت تهویه مطبوع می باشد که در این چند سال اخیر رشد زیادی در صنعت ساختمان داشته و از سهم بازار کولرهای آبی واسپییت های تک پنل کاسته است.
با توضیح مختصری در مورد داکت اسپلیت و روش کار کرد آن به بررسی علت استقبال از آن در بین سازندگان و مشکلات و محدودیت های آن می پردازیم . در نهایت با پیشنهاد هایی برای بهره وری بیشتر، این مقاله را به پایان می رسانیم.
داکت اسپلیت در واقع همان دستگاه اسپلیت تک پانل است که قسمت داخلی آن در دهانه کانال قرار می‌گیرد اما با فن فشار بالا و توسط این فن هوادهی، هوای سرد تولید شده از روی اواپراتور یا پنل داخلی دستگاه وارد کانال توزیع هوای داخل هر واحد می‌شود.
سیستم کارکرد داکت اسپلیت یک سیکل کامل تبرید و شامل کمپرسور و کندانسور و اواپراتور می باشد. همانگونه که از نامش پیداست (اسپلیت) این دستگاه دو تکه بوده و کمپرسور و کندانسور آن در فضای خارجی و اواپراتور آن در فضای داخلی قرار می‌گیرد. این دستگاه معمولاً از ظرفیت دو تن تبرید تا پنج تن تبرید، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد با توجه به نوع اواپراتور DX (Direct Expansion) سرما دقیقاً در محل مورد استفاده ،تولید شده و هدر رفتی در طول لوله کشی بین دو یونیت وجود ندارد.
داکت اسپلیت ها معمولاً در دو نوع (فقط سرد) و (سرد و گرم) قابل ارائه می باشند، البته این نکته را نباید فراموش کنید که در مدل (سرد و گرم) گرمای تولید شده توسط سیکل معکوس برودتی بوده و در واقع دستگاه پمپ حرارتی می باشد و برای تولید گرما باید برق مصرف کنند. اما تامین کنندگان برای تولید گرما، نصب یک کویل مسی یا آلومینیومی را در قسمت خروجی هوای یونیت داخلی پیشنهاد یا پیش بینی می کنند که توسط آب گرم پکیج یا موتورخانه مرکزی گرم شده و توسط فن دستگاه، هوای گرم را در بین فضاهای هر واحد توزیع می‌کنند. با این توضیحات دستگاه های (سرد وگرم) کاربردی برای شرایط اضطراری و یا قطع گاز یا عدم وجود مولد آب گرم دارند.
علت استقبال از داکت اسپلیت ها:
- مستقل بودن هزینه برق مصرفی برای هر واحد مهمترین علت مورد توجه قرار گرفتن این دستگاه است و از طرفی با توجه به عدم نیاز یونیت کمپرسور برای هر اتاق، فضای کمتری برای یونیت های خارجی در مقایسه با اسپلیت های تک پانل مورد نیاز است.
- مورد دیگر آلودگی هوای شهرهای بزرگ بوده که تمایل به استفاده از کولرهای آبی را کم کرده است. سازندگان مسکن نیز با توجه به عدم تخصیص فضا برای عبور کانال عمودی کولرهای آبی از طبقات بالا به پایین متراژ مفید و بیشتری در پایان کار در اختیار خواهند داشت که این موضوع تمایل استفاده از این سیستم را در بین آنها بیشتر می کند. و در نهایت کیفیت بالاتر تهویه مطبوع و سطح آسایش بیشتری که در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد به گسترش این دستگاه کمک بسزایی کرده است.
- اما محدودیت ها و مشکلاتی نیز در استفاده از این دستگاه‌ها نیز وجود دارد . صدای نسبتاً زیاد تولیدی توسط یونیت های داخلی، عدم کنترل دما برای هر یک از فضاها و اتاق های مختلف، مصرف برق بیشتر به دلیل سرد شدن فضاهایی که در ساعات مختلف شبانه روز مورد استفاده نیستند (سالن و نشیمن) در شب و (اتاق خواب) در روز، مشکل عدم گردش هوا در هنگام بسته بودن درب اتاق ها.
چند پیشنهاد کاربردی جهت رفع محدودیت های داکت اسپلیت ها:
البته پیشنهادهایی برای رفع بعضی از این محدودیت ها وجود دارد که با هزینه های جزئی تا حد زیادی مرتفع خواهد شد. برای کاهش صدای تولیدی چند نکته را باید مورد توجه قرار دهیم. در صورت امکان محل نصب یونیت در فضای دور از اتاق های خواب و سالن نشیمن باشد معمولاً در پاگرد ورودی ساختمان مکان مناسبی برای قرار گیری یونیت داخلی وجود دارد. مورد دیگر استفاده از کانال برگشت میباشد، سازندگان معمولاً هوای برگشت را از زیر دستگاه می گیرند اما نصب حداقل چندمتر کانال برگشت کمک بسزایی در کاهش صدا دارد. همچنین در صورت امکان، اگر بتوان هوا را در ارتفاع ۳۰ و ۴۰ سانتی متری از کف دریافت کرد گرمایش بهتری را در حالت گرمایی خواهیم داشت.
- مورد دیگر از کاهش سطح صدا استفاده از سطح مقطع مناسب کانال ها می باشد به طوری که سرعت عبور هوا بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰fpm در کانال باشد که این امر علاوه بر کاهش صدا افت فشار را کاهش داده و توزیع هوا در دریچه های دورتر را مناسب تر خواهد کرد.
- از دیگر مشکلات مطرح شده عدم کنترل مستقل دما بین فضاهای هر یک از واحدها می باشد که این امر با طراحی درست سایز انشعابات کانال و با در نظر گرفتن فاصله تا یونیت داخلی تا حدی قابل کنترل است اما در نهایت استفاده از دریچه و دمپر مکانیکی یا برقی این مشکل را مرتفع خواهد کرد.
- در مورد سرمایش فضاهایی که به آنها در ساعاتی از شبانه‌روز نیاز نداریم، پیشنهاد می‌شود از دو دستگاه داکت اسپلیت استفاده شود و فضای اتاق های خواب و نشیمن به طور جداگانه کنترل شوند، این کار در هزینه برق مصرفی تا حدود 40 درصد کاهش ایجاد خواهد کرد.
- مشکل دیگر سیستم گردش هوا و تهویه داکت اسپلیت تهویه نشدن هوا در صورت بسته بودن درب اتاق ها می باشد که برای رفع این مشکل نیز دو راه حل پیشنهاد می‌شود. راه حل اول کانال کشی هوای برگشت از هراتاق میباشد که اجرای آن تا حدی سخت و هزینه بر خواهد بود اما کاملاً مؤثر و به شدت کاربردی است!
راه دوم استفاده از شبکه گیریل در پایین دربهای هر اتاق می باشد که در هنگام بسته بودن در مانع عبور هوای برگشت نشود.
- در پایان برای صرفه جویی در مصرف انرژی پیشنهاد می‌شود حتی المقدور از داکت اسپلیت‌های اینورتر دار استفاده شود. همچنین به فاصله محل نصب یونیت داخلی و خارجی توجه کنید که خیلی زیاد نباشد! و دیگر موردی که باید مورد توجه قرار گیرد، استفاده از کانال‌های پیش عایق یا عایق کاری کانال های توزیع هوا می باشد.
در سایت مرجع و فروشگاهی دماتجهیز برندهای معتبر داکت اسپلیت ال جی، هایسنس، دماتجهیز و... با بهترین قیمت ها + گارانتی اصلی با تضمین بهترین کیفیت موجود می باشد.
