کلیات
نزار زاکا از اهل شهرک «قلمون شمالی» (شرق لبنان) از فعالان سیاسی و اجتماعی در زمینه «آزادی اینترنت» بوده و قبلا از طرفداران حزب مسیحی «جریان ملی آزاد» لبنان بود تا اینکه در سال ۲۰۰۹ مسئولیت کمپین انتخاباتی جریان 14 مارس (جریان متحد با آمریکا) در منطقه زحله لبنان را بر عهده گرفت.
فعالیت های نزار زاکا
نزار زاکا در محافل غیر دولتی به نزدیکی به کابینه آمریکا معروف بوده و همزمان با آغاز اعتراضات مردمی در لبنان با برگزاری نشستی مطبوعاتی حمایت خود از تظاهرات را اعلام کرد.
دستگیری در ایران
نزار زاکا در پی فعالیت خصومت آمیزش در سال ۲۰۱۵ توسط سازمان اطلاعات سپاه در ایران دستگیر شده بود. در پی دستگیری نزار زاکا در ایران، خانواده‌اش با مقامات لبنانی تماس گرفته و مشخص شد که برخی مقامات لبنان با طرف‌های ایرانی تماس برقرار کرده و ایرانی‌ها نیز به گفتن اینکه این قضیه به "امنیت ملی" بر می‌گردد، اکتفا کردند.
فعالیت های مشکوک زاکا در ایران
«زاکا» پیش از این در کنفرانس‌هایی درباره اینترنت و «آی تی» در ایران شرکت کرده بود و شایعه شده که به همراه برخی چهره‌های مخالف نظام ایران در حال تدارک برنامه‌هایی برای ایجاد موج تظاهرات ضد دولتی در ایران به منظور مقابله با طرح دولت برای تشکیل اینترنت ملی جدا از شبکه اینترنت جهانی بود.
سوابق همکاری با سفارت آمریکا
بر اسناد ویکی‌لیکس، زاکا یکی از افرادی است که با سفارت آمریکا در بیروت در ارتباط بوده و نکته قابل توجه این است که زمانی که در سال ۲۰۰۷ از او به عنوان طرفداران «جریان ملی آزاد» لبنان یاد می‌شد، در حضور دیپلمات‌های آمریکایی از «جبران باسیل» وزیر فعلی خارجه لبنان انتقاد می‌کرد و حتی زمانی که دو سال بعد به جریان «۱۴ مارس» منتقل شد، «سعد حریری» رئیس حزب «المستقبل» را به افزایش اختلافات بین شیعه و اهل سنت و نداشتن شخصیت کاریزماتیک متهم کرد.
اسناد ویکی‌لیکس نشان می‌دهد که زاکا پیش از این از آمریکا خواسته در اجرای طرح شبکه اینترنت برای مناطق شمال لبنان کمک کند. سند دیگری نیز نشان داد که مقامات واشنگتن در تماس با زاکا، نظر وی به عنوان یک سنی درباره سخنرانی «باراک اوباما» رئیس جمهور آمریکا در دانشگاه قاهره را پرسیدند.
حمایت آمریکایی ها از زاکا
«الیزایت ترودو» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاکید کرده بود که «زاکا به صورت دائم در آمریکا اقامت داشت» و این امر به معنی این است که وی گرین کارت داشته و «گذرنامه آمریکایی ندارد». سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین اعلام کرده که قضیه زاکا بر عهده مقامات کشور لبنان است.
نفوذ زاکا در ایران
در مورد نحوه نفوذ زاکا در ایران پیشتر خبرگزای فارس نوشت: پس از موفقیت نسبی طرح اولیه در گرجستان و لبنان و مونته نگرو، زاکا به عنوان مدیر شناخته شده جریان «کارآفرینی اقتصادی» و «شبکه‌سازی اجتماعی» در خاورمیانه، مامور به ارتباط‌گیری با وزارت ارتباطات کشورمان شد. وی از طریق «ن. ج»، مدیر ارشد سازمان فناوری اطلاعات ایران، به تهران راه یافت و نمونه ایرانی تشکیلات «اجمع» لبنان به عنوان بزرگ‌ترین حامی منطقه‌ای حاکمیت آمریکا بر اینترنت تحت عنوان «اینترنت آزاد» را ذیل «ساختار راهبری اینترنت پارسی‌زبانان» –IGF- راه‌اندازی کرد. زاکا پیش از این در مجموعه کنفرانس‌های «آینده راهبری اینترنت» در تونس و ... با معاون مشارکتی خاتمی در تکفا، آشنا شده بود.
IGF مجری سیاست‌های جهانی به ثبت رسیده در اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی –WSIS- است. در این اجلاس که به «باشگاه بازنده‌های مدیریت جهانی اینترنت» مشهور است، مستعمره‌های مجازی آمریکا در حوزه سایبر، رسما خود را مقید به آرمان آمریکایی «اینترنت آزاد» معرفی می‌کنند.
هر چند احتمالا به جز «ن. ج» و نزار زاکا و برخی مدیران عالی‌رتبه دیگر، هیچ یک از شرکای داخلی از برنامه آینده این تشکیلات نوپدید مطلع نبوده‌اند. در بخش وظایف IGF ذکر شده: «ارزیابی و پیشبرد مستمر اصول WSIS در فرآیند راهبری اینترنت! و در بخش توضیحات آمده است: «در حقیقت شکل‌گیری PersianIGF پاسخی به نیاز نادیده گرفته شده ذی‌نفعان اینترنتی فارسی‌زبانان برای دسترسی بهتر به منابع اطلاعاتی مربوط و متعاقب آن نقش‌آفرینی بیشتر در عرصه مباحثاتی است که در سطح جهانی در زمینه «آینده حاکمیت اینترنت» در جریان است و به مراحل حساس خود نزدیک می‌شود.»
اهمیت آرمان مذکور زمانی مشخص می‌شود که بدانیم هدف آمریکا از ایجاد دنیای جدید سایبری، تعویض زمین بازی ابرقدرتی در دوره افول قدرت بود. به این ترتیب تلاش کشور‌هایی همچون چین، روسیه، آلمان، ایران و کوبا برای ایجاد زیرساخت‌های ملی و دستیابی به سهم خود از مدیریت و حاکمیت اینترنت جهانی خطرناک‌ترین پروژه تهدیدکننده تمامیت مجازی آمریکا در فضای سایبر است.
اینجاست که شبکه‌سازی نزار زاکا به عنوان چهره‌ای که آشکارا خود را افسری آمریکایی و مقید به آرمان‌های سایبری این کشور همراه با تلاش ده ساله برای ریل گذاری تغییرات سیاسی و اجتماعی در منطقه غرب آسیا به منظور تامین اهداف ایالات متحده می‌داند، با همکاری برخی مدیران مشهور حوزه ارتباطات کشور، مشکوک می‌نماید.
آزادی مشروط نزار زاکا
۲۱ خرداد ۱۳۹۸ غلامحسین اسماعیلی در چهارمین نشست خبری خود با خبرنگاران در رابطه با آخرین وضعیت پرونده نزار زاکا اظهار کرد: من ۴۸ ساعت قبل خبری را در این ارتباط اعلام کردم که تقاضای در این مورد برای ما واصل شده که هم خود محکوم تقاضای آزادی مشروط داشته و هم رئیس جمهور لبنان مکاتبه‌ای را انجام دادند و مساعدتی در رابطه به این شهروند و تبعه کشورشان را داشته‌اند.
وی افزود: اعلام کردم که این تقاضا‌ها در چارچوب ضوابط و مقررات قانونی بررسی شود.
سخنگوی قوه قضائیه خاطر نشان کرد: تمام هنر ما اجرایی قانون است و هیچ مصلحتی را برتر از اجرایی قانون نمی‌شناسیم.
اسماعیلی گفت: این تقاضا‌ها را در چارچوب قانون بررسی کردیم و هماهنگی با عزیزان در جبهه مقاومت و حزب الله مواجه شدیم که حزب الله لبنان هم اجابت این خواسته را برای خود به مصلحت می‌دانستند که این موضوع به دادگاه ارجاع دادیم. در چارچوب قانون این موضوع را بررسی کردیم و برابر قانون کسانی که تا ۱۰ سال حبس داشته باشند و حداقل یک سوم مجازات خود را سپری کنند و همچنین در دوران مجازات حسن رفتار داشته باشند و قرائن و شواهد این موضوع را تأیید کنند که بعد از آزادی مجدداً مرتکب جرم نشوند، اگر قاضی دادگاه این وضعیت را تأیید کرد می‌توانند حکم به آزادی مشروط صادر کند.
اسماعیلی گفت: دادگاه ما امروز با آزادی مشروط آقای نزار زاکا موافقت کرد و تحویل نمایندگان کشور لبنان خواهد شد که این اقدام در یک فرآیند کاملاً قضائی صورت گرفته و موضوع سیاسی و موضوع دیگری در این تبادل مدنظر نبوده است.