کلیات
نفقه، به مخارج ضروری مانند خوراک، پوشاک و مسکن گفته میشود که برای گذران زندگی مورد نیاز است. ازدواج، خویشاوندی و ملکیت از اسباب وجوب آن هستند.
نفقه والدین و فرزندان در صورت نیازمندی و نفقه زن دائم، واجب، و نفقه سایر خویشاوندان مستحب است. نفقه همسر در صورت نشوز یا طلاق ساقط میشود.
در لغت و اصطلاح
نفقه در لغت به معنای هزینه، خرج روزمره و خرجی آمده، نفقه دادن نیز به معنای عهدهدار معاش دیگری شدن و هزینه معاش او را دادن است. در اصطلاح فقه نیز مالی را گویند که برای ادامه زندگی بر حسب حال اشخاص لازم است و آن عبارت است از خرج خوراک، پوشاک و مسکن. فقها کمتر به مفهوم نفقه اشاره کرده، بیشتر مصادیق آن را ذکر نمودهاند. از نظر آنان ازدواج، خویشاوندی و مالکیت سبب نفقه میشود.
در قرآن
در آیاتی از قرآن به نفقه اشاره شده است.
- «وَ عَلی الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَ كِسوَتهُنَّ بِالمَعْرُوفِ؛ (بر صاحب فرزند لازم است که خوراک و لباس مادر را به طور متعارف بپردازد.)»
- «اَلرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّـهُ بَعْضَهُمْ عَلَی بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ...؛ (مردان، سرپرست زنانند، به دلیل برتریهایی که خداوند (از نظر نظام اجتماع) برای بعضی نسبت به بعضی دیگر قرار داده است و به دلیل انفاقهایی که از اموالشان (در مورد زنان) میکنند.)
نفقه همسر
نفقه زن بر عهده شوهر است و در پرداخت آن نیازمندی شرط نیست. نفقه همسر باید در مقام و شأن او باشد. به عنوان نمونه اگر همسر قبل از ازدواج خادمی داشته است تأمین آن جزو نفقه محسوب میگردد. از نظر فقهی نفقه زن مقدار معینی ندارد و ملاک، رفع نیازهای عرفی او است، مانند: خوراک، پوشاک و مسکن.
میزان نفقه
معیار تعیین میزان نفقه زن در فقه مورد اختلاف است. توانگری و تنگدستی زوج(مرد)، وضع زوجه(زن) و یا هر دو، معیار نفقه دانسته شدهاند. از جمله مستندات معیار بودن توانگری و تنگدستی زوج در فقه شیعه، آیه ۷ سوره طلاق است. ولی مخالفان این نظر برآناند که زوج آنچه از نفقه را که میتواند باید (مطابق با شؤون زوجه) بپردازد و بقیه آن دینی بر عهده او خواهد بود، آنها به ادامه همین آیه استناد میکنند. به نظر صاحب جواهر میتوان گفت آیه درباره نفقه غیر زوجه است که با ناتوانی انفاق کننده ساقط میشود.
برخی فقهای شیعه به حق فسخ برای زوجه در صورت ناتوانی زوج از پرداخت نفقه معتقدند. مستند آنان آیه ۲۲۹ سوره بقره است. از نظر آنان، نگاه داشتن زوجه بدون پرداخت نفقه «امساک به معروف» نیست و در صورت فقدان حاکم، زوجه حق فسخ دارد. بیشتر فقهای شیعه معتقدند زوجه چنین حقی ندارد.
احکام
- نفقه زن در زمان عده بر عهده شوهر است.
- نفقه زوجه دائمی واجب است.
- نفقه زن در صورت نشوز یا طلاق ساقط میشود.
- ارتداد سبب سقوط نفقه میشود.
فقهای شیعه برای نفقه فرزندان سنی خاصی را تعیین نکردهاند، بلکه در نفقه فرزند، ندار بودن و نیازمندی فرزند و توانایی پدر شرط است.
نفقه پدر، مادر در صورت نیازمندی بر فرزندان واجب است و در صورت نبود فرزندان یا ناتوانی آنها بر نوادگان است. نفقه فرزندان بر عهده پدر است و در صورتی که پدر فوت کرده باشد یا قادر به پرداخت نفقه آنان نباشد، پرداخت آن بر عهده پدربزرگ خواهد بود و در صورتی که جد پدری زنده نباشد یا نتواند نفقه بپردازد، تأمین آن بر عهده مادر خواهد بود و در صورتی که مادر هم نباشد یا خودش مشکلات معیشتی داشته باشد، به عهده اجداد پدری و اجداد مادر یعنی مادربزرگ پدری یا مادربزرگ مادری خواهد بود.
نفقه خود شخص بر دیگر افراد و نفقه همسر بر خویشاوندان مقدم است.کسی که توانایی پرداخت نفقه را دارد، اگر از پرداخت آن خوداری کند، حاکم میتواند او را به پرداخت آن مجبور کند.
در قانون مدنی ایران به نفقه همسر، فرزندان و والدین و برخی حقوق مرتبط با آن آمده است. مادههای ۱۱۰۷ تا ۱۱۱۶ و ۱۱۹۵ تا ۱۲۰۶ قانون مدنی این کشور به نفقه و احکام مرتبط با آن اختصاص دارد.
رئیس هیئت مدیره وکلای استان تهران در خصوص راهکار عدم پرداخت نفقه توسط همسر توضیحاتی را شرح داد.
کد خبر: ۱۲۵۹۶۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۵
حضرت آیت الله العظمی سیستانی فتوایی درباره مقدار نفقه بیان کرده است.
کد خبر: ۱۲۰۳۱۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۶
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۵۹۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۳
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۵۳۴۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۵
سالی ۷۰۰ هزار یورو نفقه!
طبق اعلام رسانههای روسی، سردار آزمون مهاجم سابق تیم زنیت به پرداخت ۷۰۰ هزار یورو محکوم شده است.
کد خبر: ۱۱۲۴۳۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۴
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۰۸۵۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۸
پرداخت مهریه و نفقه ، وظیفه و تکلیف شوهر و دریافت آن حق همسر وی است. اما این پرسش پیش میآید که قانون مدنی برای کسی که استطاعت مالی پرداخت نفقه و مهریه را نداشته باشد، چه شرایطی در نظر گرفته است؟ در خصوص این موضوع باید گفت که اگر فقر و تنگدستی شوهر باعث شود که نتواند نفقه همسرش را پرداخت کند، باید اعسار خود را به دادگاه ثابت کند و در غیر این صورت باید نفقه بپردازد.
کد خبر: ۱۰۹۷۱۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۵
انعقاد عقد نکاح دارای تبعات و آثاری همچون حقوقی و مالی است که از مهمترین آثار مربوط آن، میتوان به پرداخت مهریه و نفقه و ... اشاره کرد. پرداخت مهریه و نفقه با توجه به شریعت اسلام بر مرد واجب است و این وجوب فقط برای عقد دائم وجود دارد.
کد خبر: ۱۰۸۱۷۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۱
حقوق ایران بر خلاف حقوق سایر کشورها ناظر بر این است که زن و شوهر پس از ازدواج، اموال مشترک تشکیل نمیدهند. یعنی زنی که دارای منزل و خودروست، به صرف ازدواج اموالش با اموال مرد تلفیق نمیشود و برعکس این نیز صادق است.
کد خبر: ۱۰۷۱۵۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۱
یکی از حقوقی که بعد از ازدواج در زمره حقوق مالی زوجه است و مرد مکلف است در صورت تمکین زن، آن را به وی پرداخت کند، نفقه است. نفقه از نظر لغوی یعنی تامین هزینههای زندگی زن و فرزند و در ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی آمده است: ....
کد خبر: ۱۰۶۱۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۹
نحله در لغت به معنی بخشش و در اصطلاح حقوقی مبلغی است که دادگاه بر طبق شرایطی که در ادامه گفته میشود تعیین میکند که مرد (زوج) باید به زن (زوجه) بپردازد.
کد خبر: ۹۸۸۵۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۵
اعسار در دعاوی خانوادگی نقش بسزایی دارد و در ابعاد مختلف پروندههای خانوادگی، به دلیل دارا بودن آثار مالی تاثیرگذار است. اعسار به معنای رنج و سختی است و حالتی است که فرد به واسطه نداشتن سرمایه یا عدم دسترسی به مالش، توانایی پرداخت هزینه دادرسی یا دیون خود را ندارد.
کد خبر: ۹۸۶۸۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۷
حضانت به مفهوم نگهدارى و مراقبت جسمى، روحى، مادى و معنوى اطفال و تعلیم و تربیت آنان است. علاوه بر قانون مدنی که قانونگذار در آن، مقرراتی را در مورد حضانت پیشبینی کرده است، در قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۲ نیز آخرین نظرات قانونگذار در خصوص بایدها و نبایدهای خانواده و از جمله آنها موضوع حضانت، گنجانده شده است
کد خبر: ۹۸۱۲۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۰
دانستنیهای حقوقی؛
در قوانین مدنی و کیفری ایران نسبت به پرداخت نفقه تأکید بسیاری شده است تا از طریق آن، مردان ملزم به پرداخت حق و حقوق شرعی و قانونی همسر خود باشند، اما در مواردی نیز به آنان اجازه داده شده است که از پرداخت آن خودداری کنند.
کد خبر: ۹۳۴۸۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۴
دانستنیهای حقوقی؛
طبق عقیده برخی از فقها، مبلغ معینی برای پرداخت نفقه وجود ندارد و میزان نفقه بر اساس نیازهای زن پرداخت میشود، اما به عقیده قانونگذاران شوهر باید پرداخت نفقه را بر اساس موقعیت اجتماعی زن بپردازد
کد خبر: ۹۲۸۸۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۸
کد خبر: ۹۱۶۱۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۱۴
کد خبر: ۹۰۱۵۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۵
دانستنیهای حقوقی؛
«زن باید بساز باشد»؛ جملهای است که بارها و بارها از اطرافیانمان شنیده ایم؛ اما آیا این جمله به معنای آن است که زن باید از حق و حقوق خود بگذرد و مورد ظلم واقع شود یا اینکه زن باید قناعت پیشه کند و فراتر از توان همسرش از او درخواستی نداشته باشد؟
کد خبر: ۸۹۲۸۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۳۰
دانستنی های حقوقی؛
امروزه توجه صرف به ابعاد مادی زندگی و غفلت از ارزش های اخلاقی و مصالح خانوادگی و نادیده گرفتن نیازهای عاطفی بین اجزای خانواده زمینه ساز بروز اختلافات و گسسته شدن بنیان برخی از خانواده هاست. این در حالی است که خانواده نقش مهمی در سعادتمندی افراد و جوامع دارد، لذا باید در ...
کد خبر: ۸۵۸۰۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۶
دانستنیهای حقوقی؛
در نظام حقوقی ایران، دو نوع ازدواج قانونی محسوب می شود؛ ازدواج دائم و ازدواج موقت، که در اصل احکام با یکدیگر مشترکند و اندک تفاوتی در بعضی موارد دارند و در این نوشتار سعی می شود نقاط تفاوت این دو نوع ازدواج را بررسی کرد.
کد خبر: ۸۳۷۷۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۰۶