کلیات
رئیس جمهور و مقام رئیس جمهوری که در بسیاری از کشورهای جهان عالی ترین مقام رسمی کشور است، در ایران نیز مقام رسمی کشور بعد از ولایت فقیه است که با رأی مستقیم مردم انتخاب میشود. مطابق با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رئیسجمهوری مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را عهدهدار است. امضای عهدنامهها، موافقتنامهها و مسائل مربوط به دیگر کشورها و سازمانهای بینالمللی، برنامهریزی ملی، بودجه و وظیفه گماشتنهای دولتی، گماشتن وزیرها، استاندارها و سفیرها تابع تصدیق مجلس شورای اسلامی، از جملهٔ وظایف رئیسجمهوری است. همچنین رئیسجمهوری در ایران رئیس شورای عالی امنیت ملی و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز هست. اکنون رئیس جمهور ایران حسن روحانی است.
پیشینه
پس از انقلاب اسلامی ایران در بهمن ماه سال ۱۳۵۷ و رفراندوم مبنی بر ساختن جمهوری اسلامی در روزهای پنجشنبه و جمعه، ۹ و ۱۰ فروردین ماه ۱۳۵۸ هجری شمسی (۲۹ و ۳۰ مارس ۱۹۷۹ میلادی) و پیروزی جمهوری اسلامی با ۹۸ درصد آرا، دولت جدید نیاز به ساخت قانون اساسی جدید داشت. پس امام خمینی (ره)، دستور اجرای انتخاباتی را برای مجلس خبرگان داد و این هیئت، موظف به نوشتن قانون اساسی جدید شدند. این هیئت، قانون اساسی را در روز چهارشنبه دوم آبانماه ۱۳۵۸ (۲۴ اکتبر ۱۹۷۹) به امام خمینی (ره)، عرضه کردند و نخستوزیر دولت موقت -مهدی بازرگان- آن را به تأیید رسانید.
قانون اساسی سال ۱۳۵۸ (۱۹۷۹ میلادی)، رهبر را به عنوان رئیس حکومت، و رئیسجمهوری و نخستوزیر را به عنوان رؤسای دولت معین میکرد. اگرچه سمت نخستوزیری در سال ۱۳۶۸ (۱۹۸۹ میلادی) لغو شد.
تفاوت با دیگر کشورها
برخلاف بسیاری از کشورها، برای مثال ایالات متحده آمریکا، در ایران دفتر ریاستجمهوری نظارت و کنترل کامل روی سیاست خارجی، نیروهای مسلح یا سیاست هستهای ایران را ندارد. این امور همگی زیر نظر مستقیم مقام رهبری است.
دوره زمانی انتخاب
رئیسجمهوری ایران برای مدت چهار سال توسط رای مستقیم مردم انتخاب میشود و نباید برای بیش از دو دوره متوالی در این سمت باقی بماند. متصدی قبلی این سمت، محمود احمدینژاد بود که برای اولین بار طی انتخابات سال ۱۳۸۴ انتخاب شد. او برای دومین بار طی انتخابات جنجالی سال ۱۳۸۸ برای چهار سال دیگر در سمت خود باقی ماند.
انتخابات سال ۹۲
پس از برگزاری انتخابات ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ با اعلام وزارت کشور حسن روحانی با کسب ۱۸٬۶۱۳٬۳۲۹ رأی رسماً به عنوان هفتمین رئیسجمهوری اسلامی ایران برگزیده شد.
اولین انتخابات
اولین انتخابات ریاست جمهوری ایران در روز سه شنبه ۲۵ دیماه سال ۱۳۵۸ (۱۵ ژانویه ۱۹۸۰) برگزار شد و نتیجه آن برنده شدن ابوالحسن بنیصدر با ۷۵٪ مجموع آرا بود. او در روز دوشنبه ۱۵ بهمن ماه ۱۳۵۸ کار خود را آغاز کرد؛ ولی در روز یکشنبه ۳۱ خردادماه سال ۱۳۶۰ (۲۱ ژوئن ۱۹۸۱ میلادی)، توسط پارلمان (مجلس شورای اسلامی) و نهایتاً تأیید رهبر امام خمینی ره، به دلیل عدم کفایت سیاسی، از مقام خویش عزل شد.
شرایط
شرایط ویژه انتخاب به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری عبارت است از رجال سیاسی و مذهبی کشوریاشد. ایرانیالاصل باشد. مدیر و مدبر باشد. دارای حسن سابقه و امانت و تقوا باشد. مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور باشد.
جانشینی
در صورت استعفای رئیسجمهوری مطابق اصل ۱۳۱ قانون اساسی، «معاون اول رئیسجمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیتهای وی را برعهده میگیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوهٔ قضائیه و معاوناول رئیسجمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیسجمهور جدید انتخاب شود. در صورت فوت معاون اول یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیسجمهور معاون اول نداشته باشد، مقام رهبری فرد دیگری را بهجای او منصوب میکند.»
حسین سلیمانی
کد خبر: ۱۲۷۸۹۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۱
رئیس جمهور با حضور در یکی از اجراهای استاد فخرالدینی، از این استاد پیشکسوت موسیقی تجلیل کرد.
کد خبر: ۱۲۷۴۴۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۷
رئیس جمهور در نشست پیگیری اجرای طرحهای عدالت آموزشی گفت: حتی شکل کلاسهای فعلی دیگر کارآمد نیست و کلاسهای تعاملی باید به شکلی باشند که همه دانشآموزان بتوانند در هر لحظه همدیگر را ببینند.
کد خبر: ۱۲۷۴۱۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۶
رئیس جمهور بلاروس در حاشیه اجلاس سران عضو بریکس با مسعود پزشکیان رئیسجمهور ایران، دیدار کرد.
کد خبر: ۱۲۶۷۶۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۳
رئیسجمهور گفت: ائتلاف گرایی و تلاش برای ایجاد مناسبات سازنده و دوستانه بخشی از واقعیت امروز و خواسته جمع زیادی از کشورها و بازیگران بین المللی است تا از فضای یکجانبه گرایی رهایی یابند.
کد خبر: ۱۲۶۷۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۳
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، گفت: رایزنی های امروزم با آقای السیسی بسیار صریح، مستقیم و جدی در خصوص اوضاع منطقه بود.
کد خبر: ۱۲۶۶۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۶
رئیس جمهور به منظور شرکت در مراسم بزرگداشت سیصدمین سالگرد «مختومقلی فراغی» شاعر شهیر ترکمن و دیدار با رهبر ملی و رئیس جمهور ترکمنستان، دقایقی قبل وارد عشقآباد پایتخت این کشور شد.
کد خبر: ۱۲۶۴۸۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۹
کد خبر: ۱۲۶۴۴۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۷
رئیسجمهور در پیامی نوشت: قتلعام هزاران کودک بیگناه در غزه، روز کودک امسال را در کام مردم تلخ کرده است.
کد خبر: ۱۲۶۴۲۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۶
کد خبر: ۱۲۶۱۹۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۴
مهدی فضائلی، عضو دفتر نشر آثار مقام معظم رهبری
کد خبر: ۱۲۵۹۴۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۴
برای اقلیم کردستان باورکردنی نبود ما به آنجا برویم. آنها می گفتند سابقه نداشته کسی از روسای جمهور به اینجا بیاید. استقبال گرمی داشتند. آنها اظهار آمادگی برای رفت و آمد و زیارت، سرمایه گذاری ها، ارتقای روابط تجاری داشته و قول دادند چندین برابر خواسته ما عمل کنند. بازارچه های مرزی را می توانیم در کردستان و خوزستان باز کنیم و مشکلات اقتصادی را در مرزها حل کنیم.
کد خبر: ۱۲۵۹۳۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۳
رئیسجمهور کشورمان و رهبر جریان حکمت عراق با یکدیگر دیدار کردند.
کد خبر: ۱۲۵۹۱۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۱
جناب آقای پزشکیان، ادعای غیرواقعی دیروز جنابعالی همانگونه که قابل پیشبینی بود با استقبال گسترده دشمنان قسمخورده نظام روبهرو شده است و از آنجا که امروزه جنابعالی رئیسجمهور همه مردم و تابلوی تمامیت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران هستید، انتظار آن است که اظهارات مورد اشاره دیروز خود را تصحیح بفرمایید و راه را بر سوءاستفاده دشمنان سد کرده و آنان را مانند همیشه ناکام بگذارید.
کد خبر: ۱۲۵۵۴۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۲
رئیس قوه قضائیه با اشاره به رأی اعتماد مجلس به تمام وزرای کابینه دولت چهاردهم، افزود: اتفاق روز گذشته مجلس در رأی مثبت به وزرای پیشنهادی دولت، در بخشهایی بینظیر و در بخشهایی کمنظیر بود و نعمت بزرگی برای کشور است.
کد خبر: ۱۲۵۵۲۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۱
جلسه سران قوا به میزبانی رئیس جمهور به منظور بررسی مسائل مهم کشور برگزار شد. جلسه سران قوا به میزبانی رئیس جمهور به منظور بررسی مسائل مهم کشور برگزار شد.
کد خبر: ۱۲۵۱۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۳
شهادت هنر مردان خدا است. پیوند دو ملت سربلند ایران و فلسطین مستحکمتر از قبل خواهد شد و مسیر مقاومت و دفاع از مظلوم پر قدرتتر از همیشه دنبال میشود.
کد خبر: ۱۲۵۱۰۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۰
پزشکیان در دیدار رییس دومای دولتی روسیه:
پزشکیان با اشاره به گفتگوی تلفنی خود با رئیس جمهور روسیه و طرح مسائل مهم از جمله تسریع در اجرای پروژههای مشترک گفت: اجرایی شدن این طرحها، علاوه بر تأمین منافع ایران و روسیه، کشورهای منطقه و همه جهان را منتفع خواهد کرد.
کد خبر: ۱۲۵۱۰۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۰
ورود هیاتهای خارجی به تهران برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان ادامه دارد.
کد خبر: ۱۲۵۰۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۹
دبیر کل سازمان ملل متحد ضمن اشاره به نقش مهم جمهوری اسلامی ایران در منطقه، خواستار ایفای نقش ایشان در کمک به حل بحرانهای منطقه و پیشگیری از درگیریهای جدید که میتواند تهدیدی برای منطقه و فرامنطقه باشد شد.
کد خبر: ۱۲۵۰۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۹