کلیات
سینما در اصل واژ‌های است یونانی به معنای حرکت، اما در اصطلاح، سینما، هنر و فنی است که به کمک یک سری تصاویر متحرک، پیامی را به مخاطب خود که همان تماشا گر است منتقل میکند.
سینما آخرین هنر و به عبارت دیگر هفتمین هنر است. در این میان سینما تنها هنری است که نه تنها شش هنر دیگر را به خدمت گرفته بلکه به گون‌های توانسته آنها را اعتلا نیز ببخشد. همچنین سینما صنعت، فن و تکنیک را نیز به خدمت گرفته و در متن خود دارد.
تاریخچه
برادران لومیر در سال ۱۸۹۵ سینماتوگراف (اولین دوربین فیلم برداری) را اختراع کردند. هرچند نمیتوان این دو برادر فرانسوی را یگانه افرادی دانست که به پیدایش هنر سینما کمک کردند. پیدایش سینما و فن فیلمبرداری خود مرهون پیشرفت‌های بسیار زیادی هم در عرصهُ تکامل نگاتیو بود و هم تکامل دستگاه‌های اولیه عکاسی. به طوریکه نمیتوان قاطعانه از یک نفر بهعنوان مخترع سینما نام برد. دستگاه‌هایی همچون کینتوسکوپ (ساخته توماس ادیسون)، ویتاسکوپ و بایوسکوپ همگی در پیدایش دستگاه سینماتوگراف مؤثر بودهاند. برادران لومیر خود ده‌ها فیلم کوتاه ساختند که همهُ آنها صرفاً از یک نما تشکیل میشد و قطع و وصل و تدوین در آنها وجود نداشت. از جمله این فیلم‌ها میتوانیم به ورود قطار به ایستگاه که به عنوان اولین فیلم ساخته شده به دست بشر محسوب میشود، خروج قایق از لنگرگاه، غذا خوردن کودک و خروج کارگران از کارخانه اشاره کرد.
پس از لومیرها، ژرژ مهلیس باعث تکامل فن سینما شد. دیدگاه مهلیس نسبت به سینما یک دیدگاه تئاتری بود. او پرده‌های گوناگونی از نمایش را فیلمبرداری میکرد و سپس این پرده‌ها را به یکدیگر متصل میکرد. ژرژ مهلیس همچنین پدیدآورنده فن تروکاژ در سینماست.
پس از مهلیس، ادوین اس پورتر باعث تکامل بنیادین و ساختاری سینما شد. او با ساختن فیلم‌های زندگی آتشنشان آمریکایی و سرقت بزرگ قطار سینما را به عنوان پدید‌های که امروزه میشناسیم معرفی کرد.
سینمای پورتر دیگر ارتباطی به تئاتر نداشت، بلکه به هنری مستقل و جدید تبدیل شده بود. پورتر، پیشگام فن تدوین فیلم نیز میباشد. راهی که او در سینما آغاز کرد در نهایت به سینمای داستانگوی هالیوود منجر شد.
ساختار سینما
در آغاز سینما را بیشتر یک پدیده علمی صنعتی میدانستند. در سال‌های جنگ جهانی اول سینما، به عنوان یک وسیله نمایشی و سرگرمی، رونق تجاری یافت. سپس قابلیت‌های هنری آن توسط فیلم سازان اروپایی و آمریکایی کشف شد. در همین سال‌ها ریچیوتو کانودو منتقد و نظریهپرداز ایتالیایی، سینما را «هنر هفتم» معرفی کرد. زیرا به عقیده او سینما هنری ترکیبی است که در آن همه هنر‌ها حضور دارند.
سینما به معنی ثبت حرکات است و همانطور که در مباحث قبل گفتیم، پیدایش تصویر متحرک در نتیجه تکامل تکنولوژی ابزار‌های عکاسی بود. به همین سبب شیوه ضبط تصویر (فیلمبرداری) آن، عکسبرداری پشت سر هم، البته با فواصل زمانی ثابت و متوالی است. هیچ هنری به استثنای رسانه تلویزیون، نتوانسته از لحاظ محبوبیت، فراگیری و نیروی تأثیر بر عواطف و افکار مخاطب، با سینما رقابت کند. به همین دلایل و همچنین به آن علت که سینما به صنعت فن و ابزار‌های فنی اتکای زیادی دارد، آن را «هنر قرن بیستم» نامیده اند. منشأ اصطلاح سینماتوگرافی واژ‌های یونانی (کینه ما) به معنای حرکت است. سینماتوگرافی به معنای «حرکت نگاری» یا فن ضبط حرکت است. تاریخ تکامل و تحول سینما را به طور کلی می توان به سه دوره عمده (با تأکید بر فنون و تکنیک‌های سینمایی) تقسیم بندی کرد:
دوره سینمای صامت: در سال ۱۸۹۵ دوره سینمای صامت آغاز شد. این دوره به زمان سینمایی بدون صدا و ساخت فیلم سیاه و سفید مربوط می شود.
دوره سینمای ناطق: در سال ۱۹۲۷ عصر فیلم صدادار آغاز شد و عامل صدا، عملاً سینما را به صورت یک هنر سمعی-بصری درآورد.
دوره سینمای رنگی: از اواخر دههٔ ۱۹۳۰ میلادی با اختراع فیلم رنگی آغاز شد.
اهمیت سینما
هنوز سینما دوره‌های آغازین خود را طی میکرد که لنین (از جمله پایه گذاران و سردمداران نظام کمونیست شوروی) درباره سینما گفت: «سینما با ما، همه ارتش‌های دنیا بر علیه ما، سرانجام پیروز خواهیم شد.»
همین یک جمله که از زبان یک سیاستمدار نقل شده، به خوبی نشانگر اهمیت و قدرت سینماست. سینما وسیله خوبی برای تبلیغ و ارائه دیدگاه‌ها و اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی و حتی اقتصادی است و از همین رهگذر گاه مخاطبش را به بی راهه برده و او را در چمبره تبلیغات گسترده اسیر کرده، اما با این وجود سینما به علوم مختلف از پزشکی، الکترونیک و جغرافیا گرفته تا فیزیک، شیمی و تاریخ خدمات شایانی نموده است. سینما، این وسیله سمعی و بصری جذاب، بزرگترین کارکردش در خلق رویا، خلق ماجرا، خلق شخصیت‌های دوست داشتنی، نفرت انگیز، ترحم بر انگیز و... و در نهایت ایجاد احساسات عمیق انسانی از عشق و محبت گرفته تا ترس و نفرت است.
دیگر سینما یک وسیله ساده سرگرمی ساز نیست، سینما پا را بسیار فراتر گذاشته و تجربه نشان داده، نادیده گرفتن آن امری غیر عاقلانه است، چه از سوی تماشاگران معمولی و چه از سوی سیاست گذاران اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جوامع مختلف.
فضای سینمایی
فضای سینمایی همان فضا و حیط‌های است که در فیلم خلق میشود و به جهان عینی ربطی ندارد. فضای سینمایی را میتوان به شیوه‌های زیر از فضای واقعی جدا کرد:
۱ – فضای سینمایی، دو بعدی است و تصاویری خلق میکند که به اصطلا ح. عمق ندارند. این فضا بر درک ما از اندازهها، فواصل و روابط اشیا تاثیر میگذارد، به همین خاطر، فیلم سازان از ترکیب بندی قاب، استفاده از عدسی‌های مخصوص، حرکت دوربین‌های مختلف و تدوین استفاده میکنند، تا به نحوی این واپیچیدگی‌ها را جبران کنند و فضایی مشابه فضای واقعی و قابل قبول برای تماشاگر بسازند.
۲ – تدوین نما‌ها از زوایای مختلف میتواند فضایی تازه و یگانه خلق کند، و تجرب‌های جدید برای تماشاگر باشد.
۳- فضای واقعی و عینی، برای ما پیوسته و فاقد قطع و پارگی است. اما تدوین میتواند در فضای سینمایی ما را به عقب و جلو پرت کند. ما میتوانیم در این فضا بدون هیچ حرکتی صحن‌های را از زوایا و فاصله‌های مختلف ببینیم. چنین تدوینی پرسپکتیو فضایی را از بین میبرد، و یا دگرگون میکند.
۴ - در سینما میتوان با دکور‌های مختلف، استفاده از طراحی صحنه‌های پیچیده و، امروز با گرافیک‌های کامپیو تری فضا‌هایی عجیب و غریب خلق کرد و تماشاگر را چنان در آن جذب کرد که همه چیز برایش طبیعی و قابل قبول جلوه کند در حالی که هرگز چنین تجربه ایی در دنیای واقعی نداشته است و شاید هم هرگز نخواهد داشت.
زمان سینمایی
توالی زمانی و رویداد‌های تاریخی در فیلم به گذر زمان در دنیای واقعی ربطی ندارد. در حالی که تماشاگر در زندگی روزمره خود با سیر بی رحم ثانیهها، ساعت‌ها و روز‌ها سرو کار دارد، سینما این توانایی را دارد که به شیوه‌های زیر این سیر منطقی را به هم بزند و یا حتی توالی زمانی تاز‌های را خلق کند:
۱ – نشان دادن هم زمان رویداد‌های مختلف که در زمان‌های گوناگون اتفاق افتاده اند، به نحوی که هم زمان به نظر برسند.
۲- حذف زمان‌های غیر مهم در صحنه‌ها و سکانس ها. در این لحظه‌ها هیچ حادث‌های که به درد سینما بخورد رخ نمی دهد. مثلا در صحنه ای، ما شروع حرکت اتومبیلی را به مقصدی مشخص می بینیم و در صحنه بعد بدون این که شاهد حرکت آن اتومبیل در مسیرش باشیم آن را در مقصد میبینیم.
۳ – بر عکس آنچه در مورد ۲ گفته شد، گاهی هم، زمان واقعی بسط داده میشود. این کار در مورد نما‌های مهم و حساس انجام میشود. برای این کار نما‌هایی را که از چند زاویه و فاصله مختلف از یک رویداد واحد گرفته شده در کنار هم نشان میدهند و به این ترتیب زمان واقعی رویداد را افزایش میدهند.
۴ – بسط دادن و یا کوتاه کردن حس زمانی تماشاگر از طریق قطع سریع و حرکت دوربین.
۵ – پیش رفتن و یا عقب نشستن در زمان از طریق فلاش بک
۶- بر هم نمایی دو رویداد مختلف در دو زمان متفاوت برای خلق حس تضاد
باید در نظر داشت همه این قوانین به صورت نا خودآگاه در طول تاریخ سینما در ذهن تماشاگر جای گرفته و به نوعی سینما، تماشاگرش را برای ایجاد ارتباط با خودش، تربیت کرده و آموزش داده. در حالی که اولین تماشاگران سینما قادر به درک کوچکترین پیچیده گی زمانی و مکانی در فیلم‌ها نبودند، تماشاگر امروزی قادر به درک و قبول پیچیدهترین تمهیدات سینمایی است.
در مورد سینما در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
سکانس طلایی؛
فیلم بهشت از آن تو به کارگردانی و نویسندگی علیرضا داوودنژاد محصول سال 1379 است. خلبانی بازمانده از جنگ و اسارت، پس از بازنشستگی به دنبال تحولات روحی خود و خستگی از زندگی شهری به شمال كشور رفته و به دامان طبيعت پناه میبرد. همسر و فرزندان خلبان كه سعی در باز گرداندن او دارند پس از صحبت‌های مكرر با او نااميد به شهر باز می‌گردند. خلبان پيشنهاد دوستش در مورد ساخت فيلمی درباره بازگشت به طبيعت را قبول كرده و با شروع پروژه فيلمسازی همسر و بچه هايش نيز به روستا می‌آيند. علی واجد سمیعی، مهتاب کرامتی، شجاع الدین حبیبیان، محمدرضا داوودنژاد، مونا داوودنژاد، مریم واجدسمیعی، امیر واجدسمیعی، قمرتاج کلیج، محمدذکریا کلیج، زال زر کلیج، مختار تقی پور، میرزاخان تقی پور، جعفر تقی پور، صالح تقی پور، بهروز تقی پور، قنبرعلی بهرامی، ولی تقی پور و احترام‌السادات حبیبیان در این فیلم مقابل دوربین جمشید الوندی بازی کردند. بهمن سپهری شکیب موسیقی متن این فیلم را ساخت و مصطفی خرقه‌پوش این اثر را تدوین کرد. سکانس‌هایی از این فیلم سینما یی را در تابناک تماشا می‌کنید.
کد خبر: ۱۱۹۳۲۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۵
سکانس‌طلایی؛
فیلم گوشواره به کارگردانی وحید موسائیان و نویسندگی هوشنگ مرادی کرمانی محصول سال 1385 است. مهين دختری فقير، گران‌ترين هديه تولد را برای دوستش مهتاب می‌خرد با واقعيت‌هایی روبرو میشود و درس‌هایی می‌آموزد. اکبر عبدی، مسعود رایگان، رویا تیموریان، فریبا خادمی، حجت‌الله علیپور، عبدالله عبدالکریمی، پریسا پورقاسمی، ترانه مهری بهشت، معصومه اسکندری، آندیا شهبازیان، محمدرضا مردانی و علی برادری در این فیلم مقابل دوربین شهریار اسدی بازی کردند. فریدون شهبازیان موسیقی متن این فیلم را ساخت و حسن ایوبی این اثر را تدوین کرد. سکانس‌هایی از این فیلم سینما یی را در تابناک تماشا می‌کنید.
کد خبر: ۱۱۹۳۲۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۳۱
سکانس طلایی؛
فیلم عصر روز دهم به کارگردانی و نویسندگی مجتبی راعی محصول سال 1387 است. دكتر مريم شيرازی با گروهي از پزشكان هلال احمر برای كمک به مردم عراق عازم اين كشور میشود و تصميم به جستجو برای يافتن خواهر گمشده‌اش می‌گيرد. هانیه توسلی، احمد مهران‌فر، آفرین عبیسی، سلیمه رنگزن، عبدالرضا الطائی، زهره حمیدی، جواد عاقبت‌بین، عطاءالله مرادی و آرش اسبقی در این فیلم مقابل دوربین شاپور پورامین بازی کردند. محمدرضا علیقلی موسیقی متن این فیلم را ساخت و حسن حسن دوست این اثر را تدوین کرد. سکانس‌هایی از این فیلم سینما یی را در تابناک تماشا می‌کنید.
کد خبر: ۱۱۹۳۲۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۵
سخنگوی انجمن سینما داران برنامه تعطیلی سینما ها به مناسبت رحلت رسول اکرم (ص) و شهادت امام رضا (ع) را اعلام کرد.
کد خبر: ۱۱۹۲۶۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۱
آدرنالین
بدلکاران زن ایرانی معدوی داریم که یکی از آنها نسرین تیموری است. عشق به هیجان باعث شده بدلکاری را انتخاب کند و برایش مهم نیست، که بدلکار جلوی دوربین دیده نمی شود یا مشهور نیست. او در فیلم‌هایی چون بمب عاشقانه، لاله، نهنگ آبی، دسته دختران، به وقت شام و ... بدلکاری کرده است. نسرین، کارش را با تیم ارشا صادقی شروع کرده و مسیر متفاوتی در پیش گرفت. روایت او را از این شغل و نحوه فعالیتش را شرق گزارش کرده که حالا در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۲۴۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۹
مهدی امامی کارگردان سینما ی مستند در سانحه تصادف در مسیر بازگشت از سفر پیاده‌روی اربعین حسینی درگذشت.
کد خبر: ۱۱۹۲۱۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۸
تهیه‌کننده سری فیلم‌های «دزدان دریایی کارائیب» درباره حضور مجدد «جانی دپ» در این مجموعه گفت آینده هنوز مشخص نیست.
کد خبر: ۱۱۹۱۶۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۵
زمان تشییع پیکر مرتضی پورصمدی فیلمبردار سینما که روز شنبه دار فانی را وداع گفت، اعلام شد.
کد خبر: ۱۱۹۱۰۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۲
نبض خبر
پژمان جمشیدی و پردیس پورعابدینی بازیگران فیلم بی‌مادر در فوتوکال اکران فیلم «بی مادر» که در پردیس سینما یی شمیران برگزار شد حضور یافتند اما برخورد سرد جمشیدی با پارتنر جوانش در این فوتوکال به برخی حواشی دامن زد. این لحظات را می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۰۴۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۹
سه کشور دیگر نیز فیلم برگزیده خود را برای رقابت در شاخه بهترین فیلم بین‌المللی نود و ششمین دوره جوایز سینما یی اسکار معرفی کردند.
کد خبر: ۱۱۸۹۶۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
گلستان آدمه! یه‌آدم حسابی درجه‌یک، خیلی آدمه! مرام داره. بعد ادامه می‌داد کی حاضر میشه دوبار هزینه‌ی درمان و جراحی قلب یه‌آدم دیگه تا دینار آخرو بپردازه، هزینه‌ی درمان کسی که هیچ نسبتی با اون نداره؟ باورت میشه ابراهیم گلستان دوبار زندگی منو خرید... نه اینکه این‌کارو فقط برای من کرده باشه، اصلا ابراهیم گلستان برای سهراب سپهری هم همینجوری بود؛ تا چندماه پیش‌ازمرگ، در لندن به عیادتش می‌رفت و وقتی که دکتر انگلیسی‌اش او را کنار کشید و آهسته گفت: امیدی به ادامه‌ی زندگی این دوست‌تان نیست، هر هفته یا هر دو هفته، چه‌می‌دانم، مهم اینه که ازش غافل نبود؛ آدم بود. آدم... اتفاقا بلندمرتبگی ابراهیم گلستان هم به همین بود: او مطلقا ریاکار و دورو نبود. مطلقا بد کسی را نمی‌گفت، اما اگر می‌گفت، رودرروی او می‌گفت یا اگر فرصت رویارویی با او را به‌هرجهت نداشت، نظرش را بدون پرده‌پوشی می‌داد؛ خواه دکتر خانلری باشد یا آل‌احمد یا احمد شاملو... او با چند نفر رفاقتی ابدی داشت: صادق چوبک؛ قصه‌نویس بزرگ، محمد بهمن‌بیگی؛ بنیانگذار آموزش عشایری، محمد رحیم متقی‌ایروانی، موسس کفش‌ملی، مهدی اخوان‌ثالث؛ شاعر بلندپایه و صادق روزگار ما، سیمین دانشور و چند نفر دیگر... .
کد خبر: ۱۱۸۹۵۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
در پی انتشار دفترچه انتخاب رشته کنکور از سوی سازمان سنجش آموزش کشور، داوطلبانی که برای آزمون عملی رشته‌های هنر شرکت کرده بودند، با حذف دو رشته «مجسمه سازی» و « سینما » دانشگاه هنر در دفترچه مواجه شدند که این اتفاق موجب نگرانی متقاضیان این دو رشته پرمخاطب گروه آزمایشی هنر شد. در این راستا معاون آموزشی دانشگاه هنر با تاکید بر اشتباه بودن حذف دو رشته «مجسمه سازی» و « سینما » از دفترچه انتخاب رشته داوطلبان، گفت: این اشتباه سیستمی از سوی سازمان سنجش اتفاق افتاده است به زودی در اصلاحیه دفترچه رفع خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۸۸۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۳۰
اجرای این مراسم برعهده عباس غفاری کارگردان تئاتر بود. حیدر رضایی، پری ملکی، احترام برومند و مهدی آشنا به بازگویی خاطراتی از بابک برزویه پرداختند. در این برنامه علاوه بر سخنرانی سه کلیپ از زنده‌یاد بابک برزویه نیز پخش شد.
کد خبر: ۱۱۸۸۴۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۷
برزویه سال ۱۳۷۵ برنده دیپلم و سیمرغ بلورین بهترین عکاس فیلم برای عکاسی فیلم «سفر به چزابه» ساخته رسول ملاقلی پور شد. وی با عکاسی بیش از ۱۰ مجموعه تلویزیونی، ۳۵ فیلم سینما یی بلند و کوتاه و بیش از ۲۰۰ تئاتر داخلی یکی از فعال‌ترین عکاسان هنری ایران محسوب میشود.
کد خبر: ۱۱۸۸۲۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۶
«فردکین» سینما گر مطرح آمریکایی فیلم‌هایی، چون «ارتباط فرانسوی» و «جن‌گیر» در سن ۸۷ سالگی، واکنش اهالی سینما ی را برانگیخت.
کد خبر: ۱۱۸۶۹۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
امیرصادقی در بیش از ۳۰ فیلم و سریال بازی کرد و چندین فیلم نیز به عنوان تهیه کننده در کارنامه داشت.
کد خبر: ۱۱۸۳۳۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
منابع متعددی از تغییر جوادی خبر میدهند و پیگیری‌های «تابناک» از مقامات مختلف نیز منجر به تکذیب این خبر نشد. به نظر می‌رسد اگر قرار باشد اتفاقی رخ دهد، در آینده نزدیک خواهد بود؛ چرا که فارابی در ماه‌های آینده درگیر تولیداتش برای جشنواره فجر چهل و دوم خواهد شد و تغییرات در آن دشوار خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۸۲۰۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۵
تشکیل سازمانی خارج از صدا و سیما و با مشارکت نهادهای قانونی و اصناف موثر در صنعت تصویر و نهایتا هیئت منصفه اصولی با مشارکت فرهیختگان و نمایندگان فرهیخته مردم "و البته نه بازهم فرمایشی" و نظارت بعد از تولید و پخش اثر، همان سیاستی است که می تواند بنحوی تضمین کننده فعالیت فعالان حوزه صنعت تصویر ایران باشد و قانونگزار باید سعی کند تا شرایط کسب و کار را تسهیل کند و نه این که دامنه حضور مناصب حاکمیتی را در کسب و کار مردم بیشتر کند! نیازمند قوانین مترقیانه هستیم و اگر لازم است قانون اساسی را هم مترقیانه کنیم ، بکنیم! چون سرنوشت هرکشوری بردست مردمانش است و حاکمان در خدمت مردمان ولاغیر...
کد خبر: ۱۱۸۱۴۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۱
سینما ماندانا به دستور دادسرای ناحیه ۸ و به دلیل عدم رعایت حجاب پلمب سد
کد خبر: ۱۱۷۹۹۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۳۱
سامانه‌های فروش اینترنتی بلیت سینما -سمفا و زیرمجموعه‌های آن از دسترس خارج شده است.
کد خبر: ۱۱۷۸۹۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۳