کلیات
مسافر در فقه اسلامی کسی است که به سبب دور شدن از وطن شرعی، احکام خاصی بر برخی اعمال عبادی او مترتّب میشود. در فقه شیعه، به کسی مسافر گفته میشود که بخواهد حداقل هشت فرسخ (بین ۴۰ تا ۴۵ کیلومتر) از وطن خود دور شود. بر اساس آیات ۱۸۴ سوره بقره و ۱۰۱ نساء و همچنین روایات، چنین شخصی با شرایطی باید نمازها را شکسته بخواند و روزه نگیرد.
مسافر کیست
در آیه ۱۸۴ سوره بقره «[روزه در] روزهای معدودی [بر شما مقرر شده است]. [ولی] هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد، [به همان شماره] تعدادی از روزهای دیگر [را روزه بدارد]،» و آیه ۱۰۱ نساء «و چون در زمین سفر کردید، اگر بیم داشتید که آنان که کفر ورزیدهاند به شما آزار برسانند، گناهی بر شما نیست که نماز را کوتاه کنید» احکام خاصی را درباره فردی که به سفر رفته است بیان شده است. ۳۱۲ روایت نیز در دو کتاب وسایل الشیعه و مستدرک الوسائل وجود دارد که عهدهدار احکام این موضوع هستند.
در فقه اسلامی به کسی مسافر گفته میشود که شروط ذیل درباره او وجود داشته باشد:
- حداقل هشت فرسخ (بین ۴۰ تا ۴۵ کیلومتر) از وطن خود دور شده باشد، و یا چهار فرسخ برود و چهار فرسخ برگردد بدون اینکه در بین آن، ده روز جایی بماند.
- از اول مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد.
- در بین راه از قصد خود برنگردد.
- نخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطن خود بگذرد، یا ده روز یا بیشتر در جایی بماند.
- برای کار حرام سفر نکند.
- از صحرانشینهایی نباشد که در بیابانها گردش میکنند.
- شغل او مسافرت نباشد.
نماز مسافر
مسافر باید نماز خود را شکسته بخواند، یعنی نمازهای چهار رکعتی را دو رکعتی بخواند:
- مسافر برای خواندن نماز شکسته باید به حد ترخص برسد.
- اگر مسافر نمازش را پیش از رسیدن به وطن شکسته بخواند، پس از آنکه به وطن رسید لازم نیست دوباره کامل بخواند ولی چنانچه هنوز نماز نخوانده باشد باید آن را کامل بخواند.
- چنانچه نمازی قضا شود، همانگونه باید قضای آن خوانده شود، یعنی اگر باید شکسته میخوانده لازم است شکسته قضا شود و چنانچه باید کامل میخواند، کامل قضا شود.
روزه مسافر
مسافری که باید نمازهای چهار رکعتی را در سفر دو رکعت بخواند، نباید روزه بگیرد و مسافری که نمازش را تمام میخواند (مثل کسی که شغلش مسافرت یا سفر او سفر معصیت است) باید در سفر روزه بگیرد.
احکام روزه
- مسافری که باید نمازش را شکسته بخواند، چنانچه قبل از ظهر از شهر خارج شده باشد، بعد از حد ترخص باید روزهاش را نیز افطار نماید و بعد از ماه و اتمام سفر آن را قضا کند. اما اگر مسافری در ماه رمضان، بعد از ظهر سفرش را آغاز نماید، دیگر نمیتواند افطار کند، بلکه باید آن روز را همچنان روزه باشد.
- اگر مسافری قبل از ظهر به وطن یا محلی که میخواهد ده روز در آنجا بماند رسید، باید آن روز را روزه بگیرد، البته اگر قبل از آن عملی که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد. اما اگر قبل از رسیدن به مقصد، کاری که روزه را باطل میکند (از قبیل خوردن و آشامیدن و غیره) انجام داده باشد، دیگر نمیتواند آن روز را روزه بگیرد، بلکه باید بعد از ماه رمضان، آن را قضا نماید.
- مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد، ولی اگر برای فرار از روزه باشد، مکروه است.
- اگر نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معین نکند، نمیتواند آن را در سفر بجا آورد ولی چنانچه نذر کند که روز معینی را در سفر روزه بگیرد، باید آن را در سفر بجا آورد و نیز اگر نذر کند روز معینی را چه مسافر باشد یا نباشد روزه بگیرد، باید آن روز را اگرچه مسافر باشد روزه بگیرد.
- مسافر میتواند برای خواستن حاجت، سه روز در مدینه روزه مستحبی بگیرد.
- کسی که نمیداند روزه مسافر باطل است، اگر در سفر روزه بگیرد و در بین روز مساله را بفهمد، روزهاش باطل میشود و اگر تا مغرب نفهمد، روزهاش صحیح است.
- اگر فراموش کند که مسافر است یا فراموش کند که روزه مسافر باطل است و در سفر روزه بگیرد، روزه او باطل است.
- اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش یا به جایی که میخواهد ده روز در آن جا بماند، برسد، نباید آن روز را روزه بگیرد.
- مکروه است که مسافر و کسی که از روزه گرفتن عذر دارد، در روز ماه رمضان در خوردن و آشامیدن کاملا خود را سیر کند.
دیدگاه اهل سنت
اکثر علمای اهل سنت، معتقدند از آیه شریفه «ایاماً معدودات فَمن کانَ منکم مریضاً اَوْ عَلی سفر فَعِدةٌ مِنْ اَیام اُخَر و علی الّذین یطیقونَه فِدْیةٌ طَعامُ مسکین فمن تطوَّعَ خیراً فهو خیرٌ لَهُ، و اَنْ تَصُوموا خیرٌ لَکُمْ ان کنتم تَعْمَلُون» استفاده میشود که مریض و مسافر مجاز به افطار و شکسته خواندن نماز هستند و حکم آنها تخییر است نه الزام.
شیعیان معتقدند از جمله «فَعِدّةٌ مِنْ اَیامٍ اُخَر»، لزوم افطار در سفر، و قضای روزه در وقتی دیگر فهمیده میشود، آیه میفرماید: کسی که مریض یا مسافر است، چند روز دیگر (غیر از ماه رمضان) را روزه بگیرد. بر اساس روایات اهل بیت(ع) و جمعی از اصحاب پیامبر(ص) مانند عبدالرحمن بن عوف، عمر بن خطاب، عبدالله بن عمر، ابوهریره و عروة بن زبیر روزه در سفر حرام است. «فَلَیسَ عَلیکُم جُناحٌ» در آیه ۱۰۱ سوره نساء، مانند «فَلا جُناحَ عَلَیهِ» آیه ۱۵۸ سوره بقره معنای وجوب شکسته خواندن نماز را میرساند، نه جواز.
نبض خبر؛
با وجود افزایش قیمت ارز و تحلیلها درباره کاهش سفرهای خارجی، مسافر ان ایرانی به مرز زمینی ترکیه هجوم بردند و صحنهای عجیب را رقم زدند. در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۸۵۱۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۱/۰۵
تیک آف؛
حتماً برای شما هم پیش آمده وقتی یکی از دوستان یا آشنایان کنارتان در خودروی شما مینشیند و کارهایی میکند که شما دوست دارید او را از خودرو بیرون بیاندازید. واقعاً این کارهای آزاردهنده چیست که انجام میدهند؟در این ویدیو بصورت کمدی تقریباً تمام اعمالی را که باعث اذیت شدن راننده یک خودرو میشود را به تصویر کشیدهاند.از تماشای آن لذت ببرید.
کد خبر: ۷۶۰۶۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۱۱
حاشیه ای بر رفتار عجیب یک راننده تاکسی در اصفهان؛
حادثه ای که رخ داد، هشداری جدی برای کسانی است که با جذب و پذیرش نیروهای فاقد صلاحیت در سازمان های عمومی، امنیت و آرامش شهروندان را به مخاطره می اندازند؛ شهروندانی که با اعتماد به نهادهای فرادستی از این افراد خدمات می گیرند و در برخی موارد دچار مشکل و خسارات جبران ناپذیر می شوند.
کد خبر: ۷۳۳۹۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۰۶
رئیس مرکز اطلاعرسانی تهران بزرگ دقایقی پیش، از وقوع یک فقره درگیری در پایانه جنوب خبر داد و گفت: در این درگیری یک شهروند کشته و دو نفر دیگر زخمی شدند و این حادثه به هیچ وجه جنبه امنیتی ندارد.
کد خبر: ۷۲۵۸۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۰۷
سکانس طلایی؛
فیلم سینمایی مسافر به نویسندگی و کارگردانی عباس کیارستمی محصول سال 1353 است. نوجوان ملایری تصمیم دارد به تهران رفته و مسابقه فوتبال را در ورزشگاه تماشا کند. او برای تأمین هزینههای مسافر ت با کمک دوستش با چند ترفند به جمعآوری پول میپردازد. سپس به تنهایی به تهران رفته و به ورزشگاه محل برگزاری مسابقه میرود، ولی تا شروع مسابقه چند ساعتی باقی مانده است، بنابراین به جایی دیگر برای استراحت رفته و بر اثر خستگی زیاد به خواب میرود. زمانی که از خواب بیدار میشود، میبیند که چندین ساعت گذشته است و وقتی به محل برگزاری بازی برمی، مسعود زندبگله و پرگل آتش جامه در این فیلم مقابل دوربین فیروز ملکزاده بازی کردند. کامبیز روشنروان موسیقی متن این فیلم را ساخت و امیرحسین حامی این اثر را تدوین کرد. سکانسی از این فیلم را در «تابناک» تماشا میکنید.
کد خبر: ۶۸۸۱۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۰۵
افتتاحیه دو فیلم " مسافر " و "لباسی برای عروس" با حضور "عباس کیارستمی" و علاقه مندان به سینما برگزار شد.
کد خبر: ۴۵۹۹۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۹/۲۹
ما هر سال بحث افزايش كرايه تاكسيها را مطرح ميكنيم، بدون اينكه تاكسيها را به استانداردهاي رايج در سطح دنيا برسانيم. در سراسر دنيا از تاكسي به عنوان يك وسيله نقليه خصوصي و لوكس استفاده ميشود، در حالي كه در كشور ما تاكسي يك وسيله نقليه عمومي است.
کد خبر: ۴۰۰۴۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۲/۲۵
با عنایت به اهمیت موضوع و ضرورت به روز رسانی و رفع ابهامات موجود، ضوابط ورود و خروج زیورآلات همراه مسافر (جهت مصارف غیرتجاری)، جهت اجرا به شرح زیر ابلاغ می شود:
کد خبر: ۳۹۴۸۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۲/۰۲
کاش برای تکریم مسافران آیین نامهای تدارک ببینیم؛
آستانه تحمل افراد به شدت پایین آمده و هر از چندگاهی یکبار، از یک گوشه سالن سر و صدا و هیاهویی به گوش میرسد. البته همه این مشاجره ها مربوط به حاشیه است چراکه متن کار و جار و جنجال متاسفانه از گذشتههای دور و دراز با هم عجین شدهاند؛ کافی است یکبار صف انتظار خرید بلیت را تجربه کرده باشید تا ...
کد خبر: ۳۷۵۸۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۱۱/۱۴
بازنشر
کد خبر: ۲۹۷۱۵۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۲۲
سارقان بعد از كتك زدن، با اسپري مرا بيهوش كرده و از خودروي در حال حركت بيرون انداختند كه چند ساعت بعد در كنار ساختماني نيمهكاره به هوش آمدم. با اطلاعاتي كه شاكي در اختيار ماموران قرار داد، چهرهنگاري رايانهاي از 4 عضو باند سرقت انجام و جستجو براي يافتن آنها آغاز شد.
کد خبر: ۱۳۴۳۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۸۹/۰۹/۱۴