کلیات

بوتولیسم یک بیماری کشنده است که باعث فلج عضلات بدن انسان می‌شود و پیشرفت آن زندگی فرد را مختل می‌کند.

زمانی که صحبت از بیماری‌های مرگبار‌ می‌شود ذهن‌مان به سمت بیماری‌هایی، چون سرطان، ایدز، بیماری‌های قلبی و ... می‌رود غافل از اینکه برخی بیماری‌های کشنده ارتباطی با مشکلات درونی بدن ندارد و در اثر سموم رخ می‌دهند.
بوتولیسم جزو دسته‌ای از بیماری‌های نادر است که از قوی‌ترین و مرگ‌بارترین سموم جهان ایجاد شده و سیستم عصبی را فلج می‌کند؛ باکتری کلوستریدیوم بوتولینیوم این سم را تولید می‌کند و اغلب افراد بدون اینکه از وجود این باکتری آگاه باشند درگیر آن می‌شوند، زمانی که کنار برکه، رودخانه و دریا هستیم و به سادگی با خاک بازی می‌کنیم ممکن است دچار این باکتری خطرزا شویم، حتی با مصرف برخی مواد مانند غذا‌های کنسروی این باکتری در بدن ایجاد می‌شود و رشد می‌کند.


تاریخچه بوتولیسم

باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم در سال ۱۸۹۵ کشف شد، اما قبل از آن در سال ۱۷۳۵ فردی آلمانی بر اثر مصرف سوسیس و مواد کنسروی دچار بیماری بوتولیسم شد؛ با گذشت زمان و آزمایش‌های متعدد روی این باکتری محققان دریافتند که می‌توان از سم بوتولیسم در درمان برخی بیماری‌ها استفاده کرد.
سال ۱۹۸۹ سم بوتولیسم (بوتاکس) توسط موسسه غذا و داروی امریکا (FDA) تایید و از آن برای درمان دوبینی، بی‌اختیار چشمک زدن و اسپاسم صورت در بیماران جوان استفاده شد، یکی از موارد استفاده از این سم در زیبایی است.

چگونگی ایجاد بوتولیسم

زمانی که باکتری کلوستریدیوم بوتولینیوم وارد بدن می‌شود در محیط‌های کم اکسیژن مانند دستگاه گوارش و مکان‌هایی که زخم‌های عمیق دارند، رشد می‌کند  و حتی تا سال‌ها زنده می‌ماند؛ خوب است بدانید بوتولیسم یک بیماری کشنده است که فرد را در ابتدا فلج می‌کند و اگر درمان نشود کشنده خواهد بود؛ متاسفانه کودکان بیشترین درگیری را با این بیماری دارند چرا که بیشتر در معرض آلودگی هستند.

علائم این بیماری در کودکان به این شکل است که بدنشان ضعیف می‌شود و به سختی غذا می‌خورند، ماهیچه‌هایشان ضعیف و دچار یبوست می‌شوند؛ از علائم دیگر این بیماری که افراد دچار آن می‌شوند سختی در دید، احساس خستگی و سختی در حرف زدن،  ضعف دست‌ها، گرفتگی عضلات قفسهٔ سینه و پا، پلک‌های افتاده، دوبینی، خشکی دهان و بریده‌بریده حرف زدن است.

درمان بوتولیسم

به دلیل اینکه علائم بوتولیسم شبیه بیماری‌های قلبی و بیماری لایم است اغلب پزشکان آن را به درستی تشخیص نمی‌دهند و درمان‌های اشتباه را پیش می‌گیرند؛   بوتولیسم باید به‌وسیله پادزهر و آنتی‌بیوتیک درمان شود، اگر پادزهر پیش از فلج کامل تجویز شود، فرآیند درمان کوتاه‌تر می‌شود، زیرا انتهای عصب باید دوباره فعال شود.
بیماران ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها بستری شوند و از دستگاه بادگیر استفاده کنند تا فلج ماهیچه‌ها از بین برود؛ در برخی موارد ممکن است ضعف ماهیچه‌ها و تنفس کوتاه سال‌ها طول بکشد؛ علائم مسمومیت ناشی از مصرف غذای آلوده به این سم حدود ۱۸ تا ۳۶ ساعت پس از مصرف دیده شود، اما در مواردی دیده شده که تا ۶ ساعت بعد یا ۱۰ روز بعد هم فرد را درگیر می‌کند.
یکی از ساده‌ترین راه‌های درمان این بیماری،  استفراغ است که فرد پس از بالا آوردن مواد آن سم را از دستگاه گوارش خود خارج می‌کند.

• در مورد بیماری لایم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید