کلیات
فیلم در لغت به معنیِ «نوارِ نازک» از امولسیون فتوشیمیایی بر روی نوار سلولوئیدی گفته می شد و چون برای اولین بار، تصاویر متحرک، روی فیلم عکاسی ثبت میشد و به این وسیله، نمایش داده میشدند، این نام روی تصاویر متحرک ماند؛ البته امروز خود کلمه «فیلم» بهطور تخصصی فقط به تصاویر متحرک گفته میشود که در سینما نمایش داده میشوند، فیلمهایی که پس از پایان اکرانشان در سینما، از تلویزیون پخش شود را «فیلم سینمایی» میگویند و اگر از ابتدا فیلمی را مختص تلویزیون بسازند و ربطی به سینما نداشته باشد، به آن «فیلم تلویزیونی» میگویند. همچنین فیلمهایی که به صورت چند سری (اپیزود) یا قسمت باشد به آنها سریال میگویند. در نتیجه فیلمها به سه دسته شامل: فیلم سینمایی، فیلم تلویزیونی و سریال دستهبندی میشوند.
ریشه این نام در این واقعیت است که فیلم عکاسی بهطور تاریخی عنصر اساسی رسانه ضبط و پخش تصاویر متحرک به حساب میآمده. تولید فیلمها از طریق ضبط تصویر مردم و اشیاء واقعی با دوربین یا به وجود آوردن آنها از طریق تکنیکهای انیمیشن یا جلوههای ویژه است. فیلمها از مجموعهای از قابهای انفرادی تشکیل شدهاند که زمانی که به سرعت و پشت سرهم نمایش داده میشوند، توهم حرکت را در بیننده بهوجود میآورند. بر اثر پدیدهای به نام تداوم دید که بر اثر آن یک منظره برای کسری از ثانیه پس از از بین رفتن آن در حافظه میماند، چشمکهای بین تصاویر، قابل رویت نیستند. همچنین عامل ارتباط عامل دیگری است که باعث مشاهده تصاویر متحرک میگردد. این اثر روانی به نام حرکت بتا معروف است.
از نظر بیشتر کارشناسان، فیلم از انواع مهم هنر بهشمار میآید. فیلمها قابلیت سرگرم کردن، آموزش، روشنگری و الهام بخشیدن به بیننده را دارند. عوامل دیداری سینما، نیاز به هیچ نوع ترجمهای ندارد و قدرت ارتباطات جهانی را به یک محصول تصویر متحرک میبخشند. هر فیلم قابلیت جذب مخاطبان جهانی را دارد بهخصوص اگر از تکنیکهای دوبله یا زیرنویس که گفتار را ترجمه میسازد، بهره جسته باشد. فیلمها همچنین محصولاتی هستند که توسط فرهنگهای مشخص تولید شده و آن فرهنگها را منعکس کرده و همچنین از آنها تأثیر میپذیرد. صنعت فیلم بیش از یک سده است که در حال بینالمللی شدن است. یکی از واقعیتهای جهانی سازی این است که استودیوهای بزرگ هالیوودی صاحب سینماهای زیادی در کشورهای دیگر هستند بنابراین میتوانند از فروش گیشههای بینالمللی خود به صورت مستقیم درآمد به دست بیاورند. آن نوع فیلمهای گرانقیمت پرفروشی که هالیودد امروزه تمایل به ساخت آن دارد نمیتوانند تنها از راه فروش در بازارهای داخلی هزینههای تولید خودشان را برگردانند آنها نیاز به فروش در گیشههای بینالمللی دارند تا بتوانند سود تولید کنند.
تاریخچه فیلم
در اوایل دهه ۱۸۶۰ میلادی، با استفاده از وسایلی مانند زندهگرد و پراکسینوسکوپ، سازوکارهای تولید مصنوعی به وجود آمد و تصاویر دو بعدی متحرک به نمایش درآمدند. این ماشینها از انواع تکامل یافتهٔ ابزارهای سادهٔ اپتیکی مانند توریهای سحرآمیز بودند. این ابزار توان نمایش متوالی تصاویر با سرعتی را داشتند که در آن تصاویر به شکل متحرک به نظر میرسیدند. این پدیده، ماندگاری منظر نام گرفت. طبیعتاً، تصاویر میبایست بهطور دقیق طراحی میشدند تا اثر مورد نظر را داشته باشند، به همین منظور اصول زیربنایی خاصی بهعنوان بنیان ساخت فیلم انیمیشن در نظر گرفته شدند.
با پیشرفت فیلم سلولوئید به منظور عکاسی ثابت، امکان گرفتن عکس از اشیاء متحرکی که در حال حرکت بودند نیز ممکن شد. در مراحل اولیه فناوری گاهی لازم بود که شخص بیننده برای مشاهده تصاویر، در داخل دستگاه مخصوصی نگاه کند. در دهه ۱۸۸۰ میلادی، با ساخته شدن دوربین تصاویر متحرک، گرفتن تصاویر تکی و ضبط آنها بر روی یک حلقه ممکن شد که به سرعت به اختراع پروژکتور تصویر متحرک انجامید. این دستگاه نور را از فیلم پردازش و چاپ شده میگذراند و با کمک بزرگنمائی اپتیکی «تصاویر در حال حرکت» را بر روی پردهای (معمولاً نقرهای رنگ) نمایش میداد. این حلقههای فیلمهای نمایش داده شده به نام «تصاویر متحرک» معروف شدند. نخستین فیلمهای تصاویر متحرک، حالت صحنه ایستا داشتند و در آنها یک حادثه یا عمل، بدون هیچگونه ویرایش کردن یا دیگر تکنیکهای سینمایی، به نمایش درمیآمدند.
تصاویر متحرک تا پایان سدهٔ ۱۹ میلادی، تنها بهعنوان هنر دیداری به حساب میآمدند. اما ابتکار فیلمهای صامت ذهنیت مردم را نیز در اختیار گرفته بود. در آغاز سدهٔ ۲۰ میلادی، رفته رفته ساختار داستانی فیلمها شکل گرفت. در این دوره فیلمهایی به صورت صحنهٔ دنبالهدار ساخته شدند که در مجموع یک داستان را نقل میکردند. سپس این صحنهها جای خود را به صحنههای چندگانه از زوایا و ابعاد متفاوت دادند. تکنیکهای دیگر مانند حرکت دوربین نیز بهعنوان راههای اثرگذار در بیان داستان فیلم به کار گرفته شدند. صاحبان سالنهای تئاتر نیز به جای اینکه تماشاگران را در سکوت نگاه دارند، با در اختیار گرفتن یک پیانیست یا نوازندهٔ ارگ یا یک ارکستر کامل، به نواختن موسیقی، متناسب با فضای هر صحنه فیلم اقدام مینمودند. در آغاز دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، همراه بیشتر فیلمها، فهرست موسیقیهای فیلم هم عرضه میشدند. در محصولات شاخص، این موسیقیها با فیلم عرضه میگردید.
رشد صنعت سینما در اروپا با بروز جنگ جهانی اول متوقف گردید و این در حالی بود که صنعت فیلم در ایالات متحده با ظهور هالیوود به شکوفایی رسید. بههرحال در دهه ۱۹۲۰ میلادی، فیلمسازان اروپائی مانند سرگئی آینشتاین و فردریش ویلهلم مارنائو به همراهی مبتکر آمریکایی دی. دبلیو. گریفیت و دیگران، به ارتقاء سطح این رسانه پرداختند. در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، فناوریهای نو، الصاق حاشیهٔ صوتی گفتار، موسیقی و افکتهای صوتی متناسب با نوع صحنه به فیلم را ممکن ساختند. این فیلمهای صوتدار در آغاز با نام «تصاویر با صدا» یا «تاکیز» شناخته میشدند.
پیشرفت مهم بعدی در صنعت سینما، معرفی رنگ بود. اگرچه اضافه شدن صدا، به سرعت گسترش یافت اما رنگ به تدریج مورد استفاده قرار گرفت. بیشتر مردم رنگی بودن فیلم برایشان مهم نبود. اما همچنانکه روشهای پردازش رنگ بهبود مییافت و در مقایسه با فیلمهای سیاه و سفید قابل رقابتتر میگشتند، فیلمهای رنگی بیشتر و بیشتر تولید میشدند. این زمان هنگام پایان جنگ جهانی دوم بود. فیلم سازان آمریکایی رنگ را بهعنوان عنصر اصلی جذب مخاطب تشخیص دادند و از آن در رقابت با تلویزیون (که تا اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی به صورت رسانهای سیاه و سفید باقیمانده بود) مورد استفاده قرار داد. در پایان دهه ۱۹۶۰ میلادی، رنگ بهعنوان شیوه عادی کار فیلمسازان مطرح شد.
دهههای ۱۹۵۰، ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی شاهد تغییرات در روش تولید و سبک فیلم بودند. هالیوود جدید، موج جدید فرانسوی و ارتقاء فیلمهای فیلمسازان تحصیلکرده و مستقل؛ همه و همه از دگرگونیهایی بودند که فیلم، آنها را در نیمه دوم سده ۲۰ میلادی تجربه نمود.
در پایان سده ۲۰ و در آستانه ورود به سده ۲۱ میلادی، فناوری دیجیتال و استفاده از رایانهها، انقلابی در روش تهیه، پخش و نمایش فیلم پدیدآورد. استفاده از رایانهها برای ساختن جلوههای ویژه، پویانماییهای پیچیده و ضبط و پخش صدا نزدیک به واقعیت صحنه، دگرگونیهای فراوانی را سبب شد.
در آغاز دهه ۲۱ میلادی تلاشهایی برای تلفیق فیلم و واقعیت مجازی در جریان است. صنعت فیلمسازی در ایران بیش از صد سال است که راه اندازی شدهاست.
مراحل فیلمسازی
تعداد و نوع کارکنان لازم جهت تهیه فیلم بستگی به ماهیت آن دارد. بسیاری از فیلمهای حادثهای هالیوود نیاز به صحنه سازیهای کامپیوتری (سی.جی. آی) دارند که توسط یک دوجین عوامل قالبهای سه بعدی، انیمیشن کارها، روتوسکپی کارها و سازندگان تدارک میگردند. بههرحال، یک فیلم کم خرج مستقل توسط عوامل اصلی که معمولاً دستمزد کمی هم دارند قابل ساخت است. کار فیلمسازی در تمام نقاط دنیا با استفاده از فناوریها، سبکهای بازی و اقسام آن در حال انجام است. بودجه برخی از این فیلمها بسیار زیاد و در حد تعهد دولتی است مانند نمونههایی در چین و در مقابل برخی دیگر در حد فیلمسازی در سیستم استودیوی آمریکا هزینهبر هستند.
مراحل مرسوم فیلمسازی در ایران شامل پنج مرحله اساسی است:
-فیلمنامهنویسی
-پیش تولید
-تولید
-پس تولید
-توزیع (اکران)
مدت زمان لازم برای این مراحل معمولاً سه سال است. سال اول صرف مرحله «ارتقاء» است. در سال دوم مراحل «قبل از تولید» و «تولید» به انجام میرسند. سال سوم نیز به مراحل «بعد از تولید» و «توزیع» اختصاص مییابد.
وقایع اتفاقیه؛
69 سال پیش در چنین روزی مهانداس کارامچاند گاندی رهبر معنوی و سیاسی مردم هندوستان به شلیک گلوله یک جوان هندو از دنیا رفت. او که از خشونت و ترور بیزار بود، بدون استفاده از زور و خشونت بر استعمار بریتانیا غلبه کرد و استقلال هندوستان را باز پس گرفت. تصاویری از دوران حیات و تشییع گاندی را با زیرنویس فارسی در «تابناک» تماشا می کنید
کد خبر: ۶۶۱۹۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۱
میدانیم پلاسکو تنها یکی از ساختمان های فاقد حداقل های ایمنی بود و سازه های فراوان دیگری در شهر محل تردد عموم هستند که میتوانند فجایعی بسیار بسیار بزرگ تر از پلاسکو بیافرینند و کشورمان را دچار خسرانی جبران ناپذیر و ضایعهای سنگین نمایند، اما فروریختن پلاسکو و به صدا در آمدن زنگ هشدار تکرار این حادثه در شبه پلاسکوها هم نتوانسته مسئولان را به خودشان آورده و تغییری در شرایط ایجاد کند.
کد خبر: ۶۶۱۸۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۳
نبض خبر؛
رزیتا غفاری بازیگر زن سینما و تلویزیون ایران در گفت و گویی که اخیراً داشته، تاکید کرده دوست دارد در صورت فوت کردن، به جای آنکه پیکرش را دفن کنند، بسوزانند. غفاری تاکید می کند که این اقدام اسلامی است که البته چنین نیست. این بخش از صحبت های این بازیگر را در «تابناک» ببینید و بشنوید.
کد خبر: ۶۶۱۸۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۱
چند تن از آتش نشانان که اوضاع وحشتناک داخل ساختمان را دیدهاند، ترجیح میدهند چشم انتظار هیچ کمکی نمانده و بی فوت وقت، از پنجره ای در طبقه سوم یا چهارم پلاسکو جان خود را نجات دهند. در زمانی که شاهدان ماجرا نیز باور نمیکردند، دقایق واپسین عمر این برج را به نظاره نشستهاند!
کد خبر: ۶۶۱۸۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۲
آسپرین؛
آیا بین مغز مردان و زنان تفاوت های چشمگیری وجود دارد؟ این پرسشی است که در این مستند به آن پاسخ داده می شود. در «تابناک» تماشا می کنید.
کد خبر: ۶۶۱۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۱
چرتکه؛
با وجود آنکه آخرین ارزیابی ها از افزایش شکاف طبقاتی در سراسر جهان حکایت داشته و 8 نفر از سرمایه داران جهان به اندازه نیمی از مردم دنیا صاحب ثروت هستند اما برخی کارشناسان اعتقاد دارند که اتفاقاً فاصله طبقاتی سیر نزولی دارد. تحلیل فاینشنال تایمز در این زمینه را با زیرنویس فارسی در «تابناک» می بینید
کد خبر: ۶۶۱۷۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۱
ویژهنامه رمضان؛
بمبئی یکی از شهرهای بزرگ هندوستان و از مراکز تجمع مسلمانان در این کشور است. تصاویری از افطاری مسلمانان بمبئی را در ایام ماه مبارک رمضان و گزارشی از این آیین در هند را میبینید.
کد خبر: ۶۶۱۵۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۱
تکنوتابناک؛
دانشمندان به دستاوردهای علمی رسیده اند که بر اساس آن، حقیقت مجازی با مغز کنترل می شود. ویدیوی این دستاورد علمی را با زیرنویس فارسی در «تابناک» تماشا می کنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۱
سوت؛
در جریان این هفته لالیگا، بازی رئال مادرید و رئال سوسیداد با پیروزی سه بر صفر رئال به پایان رسید. خلاصه این بازی را در «تابناک» تماشا می کنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۱
کارتون؛
«تام و جری ؛ موش احمق آمریکایی / The Yankee Doodle Mouse ؛ Tom and Jerry» یازدهمین قسمت از مجموعه انیمیشنهای «تام و جری / Tom and Jerry» بین سالهای 1940 تا 1985 در 114 قسمت توسط مترو گلدوین مایر در هالیوود تولید شد و خالقِ آنها ویلیام هانا و جوزف باربرا بودند که آن را نویسندگی و کارگردانی میکردند. به جز متروگلدوین مایر کمپانی های دیگری نیز ساخت تام و جری را ادامه دادند و به بازار عرضه کردند. این کارتون تلویزیونی درباره ماجراهای موشی به نام «جری / Jerry» و گربهای به نام «تام / Tom» است که همواره در جدال با هم هستند. علاوه بر اینها یک کاراکتر «مامان / Mammy» هم حضور دارند که وقت خرابکاریها سراغ تام میآید. این قسمت از انیمیشن تام و جری که برنده اسکار 1943 شده را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
حیات وحش؛
نامش را «نگهبان برف» گذاشتهاند؛ مردی که سالها در میان سرما، تنها زندگی میکنند و تودههای برف احاطهاش کردهاند. او یک کاراکتر منحصر به فرد است. درباره چنین مردمی که تنها در سرما را به زندگی در اجتماع ترجیح داده، میتوان تعابیر جالبی به کار برد.
کد خبر: ۶۶۱۵۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
تکنوتابناک؛
فلزات به صورت مستمر در حال واکنش های شیمیایی هستند که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند اما اگر زیر میکروسکوپ قرار بگیرند، تصاویر جالبی را مشاهده می کنید. ویدیویی از این آزمایش جالب را در «تابناک» مشاهده می کنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
سوت؛
ورزش تنیس مجموعه قوانین و آداب خاص خود را دارد که برای درک این مسابقات، باید تا حدودی به این مقررات و آداب آشنایی داشت. به مناسب برگزاری گرند اسلم اپن استرالیا، این قوانین و آداب اولیه تنیس را با زیرنویس فارسی در «تابناک» مرور کنید
کد خبر: ۶۶۱۵۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
آسپرین؛
پزشکان با ایجاد جنین مشترک انسان و خوک -که شباهتهای ژنتیکی به انسان دارد- قصد دارند با استفاده از خوک اقدام به عضوسازی برای انسانها کنند. ویدیوی نحوه این اقدام عجیب را در «تابناک» با زیرنویس فارسی مشاهده می کنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
سوت؛
در جریان بازیهای فوتبال سری آ ایتالیا، تیم اودینزه با به ثمر رساندن دو گل و پذیرش یک گل آث میلان، بر رقیب سرسختش پیروز شد. خلاصه این بازی را در «تابناک» مشاهده می کنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
سکانس طلایی؛
فیلم سینمایی «بارکد» به کارگردانی و تهیهکنندگی مصطفی کیایی و نویسندگی مصطفی کیایی و مهیار شاهرخی، محصول سال 1394 است. جوانی به نام حامد برای استخدام به دفتر رئیس یک شرکت مراجعه میکند. داستان فیلم ، ماجرای چگونگی رسیدن این جوان به دفتر کار پاپوش درست کننده پدرش تعریف میکند. بهرام رادان، محسن کیایی، سحر دولتشاهی، بهاره کیانافشار، پژمان بازغی و رضا کیانیان در این فیلم مقابل دوربین مهدی جعفری بازی کردند. آرمان موسیپور موسیقی متن این فیلم را ساخت و نیما جعفری جوزانی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
ریتم؛
هر روز تکنیکهای تازه ای برای خلق موسیقی خیابانی به کار گرفته میشود و نتیجه این خلاقیتها گاهی بسیار دیدنی است. این ویدیو یکی از این تلاشها را نشان می دهد که با زیرنویس فارسی در «تابناک» مشاهده میکنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
سوت؛
بازیهای تیم های سامپدوریا و آاس رم، با پیروزی 3 بر 2 سامپدوریا مقابل آ اس رم به پایان رسید. خلاصه این بازی را در «تابناک» تماشا می کنید
کد خبر: ۶۶۱۵۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
سوت؛
در مسابقات فوتبال سری آی ایتالیا، تیم یوونتوس با 2 گل از سد ساسولو گذشت. خلاصه این بازی را در «تابناک» مشاهده می کنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۱۰
حیات وحش؛
شاید بتوان خرس قطبی را بزرگ ترین حیوانی قلمداد کرد که در پهنه سفید قطب شمال زندگی می کند؛ اما این حیوان پهن پیکر چگونه در این فضای سرد که به دست آوردن غذا بسیار دشوار است، زندگی میکند؟ سایر حیوانات اطراف خرس چگونه در این پهنه جان به در می برند؟ برای پاسخ به این پرسش، این ویدیو را در «تابناک» تماشا کنید.
کد خبر: ۶۶۱۵۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۲۰