کلیات

الیگارش‌های روس الیگارش‌های کسب‌وکاری جمهوری‌های شوروی سابق هستند که در دوران خصوصی‌سازی روسیه پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی در دهه ۱۹۹۰ به سرعت ثروت جمع‌آوری کردند. دولت در حال فروپاشی شوروی، مالکیت دارایی‌های دولتی را مورد مناقشه رها کرد، که امکان معاملات غیررسمی با مقامات سابق اتحاد جماهیر شوروی (بیشتر در روسیه و اوکراین) را به عنوان ابزاری برای به دست آوردن اموال دولتی فراهم کرد. مورخ ادوارد ال. کینان مقایسه ای بین پدیده الیگارشی کنونی روسیه و نظام‌های بویارهای قدرتمندی که در مسکووی اواخر قرون وسطی پدیدار شد، انجام داده‌است.

اولین الیگارش‌های مدرن روسیه به عنوان کارآفرینان بخش کسب و کار تحت رهبری میخائیل گورباچف (دبیرکل ۱۹۸۵–۱۹۹۱) در طول دوره آزادسازی بازار ظهور کردند. این کارآفرینان نسل جوان توانستند ثروت اولیه خود را به دلیل اصلاحات گورباچف " که در آن وجود همزمان قیمت‌های تنظیم شده و شبه بازاری فرصت‌های بزرگی را برای آربیتراژ ایجاد کرد " به دست آورند. اصطلاح " الیگارش " از oligarkhia یونانی باستان به معنای "حکومت تعدادی معدود " گرفته شده‌است.

از سال ۲۰۱۸، چندین الیگارش روسی و شرکت‌های آنها به دلیل حمایت از «فعالیت بدخیم دولت روسیه در سراسر جهان» تحت تحریم‌های آمریکا بر اساس «قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم‌ها» (کاتسا) قرار گرفته‌اند.

دوران یلتسین

در پایان دوران شوروی در سال ۱۹۹۱ و در دوران پرسترویکای میخائیل گورباچف از ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۱، بسیاری از بازرگانان در روسیه کالاهایی مانند رایانه‌های شخصی و شلوار جین را وارد یا قاچاق می‌کردند و آنها را اغلب در بازار سیاه برای سود کلان می‌فروختند.

تأثیرگذارترین و آشکارترین الیگارش‌های دوران یلتسین عبارتند از:

• بوریس برزوفسکی
• میخاییل فریدمن
• ولادیمیر گوسینسکی
• میخائیل خودورکوفسکی
• ولادیمیر پوتانین
• الکساندر اسمولنسکی
• پیتر آون
• ولادیمیر وینوگرادوف
• ویتالی مالکین