چرا ترامپ روی الیگارش‌های روس دست گذاشت؟/ احتمال اثرگذاری روی پوتین و مذاکرات اوکراین

«اندرو کوریبکو» معتقد است: با اشاره به اینکه محدودیت‌های یکجانبه ایالات متحده بر آنها (الیگارشها) ممکن است به زودی برداشته شود تا جایی که آنها در صورت تمایل برای رفتن به آمریکا محدودیت نداشته باشند، برای بازرگانان تحریم شده روسیه جذاب باشد.

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از طرح جدیدی رونمایی کرد که براساس آن افراد ثروتمند خارجی می‌توانند اقامت در آمریکا را به قیمت پنج میلیون دلار خریداری کنند.

ترامپ گفته است که «کارت طلایی» که این افراد دریافت می‌کنند همچنین مسیری برای دریافت شهروندی آمریکا برای آنها فراهم خواهد کرد. او افزوده است که این طرح باعث اشتغال‌زایی خواهد شد و به کاهش بدهی ملی کمک خواهد کرد.

رئیس‌جمهور آمریکا در پاسخ به این سئوال که آیا این کارت به الیگارش‌های روس هم فروخته خواهد شد، گفت «بله، احتمالا. من الیگارش‌های روسی را می‌شناسم که افراد بسیار خوبی هستند».

بسیاری از افراد ثروتمند روس به دلیل ارتباط شان با دولت روسیه، تحت تحریم‌های غرب قرار گرفته‌اند.

به مفهوم سنتی، یک الیگارش عضو یا طرفدار یک الیگارشی است-یک نظام سیاسی که در آن گروه کوچکی بر مردم حکومت می‌کنند.

ولی اکنون این کلمه به طور معمول به گروهی از افراد فوق العاده ثروتمند روسی اطلاق می‌شود که پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ به افراد سرشناسی تبدیل شدند.

 به گزارش بی بی سی، شاید سرشناس‌ترین الیگارش در بریتانیا، رومن آبراموویچ بازرگان روسی باشد که صاحب باشگاه فوتبال چلسی است. او ثروتش را که ۱۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار تخمین زده می‌شود، از راه فروش دارایی‌هایی به دست آورده که قبل از فروپاشی شوروی دولت مالک آن بود و بعدا او آنها را تصاحب کرده بود.

بر اساس این گزارش، الیگارش شناخته شده دیگر آلکساندر لِبِدف، بانکدار و مامور سابق کا گِ بِ (سرویس اطلاعاتی و امنیتی شوروی) است که پسرش یوگنی در حال حاضر صاحب روزنامه ایونینگ استاندارد در لندن است. یوگنی لبدف که اکنون یک شهروند بریتانیایی است، عضو مجلس اعیان بریتانیاست.

پوتین و الیگارش‌ها

وقتی پوتین جانشین یلتسین شد در صدد مهار الیگارش‌ها برآمد. ولی کسانی که از لحاظ سیاسی با او متحد بودند موفقیت بیشتری به دست آوردند. شماری از الیگارش‌های اصلی ماننند بوریس بِرِژوفسکی که به جبهه پوتین نپیوسته بودند، ناچار به فرار از کشور شدند.

میخائیل خودورکوفسکی که زمانی تصور می‌شد ثروتمندترین فرد در روسیه است اکنون در لندن زندگی می‌کند.

وقتی در سال ۲۰۱۹ روزنامه تایمز مالی از پوتین در باره الیگارش‌ها سئوال کرد، پاسخ داد: ما دیگر الیگارش نداریم.

با وجود این بی بی سی در گزارشی می‌گوید: «ولی کسانی که روابط بسیار نزدیکی با آقای پوتین داشتند در نتیجه برخورداری از حمایت او موفق به تاسیس امپراطوری‌های بازرگانی و مالی شدند.»

دکتر «اندرو کوریبکو» تحلیلگر سیاسی آمریکایی مقیم مسکو و دارای مدرک دکترای علوم سیاسی از موسسه روابط بین الملل دولتی مسکو در خصوص سخنان ترامپ درباره الیگارش‌های روس به خبرنگار تابناک گفت: به نظر می‌رسد سخنان ترامپ با اشاره به اینکه محدودیت‌های یکجانبه ایالات متحده بر آنها (الیگارشها) ممکن است به زودی برداشته شود تا جایی که آنها در صورت تمایل آزاد باشند برای همیشه به ایالات متحده نقل مکان کنند، برای بازرگانان تحریم شده روسیه جذاب باشد. 

وی گفت: این ممکن است به معنای تشویق آنها (الیگارشها) به اعمال فشار مثبت بر پوتین و نزدیک‌ترین حلقه‌اش به منظور متعهد ماندن به دستیابی به توافق در مورد اوکراین باشد، حتی اگر این توافق مستلزم برخی مصالحه‌های دشوار از سوی روسیه باشد. البته مشخص نیست که آیا این تاثیری بر مذاکرات آنها خواهد داشت یا خیر.

در خصوص الیگارش‌های روس باید توجه داشت پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، اموال دولتی طی چند مرحله و به روش‌های گوناگون به خریداران واگذار شد. افرادی از همین طریق قدرت اقتصادی بالایی به دست آوردند و در پی تحصیل قدرت اقتصادی در صدد اعمال نفوذ سیاسی و دخالت در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور برآمدند. 

این افراد که در اصطلاح الیگارش خوانده می‌شدند با به قدرت رسیدن ولادیمیر پوتین مجبور به تغییر روش شدند. با ایجاد قانون «فاصله برابر» پوتین درصدد احیای قدرت در کرملین و تحدید مزر بین الیگارش‌ها و صاحبان بنگاه‌های تجاری بزرگ برآمد. 

پس از آن در واقع الیگارشی به معنای واقعی و نمایان در مناطق و نواحی روسیه به چشم می‌خورد. البته در سطح فدرال نیز الیگارشی پوتین به شکلی کم جلوه‌تر، اما وفادار‌تر از الیگارشی دوره یلتسین وجود دارد.

تحریم الیگارشها

بعد از به رسمیت شناختن دو منطقه جدایی طلب دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین به عنوان «جمهوری‌های مردم» توسط روسیه و شروع جنگ اوکراین برخی کشور‌های غربی از جمله انگلیس، آمریکا، اتحادیه اروپا، استرالیا و ژاپن تحریم‌هایی را علیه الیگارش‌های روسیه اعمال کردند. 

برای نمونه دولت انگلیس بوریس روتنبرگ و برادرش آرکادی و رومن آبراموویچ، میلیاردر روس و مالک باشگاه چلسی را تحریم و دارایی‌های او را توقیف کرد.