وقایع اتفاقیه
جنگ یوم کیپور یا جنگ اعراب و اسرائیل 1973، عملیات ایذایی بود که مصر با فرماندهی انور سادات و سوریه با فرماندهی حافظ اسد در 6 سپتامبر 1973 برای بازپس گیری مناطق اشغالیشان علیه رژیم صهیونیستی همزمان با یوم کیپور روز تعطیلی یهودی آغاز کردند. موفقیت اولیه مصر و سوریه چشمیگر بود اما ارتش رژیم اسرائیل با وجود غافلگیری به سرعت وارد عمل شد و با حملات هوایی توانست ارتش دو کشور را فلج کند و حمله شکست خورد. برای چند دهه نقش اشرف مروان داماد جمال عبدالنصار و دستیار انور سادات مبهم بود و وقتی اسنادی از جاسوسی او در دعوای اسرائیلیها افشاء شد، مروان از بالکن آپارتمانش در لندن به پایین سقوط کرد، هرچند خانوادهاش که نمیخواستند جاسوسی او برای اسرائیل را بپذیرند، این قتل را متوجه موساد کردند. در پنجاه سالگی این جنگ، مستندی در اسرائیل پخش شده که متکی بر اسناد و مصاحبههایی نشان میدهد مروان چند روز قبل یعنی سوم سپتامبر 1973 به موساد اطلاع داده بود. بر اساس این اطلاعات، بنی پلد فرمانده وقت نیروی هوایی اسرائیل خواستار بمباران پیشگیرانه مواقع مصر و سوریه شده بود اما گلدا مئیر نخست وزیر وقت اسرائیل با این حمله مخالفت کرد و بعداً در بررسیهای محرمانه نهادهای این رژیم او مسئول خسارات صهیونیستها در مراحل ابتدایی این جنگ شناخته شد. «تابناک» پیشتر دو مستند درباره اشرف مروان پخش کرده که اخبار مرتبط میتوانید بیابید. آنچه امروز در این زمینه پخش شده را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۸۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
وقایع اتفاقیه
صدام حسین دیکتاتور عراق پس از دستگیری و محاکمه به جرم جنایت جنگی و نسل کشی در ساعت 6:30 صبح 9 دی 1385 برابر با 30 دسامبر 2006 اعدام شد. خلیل الدیلمی رئیس تیم وکلای دفاع از صدام در گفت و گویی درباره لحظات اعدام صدام حسین دیکتاور عراق مدعی شد: «...هنگام بالا رفتن صدام از پله ها برای اعدام، افسران اطلاعاتی ایرانی فارسی صحبت میکردند تا اثبات کنند ما ایرانیها تو را محاکمه میکردیم نه آمریکاییها و این مجازات جنگ هشت ساله است...» اظهارات کامل وکیل صدام را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۱۸۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۶
وقایع اتفاقیه
اگرچه پس از آغاز جنگ جهانی دوم در ۹ شهریور ۱۳۱۸ برابر با اول سپتامبر ۱۹۳۹، ایران بیطرفی خود را اعلام کرد اما روابط نزدیک رضاشاه با آدولف هیتلر و تحرکات آلمانیها و اتریشیها در شمال و جنوب ایران از نظر متفقین پنهان نماند و در نهایت ایران اشغال شد تا شاهراه انتقال کمکهای آمریکا به روسیه برای مقابله با آلمان شود. بخشی از تصاویری که متفقین در سال 1323 از ایران تحت اشغال ثبت کردهاند را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۴۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۴
وقایع اتفاقیه
تهران در سال 1334 هنوز شهر خلوتی بود که بخش عمده آن را ساختمانها یک طبقه تشکیل میدادند و اگرچه بزرگ ترین شهر ایران بود اما هنوز وسعت و پهناوری کنونی را نیافته بود. در این ویدیو مقایسهای شده میان تصاویر هوایی مناطق تهران در آن دوران با تصاویر هوایی همان مناطق پایتخت در حال حاضر که میزان تحول شگفت انگیزی را روایت میکند.
کد خبر: ۱۱۹۱۳۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۳
وقایع اتفاقیه
شارل آندره ژوزف ماری دو گل | Charles André Joseph Marie de Gaulle معروف به ژنرال دو گل، نظامی و سیاستمدار اهل فرانسه بود که در جریان جنگ جهانی دوم رهبری فرانسه آزاد و پس از آن برای ده سال ریاستجمهوری فرانسه را بر عهده داشت یکی از مشهورترین چهرههای تاریخ فرانسه است. ژنرال دوگل سفری در اواخر مهر سال 1342 (1963) به ایران داشت که با استقبال گسترده همراه شد. پیش از این ویدیویی از این سفر در تابناک دیدهاید. اکنون ویدیوی دیگری میبینید که بخش دیگری از این سفر و سخنرانیهای او را با زیرنویس فارسی شامل میشود.
کد خبر: ۱۱۹۱۰۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۲
وقایع اتفاقیه
پس از اشتباه محاسباتی تاریخی رضا شاه در نزدیک شدن به هیتلر که هیتلر نیز در پاسخ، عکس خود را امضاء کرد و برای شاه فرستاد، ایران عملاً به عنوان متحد آلمان از سوی متفقین شناسایی شد. در نتیجه ایران تا پایان جنگ جهانی دوم یعنی 1945 معادل 1324 تحت اشغال متفقین با محوریت انگلیس و شوروی و با مشارکت سربازان آمریکایی و هندی بود و ایران شاهراه ارسال سلاح و آذوقه برای سربازان روس در جنگ با آلمان نازی بود. تصاویر صامتی که اکنون میبینید توسط یک سرباز آمریکایی در سال 1324 و اواخر اشغال ایران گرفته شده است. این تصاویر که ظاهراً در سالهای اخیر رنگی شده، از کیفیت قابل توجهی برخوردار است و سبک زندگی مردم ایران در هشتاد سال پیش را به خوبی روایت میکند. این ویدیو را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۰۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۲
وقایع اتفاقیه
امام موسی صدر برای آموزش روش خاصی داشت. به گفته یکی از شاگردانش در دوران که مدرسه دینی تدریس میکرد، او یک ساعت و نیم درباره یک شاخه گل رز برای دانش آموزان صحبت کرده است. روش تشویق دختران به حجاب که منجر به گرایش بسیاری از دختران لبنان به حجاب شد نیز منحصر به فرد بود. این روحانی در مواجهه با سیگار کشیدن کودکش نیز روشی غیرمنتظره در پیش گرفته بود که از قضا کار کرده بود. این روایتها را یک جا در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۰۷۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۰
وقایع اتفاقیه
در پی رفع معارضه بریتانیا، ارتش ایران در 9 آذر 1350 هجری شمسی برابر با 30 نوامبر 1971 وارد جزایر سه گانه شد و پرچم ایران در این جزایر به اهتزاز درآمد؛ زمانی که هنوز کشوری به نام امارات متحده عربی اعلام موجودیت نکرده بود. روایت اعمال حاکمیت و کنترل ایران در دوره پهلوی بر جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچ را به روایت مسئولان وقت میبینید و میشنوید. به گفته یکی از مقامات وقت، اسم رمزی که برای این جزایر تعیین شده بود، اسامی سه خواننده آن دوران یعنی مهستی، رامش و گوگوش بود. جزئیات این عملیات که به شهادت چند سرباز ایرانی نیز منتهی شد را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۰۶۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۰
وقایع اتفاقیه
شماری از مقامات پهلوی روایتی تکان دهنده و تلخ از واگذاری بحرین و پذیرش استقلال استان چهاردهم ایران توسط محمدرضا شاه را مطرح کردند. آنچه رخ داده را در این ویدیو میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۰۶۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۰
وقایع اتفاقیه
ویدیویی از یک مصاحبه بین المللی محمدرضا پهلوی را میبینید که در زمان پخش بین المللی نیز انعکاس وسیعی داشت. در این مصاحبه محمدرضا پهلوی فرح را شایسته جانشینیاش نمیداند و او را تحقیر میکند که باعث شوکه شدن فرح میشود. با ترجمه در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۰۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷
وقایع اتفاقیه
فیلم «اسرار گنج دره جنی» به کارگردانی ابراهیم گلستان که پیش بینی وقوع انقلاب بود و عملاً مسیر حرفهای گلستان در ایران را متوقف کرد، تبعات دیگری نیز برای او داشت و به عمر رفاقت بیست و اندی ساله ابراهیم گلستان و امیرعباس هویدا پایان داد. جزئیات ماجرا را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۰۰۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۶
وقایع اتفاقیه
محمدعلی همایون کاتوزیان استاد دانشگاه آکسفورد و از متخصصین تاریخ ایران که کتابهای متعددی درباره حوادث تاریخ معاصر ایران تالیف کرده، در گفت و گویی درباره برخی ابهامات پیرامون کودتای 28 مرداد پاسخ داده است. او مداخله خارجی در سرنگونی محمد مصدق را دقیقاً معادل کودتا میخواند و در عین حال رفراندوم انحلال مجلس توسط مصدق را یک اشتباه محاسباتی خواند. این گفت و گو را میبینید.
کد خبر: ۱۱۸۹۹۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۶
وقایع اتفاقیه
ابراهیم گلستان، نویسنده و کارگردان ایرانی در سال 1341 و پیش از آنکه امام خمینی در نزد عموم مردم به شکل گسترده شناخته شود، عکس بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران را در فیلم خشت و آینه در کنار یک کوره آهنگری قرار داد؛ موضوعی که به پیش بینی گلستان از وقوع انقلاب و عمق دوراندیشی او نسبت داده شد. او در ویدیویی از دیدارش با امام خمینی(ره) و علتش میگوید. در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۸۹۷۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
وقایع اتفاقیه
«تابناک» برای نخستین بار تصاویری از ابرجاسوس اسرائیل در ایران منتشر میکند. یاکو نیمرودی یا یعقوب نیمرودی، افسر اطلاعاتی ارتش رژیم اسرائیل و سرویس اطلاعات خارجی رژیم اسرائیل موسوم به موساد، واسطه فروش سلاح به ایران در دوره پهلوی و مالک روزنامه اسرائیلی معاریو 30 مرداد در 97 سالگی در مرکز درمانی شیبا در تل هاشومر تل آویو مرد. او ابرجاسوس اسرائیل در ایران بود که فعالیتهایش محدود به ایران نیز نبود و بر کشورهای عربی به ویژه عراق نیز تمرکز داشت. نمرودی که متولد 1926 در بغداد بود، در کودکی به همراه خانوادهاش به فلسطین مهاجرت کرد. او در دهه 1940 با کمک اسحاق نافون پنجمین رئیس جمهور رژیم صهیونیستی به هاگانا، سازمان شبهنظامی یهودی وفادار به ایدئولوژی صهیونیزم که حتی از خود اسرائیل نیز عمر طولانی تری دارد، پیوست و سپس در اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل و موساد فعالیت کرد. نمرودی در طول فعالیت خود در ارتش اسرائیل، چندین عملیات بسیار حساس را رهبری کرد که برخی از آنها همچنان طبقه بندی شده هستند. او در اولین ترور هدفمند اسرائیل در سال 1956 شرکت کرد و مصطفی حافظ، سرهنگ مصری را که پناهندگان فلسطینی را برای انجام حملات فرامرزی به کشور یهودی استخدام می کرد، با بمبی که در پاکتی پنهان شده بود، کشت. در سالهای 1955-1959 نمرودی دفتر موساد را در تهران راهاندازی کرد و ریاست آن را برعهده داشت و به یهودیان همسایه عراق که به اسرائیل فرار میکردند، کمک کرد و یک شبکه جاسوسی ارزشمند برای اسرائیل را تأسیس کرد. او از سال 1960 تا 1969 به عنوان اولین وابسته نظامی ارتش اسرائیل در تهران، قراردادهای نظامی با ایران امضا کرد. طول مدتی که در آن نقش به عهده داشت، در عملیات الماس شرکت کرد که فرار یک خلبان عراقی را که با هواپیمای جنگنده میگ 21، پیشرفتهترین هواپیمای شوروی در آن زمان پرواز کرد، تسهیل کرد و آن را در سال 1966 در اسرائیل فرود آورد. این هواپیما اطلاعات ارزشمندی را برای دانشمندان آمریکایی و اسرائیلی ارائه کرد. با توجه به حضور پررنگ او در تمامی مراسمها از جمله برنامههای نظامی با حضور محمدرضا شاه و همچنین جشنهای 2500 ساله، پوشش اقتصادیاش را برای توجیه حضورش توسعه داد و در ایران برخی صنایع از جمله کارخانه آب شیرین کن سازی تاسیس کرد. نمرودی در سال 1992 روزنامه معاریو را تصاحب کرد و پسرش اوفر را به عنوان سردبیر منصوب کرد. در آن زمان، روزنامه درگیر رقابت شدیدی با روزنامه یدیعوت آحرونوت بود. نمرودی به دلیل ممانعت از اجرای عدالت مجرم شناخته شد و به دلیل رسوایی استراق سمع مربوط به روزنامه رقیب محکوم شد که پسرش اوفر نیز به این دلیل محکوم شد و در سال 1998 به زندان رفت. در این ویدیو که شامل تصاویر اختصاصی است که «تابناک» از منابع اسرائیلی از جمله آرشیو نمرودی به دست آورده، سطح نفوذ و ارتباطات نزدیک او حتی با شاه که تصاویرش آمده و همچین زندگی عادی و علنی او و همکارانش در ایران را میبینید. دفتر مولتی مدیای «تابناک» در آینده نزدیک مستندی که صهیونیستها چندین سال پیش درباره او ساختند و در یکی از شبکههای تلویزیونی رژیم صهیونیستی پخش شد و با توجه تصاویر و ویدیوهای تاریخی، اهمیت تاریخی ویژهای دارد را به صورت اختصاصی با ترجمه فارسی منتشر میکند.
کد خبر: ۱۱۸۹۴۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۳
وقایع اتفاقیه
گنجینههای گوهر فیلم مستندی است به کارگردانی ابراهیم گلستان که در سال ۱۳۴۵ به سفارش دولت ساخت. در بخشهایی از این فیلم این ثروت با وضعیت فقر عظیم حاکم بر ایران در دوره پهلوی مقایسه شد. به همین دلیل فیلم به آرشیو سپرده شد و بعدها منتشر شد. این مستند کوتاه را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۸۹۴۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۲
وقایع اتفاقیه
ویدیویی از صادق زیباکلام متعلق به دوران پیش از انقلاب اسلامی ایران منتشر شد که این استاد دانشگاه در آن به تامین مالی اقدامات مسلحانه پیش از انقلاب اذعان میکند؛ ویدیویی که با استقبال اپوزیسیون مواجه شد. صادق زیباکلام در واکنش به انتشار این ویدیو، آن را اعتراف اجباری خواند که در زندان اوین ضبط شده و سناریوی ساواک در قبال آزادیاش بوده است. اصل ویدیو را با ترجمه به همراه توضیح زیباکلام درباره این ویدیو را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۸۹۳۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۲
وقایع اتفاقیه
برخلاف فضای غالب که ابراهیم گلستان را منتقدی بی رحم و پرخاشگر معرفی میکنند در این ویدیو میبینیم که او برای شعر مهدی اخوان ثالث چگونه سراپا گوش، شعف و تحسین است. شعرخوانی مهدی اخوان ثالث در لندن سال ۱۳۶۹. آقای شاعر دارد شعر «پيوندها و باغ» از دفتر «از اين اوستا» را میخواند و ابراهيم گلستان او را با زبان بدنش تایید میکند. در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۸۹۲۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۱
وقایع اتفاقیه
تصاویر قدیمی از سالهای دهه 50 از گردشها و معاشرتهای سهراب سپهری، داریوش شایگان، داریوش مهرجویی، ابوالقاسم سعیدی، گلی ترقی و رضا علوی ثبت شده است. روایت شایگان، ترقی و مهرجویی از این دورهمیها را به همراه این تصاویر میبینید.
کد خبر: ۱۱۸۹۲۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۱
وقایع اتفاقیه
محمدرضا شاه پهلوی برای ازدواج با همسر سومش فرح دیبا، لباس عروس میلیاردی را برای فرح خرید و برای دوخت این لباس عروس در سال 1338، مبلغ یک میلیون فرانک که به قیمت امروز بیش از 47 میلیارد تومان است، به موسسه کریستین دیور پاریس پرداخت شد. ماجرای این لباس عروس گرانقیمت و مقصد نهاییاش را در این ویدیو میبینید.
کد خبر: ۱۱۸۸۸۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۳۰
وقایع اتفاقیه
با وجود آنکه هیچ تردیدی میان ناظران و مورخین درباره نقش آمریکا و بریتانیا در براندازی دولت محمد مصدق نیست، میان دو گروه درباره اینکه آیا آنچه رخ داده، کودتای نظامی بوده یا استفاده از قوای نظامی برای اجرای فرمان قانونی شاه بوده، اختلاف وجود دارد. موسی غنی نژاد اقتصاددان، محمود کاشانی پسر آیت الله کاشانی و داریوش رحمانیان استاد تاریخ در این زمینه مناظرهای داشتند که میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۸۸۴۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۷