وقایع اتفاقیه
جنگ خیبر، جنگی بود که بین مسلمانان و یهودیان در محرم سال هفتم هجری قمری رخ داد. نام این غزوه، در واقع محل وقوع آن در فلات نجد عربستان امروزی است. شهر خیبری، شهری مملو از دژ با ده هزار جنگجوی یهودی بود که آب آن از منابع زیرزمینی تامین میشد و غذای کافی برای سالها محاصره داشت. خیبر مملو از پل بود و یهودیان غزوه با مردم سراسر جهان رباخواری میکردند و به همین دلیل به شدت ثروتمند بودند. مسلمانان برای فتح قلعه از سلاحهایی چون منجنیق استفاده کردند و شجاعت امام علی (ع) قهرمان لشکر اسلام در خط شکنی روحیه مسلمانان را برای پیشروی سریع تقویت می کرد و بدین شکل، جنگ طولانی و فرسایشی نشد. اکنون تصاویری از قلعه اصلی از قلعههای شهر خیبر را، که هنوز بخش قابل توجهی از آن برجا مانده، در تابناک میبینید؛ محدوده تاریخی که اکنون به یک جاذبه توریستی تبدیل شده است.
کد خبر: ۱۲۰۶۱۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۱
وقایع اتفاقیه
آرامگاه کورش بزرگ که مقبره کوروش دوم هخامنشی یا کوروش کبیر است، بنایی است بیپیرایه با معماری منحصربهفرد، که در فاصله حدود یک کیلومتری جنوب غربی کاخهای پاسارگاد قرار دارد. این بنا از همه سوی دشت مرغاب پیداست، به ویژه اگر از سمت جنوب غربی از راه باستانی گذر کنیم و از تنگه بلاغی وارد دشت شویم، نخستین چیزی که جلب توجه میکند، آرامگاه کوروش است. این اثر در سال ۲۰۰۴ میلادی به عنوان زیر مجموعه پاسارگاد تحت شماره ۱۱۰۶ در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. آرامگاه کوروش تنها بنایی در پاسارگاد است که توصیف آن در منابع یونانی آمده است. این بنا رازهای بسیاری دارد که در ویدیوی عصرایران با مهمترین این رازها آشنا میشوید.
کد خبر: ۱۲۰۵۲۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۷
وقایع اتفاقیه
ایده ناو هواپیمابر نخستین بار از سوی غربیها مطرح شد و آمریکا، اولین کشوری بود که با تبدیل یک رزم ناو به ناو هواپیمابر، از آن در نقش هواپیمابر در نیروی دریایی خود استفاده کرد. همچنین اولین تلاشها برای ساخت یک ناو هواپیمابر واقعی از سوی انگلیسیها صورت گرفت. با این حال، ژاپن اولین کشوری بود که یک ناو هواپیمابر را که از ابتدا به عنوان یک ناو هواپیمابر طراحی شده بود، وارد خدمت کرد. ناو هوشو | Hōshō | 鳳翔 به معنای پرواز ققنوس در سال ۱۹۲۲ وارد خدمت شد. انگلیسیها دو سال پیش از ژاپنیها کار ساخت اولین ناو هواپیمابر را آغاز کردند، اما ژاپن ناو خود را دو سال زودتر از انگلیسیها عملیاتی کرد. ژاپن ابرقدرت دریایی بود و بیش از هر کشور دیگری، حتی آمریکا، ناو هواپیمابر داشت؛ ناوهایی که به واسطه عدم برخورداری از ساختارهای دفاعی مناسب، اغلبشان در جنگ جهانی دوم هدف قرار گرفتند و غرق شدند. تصاویر این ناوهای هواپیمابر و طول ساختارشان را میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۵۱۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۶
وقایع اتفاقیه
زیگورات چغازنبیل که در اصل زیگورات دوراونتاش | Dūr Untaš | Āl Untaš dNapiriša است، در نزدیکی منطقه باستانی هفتتپه، در 40 کیلومتری جنوب شرقی شوش و 35 کیلومتری غرب شهر شوشتر واقع شده و یکی از میراث جهانی ایران است. این بنا نیایشگاهی باستانی است که حدود 1250 سال پیش از میلاد در تمدن ایلام ساخته شد. چغا به معنی تپه و زنبیل به معنی سبد در اطراف این اثر زیبا در سال 1890 توسط ژان دو مورگان شرکت نفتی به وجود آمد تا معادن نفت اطراف آن را کاوش کنند. پس از کشف معادن نفتی،د طی فعالیت های نفتی آجر سنگ نوشته شده ای توسط براون کارشناس نیوزلندی شرکت نفت ایران و انگلیس کشف شد و به گروه کاوشگری که در اطراف شوش مشغول جست و جو بودند، ارسال شد و پس از مدتی گروهی کاوشگر به محل کشف آجر آمدند. این معبد که در پهلوی توسط رومن گیرشمن خاکبرداری شد، ابعاد آن و آثار باستانی اطراف آن کشف شد. بلندی آغازین آن 52 متر و 5 طبقه بودهاست. امروزه ارتفاع آن ۲۵ متر و تنها ۲ طبقه و نیم از آن باقی ماندهاست. زیر بنای چغازنبیل یک مربع 105.20 × 105.20 متر یعنی دو برابر یک زمین فوتبال است. جزئیات و ساختار این بنا را در این ویدیو هوایی را میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۴۸۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۴
وقایع اتفاقیه
هرمیداس باوند دیپلمات در دوران وزارت امورخارجه پهلوی و استاد حقوق بینالملل و روابط بینالملل روایتی تلخ از جو وزارت خارجه ایران در زمان تجزبه بحرین از ایران و واکنش مقامات وقت وزارت امورخارجه قبل و بعد از این رویداد سیاه را چندی پیش بیان کرد. این روایت تاریخی را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۰۴۵۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۳
وقایع اتفاقیه
دریای نور یک الماس صورتی رنگ و یکی از بزرگترین الماسهای شناخته شدهٔ جهان و بزرگترین الماس صورتی جهان با وزن 182 قیراط معادل 36.4 گرم است. این الماس هماکنون در موزه جواهرات ملی ایران در خیابان فردوسی تهران قرار دارد. گمان میرود این الماس و الماس نورالعین از یک الماس واحد بودهاند و بعد به دو تکه تراش خوردهاند. این الماس که ریشههای اسطورهای دارد، تا آنجا که در تاریخ آمده در حملهٔ امیر تیمور به غارت رفت و به دست محمدشاه هند رسید. الماس صورتی در جنگ با هند در سال 1739 میلادی همراه با نادرشاه افشار بودهاست. دریای نور پس از قتل نادرشاه به نوهٔ او شاهرخمیرزا (آخرین پادشاه افشار) رسید و سپس به دست امیر علم خان خزیمه و بعد به محمدحسنخان قاجار و بعد به لطفعلیخان زند و سر انجام به دست آقامحمدخان قاجار افتاد. او برای تولیت این گوهر قیمتی منصبی مخصوص قرار داده بود. این جواهر در زمان محمدعلیشاه و هنگام شکست وی از مشروطهخواهان به سفارت روسیه برده شد که توسط مشروطهخواهان بازپس داده شده و هماکنون در موزهٔ بانک مرکزی واقع در خیابان فردوسی تهران قرار دارد. جزئیات جالب درباره این الماس را در این ویدیو میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۳۸۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۰
وقایع اتفاقیه
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی روز شنبه دوازدهم اردیبهشتماه ۱۳۷۷ با آقای شیخ احمد یاسین رهبر حرکت مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) و هیئت همراه دیدار و گفتوگو کردند. در این دیدار رهبر انقلاب گفت: «من اعتقاد دارم که شما، آقای شیخ احمد یاسین و این برادران و برادرانی که در فلسطین دارند جهاد میکنند در خطّ مقدم جنگ اسلام با کفر و جنگ حق با باطل هستند. ما در آینده هیچ شکی نداریم... وعدهی خداوند راست است که فرمود: ولینصرن الله من ینصره انالله لقوی عزیز.» ویدیوی این دیدار را میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۳۶۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۹
وقایع اتفاقیه
تونلهای جنبش حماس در غزه، با تونلهای «کو چی هوشی مین» در ویتنام شباهت بسیاری دارد اما تونلهای ویتنامیها که در نتیجه جنگ ویتنام بسیار تاثیرگذار بود، چه مکانیزمی داشت؟ در این ویدیو با این تونلها و سرنوشتی که رقم زدند، آشنا میشوید.
کد خبر: ۱۲۰۳۵۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۸
وقایع اتفاقیه
صدام حسین دیکتاتور عراق که با کودتا بر سر کار آمد، از 16 ژوئیه 1979 تا 9 آوریل 2003 بر این کشور حکومت کرد و هرگونه اعتراض در این دوران را با کشتارهای وسیع چندصدهزار نفری سرکوب کرد. پس از سقوط حکومت صدام حسین با حمله آمریکا، او پنهان شد و در 13 دسامبر 2003 در یک چاله در خانهای در روستای الدور در نزدیکی تکریت دستگیر شد. روند قضایی رسیدگی به پرونده صدام به همراه یازده تن از سران حزب بعث از تاریخ ده تیر 1383 برگزار شد و به دلیل مجموعه جنایتهای در 27 تیر 1384 به اعدام محکوم شد؛ حکمی که با وجود مخالفت آمریکاییها در نهایت در 14 آبان 1385 برگزار شد. صدام که میدانست با توجه به حجم جنایتشان، به مرگ محکوم میشود، سعی کرد در آخرین نمایش خود، چهرهای محکم از خود نشان داد و همچون اغلب دیکتاتورها حتی صحن دادگاه را محل رفتارهای توده گرایانه عوام فریبانه کرد. برشهایی از دادگاه صدام حسین را با زیرنویس فارسی میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۳۰۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۵
وقایع اتفاقیه
جنگهای ایران و روسیه یا جنگ ایران و روس نامی است که به دو جنگ بزرگ بین ایران و امپراتوری روسیه تزاری در یک دوره 25 ساله در زمان پادشاهی فتحعلیشاه قاجار داده شده است. این جنگها با شکست ایران از روسیه پایان یافت و با عقد قراردادهای تحمیلی گلستان و ترکمنچای بخشهایی از ایران به قلمرو امپراتوری روسیه پیوست. این جنگها اما در چه بستر تاریخی و به چه عللی رقم خورد و چگونه پیشرفت و چه فرجامی یافت؟ در این ویدیو هر دو جنگ اول و دوم روس را با جزئیات میبینید و سرنوشت تلخ آن را درمییابید.
کد خبر: ۱۲۰۲۹۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۵
وقایع اتفاقیه
مالکوم ایکس، رهبر مسلمانان سیاهپوست آمریکا بود که رهبر انقلاب در کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین، از او با عنوان «شهید» یاد کردند. بخش کلیدی سخنرانی تاریخی مالکوم ایکس، از رهبران مبارزه برای حقوق سیاهان آمریکا، در مورد قضیه فلسطین در دهه 60 میلادی را با زیرنویس فارسی میشنوید که انگار همین امروز مطرح شده است.
کد خبر: ۱۲۰۲۸۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۴
وقایع اتفاقیه
نقشبرجسته آنوبانینی، یکی از مهمترین یادگاریهایی است که از تاریخ ایران به جا مانده و متعلق به 4000 سال پی است؛ نقشی همراه با کتیبه از اقوام لولوبی که روزگاری در کوهستانهای غرب ایران امروز میزیستند. نقش این ایزدبانو در کنار شاه آنوبانینی از قوم لولوبی، داستان نخستین سنگنگاره به جامانده از تاریخ ایران است. سنگنگارهای که چند سال پس از شکست سخت از اَکدیها بر کوه کنده شده و نشان از پیروزی شاه لولوبی در جنگی دارد که نمیدانیم چیست. شاه پای خود را بر شکم اسیری گذاشته و در زیر آن هم شش اسیر دستبسته دیگر دیده میشود که یکی از آنها کلاهی متفاوت با دیگران دارد که احتمالا نشاندهنده قوم اوست. ایزدبانو هم ریسمان دو اسیر زانوزده را به دست راست گرفته و با دست چپ حلقهای را رو به شاه گرفته که در دست اکثر خدایان باستان می بینیم و احتمال دادهاند که به معنای فرمانروایی بر زمان است. شَمَش خدای خورشید و عدل هم ناظر این کار است و نقش او بالای سر شاه و ایزدبانو ترسیم شده با کتیبهای به خط اکدی که در پایین سنگنگاره و زیر پای ایشتار قرار داد: «آنوبانینی پادشاه توانای لولوبی نقش خود و الهه ایشتار را در کوه پاتیر رسم کرده است و آن کس که این لوح را محو کند به نفرین و لعنت آنو، آنوتوم، بَعل، بَلیت، رامان، ایشتار، سین و شَمَش گرفتار باد، و نسل او بر باد رود» جزئیات بیشتر را میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۲۷۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۴
وقایع اتفاقیه
سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان اگرچه متولد بیروت و اصالتاً عرب زبان است اما به فارسی تسلط کامل دارد. یک سخنرانی قدیمی از سید حسن را میبینید که به فارسی سلیس سخن میگوید.
کد خبر: ۱۲۰۲۶۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
وقایع اتفاقیه
در زمان تسخیر سفارت آمریکا توسط گروهی با محوریت سید محمد موسوی خوئینیها در 13 آبان 1358، برخی مقامات کشور از جمله حضرت آیت الله خامنهای و آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی در نخستین سفر حج بعد از انقلاب بودند. فایل صوتی روایت حضرت آیتالله خامنهای از لحظهای که در مکه و ایام حج خبر تسخیر لانه جاسوسی را دریافت کردند به همراه جزئیاتی از قبل و بعد از این حادثه میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۰۲۵۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۳
وقایع اتفاقیه
پس از شکست ایران در جنگ با روسیه و تحمیل قراردادهای خسارت بار گلستان و ترکمنچای که بخشی از آن متاثر از پیشرفت تکنولوژیک و نظامی روسیه و عقب ماندگی ایران بود، ژوبر نماینده فرانسه در اردوگاه جنگی عباسمیرزا با او ملاقات كرد و نقل میكند كه عباسمیرزا از سرِ درد سؤالهایی از او میپرسد. عباسمیرزا از نماینده فرانسه میپرسد: «نمیدانم این قدرتی كه شما (اروپاییها) را بر ما مسلط كرده و موجب ضعف ما و ترقی شما چیست؟ شما در قشون جنگیدن و فتح كردن و بكار بردن قوای عقلیه متبحرید و حال آنكه ما در جهل و شغب غوطهور و بهندرت آتیه را در نظر میگیریم. مگر جمعیت و حاصلخیزی و ثروت مشرق زمین از اروپا كمتر است؟ یا آفتاب كه قبل از رسیدن به شما به ما میتابد تأثیرات مفیدش در سر ما كمتر از شماست؟ یا خدایی كه مراحمش بر جمیع ذرات عالم یكسان است خواسته شما را بر ما برتری دهد؟ گمان نمیكنم. اجنبی حرف بزن! بگو من چه باید بكنم كه ایرانیان را هشیار نمایم.» آنچه صدراعظم ایران در آن دوران پرسید و مسیری که پیش و پس از آن طی کرد، را در این ویدیو میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۱۸۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۹
وقایع اتفاقیه
در جریان جنگ داخلی لبنان، برخی مسلمانان با طرح این موضوع که مسیحیان نجس هستند، سعی کردند به کسب آنها ضربه بزنند. عمو آنتیبا بستنی فروش مسیحی یکی از آنها بود. وقتی امام موسی صدر از ظلمی که از طرف رقیب مسلمان به بستنی فروش مسیحی شده بود، خبردار شده به مغازه او رفت و با خوردن بستنی رونق و فروش دوباره را به مغازه او برگرداند. روایت این بستنی فروش را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۰۱۳۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۷
وقایع اتفاقیه
فاطمه طباطبایی خواهر مرحوم دکتر سید صادق طباطبایی و خواهرزاده امام موسی صدر از نوع مواجهه این روحانی با زنان بیحجاب سخن میگوید. در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۰۱۰۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۶
وقایع اتفاقیه
فیلم مستند «یا ضامن آهو» ساختۀ پرویز کیمیاوی محصول سال 1349 است. این مستند روایتی تماشایی از حرم امام رضا (ع) در بیش از نیم قرن پیش است. فیلمبرداری و صدای فوق العاده و ترکیب این دو یک شاهکار فوق العاده را شکل داده است. این مستند کوتاه را میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۰۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۴
وقایع اتفاقیه
مرگ بر اثر آتش خودی یکی از اتفاق مرسوم در جنگهای بزرگ است که در دو دهه اخیر ارتشها سعی کردند تمهیداتی برای جلوگیری از آن به کار گیرند. ارتش آمریکا بارها چنین ضرباتی به خود زده است. در همین زمینه گروهبان ویلیام مارشال توصیف میکند که چگونه شاهد کشته شدن 35 سرباز در اثر آتش خودی با استفاده بمب آتش زای تاپالم در طول جنگ ویتنام بود. با زیرنویس فارسی در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۰۷۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۴
وقایع اتفاقیه
دومین فصل ایزگامدشت پس از ۶ سال وقفه بالاخره به انجام رسید. باستانشاسان اولینبار این محوطه را در سال ۱۳۹۶ کاوش کردند که منجر به کشف گورستانی از دوره مفرغ میانی شد. یعنی حدود ۳۶۰۰ سال قبل. تمام تدفینها در این قبور در جهت شرقی غربی صورت گرفته. اغلب آنها روی یکی از شانهها و در حالی که پاهایشان جمع شده، اصطلاحا به صورت چمباتمهای یا همان جنینی دفن شدهاند. باستانشناسان احتمال میدهند که جهت شرقی غربی قبور به دلیل حرکت خورشید در آسمان است و شاید این مردم در حدود ۳۶۰۰ سال قبل میتراییسم بوده و احترام زیادی برای خورشید قائل بودند.
کد خبر: ۱۲۰۰۷۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۳