در مورد وقایع اتفاقیه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
وقایع اتفاقیه
بلیتسکریگ | Blitzkrieg اصطلاحی است که برای توصیف روشی از جنگ تهاجمی طراحی که برای وارد آوردن ضربه سریع و متمرکز به دشمن با استفاده از نیروهای متحرک و قابل مانور از جمله تانک های زرهی و پشتیبانی هوایی طراحی شده است. چنین حمله ای به طور ایده آل منجر به پیروزی سریع می شود و از دست دادن سربازان و توپخانه را محدود می کند. بلیتسکریگ که توسط آلمان نازی در ابتدای جنگ جهانی به صورت گسترده استفاده می‌شد، بسیار مؤثر بود زیرا برای ایجاد بی نظمی در بین نیروهای دشمن از طریق استفاده از نیروهای متحرک و قدرت آتش متمرکز محلی طراحی شده بود. تصاویر رنگی شده یکی از این حملات را در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۵۶۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۷
وقایع اتفاقیه
یک افسر ارشد عراقی مدعی شد: «نهادهای اطلاعاتی ایران بعد از جنگ، تعداد زیادی از خلبانان ارتش صدام که در حملات به ایران مشارکت داشتند را در اقصی نقاط جهان تعقیب و حذف کردند...» این در حالی که خلبان‌های ارتش بعث عراق علاوه بر بمباران ایران، به بمباران کردها و کشتار گسترده آنها و همچنین بمباران شیعیان در قیام شعبانیه پرداخته بودند و گروه‌های زیادی برای کشتن آنها انگیزه داشتند. در عین حال اسرائیل نیز برای کشتن آنها با هدف عدم انتقال آنها به ارتش کشورهایی چون سوریه انگیزه داشت. ادعاهای این افسر عراقی را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۵۶۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۷
وقایع اتفاقیه
امام موسی صدر در بخشی از یکی از سخنرانی‌هایش درباره آنهایی که در قبال ظلم به دیگران سکوت پیشه می‌کنند، آنها را هم ردیف ظالمین قرار می‌دهد. این بخش از سخنرانی عربی امام موسی صدر را با زیرنویس فارسی در تابناک می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۵۵۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۶
وقایع اتفاقیه
حافظ اسد پدر بشار اسد که هم روابط خوبی با حکوت پهلوی و هم روابط صمیمی با جمهوری اسلامی ایران داشت، با وجود استقرار حزب بعث در سوریه، یکی از معدود کشورهای عربی بود که در دوران جنگ تحمیلی عراق به ایران، از ایران حمایت کرد. در همین زمینه نزار الخزرجی رئیس ستاد مشترک ارتش بعث عراق به تشریح ابعاد حمایت اسد از ایران پرداخته که در نقطه‌ای به درگیری اسد با صدام حسین می‌انجامد. خزرجی در بخشی از خاطراتش می‌گوید: «حافظ اسد همه جوره و با دل و جان از ایران علیه صدام حمایت می‌کرد و حتی در میانه جنگ خط لوله انتقال نفت ما به سمت مدیترانه را قطع کرد...» او همچنین درباره موشک‌هایی که قذافی در جنگ به ایران دارد و انگیزه قذافی توضیح داد. صحبت‌های کامل رئیس ستاد مشترک ارتش بعث عراق را با ترجمه فارسی می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۵۴۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۶
وقایع اتفاقیه
کویت یکی از حامیان جدی صدام حسین در دوران جنگ تحمیلی عراق به ایران بود و این موضوع را مقامات عراقی نیز تایید کردند اما پس از ناکامی صدام در اشغال ایران، او به کویت حمله کرد و به سرعت کویت را اشغال کرد که به جنگ اول خلیج فارس و حمله آمریکا و متحدینش به ارتش بعث عراق منتهی شد و مسیری آغاز شد که به سقوط حکومت صدام حسین در عراق منتهی گشت. حالا مبارک الدولیه نماینده پیشین مجلس عراق درباره ابعاد این کمک‌ها می‌گوید: «آنچه محال به نظر می‌رسید را برای صدام انجام دادیم و 6 میلیارد دلار برای جنگ با ایران به او تقدیم کردیم اما در نهایت یک شبه به خودمان حمله کرد...» صحبت‌های کامل این مقام و دیگر آگاهان کویتی در این زمینه را با ترجمه می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۵۳۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۶
وقایع اتفاقیه
ترکی الفیصل آل سعود وزیر اطلاعات اسبق عربستان سعودی در گفت و گویی اعتراف کرد: «بدون شک صدام حسین آغازگر جنگ عراق با ایران بود. او برخی درگیری‌های داخلی {در ایران} را مناسب دید که این موضوع را شروع کند تا به اهداف خود برسد. او این‌ها را اعلام کرده بود و پنهان نکرد؛ شعار آزادی اهواز و خرمشهر» حرف‌های کامل او را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۵۰۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۴
وقایع اتفاقیه
«خانمم زنگ زد که بچه‌مون داره میمیره، بیا ببین چیکار می‌تونیم بکنیم. گفتم هر روز جلوی چشم من ۲ هزار نفر می‌میرن اگر بخوام بیام این ۲هزار نفر می‌میرن.» این بخشی از صدای برجای مانده از زنده یاد خلبان منوچهر محققی چهره برجسته نیروی هوایی ارتش و از خلبانان توانای ایران در دوران دفاع مقدس است. صوت کامل را به همراه تنها مصاحبه باقی مانده از او در سال‌های جوانی‌اش در تابناک می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۴۹۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۳
وقایع اتفاقیه
اگر به خوبی به در و دیوار پایتخت بنگریم با تابلوهای دست نخورده بسیار قدیمی مغازه‌ها و کسب و کارها مواجه می‌شویم که متعلق به نیم قرن پیش و بیشتر است و بعضی از آنها با وجود تعطیلی کسب و کار یا تغییر کاربری، همچنان بر جای مانده‌اند و روایتگر تاریخ شده‌اند. تابلوهای شهری می‌توانند نقاط اتصالی میان اکنون و گذشته دور باشند. شماری از این تابلوهای جالب را می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۴۷۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۳
وقایع اتفاقیه
«ورماخت | Wehrmacht» به معنای لغوی نیروی دفاعی، عنوان اطلاقی به نیروهای مسلح یک‌پارچه کشور آلمان در دوره رایش سوم از سال 1935 تا 1945 بود. پس از جنگ جهانی اول و انعقاد پیمان ورسای، آلمان وادار به محدود نگاه داشتن شمار قوای نیروی زمینی خود به صد هزار نفر و نیروی دریایی خود به پانزده هزار نفر شد. در اختیار داشتن توپخانه سنگین برای نیروی زمینی آلمان ممنوع شده، خدمت وظیفه عمومی ملغی گشته و نیروی هوایی این کشور نیز منحل گردید. آلمان نیروی مسلحی تحت عنوان «رایشسور» به رهبری هانس فن زکت و بهترین و خبره‌ترین نیروهایش تشکیل داد. بر مبنای بند 160 پیمان ورسای، این کشور می‌بایستی از رایشسور انحصارا جهت «حفظ نظم درون اراضی آلمان و به عنوان پلیس مرزی» استفاده می‌نمود. این تعریف از کارایی که قصد داشت نیروی زمینی آلمان را صرفاً به یک نیروی پلیس بدل کند، هیچگاه در آلمان مورد پذیرش واقع نشد. ورماخت پس از زیر پا نهاده شدن محدودیت‌های اعمال شده توسط پیمان ورسای، با استفاده از هسته و ساختار رایشسور پدید آمد و به سرعت گسترش یافت. ورماخت توسط ستادی تحت عنوان فرماندهی عالی ورماخت، هدایت و شامل هیر (نیروی زمینی)، کریگسمارینه (نیروی دریایی) و لوفت‌وافه (نیروی هوایی) می‌شد. مجموعا حدود 18 میلیون نفر در طول حیات آن در ورماخت خدمت کردند. تصاویر رنگی از نبردهای نیروهای ورماخت در جنگ جهانی دوم را می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۴۷۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۳
وقایع اتفاقیه
درست بعد از نیمه شب اول اکتبر 2004، 17 ماه از روزی که جورج بوش پایان عملیات جنگی ایالات متحده در عراق را اعلام کرده بود. شهر سامرا، در 80 مایلی شمال بغداد، به منطقه ممنوعه‌ای برای نیروهای آمریکایی تبدیل شده بود و سنی‌ها در تمام ساختمان‌های اصلی دولتی و همچنین حرم امام حسن عسگری موضع گرفتند. آمریکایی‌ها آنها را محاصره کردند و نیروهای کماندوی آمریکایی به همراه گردان‌هایی از نیروهای ارتش عراق حمله کردند. آنها در جریان این حمله حرمت حرمین عسکرین نیز حفظ نکردند و اقدام به تبادل آتش و تخریب بخش‌هایی از حرم کردند. این حملات به کشته شدن 127 تن منجر شد و 60 نفر زخمی و 128 نفر بازداشت شدند. لحظات این حملات را در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۴۷۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۲
وقایع اتفاقیه
پس از حمله رژیم بعث عراق به ایران در 31 شهریور 1359، امام خمینی در پیامی تصویری و رادیویی به مردم عراق در 4 مهر 1359 برابر با 16 ذی القعده 1400، مردم عراق را دعوت به نافرمانی و شورش علیه صدام حسین دیکتاتور عراق کرد. نسخه کامل این پیام را در تابناک می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۴۷۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۲
وقایع اتفاقیه
صلاح عمرعلی - سفیر عراق در سازمان ملل در سال 1358 با ذکر جزئیات ملاقات صدام حسین و ابراهیم یزدی وزیر امورخارجه دولت موقت ایران، به موضع صدام پس از این ملاقات می‌پردازد و می گوید: «صدام به من گفت این فرصت به دست نمی‌آید مگر در هر صد سال، یک بار و ما سرهای ایرانیان را خواهیم شکست و هر یک وجب خاکی را که اشغال کرده‌اند باز پس خواهیم گرفت و شط‌العرب را بازپس می‌گیریم.» اظهارات کامل این چهره ارشد عضو حزب بعث عراق را با ترجمه فارسی می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۴۷۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۲
وقایع اتفاقیه
شهید خلبان اسدالله بربری یکی از خلبان‌های مهم و اثرگذار نیروی هوایی ارتش بود که در مهم‌ترین عملیات‌های ماه‌های نخست دفاع مقدس تاثیر عمیقی داشت. در جریان جنگ نیروی هوایی ایران و عراق در روزهای نخست جنگ، جنگنده اف 5 او که به بمب مجهز شده بود، با وزن سنگینش در آسمان با جنگنده‌های عراقی درگیر شد و با مسلسل در این داگ فایت موفق به ساقط کرد جنگنده عراقی شد. روایت این اقدام حماسی را در تابناک می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۴۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۱
وقایع اتفاقیه
در بحبوحه جنگ اول خلیج فارس در سال 1991 (1370هجری شمسی) و حمله نیروهای ائتلاف به کشور عراق به علت اشغال کویت، دولت ایران با عراق وارد مذاکره شد و با این عنوان که امریکا و غرب دشمنان مشترک ایران و عراق هستند، به عراق پیشنهاد همکاری های پشتیبانی داد. صدام حسین به این امید حمایت اکبر هاشمی رفسنجانی، دستور انتقال بخش عمده نیروهای هوایی‌اش را به ایران منتقل کرد اما طبیعتاً ایران قرار نبود در کنار صدام با غرب بجنگد. بخشی از این هواپیماهای عراقی به قصد فرود در ایران راهی این کشور شدند اما در مسیر مورد هدف نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا قرار گرفته و سقوط کردند و هرگز نتوانستند به فرودگاه های ایران برسند اما نزار الخزرجی رئیس ستاد مشترک ارتش صدام به تازگی در مصاحبه‌ای تعداد این جنگنده‌ها را 151 فروند خوانده که البته بخشی از آن متعلق به کویت بود؛ هرچند ایران تعدادی که ساقط نشد و به ایران رسید را 30 فروند اعلام کرد. ادعا می‌شود پس از پایان اشغال کویت، امیر وقت کویت در نامهای رسمی به مقامات ایرانی، به پاس حمایت تهران از موضع کویت در هنگام اشغال این کشور، تمامی هواپیماهای کویتی منتقل شده به ایران توسط خلبانان عراقی را به دولت ایران هدیه کرد و کویت در این باره ادعایی ندارد. پس از پایان جنگ، دولت عراق خواستار بازگرداندن این هواپیماها شد اما دولت هاشمی رفسنجانی، پس دادن هواپیماهای عراقی به دولت بغداد را منوط به حل دو مساله «پرداخت هزینه های استقرار و نگهداری این هواپیماها در ایران» و «غرامت جنگی» بغداد به تهران بابت تحمیل 8 ساله جنگ علیه ایران و تلفات انسانی و مادی آن دانست. بر اساس گزارش ها در حدود 50 فروند از انواع مختلف جنگنده های سوخو، ساخت شوروی نیز در میان این هواپیماها بوده است. 24 فروند از این هواپیماها، جنگنده های برتری هوایی میراژ F1 ساخت کشور فرانسه هستند.در این میان هواپیماهای مسافربری، تک نفره دونفره و ... نیز وجود دارد. دولت جمهوری اسلامی ایران اگرچه ورود تعدادی از هواپیماهای نیروی هوایی عراق به ایران در سال 1991 را تایید کرده اما تاکنون اعلام می کرد که تعداد این هواپیماها از 30 فروند بیشتر نیست. روایت رئیس ستاد مشترک ارتش عراق از رکب هاشمی به صدام که عملاً نیروهای هوایی صدام حسین را از بین برد را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۱۹۴۴۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۳۱
وقایع اتفاقیه
پس از جنگ جهانی دوم، اتحاد جماهیر شوروی قصد داشت بخش‌هایی از ایران را از طریق گروه‌های وابسته‌اش تجربه کند و به خود الحاق نماید. فرقه دموکرات آذربایجان | آذربایجان دموکرات فرقه‌سی، گروهی تجریه طلب بود که سه ماه پس از فرمان محرمانه دفتر سیاسی کمیته مرکزی اتحاد شوروی در 12 شهریور 1324 -انتهای جنگ جهانی دوم- در تبریز با انتشار بیانیه‌ای 12 ماده‌ای به زبان‌های ترکی و فارسی به رهبری جعفر پیشه‌وری و همراهی چندین تن دیگر اعلام موجودیت کرد. این گروه به سرعت با تمرکز بر قوم گرایی و با حمایت شوروی شروع به شکل دادن ارتش محلی کرد اما پس از سفر قوام به شوروی و وعده امتیاز نفت شمال به استالین، روس‌ها از آذربایجان خارج شدند و تشکیلات پیشروی را جمع کردند. جهانشاهلو افشار معاون پیشه وری روایت می‌کند که او و پیشه وری را به کنسولگری روسیه احضار کردند و به آنها اخطار کردند باید از تبریز به باکو بروند و وقتی با عصبانیت و مقاومت جعفر پیشه وری مواجه شدند، سرهنگ شوروی در را باز می‌کند و به او می‌گوید: «سَنی گَتیرَن، سنَ دِییر گِت | کسی که تو را آورده، به تو می‌گوید برو». اکنون در تابناک، تصاویر استقرار و لشکرسازی پیشه وری در آذربایجان، سخنان معاون پیشه وری و تصاویر خروجی نیروهای شوروی و وابستگان تجزیه طلب‌شان در ایران را پس از فرمان شوروی در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۴۲۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۳۰
وقایع اتفاقیه
نبرد استالین گراد | Battle of Stalingrad یکی از طولانی‌ترین، مهلک‌ترین و سرنوشت سازترین نبردهای جبهه شرقی جنگ جهانی دوم بود. در این نبرد نیروهای ورماخت و متحدانش که در جریان تهاجم آلمان به شوروی، به منظور سلطه بر شهر استالینگراد در کرانه رود ولگا، به آن یورش برده بودند، پس از چندین ماه درگیری خونین، با ضد حمله ارتش سرخ به محاصره درآمدند تا در نهایت روز 3 فوریه 1943 میلادی شکست خورده و فیلدمارشال فریدریش پائولوس، فرمانده ارتش ششم ورماخت به همراه 2500 افسر عالی‌رتبه از جمله 25 ژنرال و بیش از صدهزار درجه دار و سرباز تسلیم ارتش سرخ شدند. از این نبرد با 2.2 میلیون سرباز در طول دوران درگیری و 1.2 تا 2 میلیون کشته و زخمی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و خونبارترین درگیری‌های نظامی تاریخ و نقطه بازگشت جبهه شرقی یاد می‌شود. تصاویر رنگی آلمان‌ها از نبرد استالین گراد را می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۴۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
وقایع اتفاقیه
یکی از دلایل موفقیت اولیه ارتش آلمان نازی در جنگ جهانی دوم و فتح بخش وسیعی از اروپا، استفاده از یک استراتژی نظامی تحت عنوان بلیتسکریگ | Blitzkrieg به معنای «جنگ برق‌آسا» است. پیروزی خارق‌العاده آلمان در نبرد فرانسه با عملیات «زیشل‌اشنیت» (برش داس) تنها در عرض دو هفته، سبب تغییر بنیادین نگاه افسران آلمانی به مفهوم بلیتسکریگ و دگرگونی ماهیت جنگ در نبردگاه شد. این تاکتیک نظامی البته با پشتیبانی هوایی معنا پیدا می‌کرد و نیاز به زرهی وسیعی داشت و وقتی متفقین زیرساخت تولید زرهی آلمان را هدف قرار دادند و قدرت هوایی آلمان رو به کاهش گذاشت، جنگ برق آسا ناممکن شد. در این ویدیو با نحوه اجرای این نبردهای سریع مرگبار آشنا می‌شوید.
کد خبر: ۱۱۹۳۸۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۸
وقایع اتفاقیه
بنوموسی سه پسر موسی بن شاکر خراسانی به نامهای محمد، احمد و حسن از دانشمندان ایرانی قرن نهم میلادی (قرن سوم هجری) و از پیشروان نهضت ترجمه بوده‌اند. آنها اختراعات زیادی در مهندسی مکانیک سیالات و اتوماسیون داشته‌اند که بعدها توسط دانشمندان اروپایی مورد اقتباس قرار گرفته است. یکی از اختراعات آنها گرامافونی بوده که با قدرت آب کار می‌کرد. این گرامافون در اروپا بازسازی شده و براساس طرح‌ها ساخته شده که مکانیزم فعالیتش را می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۶
وقایع اتفاقیه
آبادان یک قرن پیش درگیر توسعه متاثر از شکل گیری صنعت نفت ایران بود که تحت کنترل انگلیس قرار داشت. نخستین پالایشگاه خاورمیانه در 1291 در آبادان افتتاح شد که در پی آن بسیاری از نخستین‌ها در آبادان احداث شد. تصاویری که از آبادان در سال 1299 یعنی بیش از پیش ثبت شده توسط دفتر مولتی مدیای «تابناک» با هوش مصنوعی بازسازی و ارتقاء کیفیت داده شده است. این تصاویر مردم را در حال فعالیت در صنعت نفت آبادان به همراه تصاویری از حرکت قطار و حرکت قایق‌ها در رود کارون را ثبت کرد. در «تابناک» می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۳۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۶
وقایع اتفاقیه
اشتباه محاسباتی رضا شاه در نزدیک شدن به هیتلر و ارسال عکس هیتلر با امضای خود برای شاه از دید متفقین دور نماند و بهانه لازم را برای متفقین فراهم آورد تا ایران را یک بار دیگر اشغال کنند و بدین ترتیب خط تامین شوروی از جنوب به شمال ایران را شکل دهند که فجایعی چون یک قحطی مرگبار را در پی داشت. 25 شهریور 1320 آخرین روز پادشاهی رضا شاه و روز خلع ید او از قدرت توسط بریتانیا و تعیین محمدرضا شاه به جای پدرش توسط آنها بود. آخرین سفر رضا شاه در ایران که منجر به خروج و تبعید او شد، سفر کوتاه و بی‌دردسری نبود. شاید جالب باشد بدانید اصلا مقصد سفر او جزیره موریس نبود و قرار بود به جای دیگری برود. اما چه شد که رضاه شاه سر از جزیره موریس درآورد؟ این ویدیو ابتدا روایت مهرداد خدیر از عصرایران را از این سفر می‌بینید و می‌شنوید و سپس تصاویر تازه از عمارت رضا شاه در جزیره موریس را می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۳۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۵