کلیات

سنگال با نام رسمی جمهوری سنگال کشوری است در غرب آفریقا. پایتخت آن داکار است. اگرچه سنگال نه کشور پهناوری است و نه موقعیتی راهبردی دارد، با این حال نقش برجسته‌ای در سیاست قاره آفریقا بازی می‌کند. فرانسوی‌ها نخستین بار در سال ۱۶۵۹ در سنگال بندرگاهی ساختند و نام آن را سن لوئی گذاشتند. این کشور در سال ۱۹۶۰ از زیر سلطه فرانسه خارج شد. سنگال به عنوان کشور ملت آفریقایی که بیش از ۹۰ درصد جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می‌دهند به نوعی یک پل فرهنگی بین مسلمانان و دنیای سیاهان آفریقایی به‌شمار می‌آید.

سیاست

این کشور در سال ۱۹۶۰ از زیر سلطه فرانسه خارج شد و از آن زمان تاکنون به صورت جمهوری دمکراتیک اداره می‌شود. با این حال اغلب سیستم‌های اداری این کشور هنوز هم به شیوه فرانسوی اداره می‌شوند.
در سنگال رئیس‌جمهور قدرت زیادی دارد. رئیس‌جمهور بر اساس تغییری که در قانون اساسی سنگال در سال ۲۰۰۱ ایجاد شد، هر پنج سال یک بار انتخاب می‌شود. پیش از آن دوره ریاست جمهوری هفت ساله بود. برای انتخاب رئیس‌جمهور انتخابات عمومی برگزار می‌شود و رای مردم رئیس‌جمهور را تعیین می‌کند. نخست‌وزیر در سنگال رئیس کابینه است و وزیران را تعیین می‌کند. خود نخست‌وزیر را رئیس‌جمهور تعیین می‌کند. سنگال بیش از ۸۰ حزب دارد. مجلس این کشور ۱۵۰ کرسی دارد که نمایندگان ۹۰ کرسی آن با رای مستقیم مردم تعیین می‌شوند.
سنگال علاوه بر سازمان ملل متحد (UN)، در سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO)، گروه ۷۷ (G-۷۷)، سازمان بین‌المللی کار (ILO)، صندوق بین‌المللی پول (IMF)، سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO)، سازمان بین‌المللی پلیس جنایی (INTERPOL)، کمیسیون بین دولتی اقیانوس‌شناسی (IOC)، سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM)، جنبش عدم تعهد (NAM)، سازمان وحدت آفریقا (OAU)، سازمان کنفرانس اسلامی (OIC)، سازمان منع سلاح‌های شیمیایی (OPCW)، کمیسیون سازمان ملل برای تجارت و توسعه (UNCTAD)، سازمان اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ملل متحد (UNESCO)، سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO)، کنفدراسیون جهانی کارگران (WCL)، فدراسیون جهانی اتحادیه کارگری (WFTU)، سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO)، سازمان تجارت جهانی (WTO) و بانک جهانی (WB) عضویت دارد.

جغرافیا

جمهوری سنگال با ۱۹۶ هزار و ۱۹۰ کیلومتر مربع مساحت در آفریقای غربی و در حاشیه اقیانوس اطلس، میان گینه بیسائو و موریتانی واقع شده‌است.
۱۹۲ هزار کیلومتر مربع از این سرزمین را خشکی و ۴ هزار و ۱۹۰ کیلومتر مربع از آن را آب فراگرفته‌است.
این کشور از سمت شمال ۸۱۳ کیلومتر با موریتانی، از سمت شرق ۴۱۹ کیلومتر بامالی و از سمت جنوب ۳۳۰ کیلومتر با گینه و ۳۳۸ کیلومتر با گینه بیسائو مرز مشترک دارد. از سوی دیگر کشور گامبیا به طول ۷۴۰ کیلومتر، چون زبانه‌ای در داخل سنگال قرار دارد.
سنگال سرزمین کم ارتفاعی است که بخش اعظم آن را علفزار‌های ساوان و استپ می‌پوشاند. آب و هوای این سرزمین در سواحل و نواحی مرتفع معتدل، ولی در استپ‌ها گرم و خشک است. بلندترین نقطه سنگال در منطقه «نپن دیاخا» حدود ۵۸۱ متر ارتفاع دارد. شمال و شمال شرق این کشور به خاطر نزدیکی با صحرای بزرگ آفریقا نیمه بیابانی است و آب و هوایی گرم و خشک دارد. جنوب غرب سنگال نیز نواحی جنگلی دارد و آب و هوایش گرم و مرطوب است.

تاریخ

سنگال در زمان قدیم زیستگاه قوم توکولئور بود. با نفوذ اعراب مسلمان در آفریقا، سنگالی‌ها در سده ۱۱ میلادی، به اسلام گرویدند. فرانسوی‌ها نخستین بار در سال ۱۶۵۹ در سنگال بندرگاهی ساختند و نام آن را سن لوئی گذاشتند. برای مدتی بریتانیا در سنگال دخالت می‌کرد، ولی فرانسوی‌ها گوی سبقت را از بریتانیایی‌ها ربودند و توانستند در سال ۱۸۹۵ مالکیت سنگال را به عنوان یکی از مستعمرات غرب آفریقا از آن خود کنند.
سنگال در سال ۱۹۴۶ به عنوان یکی از مستعمرات فرانسه درآمد. در ۴ آوریل ۱۹۶۰ از فرانسه اعلام استقلال کرد و در ۲۰ ژوئن ۱۹۶۰ به عنوان یک جمهوری مستقل با مالی فدراسیونی تشکیل داد که به عنوان «فدراسیون سنگال و مالی» شناخته شد. این فدراسیون چندان دوام نیاورد و چند ماه بعد در ۲۰ اوت ۱۹۶۰ منحل شد. سنگال در سال ۱۹۸۲ با پیوستن به گامبیا، «کنفدراسیون سنگامبیا» را تشکیل داد. این اتحادیه نیز هفت سال بعد در سال ۱۹۸۹ منحل شد.

تقسیمات کشوری

پایتخت سنگال شهر داکار نام دارد و از شهر‌های مهم آن می‌توان به دیوربل، فاتیک، کاولاک، کولدا، لوگا، تامباکوندا اشاره کرد.
شهر داکار در این کشور طی سال‌های اخیر به منطقه آزاد تجاری و صنعتی تبدیل شده‌است.

جمعیت

طبق برآورد ژوئیه ۲۰۰۰، سنگال حدود ۹٬۹۸۷٬۴۹۴ نفر جمعیت دارد که ۴۵ درصد از آن‌ها زیر ۱۴ سال و ۵۲ درصد بین ۱۵ تا ۶۵ سال سن دارند.
نرخ رشد جمعیت سنگال به ۹۴/۲ درصد می‌رسد. همچنین نرخ زاد و ولد این کشور به ازای هر یک هزار نفر حدود ۹۴/۳۷ نفر و نرخ مرگ و میر آن ۵۷/۸ نفر در هزار است. تراکم نسبی جمعیت سنگال به ۲/۳۸ نفر در هر کیلومتر مربع می‌رسد.

مردم

اکثریت مردم سنگال از قوم «ولوف» هستند، ولی گروه‌های نژادی فولانی، سرر، پولار و ماندینکا نیز در سنگال زندگی می‌کنند.
زبان رسمی این کشور فرانسه و خط آن نیز فرانسوی است، اما لهجه بومی ولوف و پولار در سنگال رواج دارد. امید به زندگی در میان مردان سنگال ۶/۶۰ سال و در میان زنان این کشور ۸۲/۶۳ سال است.
نرخ باسوادی درمیان مردان این کشور حدود ۴۳ درصد و در بین زنان ۲/۲۳ درصد است.

مذهب

۹۲ درصد مردم این سرزمین مسلمان و اهل تسنن هستند. حدود ۲ درصد از آن‌ها نیز مسیحی هستند. شیعیان از جمله گروه‌های موجود در این کشورند که دارای مدارس و مساجدی از آن خود هستند و ارتباط آنان با سایر مسلمانان و فرق اسلامی بسیار خوب است. آمار شیعیان سنگال بیش از دویست هزار نفر است که بیشتر آنان را شیعیان بومی تشکیل می‌دهند، تعداد شیعیان مهاجر لبنانی نیز بیش از چهل هزار نفر است.
سنگال به محل تازه‌ای برای منازعات مذهبی و تقابل میان ایران و عربستان سعودی که به عنوان دو رقیب عمده در منطقه شناخته می‌شوند، تبدیل شده‌است. در این کشور مؤسسه‌های ایرانی به منظور ارائه آموزش‌های شیعی و مدرسه‌های دینی زیر نظر عربستان سعودی برای تبلیغ سنی در سنگال فعال شده‌اند. در یک منطقه مرفه در حومه داکار، پایتخت سنگال در کنار دریا، دانشگاه ایرانی المصطفی علاوه بر درس‌هایی که برای دانشجویان سنگالی در نظر گرفته‌است، آموزه‌های شیعی را به عنوان مذهب رسمی در ایران آموزش می‌دهد. در فاصله‌ای نه جندان دور مؤسسه‌ای به نام «انجمن موعظه اسلامی برای جوانان» (APIJ) به فعالیت مشغول است که از سوی عربستان سعودی در سنگال راه‌اندازی شده‌است. این مؤسسه را با بودجه‌ای که از کشور‌های عربستان، قطر، امارات متحده عربی و کویت در اختیار مساجد سنی گذاشته می‌شود، اداره می‌کنند.