کلیات
روز زمین، روزی برای افزایش آگاهی و قدردانی نسبت به محیط زیست کرهٔ زمین است. این روز دو بار در سال، یک بار در طول فصل بهار در نیمکره شمالی (۲۲ آوریل) و در طول فصل پاییز در نیمکره جنوبی (که فصل بهار آن نیمکره محسوب می‌شود) برگزار می‌شود. روز زمین پاک در ۲ اردیبهشت و فردای آن روز ۳ اردیبهشت روز جهانی کره زمین است.
سازمان ملل متحد نیز هر سال در اعتدال بهاری، این روز را جشن می‌گیرد. این رسمی بود که توسط فعال صلح یعنی جان مک‌کانل در سال ۱۹۶۹ در اجلاس یونسکو معرفی شد و توسط سناتور آمریکایی گیلورد نلسون به عنوان یک جلسهٔ آموزشی در مورد محیط زیست بنیان گذاشته شد.
در خیلی از کشورها روز ۲۲ آوریل هم‌زمان با ۲اردیبهشت روز زمین است و جوامع بسیاری نیز هفتهٔ زمین را با آغاز روز زمین جشن می‌گیرند و تمام هفته را به فعالیت‌های زیست‌محیطی اختصاص می‌دهند.
در سال ۱۹۶۹ ضایعهٔ نشت نفت سانتا باربارا در کانال سانتا باربارا انگیزه‌ای برای توجه بیشتر به دشواری‌های محیط زیست بود.
ریچارد نیکسون و بانوی اول پت نیکسون برای شناخت اولین روز زمین، درختی را در چمن کاخ سفید کاشتند.
بزرگ ترین رویداد جهانی محیط زیست
روز زمین یکی از بزرگ ترین روز های جهانی در مورد محیط زیست محسوب می شود و بیش از یک میلیارد انسان در بیش از 200 کشور، هر ساله آن را به پاس می دارند. روز جهانی زمین هر سال نسبت به قبل قدرت بیشتری پیدا می کند.
نامگذاری این روز توسط سناتور پیشین آمریکا، به نام "گای لرد نلسون" انجام شد که در سال 1969 این کار را به انجام رساند. او به دنبال جنبش های دانش آموزی ضد جنگ بود و باور داشت که انرژی زمین به دلیل آلودگی آب و هوا در معرض خطر است.
آن ها تصمیم گرفتند که روز جهانی زمین را در تاریخ 22 آوریل نام گذاری کنند زیرا عقیده داشتند در این ماه مدرسه ها باز است و اکثریت دانش آموزان می توانند در این بزرگداشت شرکت کنند.
نلسون و تیمش از طریق رسانه، مردم را در مورد این روز آگاه کردند و سپس مراسم هایی را برگزار کردند و مراسم آن ها با استقبال زیادی روبرو شد. تقریباً 20 میلیون نفر برای جشن گرفتن اولین روز جهانی زمین، به خیابان ها آمدند و حمایت از زمین را نشان دادند.
اولین روز جهانی زمین، کمک زیادی به تغییر مواضع سیاسی برای محافظت از محیط زیست کرد. اقدامات محافظت از محیط زیست در همان سال تشکیل شد و بعد از آن اقدامات موثری برای هوای پاک، آب پاک و انجام اقدامات مثبت برای گونه های در معرض خطر به انجام رسید.
این روز تا سال 1990 به روز جهانی تبدیل شد و بیش از 200 میلیون از مردم دنیا در 140 کشور در آن شرکت کردند. چیزی نگذشت که تعداد کشور ها به بیش از 180 رسید و صدها میلیون انسان در سراسر جهان این روز را به پاس می داشتند.
در کشورمان ایران روز جهانی زمین پاک با اهمیت ویژه ای بزرگداشته می شود و در این رویداد با دیگر کشورهای جهان همراه است به طوریکه هر ساله هفته زمین پاک را از 2 اردیبهشت ماه با نام روز زمین پاک آغاز و به مدت یک هفته در سراسر کشور برپا می دارد.
هدف روز جهانی زمین
هدف از روز جهانی زمین، افزایش آگاهی در مورد محیط زیست، انجام فعالیت های مثبت، تغییرات سیاسی و اعتراضات در کمال آرامش و صلح است.
روز جهانی زمین روی تغییرات آب و هوا، درختان، آب تمیز و پاک و محیط زیست سالم برای کودکان تمرکز می کند و اهمیت مراقبت از محیط زیست را به ما آموزش می دهد. این روز به مردم یاد می دهد که نتیجه رفتار آن ها می تواند تاثیراتی روی اکوسیستم و زندگی خودشان داشته باشد.
همچنین فعالیت هایی که انسان ها انجام می دهند، تاثیر بسیار مخربی، نه تنها روی محیط زیست خواهد گذاشت، بلکه روی سلامت آن ها نیز خواهد داشت و دسترسی آن ها به آب، غذا، امنیت و زندگی سالم را دچار مشکل می کند. همین باعث می شود که مردم به سمت عادات سالم، مانند دوچرخه سواری، استفاده از سوخت تجدید پذیر و صرفه جویی در آب رو بیاورند.
تلاش ها برای حفظ زمین پاک