کلیات
بوئین میاندشت شهری گرجی نشین در غرب استان اصفهان است. این شهر مرکز شهرستان بوئین میاندشت است و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۹٬۸۸۹ نفر (۳٬۱۳۷خانوار) بوده‌است. این شهر متشکل از محله‌های بوئین، میاندشت، و ششجوان بوده و از شمال به روستای ازناوله از جنوب به روستای داشکسن، از شرق به روستای معصوم‌آباد و از غرب به شهر افوس منتهی می‌شود.
تاریخچه
هسته اولیه شهر از دو مکان جغرافیایی به نام های بویین و میاندشت تشکیل شده‌است که بنیادگذاران هر دو، از گرجی‌های زمان شاه عباس اول هستند که توسط خود او از گرجستان به ایران انتقال داده شدند و به دستور او عده‌ای از جنگاوران آنها جهت حفظ منطقه فریدن و همچنین پایتخت (اصفهان) از حملات بیگانگان در فریدن ساکن شدند.
این دو مکان (بویین و میاندشت) در گذشته‌ای نه چندان دور با فاصله، و در دو سوی رودخانه قرار داشتند که احداث شاهراه اصفهان – لرستان (در سال‌های قبل از ۱۳۵۰) و عبور آن از این دو روستا، رشد و توسعه این دو را فراهم کرد.
از سوی دیگر ایجاد تأسیسات خدماتی، بازرگانی، ساختمان‌ها و اماکن، فاصله این دو مرکز را از میان برداشته و به هم پیوستن این دو مکان، هسته اولیه شهر بویین میاندشت را ایجاد کرد. در سال ۱۳۷۷ یک محله دیگر به نام «ششجوان» به آن افزوده شد که همان روستای ششجوان پیشین می‌باشد که در غرب بویین میاندشت قرار داشت.
وجه تسمیه
بوئین را صاحب نظران به معنای «انبار» دانسته‌اند. مؤلف سیمای شهر اراک به نقل از استاد دهگان می گوید: نام اولیه شهر آستانه، بویین کرج بوده که به آن بویین کره نیز می‌گفتند، بویین به معنای انبار و کره به معنای محصول است.
میاندشت که به سبب واقع شدن در میان دشت نسبتاً وسیعی به این نام موسوم گشته‌است در میان گرجی زبانان به نام تُرِلی (toreli) موسوم است. تورلی تغییر یافته واژه توللی است که در زبان گرجی به معنای «اهل تولی» می‌باشد و تولی تا حدود سیصد سال پیش نام منطقه‌ای در استان کاختی گرجستان بوده‌است. به نظر می‌رسد گرجی زبانان پس از نقل مکان به این منطقه، نام زادگاهشان را بر آن نهاده‌اند.
جغرافیا
از جمله علل وجودی این مکان جغرافیایی می‌توان بهره‌برداری از آب رودخانه و چشمه‌های متعدد اطراف و نیز زمین‌های حاصلخیز اطراف رودخانه را نام برد. وجود ۱۲ رشته قنات و ۱۵ دهانه چشمه نقش منابع آب را در ایجاد و توسعه این مکان به خوبی روشن می‌سازد. از سویی دیگر این مکان از دیرباز مرکزیتی بوده‌است برای داد و ستد کالا و نیز ارتباط بین روستا‌ها و نیز تأمین مایحتاج اولیه عشایر چهارلنگ در ییلاق را تا حدودی عهده‌دار بوده‌است.
مردم
به‌طور کلی ۵ قوم در بوئین و میاندشت زندگی می‌کنند و به همین علت المانی متشکل از ۵ پایه در میدان ورودی شمالی شهر قرار دارد که نمادی از ۵ قوم: گرجی، ارمنی، ترک، لر و فارس است.
از نظر زبان‌های گفتاری، همه ساکنین فارسی را در حد تسلط بلدند و هرکس بیشتر به زبان مادری خود صحبت می‌کند. یعنی همه فقط به فارسی صحبت می‌کنند به جز عده کمی از مردم محله بویین و اکثر مردم محله میاندشت که علاوه بر زبان گرجی به فارسی نیز صحبت می‌کنند. تمامی مردم این شهر مسلمان و از مذهب شیعه هستند و به همه دوازده امام اعتقاد دارند.