کلیات

جمشید هاشم‌پور با نام هنری جمشید آریا (زاده ۳ فروردین ۱۳۲۳) هنرپیشه اهل ایران است.

پیش از انقلاب

جمشید هاشم‌پور در سال ۱۳۲۳ در تهران به دنیا آمد و تحصیلات خود را تا دیپلم ریاضی ادامه داد. او در جوانی در ورزش‌های رزمی، چون ووشو فعالیت می‌کرد. وی اولین فیلم سینمایی خود را با معرفی یکی از دوستانش به ساموئل خاچیکیان، کارگردان ایرانیِ ارمنی‌تبار، در سال ۱۳۴۷ و با بازی در نقش کوتاهی در فیلم جهنم سفید آغاز کرد. سپس در فیلم‌های جنجال پول ساختهٔ پرویز خطیبی و ایوالله به کارگردانی منوچهر نوذری،  خوشگل‌ترین زن عالم (به‌همراه منوچهر وثوق)،  قسمت (کارگردان امیر شروان)،  عشقی‌ها (کارگردان جمشید شیبانی) بازی کرد. آخرین فیلمش در قبل از انقلاب خوشگلترین زن عالم به کارگردانی قدرت‌الله احسانی و بازیگری منوچهر وثوق،  جمیله بود. بعد از آن برای مدتی سینما را رها کرد.

پس از انقلاب

در سال ۱۳۶۱ که به دعوت مسعود کیمیایی برای بازی در فیلم خط قرمز دوباره به سینما بازگشت. بازی او در نقش «زینال بندری» در فیلم تاراج ساختهٔ ایرج قادری بود که جمشید هاشم‌پور (آریا) را با سرِ تراشیده میان مردم مطرح کرد؛ تا جایی که تیپ قهرمان سرتراشیده تا سال‌ها مخاطبان بسیاری را روانهٔ سینما‌ها می‌کرد. او ستاره سینمای ایران در دهه هفتاد بود فیلم‌های بعدی او عبارتند از: فرمان، بازداشتگاه، نقطه ضعف، بالاش، پایگاه جهنمی، عقابها، یوزپلنگ، تیغ و ابریشم، عشق و مرگ، پرده آخر، تماس شیطانی، دادستان، قرق، مادر، طعمه، افعی، یاران، آخرین خون، نیش، پرواز از اردوگاه، آخرین بندر، ضربه طوفان، یاغی، رنجر، زخمی، مجازات، گروگان، عقرب، آواز قو، گشت ارشاد، مسافر ری و چندین فیلم دیگر تا به امروز. جمشید هاشم‌پور از معدود هنرپیشگان موفق سینمای ایران است که فعالیت تئاتری نداشت و بنا به گفته خودش در یکی از مصاحبه‌هایش سینما را از سینما شروع کرده‌است و تنها فعالیت تئاتری وی صحنه‌هایی از فیلم تماس شیطانی بود که صحنه‌های تئاتر را با راهنمایی مجید مظفری اجرا کرد. وی با بازی در نقش‌های متفاوت توانایی‌های خود را به اثبات رسانده‌است. او در دهه شصت و اوایل دهه هفتاد در کنار بازی در فیلم‌های اکشن و حادثه‌ای گه گداری بازی در نقش‌های دیگر را نیز امتحان کرده‌است: روز باشکوه (کیانوش عیاری، ۱۳۶۷) - مادر (علی حاتمی، ۱۳۶۸) - پردهٔ آخر (واروژ کریم‌مسیحی، ۱۳۶۹) - عشق و مرگ (محمدرضا اعلامی، ۱۳۶۹) و دلشدگان (علی حاتمی، ۱۳۷۰).

هاشم‌پور پس از دریافت دیپلم افتخار از هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۷۷) برای بازی در فیلم هیوا (رسول ملاقلی‌پور) گزیده‌کار شد و سعی کرد در فیلم‌های خوب و متفاوت بازی کند. بازی بسیار خوب او در فیلم‌های آواز قو (سعید اسدی، ۱۳۷۹)،  سفر به فردا (محمدحسین حقیقی، ۱۳۸۰)،  قارچ سمی (رسول ملاقلی‌پور، ۱۳۸۰)،  واکنش پنجم (تهمینه میلانی، ۱۳۸۱) نشان از رویکرد سخت‌گیرانهٔ هاشم‌پور دارد. او در این سال‌ها یک بازی تحسین‌برانگیز در فیلم مسافر ری (داود میر باقری، ۱۳۷۹) از خود به نمایش گذاشت.
جمشید هاشم‌پور در سال ۱۳۸۲ دو فیلم بر پرده سینما‌های تهران داشت: واکنش پنجم و سفر به فردا. بازی خوب او در فیلم «سفر به فردا» که نامزدی بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر را برایش به ارمغان آورد به دلیل اکران نامناسب و نوع فیلم آنچنان که باید دیده نشد. نقش کوتاه او در فیلم کیفر بسیار گیرا و تأثیرگذار بود به گونه‌ای که برای تیزر تبلیغاتی عکس این بازیگر بر پرده‌های تبلیغات بود. هاشم‌پور در سال ۱۳۸۶ از پس نقش سنگینی در فیلم استشهادی برای خدا به‌خوبی برآمد و نامزد دریافت سیمرغ بلورین از جشنوارهٔ فجر شد.
جمشید هاشم پور پس از ۱۰ سال در جشنواره فیلم فجر ۳۶ ام حضور پیدا کرد.

فیلم‌شناسی

از جمله آثار او می توان به موارد زیر اشاره کرد:

راند چهارم (۱۳۹۹)
گیج گاه (۱۳۹۸)
آقازاده (۱۳۹۸)
مرده خور (۱۳۹۸)
سرکوب (۱۳۹۷)
ژن خوک (۱۳۹۷)
مأموریت غیرممکن (۱۳۹۷)
شین (۱۳۹۷)
درخونگاه (۱۳۹۶)
هایلایت (۱۳۹۶)
دارکوب (۱۳۹۶)
ملی و راه‌های نرفته‌اش (۱۳۹۵)
انزوا (۱۳۹۵)
نفس (۱۳۹۴)
سریال شهرزاد (۱۳۹۴)
من دیه گو مارادونا هستم (۱۳۹۳)
هاری (۱۳۹۳)
روزگاری عشق و خیانت (۱۳۹۲)
کلاشینکف (۱۳۹۲)
هیس! دختر‌ها فریاد نمی‌زنند (۱۳۹۲)
گام‌های شیدایی (۱۳۹۱)
گشت ارشاد (۱۳۹۰)
زن‌ها شگفت انگیزند (۱۳۸۹)
گلوگاه شیطان (۱۳۸۹)
پایان‌نامه (۱۳۸۹)
ازدواج در وقت اضافه (۱۳۸۸)
کیفر (۱۳۸۸)
چهره به چهره (۱۳۸۷)
فرود در غربت (۱۳۸۷)
خیابان بیست و چهارم (۱۳۸۷)
کلبه (۱۳۸۷)
نفوذی (۱۳۸۷)
استشهادی برای خدا (۱۳۸۶)
آن مرد آمد (۱۳۸۶)
محافظ (۱۳۸۶)
چهار انگشتی (۱۳۸۵)
میم مثل مادر (۱۳۸۵)
سنگ، کاغذ، قیچی (۱۳۸۵)
قاعده بازی (۱۳۸۵)
از دوردست (۱۳۸۴)
قتل آنلاین (۱۳۸۴)
یک بوس کوچولو (۱۳۸۴)
جنایت (۱۳۸۲)
مزرعه پدری (۱۳۸۲)
واکنش پنجم (۱۳۸۱)
سفر به فردا (۱۳۸۰)
قارچ سمی (۱۳۸۰)
آواز قو (۱۳۷۹)
مسافر ری (۱۳۷۹)
رنجر (۱۳۷۸)
سهراب (۱۳۷۸)
باشگاه سری (۱۳۷۷)
چشم عقاب (۱۳۷۷)
هیوا (۱۳۷۷)
زخمی (۱۳۷۶)
شبیخون (۱۳۷۶)
یاغی (۱۳۷۶)
یورش (۱۳۷۶)
جوانمرد (۱۳۷۵)
عقرب (۱۳۷۵)
لاک‌پشت (۱۳۷۵)
دشمن (۱۳۷۴)
فاتح (۱۳۷۴)
گروگان (۱۳۷۴)
ویرانگر (۱۳۷۴)
آخرین بندر (۱۳۷۳)
دیوانه وار (۱۳۷۳)
روز دیدنی (۱۳۷۳)
سربلند (۱۳۷۳)
مجازات (۱۳۷۳)
نیش (۱۳۷۳)
آخرین خون (۱۳۷۲)
پادزهر (۱۳۷۲)
پرواز از اردوگاه (۱۳۷۲)
ضربه طوفان (۱۳۷۲)
یاران (۱۳۷۲)
افعی (۱۳۷۱)
تماس شیطانی (۱۳۷۱)
طعمه (۱۳۷۱)
قافله (۱۳۷۱)
قهرمان (۱۳۷۰)
دادستان (۱۳۷۰)
دلشدگان (۱۳۷۰)
قرق (۱۳۷۰)
گل‌ها و گلوله‌ها (۱۳۷۰)
پرده آخر (۱۳۶۹)
عشق و مرگ (۱۳۶۹)
مادر (۱۳۶۸)
روز باشکوه (۱۳۶۷)
تیغ و ابریشم (۱۳۶۴)
یوزپلنگ (۱۳۶۴)
پایگاه جهنمی (۱۳۶۳)
تاراج (۱۳۶۳)
عقاب‌ها (۱۳۶۳)
بازداشتگاه (۱۳۶۲)
بالاش (۱۳۶۲)
دادشاه (۱۳۶۲)
نقطه ضعف (۱۳۶۲)
خط قرمز (۱۳۶۰)
فرمان (۱۳۶۰)
ایوالله (۱۳۵۰)
خوشگلترین زن عالم (۱۳۵۰)
عشقی‌ها (۱۳۵۰)
مرد جنگل (۱۳۵۰)
قسمت (۱۳۴۹)
جنجال پول (۱۳۴۷)
جهنم سفید (۱۳۴۷)

جوایز

از جمله جوایز او می توان به موارد زیر اشاره کرد: 
برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد (هیوا)
دوره ۱۷ جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) - سال ۱۳۷۷
برنده لوح زرین بهترین بازیگر مرد (واکنش پنجم)
دوره ۱۷ منتخب نویسندگان و منتقدان (بهترین‌های سال) - سال ۱۳۸۱
بهترین بازیگر نقش مکمل مرد سال (واکنش پنجم)
دوره ۱۸ منتخب نویسندگان و منتقدان (بهترین‌های سال) - سال ۱۳۸۲
اهدای تندیس حافظ یک عمر فعالیت هنری
برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم (دارکوب) در سال ۱۳۹۶

• در مورد خسرو شکیبایی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید