کلیات
در مورد اسم اورامانات نظریههای متفاوتی وجود دارد، برخی اورامان را از ترکیب اهورا و مان (به معنی سرزمین و جایگاه) میدانند که معنای آن سرزمین اهورامزداست. برخی اورامان را از ترکیب هور به معنای خورشید و مان ب معنی سرزمین و جایگاه میدانند که معنای آن سرزمین خورشید است. اما عدهای اعتقاد دارند که اورامان سرزمینی است که باقیمانده قوم هوریان را که در هزاره سوم پیش از میلاد زندگی می کردند در خود جای داده به همین دلیل آن را هورامانات یا اورامانات مینامند. اما چیزی که مشخص است این است که این منطقه بسیار قدیمی وکهن است. بنا بر اعتقاد مردم محلی اورامان در گذشته، شهر بسیار بزرگ و پرجمعیتی بوده طوری که پایتخت قلمرو اورامی ها بوده است به همین دلیل آن را اورامان تخت مینامند اما شاید قرار گرفتن این ناحیه در دره ای مقابل ارتفاعات تخت دلیل دیگری برای این نامگذاری باشد. در این منطقه آتشکده های فراوانی پیدا شده که نشان میدهد مردم این ناحیه قبل از اسلام از دین زرتشت پیروی می کردهاند. باستان شناسان در غارهای شانیدر و بیستون که از غارهای مهم این منطقه هستند، اجاق، وسایل انسان های نخستین و اسکلت انسان های نئاندرتان (یعنی انسان هایی که قامتی کوتاه، سری بزرگ و بینی کوچکی داشتند اما بسیار پر زور بودند) یافتهاند که نشان دهندهی زندگی 40 هزار سالهی مردم این منطقه است.
معماری اورامانات
روستای شگفت انگیز اورامان به سبب سیستم پلکانی خانهها که پشت بام یک خانه حیاط خانه دیگر یا قسمتی از محل گذر است و از این نظر به روستای ماسوله گیلان شباهت زیادی دارد، به روستای هزار ماسوله معروف است. اورامان در قلب کوهستان قرار گرفته و همین امر سبب شده که سنگ مادهی اصلی در ساخت خانه های این روستا باشد. به این شیوهی ساخت یعنی استفاده از سنگ برای ساخت خانهها و عدم استفاده از ملات خشکه چین می گویند.
فرهنگ، سنن و آداب و رسوم اورامانات
در منطقه اورامان حدودا 540 خانواده زندگی میکنند که به زبان هورامی حرف میزنند و دارای لباس و آداب و رسوم خاص خود میباشند. لباس محلی مردان اورامی چوخه، پانتول، هلکی شال، دستار، فرنجی و کله بال است و زنان اورامی از جانی، کلنجه، شال، کلاه و کلله به عنوان لباس محلی استفاده میکنند. مردمان اورامان از کرک نوعی بز به نام "مه ریز" که پشم بسیار لطیفی دارد شالهایی به طول 26 سانتی متر و عرض 25 سانتی متر میبافند که این شال قسمتی از لباس مردان اورامانی است. در قدیم پارچهها، لباسها و کفشهای مردم اورامان به دست دوزندگان محلی دوخته میشد ولی با گذشت زمان و ورود انواع محضولات داخلی و خارجی به اورامان استفاده از این محصولات دستی خیلی کمرنگ شده هرچند هنوز هم تعداد انگشت شماری از این محصولات استفاده میکنند. موسیقی در فرهنگ مردم اورامان جایگاه ویژهای دارد البته موسیقی اصیل و سنتی خودشان همچون چیله و کنالیل، در ضمن پایکوبیهای گروهی جزء لاینفک زندگی مردمان کرد خصوصا اورامانی هاست. مردم فرهنگمدار اورامان آداب و رسوم و آئینهای منحصربفرد و زیبایی دارند که یکی از مهمترین آنها مراسم پیر شالیار است. این مراسم دوبار در سال یکبار در نیمه اردیبهشت و بار دیگر در نیمه بهمن انجام می شود. تاریخچه این مراسم به سالهای بسیار دور برمی گردد، زمانی که پیر شالیار در این منطقه زندگی میکرده و مردم محلی اورا انسانی مقدس و دارای کرامات زیاد میدانستند. نام پیر شالیار سید مصطفی بود. وی از مریدان عبدالقادر گیلانی بوده است. از جملهی کرامات او شفا دادن شاه بهار خاتون دختر پادشاه بخاراست. داستان این است که شاه بهار خاتون کر و لال بود، پس از اینکه همهی اطبا از درمان او ناتوان شدند و آوازه پیر شالیار به گوش پادشاه بخارا رسید، او دخترش را نزد پیر شالیار آورد و سید مصطفی توانست دختر او را شفا دهد، پادشاه هم دخترش را به عقد او در آورد. همه ساله در نیمه اردیبهشت و نیمه بهمن مردم دیار اورامان سالگرد این ازدواج را جشن می گیرند. این مراسم سه روز طول می کشد. در روز اول تعدادی از اهالی، دامهایی را که برای قربانی نذر کردهاند به خانه پیر شالیار میبرند. مقداری از این گوشت به عنوان تبرک به خانوادهها داده شده از بقیه آن غذای رسمی این مراسم یعنی آش جو یا هولوشینه تشی میپزند. مردم سه روز صبح تا شب در نزدیکی خانه پیر شالیار مینوازند، میرقصند، شاد هستند و از این غذای محلی نوش جان می کنند و در پایان روز سوم مراسم را با دعا تمام مینمایند. همه ساله گردشگران زیادی از سراسر ایران و جهان برای دیدن مراسم پیر شالیار به اورامان می روند. تعداد تماشاگران این مراسم در سال 95 حدود 8 هزار نفر بوده است.
صنایع دستی و سوغات اورامانات
منطقه اورامان صنایع دستی زیادی دارد که هرکدام را میتوانیم به عنوان سوغات این منطقه به عزیزانمان هدیه بدهیم. از جملهی این صنایع می توان گلیم، سجاده، سبد، شال، فلزهای کار شده، پارچهها و لباس های منجوق دوزی شده، گیوه، ظرفهای چوبی ساخته شده از چوب ارغوان، ظروف سفالی و همچنین خشکبار، شیر، پنیر، نان کلانه و محصولات کشاورزی نظیر گردو، قارچ، انگور، کرفس، انجیر، کنگر و ... را نام برد. آش دوغ، رشته پلو، خورش خلال بادام، آش گزنه، ترخینه و ساوار پیلاو (که با گندم جوشانده درست میشود) هم از جمله غذاهای لذیذ و معروف ناحیه اورامان است.
مکانهای تاریخی و جاذبههای دیدنی اورامانات
اورامان در نزدیکی دو رودخانه لیله و سیروان قرار گرفته که این رودها از زیباییهای این منطقه به شمار می رود. اورامان، جنگل و کوه و رودخانه را در خود جای داده و همهی این عوامل در کنار هم باعث شده که هر گردشگری بخواهد حداقل یک بار هوای عالی بهار و تابستان این منطقه را تجربه کند. ضمن اینکه جادههای منتهی به این روستا به دلیل داشتن پیچ و خم زیاد و درههای عمیق، سبب می شود شما از همان ابتدا مطمئن شوید که بهترین مکان را برای گشت و گذار انتخاب کردهاید. دیگر جاذبه ی طبیعی اورامان، دریاچه زریبار یا زریوار است که در واقع یک تالاب بین المللی است و از هیچ رودی سرچشمه نمیگیرد. آب این تالاب، شیرین است و با وجود اینکه نکتههای ناشناخته زیادی در مورد آن برای محققان وجود دارد، اما یکی از منحصر بفردترین تالابهای آب شیرین جهان میباشد. اگر به اورامان سفر کردید، به هیچ وجه روستای نگل که در 25 کیلومتری سرو آباد قرار گرفته و در آن قرآنی وجود دارد که به قرآن نگل معروف است و متعلق به قرن پنجم هجری می باشد را از دست ندهید. اگر هنگام پیاده روی از روستا خارج شوید بعد از حدود 4 کیلومتر به روستای بلبر می رسید که بخاطر آبشار زیبا و خاطره انگیزش بسیار معروف است، حتما سری هم به آنجا بزنید. اما اورامان به غیر از جاذبههای طبیعی، مکانهای تاریخی زیادی هم در خود جای داده است، از جمله: مقبره و خانه پیر شالیار، مسجد حضرت عبدالله که از سنگ و چوب گردو ساخته شده ضمن اینکه شما میتوانید در صورتی که از سنندج به اورامان می روید، مکان های تاریخی سنندج مثل مسجد جامع، عمارت خانه کرد، حمام خان، بازار سر پوشیده و حمام شیشه ای را هم ببینید.
نبض خبر
کاک یونس قهرمان این روزهای کرمانشاه است. قهرمانی که به دل آتش می زند تا شعله های سوزان را از جنگل های منطقه دور کند. ونس دارای معلولیت جسمی است. او عاشق ایران و طبیعت ایران است. هر دفعه که نقطه ای از جنگل های اورامانات و ثلاث باباجانی درگیر آتش می شود به دل آتش می زند و با تمام توان سعی می کند که آتش را از نفس درختان و زندگی حیات وحش و خزندگان منطقه دور کند. او با دل و جان به آتش حمله می کند تا نگذارد که جان طبیعت ایران را بسوزاند. تصاویر کاک یونس که بدون پاپ در دل آتش است را میبینید.
کد خبر: ۱۲۵۱۷۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۴
معمارى اورامانات و سرسبزى این منطقه کوهستانى رویاى پلههایى به سمت بهشت را متصور مىکند. خانههاى این روستا با سنگ و اغلب به صورت خشکه و به صورت پلکانى ساخته شده است. مردم منطقه معتقدند اورامانات تخت زمانى شهرى بزرگ بوده و مرکزیتى خاص داشته به همین دلیل از آن به عنوان تخت یا مرکز (حکومت) ناحیهاى اورامان یاد مىکردهاند./عکاس : آکان نقشبندی
کد خبر: ۱۱۷۷۶۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۲
منطقه اورامانات یکی از زیباترین مناطق کوهستانی ایران به شمار میآید که در استان کردستان واقع شده است. روستای اورامان تخت که روستایی پلکانی است از مناطق گردشگری این منطقه به حساب میآید. این روستا در فصل زمستان زیبایی دو چندانی پیدا میکند. رودخانههای سیروان و لیله نیز در این منطقه کوهستانی قرار دارد. / خبرگزاری صدا و سیما عکاس: آکان نقشبندی
کد خبر: ۱۱۵۶۱۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۲
جشنواره توت فرنگی اورامانات کرمانشاه در شهر شاهو شهرستان روانسر با حضور مردم و کشاورزان برگزار شد.
کد خبر: ۱۱۲۰۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۱
اورامانات نام منطقهای در غرب استان کردستان است که در بخشهایی از استان کرمانشاه نیز ادامه دارد. «اورامان تخت» یکی از روستاهای فرهنگی، تاریخی این منطقه است که از قدیم به خاطر مرکزیت و بزرگی از اهمیت خاصی برخوردر بوده و به همین خاطر از "تخت" در اسم این روستا استفاده میکنند. روستای اورامان تخت کردستان در دل کوههای سر به فلک کشیده رشته کوههای زاگرس با بافت تاریخی و آداب و رسوم خاص از میراث ملموس فرهنگی تاریخی ایران است. پرونده هورامان / اورامانات با عنوان اثر «میراث فرهنگی و تاریخی» در کمیته میراث جهانی یونسکو بررسی شد و روز گذشته _۵ مرداد ماه ۱۴۰۰_ به ثبت جهانی رسید. اورامان بیست و ششمین اثر جهانی ایران و سومین منظر فرهنگی ثبت شده در میراث جهانی یونسکو است.
کد خبر: ۱۰۶۶۶۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۶
هورامان یا اورامان نام منطقهای تاریخی بابافت پلکانی و آداب و رسوم بسیار خاص است که بخشهایی ازشهرستانهای سروآباد، سنندج وکامیاران استان کردستان شهرستانهای پاوه،جوانرود،نودشه و نوسود استان کرمانشاه را شامل میشود.هورامان روز سهشنبه در چهل و چهارمین جلسه کمیته میراث جهانی یونسکو در شهر فوجوی چین بررسی شد و به ثبت جهانی رسید.
کد خبر: ۱۰۶۶۵۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۶
تا کنون ۲۶ منطقه ایران در فهرست میراث یونسکو ثبت شدهاند.
کد خبر: ۱۰۶۶۵۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۶
بیست و ششمین میراث جهانی ایران به نام «منظر فرهنگی هورامان _ اورامانات » ثبت شد.
کد خبر: ۱۰۶۶۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۵
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۰۲۸۴۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۸
استاندار کرمانشاه گفت: تردد مسافران به اورامانات از سهشنبه بعدازظهر۲۷ خرداد ممنوع است.
کد خبر: ۹۸۴۹۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۷
استاندار کرمانشاه اعلام کرد: ورود به مناطق اورامانات از ساعت ۱۴ سهشنبه ۱۲ خرداد تا شنبه ۱۷ خرداد ممنوع است و تنها افراد بومی میتوانند وارد این منطقه شوند.
کد خبر: ۹۸۱۸۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۲
استان کردستان در غرب کشور واقع شده است و از شمال به استانهای آذربایجان غربی و زنجان و از جنوب به کرمانشاه میرسد. این استان حدود ۲۰۰ کیلومتر با کشور عراق مرز مشترک دارد و منطقه اورمانات یکی از زیباییهای وصف ناپذیر ایران است. اورامانات یا هورامان، اورامان، هورامان تخت و اورامانت تخت نامهای فقط یک منطقه از کردستان هستند که به دلیل گویشهای متفاوت افراد محلی و همچنین گویشهای متفاوت کردی با نامهای مختلف شناخته شده است.اورامان یا هورامان از دو بخش اهورا و مان تشکیل شده است. دهکده اورمان در جنوبشرقی مریوان در بخش اورامان شهرستان سروستان به فاصله ۷۵ کیلومتری مریوان قرار دارد. منطقه شگفتانگیز اورامانات در دل کوهستانهای ایران واقع شده است. رودخانههای سیروان و لیله از منطقه اورمانات عبور میکنند. لازم به ذکر است که این دو رود در جایی بنام دروله که مرز بین ایران و عراق است به هم میرسند. اورامان در درهای با شیب تند روبروی کوه تخت جای گرفته است و این دلیلی دیگر برای نامیدن این منطقه به اورامانات تخت میباشد. در این میان چشمه بینظیر بل نیز نباید فراموش شود. منطقه یا دهکده زیبای اورمانات علاوه براینکه کوهستانی است، آب و هوای عالی در بهار تا آخر تابستان دارد. منطقه رویایی اورمانات پلههای به سوی بهشت را برای شما تداعی میکند. خانههای دهکده جذاب اورمانات از سنگ و اغلب با خشکه و بصورت پلکانی ساخته شدهاند. جالب است بدانید که این روستا به روستای هزار ماسوله نیز شهرت دارد. حیاط یک خانه پشت بام خانهای دیگر است. مردم محلی براین عقیده هستند که این منطقه در قدیم شهر بزرگی بوده است به همین دلیل این ناحیه را مرکز اورامان مینامند.
کد خبر: ۹۸۰۱۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۳
میکائیل صدیقی میگوید: بیش از ۶۰ درصد کارگران و استادکاران بخش ساختمان در استان کردستان بیکار شدهاند؛ کولبری نیز کاملاً تعطیل است.
کد خبر: ۹۸۰۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۳
کد خبر: ۹۷۷۱۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۲۰
کد خبر: ۹۱۸۴۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۶
« اورامانات تخت» از دهکدههای تاریخی ایران است که در ناحیهی جنوبشرقی شهرستان مریوان، از توابع استان کردستان واقع شده است و پیشینهای نزدیک به ۱۰۰۰ سال دارد.
کد خبر: ۸۷۳۰۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۶
کردستان ـ خبرگزاری مهر: اورامانات به معنی سرزمین اهورایى نام منطقهای کوهستانی در استان کردستان ایران و عراق با درههای پرپیچ و خم و عمیق و رودبارهای متعدد است.خانههاى این روستا با سنگ و اغلب به صورت خشكه و به صورت پلكانى ساخته شده است.
کد خبر: ۳۱۹۸۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۰۲/۲۶