کلیات
سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی که به اختصار سامانه نیما نام گرفتهاست از تاریخ ۲۸ بهمن ۱۳۹۶ به صورت آزمایشی و به شکل رسمی از تاریخ ۳ اردیبهشت ۹۷ شروع به کار کرد. قرار است این سامانه بستری امن برای برای خرید و فروش ارز باشد.
نحوه فعالیت سامانه
بازرگانان درخواستهای غیربانکی خود را برای تأمین ارز در سامانهی جامع تجارت ثبت میکنند سپس این درخواست به شکل خودکار به این سامانه منتقل میشود و سپس این درخواست برای صرافیها قابل مشاهده میشود.
فلسفه شکل گیری
بانک مرکزی بهمنماه سال ۱۳۹۶ با راهاندازی سامانهی «نیما»، مقدمات سامان بخشیدن به بازار ارز کشور را فراهم کرد. سامانهی نیما در واقع مخفف عبارت «نظام یکپارچهی معاملات ارزی» محسوب میشود و با هدف تسهیل تأمین ارز و ایجاد فضای امن برای خریداران و فروشندگان ارز راهاندازی شده است. سامانهی یادشده بدین منظور طراحی شده تا متقاضیان خرید ارز بتوانند درخواست خود را در یک بستر یکپارچه در اختیار فروشندگان ارز قرار دهند و فروشندهای که تمایل به ارائهی خدمات دارد، بتواند در بستری سالم و رقابتی، پیشنهاد خریدار ارز را پاسخ دهد. سامانهی نیما در واقع بستری آنلاین برای خرید و فروش ارز است.
الزامات استفاده توسط بازرگانان
بازرگانان میتوانند با مراجعه به سامانهی جامع تجارت، درخواست خود را برای تأمین ارز ثبت سفارشهای غیر بانکی ثبت کنند. پس از ثبت سفارش و با توجه به هماهنگی صورتگرفته بین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت، این درخواست بهصورت خودکار و برخط به سامانهی نیما انتقال پیدا میکند و در نتیجه درخواست خرید ارز بازرگانان توسط صرافیها مشاهده میشود و در صرافیها میتوانند پیشنهاد خود را ارائه کنند.
روش تأمین ارز مورد نیاز
بهصورت کلی فرایند تأمین ارز مورد نیاز واردکنندگان کالا و متقاضیان ارز به دو روش صورت میپذیرد. یکی از روشهای مورد نظر از طریق بانکی است که طی آن واردکننده ثبت سفارش را انجام میدهد و بانک مرکزی از طریق پرتال ارزی، ارز را تأمین میکند و از طریق روابط بین کارگزاری بانکهای ایران و سایر کشورها، پرداختها به فروشندگان خارجی صورت میپذیرد. شیوهی دیگر، تأمین ارز غیر بانکی است که در آن سیستم بانکی دخالت ندارد و صرافیها بهعنوان مهرهی اصلی در تبادل پول ایفای نقش میکنند. بانک مرکزی روش غیر بانکی برای تأمین و انتقال ارز را زاییدهی تحریمهای بانکی اعلام کرده است. متقاضیان خرید ارز به طریق غیر بانکی میتوانند با استفاده از سامانهی نیما اقدام به ثبت درخواست کنند و سپس در صورت پیشنهاد از سوی صرافیها برای ارائهی خدمات، گزینههای موجود را مشاهده و از بین پیشنهادات ارائهشده، مورد مطلوب را انتخاب کنند.
نقش آفرینی به عنوان حلقه مفقوده سامانه تجارت و پنجره واحد تجارت فرامرزی
سامانهی نیما بهعنوان حلقهی مفقوده بین سامانهی جامع تجارت و سامانهی پنجرهی واحد تجارت فرامرزی ایفای نقش میکند. یکی دیگر از مزایای استفاده از سامانهی نیما، دسترسی تجار به طیف گستردهای از صرافیهای بانکی و تضامنی است و از این رو نیما میتواند رقابت سالمی بین صرافیهای موجود در این سیستم ایجاد کند.
بازیگران اصلی سامانه نیما
بنا بر اطلاعات، ولی الله سیف، (رئیس پیشین بانک مرکزی) سامانهی نیما چهار بازیگر اصلی دارد:
واردکنندگان کالا و خدمات بهعنوان متقاضیان ارز
صادرکنندگان کالا و خدمات (شامل دولت بهعنوان صادرکنندهی نفت) بهعنوان عرضهکنندهی ارز
واسطهگران شامل بانکها و صرافیها که منابع را از سمت عرضهکنندگان به متقاضیان هدایت میکنند
سیاستگذار که بر اساس پیشبینی منابع و مصارف، نرخ، دامنهی آزادی نرخ، اولویتها و سقف مصارف را از طریق سامانه کنترل میکند
سامانهی نیما سه ویژگی اصلی دارد؛ این سامانه دادهها و اطلاعات کامل و واقعی از عرضه و تقاضای ارز را فراهم میکند. همچنین باید به فرایند تأمین منابع و تخصیص مصارف ارزی در یک ساختار یکپارچه اشاره کرد. در نهایت سامانهی نیما علاوه بر پوشش نیازمندهای کلان مربوط به تجارت، قابلیت پوشش نیازهای خرد مردم نظیر ارزهای مسافرتی، درمانی و دانشجویی را هم دارا است.
در گفتگو با تابناک مطرح شد
عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی تهران معتقد است اختلاف معنادار نرخ نیما و بازار آزاد از دلایل اصلی شکل گیری تراز تجاری منفی در سال گذشته بوده است و نزدیک شدن این دو نرخ آثار مثبت برای تولید و صادرات به دنبال دارد.
کد خبر: ۱۲۶۴۶۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۸
حسین نادیان، کارشناس ارشد اقتصاد سیاسی
کد خبر: ۱۲۵۱۶۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۴
۱۰ انجمن بزرگ تولیدی کشور در نامه ای به رهبر معظم انقلاب اعلام کردند: بانک مرکزی براساس نص صریح قانون نرخ ارز نیما را اصلاح کند.
کد خبر: ۱۲۳۵۸۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۷
در معاملات امروز سامانه نیما از مجموع ۲۸۰.۴ میلیون دلار حواله عرضه شده، ۱۳۰.۷ میلیون دلار آن معامله شد.
کد خبر: ۱۲۳۰۱۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۵
روز پرکار سامانه نیما؛
در معاملات امروز سامانه نیما از مجموع ۳۳۳.۶ میلیون دلار حواله عرضه شده ۲۳۶.۳ میلیون دلار آن معامله شد.
کد خبر: ۱۲۲۵۷۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۱۶
در دومین روز هفته و سومین حراج حضوری طلا؛
از مجموع ۱۱۲ شمش طلای عرضه شده استاندارد یک کیلوگرمی با عیار ۹۹۵ در هزار، ۷۹ شمش طلای استاندارد مورد معامله قرار گرفت. از سوی دیگر، در سامانه نیما ، در مجموع معادل ۲۵۲ میلیون و ۱۰۰ هزار دلار حواله ارزی عرضه شد
کد خبر: ۱۲۱۸۴۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۸
بانک مرکزی اعلام کرد: از مجموع ۳۰۵.۹ میلیون دلار حواله عرضه شده در معاملات امروز سامانه نیما ، تنها ۷۶.۶ میلیون دلار آن معامله شد.
کد خبر: ۱۲۱۷۱۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۱
در معاملات روز شنبه حواله ارزی در سامانه نیما ، عرضه از تقاضا سبقت گرفت به طوری که از مجموع ۳۱۵ میلیون دلار حواله عرضه شده، ۱۹۴ میلیون دلار بدون مشتری نزد عرضه کنندگان باقی ماند.
کد خبر: ۱۲۱۵۶۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۴
عباس علی آبادی، وزیر صمت در نامهای به محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور، درخواست کرد به دلیل محدودیتهای مربوط به ارز حاصل از صادرات اشخاص، ارز خودروهای مونتاژی از محل سامانه نیما تامین شود.
کد خبر: ۱۲۱۱۹۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۳
پیشبینی افزایش عرضه ارز شرکتهای صادرکننده در سامانه نیما
مدیر اداره پایش بازار ارز بانک مرکزی گفت: قیدهایی برای صادرکنندگان در نظر گرفته شده است که صادرکنندگان را ملزم به عرضه ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما میکند و لذا پیشبینی میشود در سهماهه پایانی سال عرضه ارز شرکتهای صادرکننده در سامانه نیما افزایش پیدا کند
کد خبر: ۱۲۰۷۲۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۸
مجموع ارز عرضه شده به صورت حواله روز دوشنبه اول آبان ۱۴۰۲ به معادل ۲۱۱ میلیون دلار رسید.
کد خبر: ۱۲۰۰۲۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۱
کد خبر: ۱۱۹۲۳۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۹
ارزش یورو و پوند امروز شنبه در سامانه نیما کاهش یافت.
کد خبر: ۱۱۹۲۱۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۸
لامعی: ادعاهای مطرح شده مبنی بر احتمال انحلال سامانه نیما صحت ندارد و این سامانه به عنوان بستر الکترونیکی انجام معاملات حواله ارزی در حال فعالیت است.
کد خبر: ۱۱۸۰۵۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
مدیر کل تجارت خارجی بانک مرکزی از عرضه ۲۰۰ میلیون دلاری در مرکز مبادله ارز و طلا در روز نخست فعالیت این مرکز خبر داد و گفت: منابع ارزی ایران در چین رو به بهبود است.
کد خبر: ۱۱۶۴۹۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۳
فرزین گفت: برخی افراد از بازار آزاد ارز تامین کرده و کالا را خریداری میکنند؛ اما بعدا در سامانه نیما درخواست ارز مینمایند که این کار امر مصداق بارز پولشویی است که ما با آن برخورد و کالای خریداری شده را قاچاق محسوب میکنیم.
کد خبر: ۱۱۶۳۸۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۴
مجموع ارز عرضه شده در سامانه نیما در روز جاری به معادل ۲۷۲ میلیون دلار رسید.
کد خبر: ۱۱۶۳۲۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۰
مجموع ارز معامله شده در سامانه نیما در روز جاری به معادل ۵۱۱ میلیون دلار رسید که این میزان، بیشترین حجم معامله روزانه انجام شده در این سامانه است.
کد خبر: ۱۱۶۰۶۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۲
رئیس کل بانک مرکزی در گفتوگوی تلویزیونی:
فرزین گفت: دلار ۴۴ هزار تومانی، نرخ تحریفی است که علامتدهی غلط به بازار کالا میدهد؛ از نظر بنیادی نرخ ارز نباید چنین افزایشهایی داشته باشد. البته در بازار آزاد ارز دخالت میکنیم و حتما نرخ آن کاهشی خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۵۷۱۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۰
وزیر صمت:
وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه افزایش نرخ ارز عملیات روانی است و هیچ کمبودی در ارز نیمایی وجود ندارد، گفت: تولیدکنندگان میتوانند ارز مورد نیاز خود را از بازار نیمایی تامین کنند بنابراین افزایش قیمتها اصلا قابل قبول نیست.
کد خبر: ۱۱۵۰۵۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۴