کلیات

آب کُرّ مقدار معینی از آب مطلق است که در صورت برخورد با نجاست، نجس نمی‌شود و اشیاء نجس را می‌توان با آن پاک کرد.

حجم آب کر برابر است با ظرف آبی که هر کدام از درازا، پهنا و گودی آن سه وجب و نیم باشد که معادل آن بر اساس اختلاف فقها از ۳۷۶ کیلوگرم تا ۴۸۰ کیلوگرم گفته شده است.

اندازه و وزن آب کر

مقدار آب کرّ بنابر نظر مشهور فقیهان برابر است با مقدار آبی است که اگر در ظرفی که هر یک از درازا، پهنا و گودی آن سه وجب و نیمِ معمولی است بریزند آن را پر کند. از این‌رو، مجموع مساحت آب کرّ ۴۲ و هفت هشتم وجب است. مساحت های ۳۶ و ۲۷ وجب نیز گفته شده است. درباره وزن آب کر نیز چند دیدگاه وجود دارد:

• ۳۷۶/۷۴۰ کیلوگرم
• ۳۷۷ کیلوگرم
• ۳۸۴ کیلوگرم

برخی گفته‌اند: اگر مقدار وزن آب ۴۸۰ کیلوگرم باشد، طبق نظر تمامی فقها آب، کرّ است.

احکام

• کرّ بودن آب با یقین انسان یا خبر دادن دو مرد عادل ثابت می‌شود. در شرایطی که تنها یک مرد عادل یا مورد اعتماد کر بودن آبی را اعلام کند، برای اثبات کر بودن آن میان فقها اختلاف وجود دارد.
• آب کرّ از اقسام آب مطلق و پاک کننده است و به سبب برخورد با نجاست، نجس نمی‌شود، مگر آنکه رنگ، بو یا مزه آن بر اثر ارتباط با نجاست تغییر کند. در این صورت، پاک شدن آن منوط به از بین رفتن تغییر و اتّصال به آب کثیر دیگر و آمیختگی با آن است.
• اشیاء نجس با یک بار شستن در آب کرّ پاک می‌شود. در لزوم تعدّد شستن برای تطهیر شیء نجس شده به ادرار و نیز ظرف نجس، و وجوب فشردن اشیای نجسی مانند لباس که آب در آنها نفوذ می‌کند، جهت خارج شدن غساله آن اختلاف است. قول مشهور در دو مورد اول (اشیاء نجس شده به ادرار و ظرف نجس) و نیز مشهور متأخّران در مورد اخیر، بی‌نیازی از چندبار شستن است.
• اگر در بقای کرّ بودن آبی شک شود، حکم کرّ و اگر در رسیدن آبی قلیل به مقدار کرّ شک شود، حکم آب قلیل را دارد.