اما و اگرهای ابتکار عمل تازه میراث فرهنگی
«کلیات سعدی» و «مثنوی معنوی» مشترکاً با دیگر ملل ثبت می‌شوند؟
واقعیت آن است که حتی ثبت مستقل یک میراث فرهنگی ناملموس همچون تار نیز مصونیتی ایجاد نمی‌کند و این ثبت به سادگی قابل تغییر وضعیت است، کما اینکه در آینده ایران و بسیاری از کشورها به این پرونده‌ها خواهند پیوست.
خبر ثبت مستقل «کلیات سعدی» و «مثنوی معنوی» مولانا به نام ایران و ثبت مشترک «المسالک و الممالک» اسطخری با آلمان، «سفرنامه ناصرخسرو» با فرانسه و «الابنیه عن حقایق‌الادویه» ابومنصور موفق‌بن‌علی الهروی با اتریش در حافظه جهانی یونسکو این پرسش را پیش کشید که آیا نمی‌توان آثار سعدی و مولوی را نیز به شیوه سه اثر دیگر ثبت کرد و فرصت به کل از دست نرود؟به گزارش «تابناک»، سازمان میراث فرهنگی در ابتکاری تازه، چندین مورد از میراث ملموس کشورمان را در حوزه ادبیات به عنوان اولویت‌های ثبت در میراث معنوی یونسکو معرفی کرده، در نوع خود اقدام قابل تأمل و توجهی است، زیرا حداقل تحرکاتی را برای ثبت آثار تازه‌ای به نام ایران مورد توجه قرار داده، ولی مسأله تأمل‌برانگیز شیوه پیچیده ثبت میراث ناملموس ملل است که تلاشی بیش از اراده مسئولان را می‌طلبد و اتفاقاً همین پیچیدگی روند باعث ثبت برخی آثار متعلق به ایران به نام دیگر کشورها شده است.
بنا بر قوانین یونسکو، سالانه به هر کشور، تنها یک سهمیه تعلق می‌گیرد و بنابراین، اگر قرار باشد از هم اکنون برخی میراث معنوی را در دستور ثبت بگذاریم، سال ۲۰۱۷ یا ۲۰۱۸ نوبت به آنها میشود. بر مبنای قوانین یونسکو، هر طرحی تا پیش از یازدهم فروردین هر سال ارائه شود، وارد پروسه‌ای هجده ماهه برای ثبت میشود و در این زمینه، می‌توان تدابیری اندیشید؛ مشروط بر اینکه بتوانیم شورای سیاست‌گذاری ثبتمان را به سرعت در جریان بگذاریم و روند اداری در حداقل زمان ممکن در کشور پیموده شود.
در واقع اگر روند ثبت این آثار در داخل و معرفی به یونسکو تا یازدهم فروردین ۱۳۹۲ انجام شود، می‌توان در نیمه دوم سال ۱۳۹۵ شاهد ثبت یکی از دو اثر «کلیات سعدی» و «مثنوی معنوی» بود و دیگری را نیز می‌توان ۱۳۹۶ بعد ثبت کرد و این در حالی است که این پروسه با اعتراض‌هایی از سوی دیگر کشورهای فارسی زبان همراه نشود و آنها خواستار ثبت مشترک این آثار ادبی نشوند که اتفاقی بعید به نظر نمی‌آید و به همین دلیل، می‌توان با تدبیر در این زمینه، کاری را در پیش گرفت که این روند سرعت بیشتری بیابد.
آنچه مسلم است، ثبت مستقل «کلیات سعدی» و «مثنوی معنوی» مولانا به نام ایران با روندی که اشاره شده، می‌تواند سرنوشت ثبت مشترک «المسالک و الممالک» اسطخری با آلمان، «سفرنامه ناصر خسرو» با فرانسه و «الابنیه عن حقایق‌الادویه» ابومنصور موفق‌بن‌علی الهروی با اتریش را بیابد و کافی است افغانستان، تاجیکستان و دیگر کشورهای فرهنگی در این زمینه وارد شوند تا همه تلاش مدیران سازمان میراث فرهنگی کشورمان را به حاشیه ببرند و از این منظر شاید بتوان تدبیری دیگر اندیشید که چاره کار باشد و آن هم ثبت مشترک این دو اثر همچون دیگر آثار است.
واقعیت آن است که حتی ثبت مستقل یک میراث فرهنگی ناملموس همچون تار نیز مصونیتی ایجاد نمی‌کند و این ثبت به سادگی قابل تغییر وضعیت است، کما اینکه در آینده ایران و بسیاری از کشورها به این پرونده‌ها خواهند پیوست و پیش از این نیز بسیاری از میراث فرهنگی که به صورت مستقل برای یک کشور در یونسکو ثبت شده، با درخواست دیگر کشورها و ارائه مستندات، جنبه میراث مشترک را یافته و از حالت مستقل درآمده است و بنابراین ثبت مستقل میراث معنوی، هنری به شمار نمی‌رود.
بر این مبنا شاید بهتر باشد در ادامه رایزنی‌ها، مشارکت فرهنگی بیشتری را از دیگر ملل به دست آورد و این آثار را نیز با استفاده از سهمیه سالیانه دیگر کشورهای فارسی زبان به صورت مشترک ثبت کرد. بدین ترتیب در عوض ثبت یک اثر در حوزه میراث فرهنگی در یونسکو که آن هم ممکن است به سرنوشت تار مبتلا شود، سالیانه ده اثر تاریخی مشترک میان ایران و ملل دیگری که جزو ایرانِ بزرگ بوده‌اند ثبت خواهد شد و همبستگی فرهنگی نیز تقویت میشود.
غیر قابل انتشار: ۴
در انتظار بررسی: ۱
انتشار یافته: ۱۲
ببینید کار به کجا رسیده که روی سعدی شیراز هم دست میزارن!!!!!!!!!!!!!!!! وافعا جای تاسف. كار ما شده، ديدن ديگران!چرا كاري و فكري وجود نداره يا اينكه...
عزیز هموطن کار به عمل بر اید نه به شعاروسخنرانی. آقا مقبره سعدی شیراز که در ایران است یه فکری به حال مثنوی حضرت مولانا بکنید اول!! پاسخ ها
ناشناس
| 
| ۰۶:۱۷ - ۱۳۹۲/۱۲/۲۷
اونکه معلومه عزیز؛ اسمشو کامل بخون آخه این که دلیل نمیشه چون یه نسخه از کتابی در یک کشور دیگه که هیچ سنخیت فرهنگی با آن اثر نداره وجود داشته این حق رو به اون کشور بده که نسبت به هویت آن اثر مدعی باشه، ناصرخسرو و فرانسه؟؟؟!!! خب آقایان مسئول عرضه داشته باشن برن اونجا دفاع کنن و بگن وجود نسخه ای از سفرنامه ناصرخسرو در پاریس فقط به دلیل دلال بازی و حرص و ولع و عطش غربی ها در قرون اخیر برای جمع آوری آثار قدیمی و فرهنگی ملل دیگر و موزه داریه و الا نه اصل و نسب و تبار ناصرخسرو به غرب میرسه نه زبان آثارش با اونها یکیه و نه هیچ یک از فاکتورها و شاخصه های فرهنگی غرب در آثار افرادی مثل ناصرخسرو قابل ردیابی و شناسایی ست. تعصب رو بزرگان ادب و هنر و علم که به بشریت تعلق دارند بی مورد هست، و باعث عدم شناخت بزرگان توسط بعضی از ملل میشود. خداوند میفرماید ما شما را از اقوام مختف خلق کردیم تا شما را بیازماییم. بعضی هاش درست ولی بعضی مسایلی که هست مطمئنا از زیاده خواهی ناشی میشود چرا که مواردی هستند که ربطی به ایران ندارند و همه فکر میکنند و می خواهند در آثار ایران ثبت شود واقعاً سازمان ملل هم مسخره است..يعني چي كشوري مثل ما كه هزاران اثر معنوي دارد بايد سالي يك دونه ثبت كند ؟ اين طوري كه تا آخر زمان بايد در حال ثبت باشيم اونم در صورتي كه بقيه نخواهند تاريخ و مفاخرمون رو بدزدند و اونوقت مثلاً بوركينافاسو يا كشورهاي كم سن و سالي مثل استراليا هم همين شرايط راداشته باشد؟ هيلي مسخره است ايران بايد همراه هند چين ايتاليا مصر و تمام كشورهاي با تاريخ كهن از يونسكو بخواهند سهميه بيشتري براي آنها قائل شوند...چرا ما بايد با آلمان و اتريش و مابقي يك اث كاملا آسيايي خاور ميانه اي و از همه مهمتر ايراني را ثبت كنيم....اين يعني حق كشي...يونسكو واقعاً بايد يك فكري به حال قوانينش بكند از مرزهای فرهنگی کشور دفاع کنید چی کار میکنید توی این اداره ی مربوطه یک فکری به حال نان لواش ما را بکنید که گرجستان تصاحب کرده'