برای جلوگیری از حادثه سد بختیاری را دریابید
سیدرضا میرزاده
در روزهای گذشته در استان‌های غرب و جنوب غربی کشور، حجم قابل توجهی از بارندگی باعث
خروش بی‌سابقه رودهای جاری منطقه و این اتفاق باعث شکل گیری سیلاب‌های
گسترده‌ای شد و مردم مناطق غرب و جنوب غرب کشور نیز خساراتی متحمل شدند.
«تابناک» همزمان با این وقایع به بررسی ابعاد و چرایی وقوع این سیلاب‌ها پرداخت و همچنین سوتعبیرها از این سیلاب که منجر به بهره برداری‌های سیاسی برای برخی تصمیمات شده بوده را مورد ارزیابی و تحلیل کارشناسی قرار داد. همزمان محسن رضایی ضمن پیگیری وضعیت سانحه دیدگان هیاتی را به مناطق سیل زده گسیل کرد تا پیگیر وضعیت سانحه دیدگان باشند.
هیات مذکور به به سرپرستی معاون «سیدرضا میرزاده» معاون دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام به بررسی دقیق ابعاد حادثه پرداخت و اکنون درباره آنچه در جریان بارش کم‌سابقه و سیلاب اخیر رخ داد، به جمع بندی رسیده است.
در ادامه متن کامل گفت و گوی «سیدرضا میرزاده» رئیس هیات اعزامی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام را با «تابناک» می‌خوانید:
آقای میرزاده، چه شد که این هیات راهی خوزستان شد؟
بله با تشکر از شما، باید به عرض برسانم به محض وصول خبر وقوع سیل در استان خوزستان هیئتی از سوی «دکتر محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام» به سرپرستی بنده به این استان اعزام شد تا ضمن همدردی با مردم شریف استان خوزستان از نزدیک ابعاد مختلف این حادثه را مورد بررسی قراردهند.
تقسیم کار هیات در مناطق حادثه دیده جنوب چگونه بود؟
این هیئت به محض ورود به اهواز به سه گروه تقسیم شد و به مناطق مختلف اعزام شد که عبارتند از:
1-مسیر شوشتر-دزفول (غاغله، شعبیه)
2-مسیر شوش- اندیمشک (شاهور)
3- مسیر رامهرمز-باغملک
در این سفر عمده فعالیت هایی که انجام شد، چه بود؟
هیئت هایی که عرض کردم در تمام زمان استقرار در خوزستان ضمن حضور در منطقه سیل زده با مقاماتی نظیر فرمانده ارشد سپاه پاسداران در استان، دبیر ستاد بحران استانداری خوزستان، فرمانداران شهرهای دزفول، شوش، رامهرمز، اندیمشک، بعضی ائمه جمعه، شورای شهر و شهرداری دزفول دیدار کردند و ضمن بررسی ابعاد مختلف موضوع تلاش کردند روند رسیدگی به مشکلات را تسریع بخشند.
این هیئت همچنین با نماینده دزفول در مجلس شورای اسلامی تشکیل جلسه داد و موضوع سیل و خسارت های ناشی از آن را مورد بررسی قرار دادند و از نزدیک در جریان خسارات وارده و نارسایی های موجود قرار گرفتند.
جمع بندی شما از میزان، چگونگی و عمق خسارت های سیل اخیر چه بود؟
جمع بندی اظهارات ما به اتفاق کارشناسان و مدیران حاضر در استان حاکی از این بود که سیل اخیر خوزستان طی 55 سال گذشته بی سابقه است و عملاً مدیران بحران را غافلگیر شدند. این غافلگیری در نحوه ی مدیریت بحران به ویژه در سد دز و شهر دزفول کاملاً ملموس مشاهده شد.
بر اساس بررسی های به عمل آمده تمرکز خسارات از حیث کشاورزی و روستایی در منطقه شاهور اهواز و شعیبیه شوشتر بود و عمده خسارات تأسیسات گردشگری در حاشیه رودخانه ی دز و شهر دزفول بود و سیل حاصل از بازکردن دریچه های سد دز تأسیسات گردشگری را به طور کلی نابود کرد.
مسئولین محلی به ویژه نماینده دزفول معتقد بودند در صورت اعمال مدیریت به موقع در کنترل و هدایت آبهای پشت سد دز امکان کاهش خسارات وجود داشت، که این نکته از حیث کارشناسی قابل بررسی است.
کمی جزئی تر در مورد عوامل زمینه ساز و تشدید کننده بحران نظرتان را بیان می‌کیند؟
بله؛ در یک بررسی جامع می توان عوامل زیر را زمینه ساز تشدید بحران به حساب آورد:
1-دوگانگی در مدیریت سد دز، به طوری که اگرچه زمین های کشاورزی پایین دست سد در حوزه مدیریتی شهرستان دزفول قرار دارند، لیکن آب سد دز در حوزه مدیریت شهرستان اندیمشک است و متأسفانه طرح جامع شهر دزفول برای تعیین حدود جغرافیایی این دو شهر نیز تاکنون به تصویب نرسیده است. توضیح بیشتر آنکه فرماندار دزفول هیچ گونه اشرافیت مدیریتی بر سد دز ندارد و ناهماهنگی در این زمینه کاملاً ملموس دیده شد.
2-عدم لایروبی رودخانه ها، کانال ها
3-عدم بازسازی کانال های توزیع آب در منطقه
4-عدم مدیریت واحد بر رودخانه ها از پشت سد تا نقطه پایان (خرمشهر)
5-عدم ساماندهی روستاهای حاشیه رودخانه ها
6-عدم اطمینان کافی به اطلاعات دقیق هواشناسی
7-اجرای پروژه های گردشگری در حاشیه رودخانه ها
8-اختلاف نظر در نوع اطلاع رسانی
9-عدم آمادگی بعضی ستادهای بحران
10-وجود این احساس ناخوشایند در میان بعضی مدیران مبنی بر اینکه بزرگ نمایی سیل در خوزستان هدفمند است و در راستای انتقال آب خوزستان به سایر مناطق کشور شکل گرفته است.
با توجه به خسارت های وارده به مردم و زیرساخت های استان نظر شما در مورد اقداماتی که باید در این راستا انجام شود چیست؟
با عنایت به خسارات گسترده وارده به استان به ویژه بخش کشاورزی و روستایی انتظار می رود، وزارت خانه های مرتبط، قرارگاه خاتم الانبیاء، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، موسسه جهاد نصر و ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) اقدامات عاجلی را در راستای کاهش آلام مردم منطقه و جبران خسارت ها به عمل آورند.
نکته مهمی به عنوان پایان بخش گفت و گو در نظر دارید؟
در پایان باید تاکید کنم با توجه به توقف ساخت سد بختیاری به دلیل کمبود بودجه باید این طرح از سوی قرارگاه خاتم الانبیاء تسریع شود. چرا که انجام این پروژه مهم می تواند از حوادث احتمالی آینده پیشگیری کند.
«تابناک» همزمان با این وقایع به بررسی ابعاد و چرایی وقوع این سیلاب‌ها پرداخت و همچنین سوتعبیرها از این سیلاب که منجر به بهره برداری‌های سیاسی برای برخی تصمیمات شده بوده را مورد ارزیابی و تحلیل کارشناسی قرار داد. همزمان محسن رضایی ضمن پیگیری وضعیت سانحه دیدگان هیاتی را به مناطق سیل زده گسیل کرد تا پیگیر وضعیت سانحه دیدگان باشند.
هیات مذکور به به سرپرستی معاون «سیدرضا میرزاده» معاون دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام به بررسی دقیق ابعاد حادثه پرداخت و اکنون درباره آنچه در جریان بارش کم‌سابقه و سیلاب اخیر رخ داد، به جمع بندی رسیده است.
در ادامه متن کامل گفت و گوی «سیدرضا میرزاده» رئیس هیات اعزامی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام را با «تابناک» می‌خوانید:
آقای میرزاده، چه شد که این هیات راهی خوزستان شد؟
بله با تشکر از شما، باید به عرض برسانم به محض وصول خبر وقوع سیل در استان خوزستان هیئتی از سوی «دکتر محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام» به سرپرستی بنده به این استان اعزام شد تا ضمن همدردی با مردم شریف استان خوزستان از نزدیک ابعاد مختلف این حادثه را مورد بررسی قراردهند.
تقسیم کار هیات در مناطق حادثه دیده جنوب چگونه بود؟
این هیئت به محض ورود به اهواز به سه گروه تقسیم شد و به مناطق مختلف اعزام شد که عبارتند از:
1-مسیر شوشتر-دزفول (غاغله، شعبیه)
2-مسیر شوش- اندیمشک (شاهور)
3- مسیر رامهرمز-باغملک
در این سفر عمده فعالیت هایی که انجام شد، چه بود؟
هیئت هایی که عرض کردم در تمام زمان استقرار در خوزستان ضمن حضور در منطقه سیل زده با مقاماتی نظیر فرمانده ارشد سپاه پاسداران در استان، دبیر ستاد بحران استانداری خوزستان، فرمانداران شهرهای دزفول، شوش، رامهرمز، اندیمشک، بعضی ائمه جمعه، شورای شهر و شهرداری دزفول دیدار کردند و ضمن بررسی ابعاد مختلف موضوع تلاش کردند روند رسیدگی به مشکلات را تسریع بخشند.
این هیئت همچنین با نماینده دزفول در مجلس شورای اسلامی تشکیل جلسه داد و موضوع سیل و خسارت های ناشی از آن را مورد بررسی قرار دادند و از نزدیک در جریان خسارات وارده و نارسایی های موجود قرار گرفتند.
جمع بندی شما از میزان، چگونگی و عمق خسارت های سیل اخیر چه بود؟
جمع بندی اظهارات ما به اتفاق کارشناسان و مدیران حاضر در استان حاکی از این بود که سیل اخیر خوزستان طی 55 سال گذشته بی سابقه است و عملاً مدیران بحران را غافلگیر شدند. این غافلگیری در نحوه ی مدیریت بحران به ویژه در سد دز و شهر دزفول کاملاً ملموس مشاهده شد.
بر اساس بررسی های به عمل آمده تمرکز خسارات از حیث کشاورزی و روستایی در منطقه شاهور اهواز و شعیبیه شوشتر بود و عمده خسارات تأسیسات گردشگری در حاشیه رودخانه ی دز و شهر دزفول بود و سیل حاصل از بازکردن دریچه های سد دز تأسیسات گردشگری را به طور کلی نابود کرد.
مسئولین محلی به ویژه نماینده دزفول معتقد بودند در صورت اعمال مدیریت به موقع در کنترل و هدایت آبهای پشت سد دز امکان کاهش خسارات وجود داشت، که این نکته از حیث کارشناسی قابل بررسی است.
کمی جزئی تر در مورد عوامل زمینه ساز و تشدید کننده بحران نظرتان را بیان می‌کیند؟
بله؛ در یک بررسی جامع می توان عوامل زیر را زمینه ساز تشدید بحران به حساب آورد:
1-دوگانگی در مدیریت سد دز، به طوری که اگرچه زمین های کشاورزی پایین دست سد در حوزه مدیریتی شهرستان دزفول قرار دارند، لیکن آب سد دز در حوزه مدیریت شهرستان اندیمشک است و متأسفانه طرح جامع شهر دزفول برای تعیین حدود جغرافیایی این دو شهر نیز تاکنون به تصویب نرسیده است. توضیح بیشتر آنکه فرماندار دزفول هیچ گونه اشرافیت مدیریتی بر سد دز ندارد و ناهماهنگی در این زمینه کاملاً ملموس دیده شد.
2-عدم لایروبی رودخانه ها، کانال ها
3-عدم بازسازی کانال های توزیع آب در منطقه
4-عدم مدیریت واحد بر رودخانه ها از پشت سد تا نقطه پایان (خرمشهر)
5-عدم ساماندهی روستاهای حاشیه رودخانه ها
6-عدم اطمینان کافی به اطلاعات دقیق هواشناسی
7-اجرای پروژه های گردشگری در حاشیه رودخانه ها
8-اختلاف نظر در نوع اطلاع رسانی
9-عدم آمادگی بعضی ستادهای بحران
10-وجود این احساس ناخوشایند در میان بعضی مدیران مبنی بر اینکه بزرگ نمایی سیل در خوزستان هدفمند است و در راستای انتقال آب خوزستان به سایر مناطق کشور شکل گرفته است.
با توجه به خسارت های وارده به مردم و زیرساخت های استان نظر شما در مورد اقداماتی که باید در این راستا انجام شود چیست؟
با عنایت به خسارات گسترده وارده به استان به ویژه بخش کشاورزی و روستایی انتظار می رود، وزارت خانه های مرتبط، قرارگاه خاتم الانبیاء، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، موسسه جهاد نصر و ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) اقدامات عاجلی را در راستای کاهش آلام مردم منطقه و جبران خسارت ها به عمل آورند.
نکته مهمی به عنوان پایان بخش گفت و گو در نظر دارید؟
در پایان باید تاکید کنم با توجه به توقف ساخت سد بختیاری به دلیل کمبود بودجه باید این طرح از سوی قرارگاه خاتم الانبیاء تسریع شود. چرا که انجام این پروژه مهم می تواند از حوادث احتمالی آینده پیشگیری کند.
