کلیات
در این سال ها به دفعات زیاد مفهوم «رکود اقتصادی» را شنیده ایم. رکود اقتصادی دلایل زیادی دارد که به دنبال خود پیامدهای وخیمی بر اقتصاد هر کشور دارد. طی سال های اخیر بیماری کرونا رکود اقتصادی را به همه کشور های دنیا نزدیک کرده است. حال اگر علاقه دارید که با مفهوم رکود اقتصادی آشنا شوید، در این مطلب همراه ما باشید.
شرایط اقتصادی چیست؟
شرایط اقتصادی شامل سه وضعیت کلی می باشد: رونق، خنثی و رکود.
رونق اقتصادی به معنای تولیدی بیش از تقاضای داخلی است که منجر به افزایش صادرات، کاهش نرخ بیکاری «با توجه به تولید مناسب» و نهایتا افزایش ذخایر ارزی دولت میشود. که معمولا این کشورها را با نام کشورهای توسعه یافته می شناسند.
حالت خنثی به معنای برابری تولید با تقاضای موجود است که به تنهایی باعث ثبات فعلی وضعیت کشور میشود و بقای آن را تضمین میکند. این شرایط شامل کشورهای می باشد که در حال توسعه اند اما همچنان با مشکلات دسته و پنجه نرم می کنند.
اما رکود اقتصادی که مسئله اصلی این بحث است نقطه عکس رونق اقتصادی است و به تضعیف اقتصاد داخلی یک کشور اشاره میکند.
رکود اقتصادی چیست؟
رکود اقتصادی شرایطی است که اقتصاد یک کشور در دو دوره سهماهه پیاپی رشد منفی داشته باشد. رکود به بخشهای مختلفی مانند تولیدات صنعتی، اشتغالزایی، ساختمانسازی و بورس تأثیر میگذارد. رکود باعث میشود، رشد اقتصادی متوقف شود و آمارهایی نظیر تولید ناخالص داخلی در دوران رکود هرسال نسبت به سال قبل با کاهش چشمگیری مواجه میشود.
در چنین شرایطی اغلب؛ تقاضای داخلی بیشتر است اما پتانسیل تولید با کاهش روبهرو میشود که تبعات آن گرانی، بیکاری و انحلال بعضی شرکتها در بازارهای سرمایه خواهد بود.کاهش دستمزدها و افزایش نرخ بیکاری از مهمترین نتایج و پیامدهای رکود اقتصادی است.
رکود اقتصادی سال ۱۹۲۹ فاجعه بارترین و ویرانگرترین بحران و شناخته شده ترین سقوط بازار سهام در تاریخ اقتصاد آمریکا و جهان بود.
دلایل ایجاد رکود اقتصادی
رکود اقتصادی می تواند دلایل اقتصادی بی نهایت و حتی ریشه های اجتماعی یا سیاسی داشته باشد یا حتی عوامل ایجاد شده توسط متغیرهای اقتصاد جهانی، عدم تعادل در عرضه و تقاضا، کاهش عرضه و تقاضا در نتیجه سیاست های پولی انقباضی، نوسانات نرخ بهره و تورم، گرفتن وام در دوران رونق اقتصادی است. این روزها می توان گفت با در نظر گرفتن دنیا با بیماری منحوس کرونا در عرصه بین الملل رکود اقتصادی به همه کشورهای دنیا پیش از پیش نزدیک شده است.
در ادامه دلایل ایجاد رکود اقتصادی را معرفی میکنیم
عدم تعادل میان عرضه و تقاضا
عدم تعادل میان عرضه و تقاضا در بازار، نوسانهای نرخ بهره و تورم، کمشدن میزان تولید داخلی، تحریمهای اقتصادی، ازدسترفتن اعتماد جامعه به اقتصاد، سقوط بازار سهام و بی ثباتی ارزش پول ملی و ارز
وقتی که در بازار داخلی عدم تعادل میان عرضه و تقاضا از کنترل خارج شود زنگ خطر رکود اقتصادی به صدا درمیآید . وقتی ارتباط متعادلی میان تقاضای مردم یک جامعه و تولیدات نباشد، احتمال رکود اقتصادی در آن جامعه بیشتر میشود. در این برهه از زمان میان کالاهایی که مردم قصد خرید دارند و خدماتی که توسط تولیدکنندگان ارائه میشود و قیمت آنها ناسازگاری وجود دارد.
رابطه نرخ بهره و رکود اقتصادی
نرخ بهره موجب بالارفتن هزینههای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان میشود. در نهایت سرعت رشد اقتصاد کم میشود. در مقابل پایین بودن این نرخ یعنی شرکتها میتوانند وام زیادی را دریافت کنند و از این مبالغ برای سرمایهگذاری خود استفاده کنند. نوسانهای نرخ بهره و تورم نشاندهنده سلامت اقتصادی یک جامعه است.
رابطه تولید و رکود اقتصادی
کاهش تولید و پیامدهای ناشی از آن موجب رکود اقتصادی میشود. کمشدن میزان تولید میتواند دلایلی بسیاری نظیر تحریمهای اقتصادی، کمشدن میزان تقاضا در بازار، ضعف مدیریت و واحدهای تولیدی باشد. کاهش تولید همان گونه که اشاره شد پیامدهای زیادی را به همراه دارد که بر بازار سرمایه نیز اثرگذار است.
رابطه تحریم و رکود اقتصادی
تحریمها به دلایل مختلفی از سوی ابرقدرتها بر کشورهای دیگر تحمیل میشوند که در نهایت در آن کشور رکود اقتصادی رخ میدهد. در کشور خودمان میتوانیم آثار این تحریمها بر اقتصاد را ببینیم و در تمام این سالهایی که کشور دچار رکود اقتصادی شدهاست، تحریمها اصلیترین عامل ایجاد آن هستند.
برخی از افراد از رکود اقتصادی میترسند به همین دلیل سرمایهگذاری و میزان مصرف خود را کم میکنند. انجام چنین کارهایی موجب بیشتر شدن رکود اقتصادی میشود. در نهایت تولیدکنندهها باید هزینههای خود را کم کنند تا بتوانند برای عبور از این دوران منابع مالی موردنیاز خود را در اختیار داشته باشند. این مسئله باعث ایجاد یک دور باطل در جامعه میشود.
رابطه جهش نرخ ارز و رکود اقتصادی
جهش نرخ ارز موجب بالارفتن هزینههای تولید میشود و از این طریق موجب ایجاد و گسترش رکود اقتصادی در جامعه میشود. همچنین بیثبات بودن نرخ ارز؛ با ازبینبردن اطمینان در بازار رکود اقتصادی را تشدید میکند. تحریمهای اقتصادی یکی از مهمترین دلایل بیثباتی نرخ ارز هستند و همان گونه که گفتیم عواملی که رکود اقتصادی را در یک جامعه ایجاد میکنند ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند.
رابطه بازار سهام و رکود اقتصادی
بازار سهام، بازتابدهنده وضعیت اقتصادی هر جامعهای است. سقوط این بازار نیز نشاندهنده کمشدن اعتماد سرمایهگذاران به اقتصاد کشور است. در برخی از مواقع سقوط بازار سهام و نوسانات آن خبر از یک رکود اقتصادی در آینده را میدهد.
در زمانی که رکود اقتصادی رخ میدهد، درآمدها کم میشود و عدهای ممکن است کار خود را از دست بدهند. بهتر است بهاندازه مخارج ۳ تا ۶ ماه پسانداز داشته باشیم تا در این زمان بتوانیم مخارج خود را پرداخت کنیم و با آرامش بیشتری زندگی کنیم. تخممرغهای خود را درون یک سبد قرار ندهید. این مثل را بارها شنیدهایم و میتوانیم در بازار سرمایه نیز از آن استفاده کنیم. رکود رشد منفی اقتصاد یک جامعه است که با کاهش رشد تولید ناخالص ملی همراه است. دلایلی زیادی وجود دارد که موجب رخدادن رکود اقتصادی در یک جامعه میشود که نمیتوان آن را کنترل کرد. تنها کاری که از دست ما برمیآید، سرمایهگذاری در داراییهای است که به هنگام طوفان رکود اقتصادی بتوانیم جان سالم به در ببریم.
عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی در گفت وگو با «تابناک اقتصادی»؛
در اقتصاد سه نرخ از باقی نرخها و شاخصها دارای اهمیت بیشتری است. این سه نرخ عبارتند از: نرخ تورم، نرخ بیکاری و نرخ رشد اقتصادی. در سالی که گذشت این سه نرخ طبق آخرین گزارشها دارای وضعیت مناسبی نبودند. وحید شقاقی شهری، کارشناس مسائل اقتصادی و عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی، طی مصاحبهای با خبرنگار تابناک اقتصادی به پیش بینی سه نرخ تورم، بیکاری و رشد اقتصادی در سال ۱۳۹۸ پرداخت.
کد خبر: ۸۸۷۲۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۰۲
در بازار جهانی؛
کد خبر: ۸۸۶۶۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۷
کد خبر: ۸۸۵۰۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۰
کد خبر: ۸۸۳۱۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۴
موسسه وودمکنزی مدعی شد، رکود اقتصادی احتمالا منجر به کاهش تقاضا برای نفت خام و گاز طبیعی مایع می شود و این موضوع موجب کاهش قیمت های نفت و گاز در سال 2019 خواهد شد.
کد خبر: ۸۷۲۹۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۶
کد خبر: ۸۶۸۸۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۲۱
کد خبر: ۸۲۹۲۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۰۷
علی مطهری؛
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: رئیس جمهوری با حضور در مجلس موانع مقابل خود را بیان کند؛ این اقدام به نفع کشور است و باعث همراهی مردم خواهد شد. اگر موانع پیش روی دولت به بهانه مصلحت کشور پنهان بماند، هدف های دولت محقق نخواهد شد. بیان حقایق باعث فشار افکار عمومی برای رفع موانع می شود.
کد خبر: ۸۲۳۰۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۱۵
از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ، به عنوان چهل و پنجمین رییسجمهور آمریکا این کشور نه تنها با تنشهای بینالمللی دست و پنجه نرم کرده، بلکه گرفتار بحرانهای داخلی نظیر لغو بیمه درمانی اوباماکر، نژادپرستی و اخراجهای پشتسر هم نیز بوده، در یکی، دو هفته گذشته دولت ترامپ از یک سو در خارج از مرزها گرفتار بحران کرهشمالی و از سوی دیگر در داخل کشور بلایای طبیعی بوده که میتواند زمینهساز ورود اقتصاد آمریکا به دوره بحران باشد.
کد خبر: ۷۲۸۸۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۱۹
در سال های اخیر علاوه بر تشدید رکود اقتصادی ، وجود افراد فاقد صلاحیت داشتن چک هم باعث شده است تا آمار چک های برگشتی روندی صعودی داشته و این آمار از سطح استاندارد جهانی فراتر برود. به همین منظور بانک مرکزی در راستای اصلاح وضعیت موجود و شناسایی افراد فاقد صلاحیت داشتن دسته چک، سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک که به اختصار «صیاد» نامیده می شود را راه اندازی کرده است.
کد خبر: ۷۰۴۴۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۲۷
در چند سال اخیر، اقتصاد کشور دچار رکود تورمی بوده است. دولت یازدهم با در اختیار گرفتن سکان اجرایی کشور، تنها یک راه داشت؛ یا باید رکود را از بین می برد و یا تورم را کاهش می داد. دولت یازدهم کاهش تورم را برگزید و در دوران چهار ساله خود تلاش کرد تا نرخ تورم را کاهش دهد و در این امر نیز موفق بود. حال باید دولت دوازدهم به سوی رونق اقتصاد گام هایی بردارد و برای این منظور دو راه پیش روی دارد که این دو راه دارای پیامدهایی هستند.
کد خبر: ۷۰۳۷۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۲۴
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون ادامه نزول شاخص کل بورس، کاهش بهای نرخ سکه، بهای طلا در آستانه نشست فدرال رزرو آمریکا، افزایش بهای نفت، عقب نشینی یورو در کنار رشد دلار، روند کند حضور دوباره فرانسویها در ایران، قیمت خودروهای شورولت در مناطق آزاد و اشباع ۴۸ ساعته بازار تخم مرغ قطر توسط ترکیه را در بر دارد.
کد خبر: ۷۰۳۴۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۲۴
1.4 میلیون فقره چک بلا محل
بالاخره بانک مرکزی در مورخه 7 خرداد 96 و بعد از گذشت 20 روز از وعده ای که ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی داده بود، از مبلغ و میزان چک های برگشتی در اسفند ماه 95 رونمایی کرد. آن گونه که آمار بیان گر آن است در اسفند ماه 95، میزان چک های برگشتی در کل کشور بالغ بر 1.4 میلیون فقره و به مبلغ حدود 127 هزار میلیارد ریال بوده است. کارشناسان با مقایسه این آمار با آمار اسفند ماه سال 91 علت برگشت چک ها را رکود اقتصادی می دانند.
کد خبر: ۶۹۹۶۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۱۰
اگرچه دولت مدعی است طی ۴سال گذشته، تورم از ۴۰ درصد به زیر ۱۰ درصد رسیده، اما این کاهش تورم به بلایی خانمانسوز برای صنایع تبدیل شده و آمار بیکاران کشور را افزایش داده است.
کد خبر: ۶۹۴۰۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۲۴
کد خبر: ۶۹۳۲۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۲۱
خودروساز آمریکایی، جنرال موتورز (GM)، مقامات ونزوئلا را به تصرف کارخانه خود در قطب صنعتی والنسیا متهم کرد و متعهد شد که از انجام هر اقدام قانونی در جهت باز پس گرفتن اموال شرکت، کوتاهی نکند.
کد خبر: ۶۸۷۲۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۰۲
به صدا در آمدن زنگ خطر
اقتصاد ایران در چند سال اخیر از یک طرف گرفتار رکود اقتصادی بوده است و سوی دیگر نیز گرفتار جمعیتی بوده است که به سن کار رسیده اند و از دولت انتظار ایجاد شغل دارند. در جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران نرخ بیکاری مجدداً افزایش یافته و این زنگ خطر را برای اقتصاد ایران به صدا در آورده است.
کد خبر: ۶۷۷۵۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۲۵
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون تغییرات اولین روز بورس، رشد بهای دلار، یورو و درهم، ثبات نسبی بر بازار سکه، ریزش ۲ درصدی اونس طلا، ادامه تردید شل برای خرید نفت ایران، پر و بال مرغ باز هم چیده شد، پایان سال با پیشبینی نفت 65 دلاری، انگور شیلی کیلویی ۳۰ هزار تومان، بازار سنگ آهن، تهاتر مطالبات برخی شرکتها از دولت با بدهی آنها، رشد نقدینگی در دی ماه، افزایش واردات و کاهش شدید تراز تجاری آلمان و تداوم رشد فروش خودرو در چین را در بر دارد.
کد خبر: ۶۷۶۲۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۲۲
رشد اقتصادی یونان در سه ماهه آخر سال ۲۰۱۶ نسبت به زمان مشابه در سال پیش از آن افتی معادل ۱.۱ درصد داشته است.
کد خبر: ۶۷۴۵۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۱۷
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون نمودار سقوط بورس تهران، گران شدن سکه طرح قدیم، افت ادامه دار دلار و رشد یورو در بازار آزاد، نرخ رشد اقتصادي ٩ ماهه، افزایش واردات شکر، کاهش واردات برنج، افزایش واردات روغن پالم، سرانجام بودجه 96، راهکار فرانسه برای سرمایهگذاری در ایران، تلاش خودروساز چینی برای ساخت خودروهای بدون راننده و وضعیت بازار خودرو در برزیل را در بر دارد.
کد خبر: ۶۷۴۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۱۶