هم ايران و هم غرب، مذاكرات هستهاي روز گذشته را سازنده و رو به جلو دانسته اند و مذكرات امروز نيز كه از ساعت 11 به وقت تهران آغاز شده نيز به منظور برنامه ريزي براي گفتوگوهاي بعدي است.
به گزارش «تابناك»، نشريه سوئيسي «ايكسپاديكا» در این باره نوشت، يكي از مذاكرهكنندگان غربي، مذاكرات ديروز را سازنده و در فضايي خوب و مطلوب توصيف كرده است. مذاكرات امروز پیرامون دو موضوع اساسي برگزار ميشود؛ نخست، برنامهريزي براي مذاكرات بعدي و دوم، خلع سلاح و همكاريهاي هستهاي صلحآميز بين ايران و كشورهاي غربي.
همچنين يكي ديگر از مذاكرهكنندگان غربي به اين روزنامه سوئيس گفته است، وقتي مذاكرات ديروز اينقدر طولاني شده، اين بدان معني است كه مسائلي براي مذاكره بين طرفين موجود بوده است.
در همین حال، شبکه خبری «ام.اس.ان.بی.سی» در گزارشی از مذاکرات ایران با قدرتهای بزرگ جهان اعلام کرد: ایران و شش قدرت برتر جهان پس از یک سال و اندی نخستین دور مذاکرات خود را برگزار کردند که به گفته مقامات، اصلیترین موضوع مورد بحث در آن، لزوم برطرف ساختن بیم و نگرانیهای غرب از اهداف برنامه هستهای تهران بود. در همین راستا نمایندگانی از ایران، اتحادیه اروپا، آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه و آلمان در کنفرانسی در ژنو با سعید جلیلی، مذاکرهکننده ارشد ایران دیدار کردند.
این شبکه خبری افزود، بر پایه گزارشهای رسیده از یک مقام آگاه، 75 درصد از این نشست سهساعته، به گفتوگو پیرامون مسائل هستهای اختصاص یافت که با توجه به پافشاری ایران بر بحث نکردن پیرامون برنامه هستهایش، بسیار قابل توجه بود.
به گفته این مقام، در این نشست قدرتهای جهان یک بار دیگر خواهان پایان برنامه غنیسازی اورانیوم تهران که جمهوری اسلامی آن را موضوع مورد بحث این مذاکرات نمیداند، شدند. تهران میگوید برنامههای هستهایش را برای ساخت سلاح اتمی دنبال نمیکند، اما از آنجایی که ظرفیت خود را برای ساخت سلاح افزایش میدهد، اسرائیل و آمریکا اعلام کردهاند که در صورت بی توجهی تهران به خواستههای شورای امنیت سازمان ملل، ههمچنان گزینه نظامی را مد نظر خواهند داشت.
در این نشست، «آشتون» و دیگر مقامات ارشد درباره صلحآمیز بودن ماهیت برنامه ایران که میتواند سرچشمه بیثباتیها در منطقه باشد، ابراز تردید کردند و جلیلی نیز در سخنانش به ترور هفته گذشته دانشمندان هستهای کشورش اشاره کرد.
در همین حال، منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران، در سفر خود به آتن با ابراز خوشبینی نسبت به آغاز مذاکرات، گفت: «موفقیت مذاکرات ژنو منوط به رویکردی است که طرف مقابل نسبت به واقعیتهای امروز جهان در پیش خواهد گرفت.»
اما به نظر مي رسد مهمترين نكته مذاكرات ديروز، تأكيد مذاكرهكنندگان غربي بر حق ايران براي بهره گیری مسالمتآميز از انرژي هستهاي است. بر پایه گزارش روزنامه سوئيسي «ايكسپاديكا» در مذاكرات ديروز بر اين حق تأكيد شده است، اما هنوز مشخص نيست كه اين تأكيد بر حق ايران به معناي تدوام غنيسازي اورانيوم در ايران هست يا خير.
گفتني است، بر پایه يكي از سناريوهاي معاون وزارت خارجه آمريكا، ايران اورانيوم خود را به روسيه ميفرستد و در عوض، غرب تجهيزات رآكتور تهران را نوسازي كرده و حق ايران را براي غنيسازي به رسميت خواهد شناخت.
در واقع، بايد منتظر ماند و ديد كه آيا تأكيدات غربيها به اين معني است يا صرفا در قالب شعارهاي گذشته است!