یکی از کاربران در یادداشتی نوشت: تالش، سرزمینی كهنی است كه از شمال با آلبانیای قفقاز، و از شرق به دریای مازندران و از جنوب به اسپیه‌رو یا سپیدرود و از آن به حدود مارلیك یا عمارلوی كنونی می‌رسد و از غرب نیز دشت و پهنه اردبیل، مغان و منطقة كوهستانی نیر و سراب را دربر میگیرد. مردم تالش به زبان تالشی و آذری و كردی تکلم می‌نمایند. تالشی ها تقریباً بالای ۹۷٪ مردمانشان باسواد هستند و لازم به ذکر است که اولین کتابخانه ایران نیز در این منطقه بنا شده‌است. امروزه این تیره های ایرانی مورد بیشترین ستم ها و فشارها در منطقه جمهوری آذربایجان (ایران شمالی) قرار گرفته است و زبان و فرهنگ و هویت تالشی آنان علنا از سوی دولت دست نشانده الهام علی اف حذف شده است.
تالشی های ساكن در جمهوری آذربایجان برای سه هدف عمده در این چند دهه اخیر كوشش كرده اند:
1. نیل به آزادی‌های دمكراتیك در شرایط دیكتاتوری پس از فروپاشی شوروی
2. مقابله بـا اندیشه‌های قرون وسطیی پان تركیستی
3. حفظ هویت و اصالت ایرانی نیاكانشان
در همین رابطه نامه تاریخی ژنرال همت زاده رهبر آزادیخواه منطقه تالش قفقاز یكی از مهم ترین این اقدامات است كه باید از سوی دولت و ملت ایران بیش از پیش پشتیبانی گردد تا به یاری خدا این منطقه ایرانی الاصل آزاد گردد و باردیگر مردم ایران با برادران و خواهران هم كیش و هم ن‍ژاد خود در یك مرز جغرافیایی زندگی كنند.
ژنرال همت زاده بعد از فروپاشی شوروی و به دنبال تشکیل حاکمیت شوونیستی به رهبری جبهه خلق در باکو و بعد از اغاز طرحهای این حکومت شوونیستی برای محو و حل قوم کهن و تاریخی ایرانی الاصل تالش و نابودی فرهنگ، هویت و موجودیت آنها کمر همت بست و «جمهوری دمکراتیک تالش، مغان» را با کمک مردم تالش و بدون وابستگی به کشورهای خارجی به مرکزیت «لنکران» در ایران شمالی تشکیل داد. این حکومت دمکراتیک در نهایت با یورش نیروهای نظامی شکست خورده دولت باکو در جنگ قره باغ به لنکران سقوط کرد. ژنرال همت زاده مردانه مقاومت کرد و به اسارت نیروهای حکومت باکو در آمد و بعد از 12 سال اسارت در سیاهچالهای رژیم دست نشانده شوونیستی باکو آزاد و از ایران شمالی ( جمهوری آذربایجان ) تبعید شد و هم اکنون در هلند زندگی می کند.
به دنبال تلاشهای رژیم باکو علیه مردم تالش ، مغان و زندانی کردن دانشمندان و روشنفکران پیش کسوت ایرانی تالش ، ژنرال همت زاده رهبر جنبش ملی تالشیهای ایران شمالی و رهبر و بنیانگذار « جمهوری مستقل تالش ، مغان » نامه ای خطاب به ملت و دولت ایران صادر کرده که متن آن بدین شرح است:
سرنوشت اینگونه رقم زده است که بخشی جدایی ناپذیر از دولت قدرتمند ایران و مردم تالش به عنوان یکی از قومهای ساکن در سرزمین ایران، تقریبا به مدتی نزدیک به 200 سال، در نتیجه خیانت سلسله ننگین قاجار که در قرن 19 سلطنت ایران را به دست آورده بود، با سیم خاردار به دو نیم تقسیم شد. در تمامی این مدت، تالش ها با تبعیض قومی، ملی بی سابقه ای مواجه شدند، بویژه پس از اعلام استقلال (ایران شمالی)جمهوری آذربایجان طی 20 سال اخیر تقریبا با خطر محو شدن از صحنه تاریخ مواجه شده اند.
حاکمیت کنونی باکو که ترک گرایی را به سطح ایدئولوژی دولتی ارتقاء داده است و حتی آذری بودن خود را انكار می كند، علیه تاریخ ، فرهنگ، دین، معنویات و فولکلور مردم تالش، و علیه امروز و فردای این مردم، وارد جنگی بی رحمانه شده است، محو این تیره های ایرانی را به عنوان هدف خود انتخاب کرده است. در کتب درسی این کشور، نام "تالش" بطور کل حذف شده است. نمونه های فرهنگ و هنر مردم تالش که این مردم آن را به همراه سایر تیره های ایران طی هزاران سال پدید آورده است، با بی حیایی بی نظیری متعلق به سایرین اعلام شده است.
ما از تاریخ خود، از فرهنگ خود، از عادات و سنن خود محروم شده ایم! این تیره حتی در مقابل سرکوبهای رژیم کمونیستی، دین برحق خداوند و فرهنگ اسلامی خود را حفظ کرده بود. اما امروز حکومت با اهداف از پیش تعیین شده، مذاهب و طریقتهای مختلفی را در اراضی محل سکونت این قوم رواج می دهد و با این کار نیز می خواهد فرهنگ و دینمان را از دستمان بگیرد. این حکومت نه تنها دشمن مردم تالش ، بلکه بطور کل دشمن ملت ایران بزرگ است. تصادفی نیست که بسیاری از بلایایی که برسر مردم تالش آورده می شود، مربوط به این است که این مردم بخشی از ملت و تمدن ایران است. بگونه ای که حکومت کنونی باکو که از روزهای نخست اعلام استقلال، تجزیه ایران و الحاق بخشی از آن به خود را هدف قرار داده است، بسیاری از ظلم و فشارهای این حکومت علیه ما نیز با وفاداری و محبت قوی موجود در قلب تالشها به ایران مربوط است. بگونه ای که مقامات حکومت، تمامی کسانی را که در راه دفاع از حقوق مردم تالش تلاش می کنند، به جاسوسی برای ایران متهم می کنند و آنها را سرکوب می کنند.
این حکومت بی دین و ایمان و فاقد معنویت، نه تنها هیچ قانونی، حتی خالق را نمی خواهد به رسمیت بشناسد و ما تالشها را همچنین بخاطر وفاداری به دین اسلام متهم می کند. با گذشت سالها ، این حکومت افسارگسیخته تر می شود و هیچ اصل و قاعده حقوق بین الملل و حقوق اعطاشده از طرف خداوند را نیز نمی خواهد به رسمیت بشناسد. به عنوان شاهد مثال این مطالب، حکم صادرشده در 24 ژوئن علیه روشنفکر برجسته تالش، عالم زبان شناس، معاون مرکز فرهنگی تالش در این جمهوری و سردبیر نشریه قدیم الانتشار "تولیشی صدو" در این جمهوری (ایران شمالی) است.
بدون هیچ سند ومدرکی، فقط براساس دروغها و بهتانهای یک بیمار روانی، نوروزعلی محمداف ظاهرا به "جاسوسی به نفع ایران" متهم و به مدت 10 سال از آزادی محروم شد. بی حیایی به آن حد رسیده است که این حکم نه تنها بدور از چشم نمایندگان جامعه، حتی بدون حضور وکیل نوروزعلی محمداف و در شرایطی کاملا مخفیانه قرائت شد!{که درنهایت ایشان در زندان به طرز مشکوکی به شهادت رسیدند} ما تالشها از کل دنیا و در وهله نخست از وطن تاریخی خود ایران و رهبری آن، یاری به مردم خود (تالشها) و جلوگیری از محو شدن آن را خواهانیم.
ما فکر می کنیم که اگر مسئولان ایران بی اعتنایی نمی کردند و با این حکومت بی دین و ایمان (حکومت حاکم بر ایران شمالی ) دوستی و همکاری نمی کردند، حکومت باکو نمی توانست این کار را انجام دهد. همکاری دولت ایران با حکومتی که شهروندان خود را با روحیه نفرت از ایران تربیت می کند و تقریبا هر روز با "دستگیری جاسوسان ایران! ؟" مشغول است ( و بزرگان ایرانی را همچون حكیم نظامی گنجوی یا بابك خرمدین را ترك میداند !! یا نام جعلی آذرآبادگان آریایی ایران را بر مناطق آران قفقاز گذاشته است و یا با در بسیاری موارد با آمریكا و اسرائیل و روسیه بر ضد ایران متحد میشود ) را چگونه ارزیابی کنیم؟
از کدام دوستی و همکاری دولت مبارک ایران با این رژیم کافر(حکومت آذربایجان) که در ظاهرا خود را مسلمان می نامد، اما در حقیقت دشمن اسلام است، می توان سخن گفت؟ما تالشها افتخار می کنیم که ریشه مان ایرانی است و خودمان را از ایران و وطن تاریخی مان نمی توانیم جدا تصور کنیم. به رغم همه تعقیبهاوسرکوبها، محبت به ایران در دلهای ما ابدی است. اما جای تاسف دارد که چنین محبتی را از طرف حکومت ایران در قبال خودمان مشاهده و احساس نمی کنیم. با درنظر گرفتن تمامی اینها ، امروز مملکت ایران وحکومت آنرا به دفاع از ملت تالش وریش سفید این ملت نوروز علی اف را میخواهیم .
به تماميت ارزي كشورها احترام بگذاريد 