سرویس سیاست خارجی ـ در روزهای اخیر، خبرگزاریها از تلاش آمریکا برای ایجاد خط تماس اضطراری ارتباطی بین تهران و واشنگتن با میانجیگری عراق خبر دادهاند تا در صورت لزوم با ایجاد ارتباط میان مقامات ایران و آمریکا، از وقوع حادثهای بین دو کشور که ممکن است به بحرانی بزرگ و جهانی تبدیل شود، جلوگیری کنند.
به گزارش «تابناک»، سابقه وجود خط تماس اضطراری، اما به زمان جنگ سرد برمیگردد که در آن زمان، خط تماسی به نام تلفن سرخ، بین رهبران شوروی و آمریکا برقرار شده بود.
در واقع، پس از بحران موشكي و خطر جنگ اتمي بين آمريكا و شوروي، رهبران دو كشور تصميم گرفتند، يك تلفن تصويري بين كاخ سفيد و كرملين برقرار كنند.
بنا بر این گزارش، ششم آوريل ۱۹۶۳ نماينده شوروي در كنفرانس خلع سلاح ژنو اعلام نمود كه «نيكیتا خروشچف» با استقرار چنين خط مستقيمي بين مسكو و واشنگتن موافقت كرده است؛ ايجاد خط تلفن تصويري توسط «جان اف كندي» پيشنهاد شده بود تا بدين ترتيب، خطر جنگ توسط يك حادثه ناخواسته از بين برود. در آن زمان پذيرفتن تلفن قرمز توسط كرملين، رهبران آمريكا را بسيار خشنود كرد.
این خط تماس بحرانی نخستین بار در سال 1967 و در خلال جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل مورد استفاده رهبران آمریکا و شوروی قرار گرفت. استفاده از این خط تماس بحرانی در جنگ بین هند و پاکستان در سال 1971، در جنگ 1973 اعراب و اسرائیل، در سال 1979 و حمله شوروی به افغانستان، در بحرانهای لهستان و لبنان نیز بارها مورد استفاده رهبران آمریکا و شوروی قرار گرفت و از احتمال وقوع حادثه ای عمدتا اتمی در این درگیریها جلوگیری کرد.
به تازگی و پس از گذشت سالها از جنگ سرد و در زمانهای که تلفن سرخ به خاطره میپیوست، بار دیگر آمریکاییها به دنبال ایجاد این خط تماس در شرایط بحرانی، البته نه با شوروی یا روسیه که بین تهران و واشینگتن هستند، به گونهای که «مايكل مولن»، رييس ستاد مشترك ارتش آمريكا، در سخنراني در دانشگاه ميامي از نبود هر گونه رابطه يا مناسباتي بين دولتهاي ايران و آمريكا، ابراز نگراني كرد.
«مايكل مولن» با بيان اينكه «نبود هر گونه رابطهاي بين دو دولت ايران و آمريكا ميتواند مشكلساز باشد»، افزود: «حتي در تيرهترين روزهاي جنگ سرد، امكان گفتوگو و تماس میان رهبران آمريكا و اتحاد شوروي برقرار بود».
مقامات کشورمان تاكنون به طرح «تلفن قرمز» مورد درخواست مقامات و رسانههاي آمريكايي واكنش نشان ندادهاند، اما به هر حال، حضور همزمان نیروهای نظامی ایران و آمریکا در خلیج فارس و در قلب خاورمیانه، احتمال وقوع رخدادهایی کوچک، اما مستعد بحران و ایجاد سوءتفاهمهای بزرگ را افزایش داده است.