چند وقتی است خبرهایی دهان به دهان می چرخد با این مضمون که یک تولیدکننده صعودی الاصل به نام عادل العوجان با راه اندازی کارخانه ای در ساوه و تحت پوشش تولید نوشابه میوه ای رانی، نسبت به واردات گسترده این کالا از عربستان که از این طریق سود سرشاری روانه جیب صعودی ها می شود.
اینکه این خبر تا چه حد صحت دارد یا خیر را می توان به صورت تلویحی از گفته های دبیر انجمن صنایع کنسانتره و آبمیوه ایران که فریاد شکایت از واردات آبمیوه های خارجی را سرداده است، استنباط کرد. ولی الله داوود آبادی معتقد است: قاچاق پدر صنعت آبمیوه را درآورده ، کشوری که اینهمه واحد تولیدی آبمیوه دارد و سرشار از میوه های بی نظیر است، اصلا چه نیازی به واردات دارد.
در ادامه گفتگوي سایت تابناک با ولی الله داوود آبادی، دبیر انجمن صنفی صنایع آبمیوه و کنسانتره را پی می گیرید:
آقای داوود آبادی، چرا صنف در برابر واردات آبمیوه های خارجی سکوت کرده است؟
صنف به سهم خودش مکاتبات زیادی برای جلوگیری از قاچاق داشته است. در مملکتی که این همه واحد تولیدی وجود دارد، اصلا چه اصراری است که اینهمه آبمیوه خارجی در بازار باشد، حتی به صورت رسمی و قانونی، اگر موضوع درآمد گمرک است که چنان چه در داخل تولید شود نفع و درآمد بیشتری برای اقتصاد کشور خواهد داشت.
اخیرا شنیده شده که شخصی به نام عادل العوجان با احداث یک کارخانه در ساوه، در پوشش توليد آب ميوه رانی، از عربستان رانی وارد می کند و با توجه به پایین تر بودن هزینه تولید در عربستان سود سرشاری هم به جیب می زند، شما این خبر را تایید می کنید؟
عادل العوجان یکی از تولیدکنندگان قدیمی آبمیوه است و من برای وی احترام زیادی قائلم، اما قاچاق پدر تولید این مملکت را درآورده است. من بارها به چنین افرادی گفته ام که بیایید در شرایط برابر تولید کنید، حق گمرکات این کشور را بپردازید، این می شود یک رقابت برابر که البته باز هم برابر نیست؛ چرا که تسهیلات آنها بسیار ارزانتر است و نیروی کار با بهره وری بالاتر دارند.
درمورد عادل العوجان آن گونه که از شواهد بر می آید این شخص در کارخانه ساوه رانی تولید می کند. احتمال دارد مقادیری هم وارد کند. البته به نظر من نمی توان حجم زیادی را به صورت قاچاق وارد کرد.
با توجه به مزیت نسبی ایران در تولید آبمیوه و دارا بودن میوه های با کیفیت و خوش طعم، چرا هزینه تولید رانی در عربستان کمتر از ایران است، به طوری که واردات آن به کشور مقرون به صرفه تر است و به عبارت دیگر چرا هزینه تولید رانی در کشور بالاست؟
این مسئله چند دلیل دارد، یک دلیل آن حجم بالای تولید رانی در عربستان است. همانطور که می دانید هرچه حجم تولید افزایش یابد، هزینه ها سرشکن شده و قیمت تمام شده پایین می آید. دلیل دیگر این است که آنها هزینه کمتری بابت تامین مواد اولیه و حمل و نقل می پردازند. اینکه یک کارخانه تولید آبمیوه 100میلیون قوطی بخرد نسبت به کارخانه ای که 1 میلیون قوطی می خرد هزینه کمتری می پردازد. دلیل مهم دیگر آنکه عربستان از کشورهای اروپایی تسهیلات با بهره پایین می گیرد که در کنار مسائل مربوط به گمرک، هزینه ها را تا حدود زیادی کاهش می دهد. اینها همه فاکتورهای کاهش دهنده قیمت تمام شده است.
عده ای معتقدند که وجود پالپ در آبمیوه به کاربرد مواد نگهدارنده بیشتری نیاز دارد، آیا این درصد بالای مواد نگهدارنده برای مصرف کننده مضر نیست؟
قطعا نیترات سدیم که به عنوان ماده نگهدارنده در نوشابه میوه ای رانی استفاده می شود، چیز بدی است و اگر درصد بالایی داشته باشد سرطانزاست. یک زمانی روی قوطی های رانی میزان نیترات سدیم درج می شد. در حال حاضر نمی دانم به چه صورت است. این وظیفه وزارت بهداشت است که رانی ها را آزمایش کند و نظر بدهد.
چرا ایقدر واحدهای کوچک در صنعت آبمیوه و به طور کلی صنایع غذایی کشور وجود دارد و این کوچک بودن و پراکندگی واحدها مشکل آفرین نیست؟
درحال حاضر یکی از مشکلات صنعت آبمیوه همین است. یک زمانی فلسفه بر این بود که هر کسی دلش می خواهد سرمایه گذاری کند و همواره پاسخ اعتراضهای ما به رشد قارچ گونه واحدها و حضور افرادی که اصلا این صنعت را بلد نبودند، این بود که سرمایه خودش است و شاید بخواهد آن را دور بریزد.
ما بارها اعلام کردیم که اگر می خواهید مجوز بدهید با انجمن مشاوره کنید. این انجمن است که می داند مثلا آذربایجان غربی سالهاست برای صنعت آبمیوه ظرفیت ندارد. نمونه دیگر آن، احداث کارخانه تولید کنسانتره انار در بابل و آمل است که در آنجا اناری وجود ندارد. تسهیلات هم گرفتند و حالا همینطور مانده است، در صورتی که اگر به سراغ ما می آمدند آنها را به درستی راهنمایی می کردیم. اینها سرمایه های ملی هستند. مطمئن باشید که خیلی از اینها در آینده از بین خواهند رفت. برخی از آنها هم به حدی تولیدات بی کیفیت دارند که در عجبم چگونه بهداشت جلوی تولید آنها را نمی گیرد!
در حال حاضر چند واحد تولید کنسانتره و آبمیوه در کشور وجود دارد و چند مورد از آنها فعال هستند؟
35 کارخانه تولید کنسانتره و 150 کارخانه تولید آبمیوه در کشور وجود دارد که از این تعداد 5 کارخانه تولید کنسانتره و 7 کارخانه تولید آبمیوه در حالت نیمه تعطیل هستند.
حجم تولید کنسانتره کشور چه مقدار است؟
اگر کارخانجات تولید کنسانتره با تمام ظرفیت خود کار کنند، 160 هزار تن کنسانتره انواع میوه ها تولید می شود، اما متاسفانه در حال حاضر حدود 80 هزار تن بیشتر نیست.
آیا این میزان تولید کفاف مصرف صنایع آبمیوه کشور را می دهد و اگر چنین است، صادرات هم داریم و چه میزان از کنسانتره تولید شده صادر می شود؟
با این میزان تولید، هم مصرف داخل را تامین می کنیم و هم صادر می کنیم. از این میزان تولید حدود 70 هزار تن صادر و فقط مقدار کمی به مصرف صنایع کشور می رسد که چیزی حدود 10 تا 20 هزار تن کنسانتره است.
چرا مصرف کنسانتره در صنایع کشور تا این حد پایین است؟
یک علت آن کاهش تولید به دلیل ورود آبمیوه ها و نوشابه های میوه ای خارجی است، به طوری که در حال حاضر کارخانجات کشور با یک دوم ظرفیت خود تولید می کنند. دلیل دیگر آن این است که به آبمیوه های با بسته بندی آلومینیومی که در بین مردم به نام ساندیس شناخته می شوند، کنسانتره بسیار کمی می زنند. اگر طبق پذوانه بهره برداری که 20 cc از مجموع 200cc آبمیوه باید کنسانتره باشد، عمل کنند، حجم مصرف در داخل کشور بالاتر می زود. متاسفانه برخی به جای کنسانتره چیزهایی به آبمیوه اضافه می کنند که بهتر است در موردش حرف نزنیم.
مصرف سرانه آبمیوه در کشور چه میزان است؟
طبق آخرین آمار مصرف سرانه آبمیوه در کشور 5/10 لیتر است، در حالی که هر اروپایی در سال 35 تا 40 لیتر آبمیوه مصرف می کند.
پرطرفدارترین آبمیوه ها کدام ها هستند؟
چند میوه ها، انار، انگور، در زمستان آب سیب و در تابستان آب پرتقال، آلبالو، آناناس و ... از پرطرفدارترین ها هستند.
