معنای معافیت از تحریم‌ها چیست؟
دو سناریوی متفاوت برای یک اقدام آمریکایی
اقدام ایالات متحده در معاف کردن هفت کشور جدید از تحریم‌های اعمالی این کشور علیه ایران، در حالی رخ می‌دهد که پیش از این نیز ده کشور اروپایی به علاوه ژاپن از این تحریم‌ها مستثنی شده بودند. هم‌اکنون نزدیک ۵۰ درصد از فروش نفت ایران با اعمال این استثنائات از تحریم معاف شده است که این امر، دو سناریوی متفاوت را برای اقدام آمریکا مطرح میکند.
اقدام ایالات متحده در معاف کردن هفت کشور جدید از تحریم‌های اعمالی این کشور علیه ایران، در حالی رخ می‌دهد که پیش از این نیز ده کشور اروپایی به علاوه ژاپن از این تحریم‌ها مستثنی شده بودند. هم‌اکنون نزدیک ۵۰ درصد از فروش نفت ایران با اعمال این استثنائات از تحریم معاف شده است که این امر، دو سناریوی متفاوت را برای اقدام آمریکا مطرح میکند.
به گزارش «تابناک»، در حالی ایالات متحده آمریکا، دیروز نام هفت کشور جدید معاف از تحریم‌های اعمالی علیه کشور را اعلام کرده که بنا بر آمار صادرات نفت ایران به این کشور‌ها به علاوه ژاپن، در سال ۲۰۱۱ چیزی در حدود یک میلیون و سیصد هزار بشکه نفت (نزدیک ۵۰ درصد از صادرات نفت ایران) بوده است.
این در حالی است که چین هنوز نزدیک پانصد هزار بشکه نفت از ایران واردات دارد؛ هرچند در ماههای اخیر، بسیاری از مشتریان نفتی ایران در آسیا تحت فشار آمریکا، واردات نفت از ایران را کاهش داده‌اند و آمریکا این امر را دلیلی بر معافیت این کشور‌ها اعلام کرده، اما با احتساب این کاهش نیز باید گفت، هنوز بخش مهمی از صادرات نفت ایران به این کشور‌ها انجام می‌گیرد؛ یعنی چیزی نزدیک یک میلیون و پانصد هزار بشکه، با احتساب نفت صادراتی به چین. حال آن که پیش از این، ده کشور اروپایی از تحریم‌های اعمالی آمریکا علیه ایران معاف شده بودند.
اما در این میان، یک پرسش اساسی مطرح میشود و آن اینکه، آیا ایالات متحده با اعمال استثنا در تحریم‌های اعمالی علیه ایران، آن هم در یک چنین هجمی نقض غرض نکرده است؟
این گزارش در ادامه آورده است، هر چند ایالات متحده و شخص هیلاری کلینتون اعلام کرده‌اند که این معافیت به دلیل همکاری این کشور‌ها با سیاست‌های آمریکا بوده است، ولی گویا، دلیل اصلی برای معافیت این کشور‌ها، پیامدهای اجرای تحریم بر اقتصاد و صنعت آن‌ها باشد.
برای نمونه، کشور سریلانکا بنا بر آمار، تقریبا ۱۰۰ درصد نیاز نفتی خود را با واردات از ایران تأمین میکند و پالایشگاه‌های کشورهای مالزی و تایلند با نفت ایران هماهنگی دارند. در نتیجه هزینه جایگزین کردن نفت ایران برای این کشور‌ها، دست‌کم در کوتاه مدت می‌توانست ضرر‌های اقتصادی چشمگیری به این کشور‌ها وارد سازد.
دو سناریوی متفاوت در این میان برای این اقدام ایالات متحده می‌توان در نظر آورد: نخست اینکه اعمال تحریم‌ها از سوی ایالات متحده و سپس مستثنی کردن بخش مهمی از مشتریان نفتی ایران از این تحریم‌ها نشان می‌دهد که برخورد آمریکا با ایران در حد یک بازی و تبلیغات سیاسی برای اوباما در داخل و واشنگتن در سطح جهانی است.
دوم آن که ایالات متحده می‌خواهد تا جایی که میشود، اعمال تحریم‌ها را در عمل اجرایی سازد و در نتیجه برای اعمال فشار بیشتر بر ایران و بازخورد آن در آینده برنامه ریزی کند.
در این میان، یک گزاره در میان سخنان دیروز هیلاری کلینتون، میتواند برای رسیدن به پاسخ راهگشا باشد. وزیر امور خارجه آمریکا دیروز گفته است: آمریکا می‌خواهد با کاهش درآمد نفتی ایران، یک پیام مهم به این کشور بفرستد و آن این که تا هنگامی که ایران جامعه جهانی را متقاعد نسازد، با فشار‌ها و محدودیت‌های فزاینده روبه‌رو خواهد شد.
این جمله را هیلاری کلینتون پس از اعلام فهرست کشورهای جدید معاف از تحریم‌ها علیه ایران به زبان آورده است، در حالی که تجزیه و تحلیل آماری اقدام آمریکا در معاف ساختن مشتریان نفتی ایران، حاکی از آن است که دست کم بخش مهمی از فشار اقتصادی بر ایران، از قبل تداوم فروش نفت برداشته خواهد شد.
امروز همچنین یکی از کار‌شناسان اقتصادی مرکز خدمات مالی ماساچوست، اعلام کرده است که تداوم بحران در اروپا و بحران اقتصادی در جهان، وابستگی شدیدی به تنش با ایران و قیمت جهانی انرژی دارد.
سوانسون اعلام کرده است که افزایش ناگهانی بهای انرژی که میتواند از تنش با ایران حاصل شود، به رکود و بحران اقتصادی در اروپا دامن خواهد زد.
از سویی، نمی‌توان به این استثناء‌ها به عنوان یک شکست در تحریم‌ها نگاه کرد، زیرا برنامه ایالات متحده برای اعمال این معافیت این است که این کشور‌ها در بلند مدت اقدام به کاهش واردات نفت از ایران کرده و تا مرحله جایگزینی نفت ایران پیش روند.
همچنین نکته مهم دیگری که در این میان وجود دارد، این که ایالات متحده چین را از تحریم‌های اعمالی علیه ایران معاف نکرده است، در حالی که چین نزدیک یک پنجم از تولیدات نفت ایران را خریداری میکند؛ بنابراین، این امر میتواند در قبال سخنان مقامات چینی باشد که بارها اعلام کرده‌اند با تحریم‌های یکجانبه علیه ایران مخالفند. شاید ایالات متحده درصدد است با این کار، چین را مجاب به همراهی برای تحت فشار گذاردن ایران کند. از سویی نباید این موضوع را فراموش کرد که این اقدام آمریکا میتواند روند کاهش قیمت جهانی نفت را که طی ماههای اخیر ادامه داشته، تثبیت کند و از افزایش مجدد آن تا حد زیادی جلوگیری کند.
در نتیجه می‌توان گفت، اقدام آمریکا در اعمال تحریم‌ها علیه ایران، هرچند در بلند مدت میتواند سیاستی برای تحت فشار قرار دادن ایران باشد، اما در مقطع کنون، با توجه به تأثیر این تحریم‌ها در اقتصاد بین‌الملل و با توجه به اینکه آمریکا از این امر به خوبی آگاه است که اجرای تحریم‌ها به شکل کامل برای بسیاری از مشتریان نفتی ایران امکان‌پذیر نیست، این اقدامات بیشتر میتواند یک بازی سیاسی و تبلیغاتی برای ایالات متحده باشد؛ بازی که نه باید به عنوان یک شکست در تحریم‌ها به آن نگاه کرد و نه به عنوان نشانی از برنامه‌ریزی آمریکا برای قابل اجرا ساختن تحریم‌ها در حد ممکن. تنها وجه سیاسی این اقدام است که در اوضاع کنونی، اقتصاد جهانی و تقابل چین و آمریکا، میتواند ملاکی برای این اقدام آمریکا تلقی شود.
البته سناریوی سوم ومهمترینش اینه که میخواد نفت رو به پائین ترین قیمتش برسونه تاازاین راه به اقتصادبیمار ومتکی به نفتمون ضربه بزنه 
اولاً حجم ذخایر نفتی دنیا در مقابل مصرف اون ناچیزه؛
