در حالی که تا همین یک هفته پیش، جو بیشتر رسانههای غربی به تهدیدآمیز بودن برنامه هستهای ایران، ضرورت توقف آن و همچنین تهدیدهای رژیم صهیونیستی علیه این برنامه اختصاص داشت، اینک پس از برگزاری اجلاس جنبش عدم تعهد، تغییراتی در رویکردها و تحلیلهای این رسانهها به چشم میخورد.
به گزارش «تابناک»، «آسوشیتدپرس» در تحلیلی به بررسی موضعگیریهای مطرح در شانزدهمین اجلاس عدم تعهد درباره برنامه هستهای ایران پرداخته است.
این خبرگزاری با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری، حضرت آیتالله خامنهای نوشته است: از دید ایران، ادعاهای موجود درباره برنامه هستهای این کشور، گناهی نابخشودنی، دروغی از جانب غرب و تلاشی برای محروم کردن کشورهای در حال توسعه از فناوری صلحآمیز هستهای به شمار میرود.
آسوشیتدپرس در ادامه اشاره کرده که با وجود بیان قاطع ایران در رد وجود هر گونه برنامه برای ساخت سلاحهای هستهای، گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی، موجب شده کشورهای غربی در رویکرد خود نسبت به برنامه هستهای ایران تجدیدنظر نکنند. با این حال، به باور این خبرگزاری، ایران میتواند ضمن پیگیری مدل ژاپن در زمینه انرژی هستهای، برنامه هستهای خود را به پیش ببرد.
بنابراین، ایران میتواند برنامه هستهای خود را همچون ژاپن به پیش ببرد که چرخه کامل فناوری هستهای، از جمله توان تولید مواد مورد نیاز برای کلاهک هستهای را در اختیار دارد، اما از اینکه در عمل به تولید سلاح هستهای بپردازد، خودداری کرده است.
در حقیقت، این کشور غیر رسمی خود را به یک قدرت هستهای با همه اجزای آن تبدیل نموده، ولی این اجزا را به یکدیگر پیوند نداده ست.
در این مطلب به سفر دو سال پیش علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران به ژاپن اشاره شده که در آن، از شهر ناکازاکی (یکی از دو شهر بمباران شده توسط بمب هستهای آمریکا در جریان جنگ جهانی دوم) نیز بازدید کرده بود.
بنا بر این گزارش، لاریجانی در این سفر با ستایش از برنامه هستهای ژاپن، آن را نمادی از وجود یک «راه سوم» در زمینه هستهای دانسته که سابقه آن به دهه ۱۹۷۰ باز میگردد؛ یعنی هنگامی که «تسوتومو هاتا» که بعدتر نخست وزیر ژاپن شد، اعلام کرد، کشورش «قطعاً» توان تولید سلاح هستهای را دارد، ولی چنین سلاحی تولید نکرده است.
به این ترتیب، آسوشیتدپرس ضمن بیان روند برنامه هستهای ژاپن و نیز اظهارات بیان شده توسط این مقام، به مقایسه آن با موضوع برنامه هستهای ایران و سخنان آیتالله خامنهای در محکومیت در اختیار داشتن سلاح هستهای پرداخته است.
بنا بر تحلیل این خبرگزاری، مهمترین تفاوت موجود میان این دو مورد، وجود رژیم اسرائیل و دیگر متحدان آمریکا، از جمله عربستان سعودی است، زیرا در صورت هستهای شدن ایران، آنان باید خود را با تغییر چشمگیر در توازن قوای منطقهای تطابق دهند.
با این حال، در ادامه این تحلیل آمده است که پیروی از روش ژاپن به ایران اجازه خواهد داد، فناوری هستهای خود را پیش برده و در عین حال، قادر به بیان این ادعا باشد که به خواست جامعه جهانی، مبنی بر توسعه ندادن سلاح هستهای پایبند مانده است.
در این باره، «یوئل گازانسکی»، متخصص امور ایران در مؤسسه مطالعات امنیتی اسرائیل نیز بر این باور است، ایران میتواند سیاستی مشابه ژاپن را به منظور رسیدن به «آستانه هستهای» پیش ببرد، ولی رژیم اسرائیل وجود چنین توانایی در ایران را تحمل نخواهد کرد.
با این حال، به باور این خبرگزاری، نکتهای که ایران میتواند از آن بهره گیرد، گذاردن غرب در برابر این انتخاب است که آیا زندگی کردن با یک ایران دارای قابلیت ساخت سلاح هستهای بهتر است یا خطر وقوع جنگی دیگر در خاورمیانه که هم خطر افزایش شدید بهای نفت و هم خطر تسری جنگ به سراسر منطقه را به دنبال دارد؟
به این ترتیب، آن گونه که میتوان از این تحلیل آسوشیتدپرس دریافت، جامعه بینالمللی به خودی خود، نباید با در اختیار داشتن فناوری صلح آمیز هستهای توسط ایران مخالف باشد و تنها مسألهای که تاکنون این همه جار و جنجال به همراه داشته، مخالفتهای سودجویانه آمریکا و متحدان منطقهایش است.
در پایان این که نباید این نکته را از نظر دور داشت که انتشار این تحلیل، درست پس از برگزاری اجلاس جنبش عدم تعهد در تهران صورت میگیرد؛ اجلاسی که در آن همه شرکت کنندگان ضمن تأکید بر حق همه کشورها بر در اختیار داشتن انرژی هستهای، مخالفت خود را با یکجانبهگرایی آمریکا در این زمینه اعلام کردند.
به این ترتیب، تغییر جهت تحلیلهای رسانهای و حرکت به سمت پذیرفتن یک ایران هستهای و روشن کردن ابعاد گوناگون و سمت و سوی آن، امری عجیب به نظر نمیرسد.