سرگیجه ترکیه در بحران سوریه

از زمان آغاز ناآرامی‌ها در سوریه و سپس تشدید بحران در این کشور، سیاست‌های دولت ترکیه در قبال این بحران به یکی از مهمترین مسائل مورد بحث در محافل سیاسی و تحلیلی بین‌ا‌لمللی تبدیل شده است. با این حال، تغییر جهت‌های مداوم این دولت، موجب تقویت این گمانه شده که شاید اصولاً ترکیه فاقد رویکردی مشخص نسبت به سوریه است.

به گزارش «تابناک»، احمد داوداوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، امروز احتمال انجام هر گونه مذاکره و گفت‌و‌گو با دولت سوریه را رد کرده و چنین کاری را «بی‌معنا» خوانده است. وی بار دیگر ضمن بازگشت به مواضع اولیه دولت خود، تنها راهکار بحران سوریه را کناره‌گیری اسد دانسته است.

این در حالی است که از چند هفته پیش تاکنون، دولت ترکیه به همراه فاصله گرفتن از این گونه مواضع، خواستار حل بحران سوریه از راه تشکیل گروه‌های منطقه‌ای با حضور کشورهای تأثیرگذار بر سوریه، از جمله ایران و روسیه شده بود.

با این حال، به نوشته روزنامه «تودی زمان»، داوداوغلو ضمن بی‌معنا خواندن گفت‌و‌گو با دولت اسد، اعلام کرده آنکارا از اقدامات دیپلماتیک صرفاً برای استقرار یک دولت انتقالی حمایت می‌کند که پیش از این، در جریان کنفرانس «ژنو» در تابستان سال جاری مورد توافق قرار گرفته بود.

اشاره داوداوغلو به مجموعه تصمیماتی بود که در کنفرانس ژنو، بدون حضور نمایندگان سوریه و همچنین برخی کشورهای تأثیرگذار در سوریه، از جمله ایران، توسط گروه‌های اپوزیسیون سوری، ترکیه و برخی دیگر از کشور‌ها گرفته شده بود.

داوداوغلو با انداختن مسئولیت نقض آتش بس عید قربان به گردن دولت سوریه، نسبت به این امر اظهار تأسف کرده و همچنین شورای امنیت سازمان ملل را به واسطه انجام ندادن کار جدی در قبال سوریه مورد انتقاد قرار داده است.

این در حالی است که بنا بر اخبار رسانه‌ها، نقض آتش بس سوریه در روز عید قربان به واسطه یک انفجار در دمشق رخ داد، نه اقدامات دولت سوریه.

گفتنی است، پس از درخواست «اخضر ابراهیمی»، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه برای برقراری آتش بس در سوریه، دولت سوریه موافقت خود را با آن اعلام کرد، اما از میان گروه‌های مخالف، تنها «ارتش آزاد سوریه» با پذیرش این آتش بس موافقت نمود.

در مجموع، گویا ترکیه بار دیگر ضمن بازگشت به سیاست‌های اولیه خود در قبال بحران سوریه، پافشاری بر ضرورت اعمال راهکار خود برای سوریه را آغاز کرده است، حال آن که با توجه به موضع‌‌گیری‌های چند هفته اخیر، تحلیلگران از تغییر جهت این کشور به سمت راهکار منطقه‌ای برای سوریه سخن می‌گفتند.

به هر روی، هرچند داوداوغو در سخنان امروز خود اشاره‌ای به ضرورت پیگیری نشست‌های سه‌جانبه با ایران و مصر داشته، «بی‌معنا» خواندن گفت‌و‌گو از سوی وی، نشانگر آن است که گویا دولت آنکارا، تنها خواستار بیرون آمدن نتیجه موردنظر خود از این نشست‌هاست.

بنابراین، روشن است که چنین تغییر جهت‌هایی، در شرایطی که انتقاد‌ها نسبت به سیاست‌های دولت اردوغان در قبال سوریه، در داخل ترکیه روز به روز افزایش می‌یابد، تنها می‌تواند نشانه نبود یک راهبرد مشخص و رویکرد منسجم نسبت به بحران سوریه و شیوه‌های مناسب حل آن باشد.