بیمه روستایی؛ از وعده تا عمل

بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر، نوعی بیمه دولتی است که در سال 1383 به تصویب هیأت دولت رسید. این صندوق عملاً فعالیت خود را از سال 1384 آغاز کرد. صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر وابسته به وزارت رفاه و تأمین اجتماعی با بیش از سه هزار کارگزار در سراسر کشور مشغول فعالیت است.

پرداخت این بیمه سالیانه صورت می‌گیرد و در آغاز فعالیت بیمه روستاییان و عشایر، کارگزاران یا همان بازاریابان بیمه جهت جذب مشتری به کار گمارده شدند و کارگزاران به صورت حضوری یا تلفنی از شرایط بیمه به شهروندان گفتند و برای این صندوق عضوگیری را آغاز کردند.

این صندوق از شرایط این بیمه به بازاریابان خود، جهت انتقال به مردم گفت. بیمه‌شوندگانی در سطح وسیع عضو این صندوق شدند و اینک تعدادی از این بیمه شوندگان از کارافتاده و عده اندکی هم فوت کره‌اند‌ و در حال حاضر تعدادی از این بیمه‌شوندگان شاکی از خلف وعده این صندوق، منتظر پرداخت مستمری و حق بازنشستگی مانده‌اند.

آیا افراد از کارافتاده، با پرداخت یک سال بیمه حقوق دریافت می‌کنند؟

تعدادی از شاکیانی که به عملکرد صندوق بیمه روستاییان و عشایری معترض‌اند، می‌گویند: بعد از پرداخت سال‌ها بیمه، هم‌اکنون این بیمه به تعهداتی که از طریق بازاریابان به ما منتقل کرده بود، عمل نکرده و باعث متضرر شدن ما شده است.

در این میان خانمی اعتراضش را این‌گونه بیان می‌کند: پدرم 8 سال پیش در سن 65 سالگی تحت پوشش بیمه روستائیان و عشایری قرار گرفت. آن زمان، علی‌رغم این‌که خانواده روستایی بودیم، اما در مرکز شهر زندگی می‌کردیم، با همین شرایط عضو این صندوق شدیم‌ و هیچ سخت‌گیری از این بابت که در مرکز شهر زندگی می‌کنیم، بر ما گرفته نشد.

‌اما وعده بازنشستگی پدر 65 ساله‌ام پس از پرداخت یک سال حق بیمه عملی نشد و پاسخ صندوق بیمه به ما این بود که «صندوق بیمه متضرر شده و باید حتی از کارافتاده‌ها نیز 10 سال بیمه پرداخت کنند تا به آن‌ها بازنشستگی تعلق بگیرد.»

مستمری به بیمه شده تعلق نگرفت

بیمه ازکارافتادگی به این خانواده تعلق نگرفت و پدر این خانواده بعد از گذشت 8 سال، فوت کرد و زمان پرداخت مستمری به بازماندگان از سوی بیمه‌گذار فرا رسید، اما با انجام بازرسی‌ از سوی سازمان بیمه، به این دلیل که بیمه شونده در محدوده شهر زندگی می‌کرده، هیچ مستمری از سوی صندوق به این خانواده تعلق نگرفت.

فرزند این خانواده می‌گوید: علی‌رغم این‌که بازاریاب می‌دانسته ما در روستا زندگی نمی‌کنیم، اما باز ما را به سمت و سوی عضویت در این صندوق هدایت کرد.

این شاکی از صندوق بیمه روستاییان و عشایر می‌گوید: حتی دو سال پیش نامه‌ی از کار افتادگی پدرم را نزد سرپرست این صندوق بیمه در کرمان بردم و آن‌ها از موقعیت ما کاملا باخبر شدند، اما آن‌ها ما را راضی به ادامه پرداخت بیمه کردند و اینک به ما گفته می‌شود هیچ‌گونه مستمری به شما تعلق نمی‌گیرد. پس این مبلغی را که 8 سال به این بیمه پرداخت کردیم چه می‌شود!؟

وی ادامه می‌دهد: اگر از زمانی که داوطلب تحت پوشش ‌این بیمه قرار گرفت، شرایط کامل‌تر به ما توضیح داده می‌شد، توجیه پذیر بود، نه این‌که بعد از 8 سال پرداخت مبلغ بیمه و زمانی که پدر ما فوت کرده است، این چنین به ما گفته شود!

کارگزارانی حیران...!

در همین راستا کارگزاران یا همان بازاریابان نیز گلایه‌هایی دارند. کارگزارانی که از میان مدیرعاملان تعاونی‌های تولید کشاورزی انتخاب شدند و این سمت را یدک می‌کشند.

آن‌ها که رابط میان مردم و صندوق بیمه روستایی و عشایری هستند، به نحوه‌ی عملکرد این صندوق معترضند، چرا که ابتدای امر توضیحاتی به آن‌ها داده شده و بعد از گذشت مدتی از طرف صندوق تکذیب شدند.

یکی از این کارگزاران می‌گوید: بعد از آن‌که تعداد زیادی از پرونده‌های بیمه‌شوندگان را با شرایطی که به ما انشاء شده بود، به صندوق بیمه در کرمان ارسال کردیم، از طرف این صندوق به ما گفته شد شرایط تغییر کرده و بعد از گذشت مدتی از پرداخت بیمه توسط بیمه‌شوندگان، برای هر کدام از آن‌ها ایرادی گرفته شد و حق بازنشستگی به بیمه‌شوندگانی که از طرف ما معرفی شده بودند، تعلق نگرفت و در نهایت عدم تحقق برنامه تعیین شده این صندوق بیمه باعث نارضایتی به عملکرد این صندوق و کارگزاران آن شده است.

سرگردانی بیمه‌شدگان شهرنشین به کجا می‌رسد؟

و حالا بیمه‌شدگان، سرگردان و حیران مانده‌اند و نمی‌دانند که بعد از پرداخت حق بیمه به این صندوق، آیا بازنشستگی و مستمری به آن‌ها تعلق خواهد گرفت یا این‌که بعد از پرداخت مبلغ به مدت چند سال به حساب صندوق بیمه روستاییان و عشایر، تنها پول‌شان را از دست داده‌اند‌ و آیا صندوق بیمه‌ هیچ گونه پاسخ‌گویی به این افراد خواهد داشت؟

بیمه روستائیان و عشایر مختص روستانشینان است!

"محمد میرجعفری"، سرپرست بیمه روستاییان و عشایر استان کرمان در این رابطه این چنین توضیح داد: بیمه روستایی و عشایر مختص روستاییانی است که در محدوده‌ی روستا زندگی می‌کنند و این بیمه امتیازی به روستاییان و عشایر است که بعد از کارافتادگی به شهرهای مجاور مهاجرت نکنند و تحت پوشش کمیته امداد و اداره بهزیستی قرار نگیرند.

کارگزاران ما کاملا توجیه شده‌اند

سرپرست بیمه روستایی و عشایری استان اظهار کرد: از همان ابتدای امر کارگزاران را کاملا توجیه کرده‌ایم و با تشکیل کلاس‌های متعدد برای آن‌ها شرایط این بیمه را کاملا توضیح داده‌ایم و آنان اشراف کامل به این موضوع دارند.

افراد بالای 55 سال بیمه نمی‌شوند

وی ادامه داد: عضوگیری از کارافتاده‌های بالای 55 سال تنها سال اول صورت گرفت و این نظر نمایندگان مجلس و سیاست‌گذاران بود، ولی بعد از آن از افراد بالای 55 سال به این دلیل که از کارافتاده محسوب می‌شوند، نام‌نویسی نشد.

شهرنشینان بیمه شده، چگونه تاییدیه شورای روستا داشته‌اند؟

محمد میرجعفری افزود: اما در مورد کسانی که ساکن روستا نبوده‌اند و زیر پوشش این بیمه درآمده‌اند، قصور از سوی بیمه نیست. این‌که در شهر زندگی می‌کرده‌اند برای این صندوق قابل قبول نیست و به این دلیل که تاییدیه از شورای روستا آورده‌اند، هیچ مقررات و ضابطه‌ای نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد، مگر این‌که خلاف آن ثابت شود. این بیمه، بیمه اختیاری است و ‌اجباری نیست، 62هزار بیمه شده وجود دارد و نمی‌توان تک تک این پرونده‌ها را بررسی کرد.

وی در ادامه افزود: این مبالغ بیمه‌ای که بیمه شونده پرداخت می‌کند، شاید برای کارگزار منافعی داشته باشد، ولی برای دولت غیر از بار مالی چیز دیگری ندارد.

هدف این بیمه، جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهر است

این مقام افزود: این بیمه حق روستاییان است و دولت با دادن یارانه و تصویب این‌گونه امتیازات قصد دارد از مهاجرت روستاییان جلوگیری کند و نباید این حق را به شهرنشینان بدهیم. البته به کسانی که از روستا به شهر نقل مکان کرده باشند، گفته‌ایم که سوابق بیمه‌ای‌شان را منتقل کنند، زیرا به ضررشان تمام خواهد شد.

در آینده کشاورزان تحت پوشش این بیمه درخواهند آمد

میرجعفری، این نوید را به کشاورزان داد که در آینده این بیمه به بیمه اجتماعی روستایی، عشایر و کشاورزی تبدیل خواهد شد، یعنی کشاورزانی که یک سال نزد ما سابقه بیمه داشته باشند، هم می‌توانند از امتیازات این بیمه استفاده نمایند، ولی تاکنون اجرایی نشده و هیچ آیین‌نامه برای ما نیامده است.

منبع: ایسنا