هست، ولی انگار نیست یعنی فقط جسمش در خانه حضور دارد و فکرش جای دیگری؛ است. آن روزها که از خانه می‌رفت بیرون و ساعت‌های طولانی با دوستانش سر می‌کرد، چه فرقی با حالا داشت که فقط حضور فیزیکی دارد و هیچ حرفی با بقیه نمی‌زند؟ البته اگر پدر و مادر هم اعتراضی به این نوع رفتار داشته باشند، می گوید من که کنارتان هستم، در حالی که واقعا این طور بودن و حضور داشتن فرق چندانی هم با نبودنش ندارد.
به گزارش جام جم، بعضی والدین به این شرایط هم رضایت می دهند و همین که فرزندشان از خانه گریزان نباشد، برایشان کافی است، اما نمی دانند این هم یک نوع خانواده گریزی به حساب می آید که اگر توجهی به آن نکنند، ممکن است به وضع بدتری تبدیل شود. بعضی ها هم از خانه می روند بیرون و خودشان را با کار و فعالیت سرگرم می کنند و با این کار می خواهند غیبت همیشگی شان را توجیه کنند در حالی که خانواده گریزی به هر شکلی که باشد، عواقب ناخوشایندی به همراه دارد.
دکتر علیرضا شریفی یزدی در این باره توضیح می دهد: علل و عوامل مختلفی در ایجاد پدیده خانواده گریزی، بخصوص در نسل جدید مطرح می شود که شاید بتوان گفت یکی از مهم ترین آنها فاصله و گسست میان نسل هاست، به این معنی که متاسفانه برخی پدر و مادرها با فرزندانشان هیچ اشتراک فکری، کلامی و نقطه مشترکی که بتواند آنها را به هم نزدیک و متصل کند، ندارند و همین وضع موجب می شود پدیده خانواده گریزی از طرف جوانان و نوجوانان بیشتر اتفاق بیفتد.
امروزه وجود مشکلاتی مانند فقر، رفتار نامناسب والدین، نابسامانی خانواده، تبعیض، سختگیری یا آزادی بیش از حد پدر و مادر، خشونت و مواردی از این دست می تواند جوانان را به سمت گریز از خانواده سوق دهد.
محافظت از جوانان در خانه ای دوست داشتنیپدر و مادر می گویند هر چیزی که او خواسته، برایش فراهم کرده اند. هر طور خواسته با او کنار آمده اند، اما هنوز هیچ علاقه ای به حضور در خانه ندارد. آنها به اشتباه فکر می کنند تامین نیازهای مادی فرزندشان کافی است و دیگر لازم نیست کاری برایش انجام دهند اما علل متعددی وجود دارد که می تواند موجب بروز این مشکل شود و بچه ها را از محیط خانه و خانواده دور کند.
دکتر شریفی یزدی با اشاره به این که عوامل متعددی در این زمینه نقش دارد، خاطرنشان می کند: شاید بتوان گفت یکی از مهم ترین عواملی که باعث بی علاقگی بچه ها نسبت به خانه می شود، جذاب نبودن محیط خانه و خانواده برای آنهاست.
البته ایجاد جذابیت و علاقه نسبت به فضای خانه، کار چندان سختی هم نیست و اگر پدر و مادر بخواهند، مسلما می توانند به این هدف دست یابند. این جامعه شناس در این باره می گوید: اولین و مهم ترین نکته ای که برای جذاب تر کردن محیط خانه باید در نظر داشت، کمک گرفتن از صحبت و مهارت گفت وگو در خانه است. البته این گفت وگو هم باید به معنای استفاده از مهارت گفت وگو باشد، نه فقط حرف زدن که در آن صورت روش بسیار مناسبی است برای نزدیک تر کردن تمام اعضای خانواده به یکدیگر و بویژه نزدیک تر شدن بزرگ ترها و جوانان.
به گفته دکتر شریفی یزدی، برنامه ریزی برای داشتن تفریحات دسته جمعی، یکی از روش های موثر برای برطرف کردن فاصله میان جوانان و بزرگ ترهاست. بر این اساس اگر خانواده ها بتوانند از همان دوران کودکی فرزندان شان، تفریحاتی برنامه ریزی شده و هدف دار ـ که متناسب با شرایط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آنهاست ـ در نظر بگیرند، مانع بروز بسیاری از این مشکلات خواهند شد.
خطراتی که جوانان را تهدید می کند
شرایط اجتماعی و خطراتی که ممکن است جوانان را تهدید کند، باعث می شود بعضی وقت ها پدر و مادر از روش هایی کمک بگیرند که شاید از نظر جوانان خیلی مناسب و خوشایند نباشد و نتیجه ای برعکس بدهد. به عنوان نمونه نصیحت کردن و پند دادن همیشگی و دائمی می تواند جوانان را خسته و بی حوصله کند و به همین دلیل دکتر شریفی یزدی توصیه می کند، این روش را خیلی به کار نگیرید زیرا نصیحت مستمر پس از گذشت مدتی، کارایی اش را از دست می دهد و از طرف دیگر، این روش موجب می شود فرزند از مواجهه با بزرگ ترها اجتناب کند. در نتیجه تلاش خواهد کرد تا جایی که برایش ممکن است از ارتباط فیزیکی با اعضای خانواده و حضور داشتن در کنار آنها پرهیز کند و با این کار از اندرزهای تکراری و خسته کننده در امان باشد.
نتیجه چنین راهکاری هم می تواند به شکل خانواده گریزی و فرار از محیط خانه نمایان شود. بر این اساس، این جامعه شناس توصیه می کند برای بیان نگرانی ها و آموزش روش های مناسب زندگی، از راهی غیر از نصیحت و اندرز استفاده کنید. بنابراین نباید فراموش کنیم، تربیت غیرمستقیم روشی موثر و کمک کننده است که جوانان را به محیط خانه و خانواده نیز علاقه مند می کند. واگذاری برخی مسئولیت های خانه به جوانان هم شیوه مفیدی برای افزایش حضور آنها در خانه است زیرا وقتی فردی از دوران کودکی می آموزد، بخشی از مسئولیت خانه برعهده اوست و همراه این مسئولیت اختیاراتی هم دارد، علاقه بیشتری به محیط خانه و موضوعات مربوط به آن پیدا خواهد کرد.
قوانینی به نفع حضور بچه ها در خانهدر شرایطی که جوانان و نوجوانان در خانه هستند، اما فکرشان بیرون از خانه است هم می توان از روش هایی برای بهبود اوضاع کمک گرفت. دکتر شریفی یزدی در این موارد توصیه می کند از همان سال های کودکی، محدودیت هایی را برای استفاده از کامپیوتر و اینترنت و موبایل تعیین کنید و قوانین خاصی برای زمان تماشای تلویزیون به تنهایی، ماندن در اتاق شخصی یا نشستن مقابل کامپیوتر و استفاده از موبایل داشته باشید.
امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی، خانواده ها بیش از پیش با این مشکل روبه رو می شوند و با توجه به این که حضور فیزیکی در محیط خانه به تنهایی هیچ ارزشی ندارد، باید با در نظر گرفتن چنین قوانین و محدودیت های مشخصی، فعالیت و تعامل جوانان را در محیط خانه بیشتر کنید.
فرار از خانه اتفاق نمی افتد اگر...جوانانی که خیلی دوست ندارند در محیط خانه بمانند و ترجیح می دهند از خانه فرار کنند، هیچ وقت از همان روز اول به فکر فرار دائمی از خانه نبوده اند و شاید تصورش را هم نمی کردند که روزی مجبور شوند بیرون از خانه زندگی کنند، اما مراحل خانواده گریزی بتدریج پیش می رود و بعضی را دچار این مشکل می کند.
دکتر شریفی یزدی در این باره یادآور می شود: اگر کودکی به هر دلیل از خانواده گریزان باشد و نخواهد در محیط خانه حضور یابد، می توان از طریق تغییر نگرش به او کمک کرد تا نگاهش نسبت به والدین، خانواده و خانه تغییر کند و پس از آن هم می توان به کمک رفتاردرمانی نوع رفتارش را طوری اصلاح کرد که او بیشتر به خانواده نزدیک شود. در حالی که متاسفانه برخی والدین زمانی که بچه ها فقط حضور فیزیکی دارند چندان به این موضوع اهمیت نمی دهند و آن را مشکلی جدی به حساب نمی آورند. زمانی که جوانی به این مرحله می رسد و از خانه فرار می کند برخلاف آنچه فکر می کرده، نه تنها به جایی بهتر و امن تر نمی رود که حتی با مشکلاتی بسیار بزرگ تر و جدی تر روبه رو خواهد شد. به همین دلیل متخصصان می گویند پدر و مادر باید فضایی امن و دوست داشتنی برای فرزندان شان فراهم کنند تا آنها نیز از آسیب های اجتماعی در امان بمانند.
