زلزله، سیل و توفان، بوران و کولاک، حوادث جاده‌ای، کوهنوردانی که راه خود را گم کرده‌اند، رانندگانی که در راه مانده و زمین‌گیر شده‌اند، ریزش بهمن، ریزش ساختمان، انفجار معدن و...؛ در همه این حوادث طبیعی و غیر طبیعی با نام سازمان امداد و نجات در‌آمیخته شده‌اند. با نام امدادگرانی که به کارشان عشق می‌ورزند و هدف مشترکشان، کمک به مردمی است که گرفتار شده و درمانده‌اند.
به گزارش «تابناک»، قرار گرفتن ایران در میان ده کشوری در جهان که بیشترین حوادث غیرمترقبه در آنها رقم می‌خورد، سایه تهدیدی است که به مدد تقویت بنیه مقابله با این دست رخدادها در سالیان طولانی، کاری کرده که نام جمعیت هلال احمر کشورمان در زمره یکی از ده جمعیت قدرتمند جهان در پاسخ‌گویی به سوانح و رویدادها مطرح شود.
بی‌گمان، عوامل متعددی در رسیدن به این جایگاه نقش داشته‌اند؛ اما در این میان، سازمان امداد و نجات به عنوان پیشانی عملیاتی جمعیت هلال احمر کشورمان، نقشی به مراتب کلیدی بر عهده دارد؛ سازمانی که به یاری حضور سریع و کارآمد در حوادثی که در دورترین نقاط کشورمان رقم می‌خورد، با بهره‌گیری از نیروهای داوطلبی که آموزش داده و به فراخور شرایط به کار می‌گیرد، نقش اولین حلقه زنجیره کمک به مردم را دارد.
کافی است حادثه‌ای گزارش شود تا گروه‌های امداد و نجات با سرعتی مثال‌زدنی در محل حاضر شده و عملیات جست‌وجو و نجات آغاز شود؛ عملیاتی که بیشتر در شرایط بحرانی آغاز شده و هدف اصلی آن، نجات انسان‌هایی است که درمانده‌اند. شرایطی بحرانی مانند برف سنگینی که به تازگی در بخش‌هایی از استان‌های شمالی کشور بارید و زندگی همو‌طنانمان را مختل کرد، یا زلزله‌ای که بستک را در‌نوردید و خسارات زیادی بر جای گذاشت.
کافی است، کمی بر واژه «بحران» دقیق‌تر شویم تا دریابیم که منظور از جست‌وجو و نجات چیست و چه کار خطیری بر عهده سازمان امداد و نجات گذاشته شده است. بدین ترتیب درخواهیم یافت که هر چه در این زمینه قدرتمند عمل کرده و سازمانی چابک و کامل تدارک دیده باشیم، باز در جنگ با زمان در مواقع بروز حوادث متعدد ضعف‌هایی خواهیم داشت که تنها یک راه برای جبران آن وجود دارد: «هر خانه یک امدادگر».
این را دکتر پیرحسین کولیوند، رئیس سازمان امداد و نجات در
گفت‌وگوی تفصیلی با «تابناک» می‌گوید و می‌افزاید:اولویت‌ها و برنامه‌های ما این است که سطح سیستم آموزش و انتقال تجارب را روز به روز بالا‌تر ببریم. مانور‌ها، آموزش‌ها و تمرین‌ها مرتب در این خصوص انجام می‌شود و تلاش می‌کنیم از افرادی بهره گیریم که عاشق این کارند؛ مردمی که علاقه‌مند به کمک هستند اما باید پیشتر اطلاعات اولیه و دانش و آگاهی لازم را به دست آورده باشند.
وی با تأکید بر اینکه به دنبال تحقق هدف «هر خانه یک امدادگر» هستیم، می‌گوید: در مواقع بحرانی، نوعی بسیج عمومی شکل می‌گیرد، چراکه بسیاری علاقه‌مندند در این مسائل کمک کنند، ولی فردی که می‌خواهد کمک کند، باید یکسری اطلاعات اولیه را به دست آورد. البته یکی از رسالت‌های ما این است که دست‌کم در هر خانه یک امدادگر داشته باشیم؛ یعنی کمک‌های اولیه را آموزش بدهیم تا در مواقع لزوم به کمک بیایند.
کولیوند در ادامه با بر‌شمردن برخی موانع کار امداد و نجات در مواقع بروز حوادث می‌گوید: یکی از مشکلات، پیش بینی نشدن حوادثی است که ممکن است در منطقه‌ای رخ دهد؛ برای نمونه، در منطقه‌ای که سابقه زلزله‌های شدید و مخربی داشته، مسئولان باید نظارت بیشتری بر ساخت و ساز کنند و دست‌کم محل‌هایی را برای مواقع بحرانی پیش‌بینی کرده و تدارک دیده باشند؛ اما نه تنها اغلب اینچنین نمی‌شود، بلکه ادارات و نهادها در زمان حادثه، وضعیتی پیدا می‌کنند که باید آنها را نیز در فهرست گیرندگان خدمت از طرف سازمان امداد و نجات قرار دهیم، حال آنکه ایشان باید به کمک ما آمده و به آن حد از آمادگی رسیده باشند که دست‌کم وبالی بر مردم نباشند!
بد نیست بدانید، شماره تلفن ۱۱۲ شماره است که به تازگی به منظور امداد و نجات حادثه دیدگان در حوادث سیل، زلزله، کوهستان، جاده‌ای، داخل شهری، صنعتی و… راه اندازی شده است.
رئیس سازمان امداد و نجات می‌افزاید: تجربه به ما نشان داده که در زمان حادثه، اردوگاه‌ها و کمپ‌های عمومی بهتر است تا اینکه هر فردی به این بهانه که نگران اسباب و اثاثیه‌اش است، مقابل خانه‌اش چادر بزند؛ بنابراین، توقع داریم در هر منطقه‌ای احتمال وقوع حوادث غیر مترقبه در آنها می‌رود، ساز و کار این امر دیده شده و پیشتر نقاط امنی برای برپایی اردوگاه شناسایی شده باشد. از سوی دیگر از مردم نیز توقع داریم در زمان بروز حوادث با همکاری و هماهنگی با یکدیگر به یاری نیروهای امدادی شتافته و حوادث را به چشم آزمون‌های الهی بنگرند.
وی با اشاره به الگوهای موفقی مانند آنچه در هیأتها و مراسم مذهبی در کشورمان رقم می‌خورد، می‌گوید: همان گونه که در هیأتها و مراسم مذهبی، افراد با سلایق گوناگون گردهم آمده و با هماهنگی کارها را انجام می‌دهند، در شرایط خاص و در زمان حادثه نیز باید این فرهنگ در مردم ما ایجاد شده و دور هم زندگی کردن را برای مدتی تمرین و تحمل کنند. باید این فرهنگ تقویت شده و در واقع تمرین کنیم تا شرایط اضطرار را بپذیریم تا در سایه آن، کارها بهتر پیش رفته و ما نیز بتوانیم در کمک و نجات، خدمات بهتری به ایشان ارائه دهیم.
