این روزها همه جا صحبت از هدفمندی یارانه هاست. فاز دوم و ثبت کردن یا نکردن دریافت یارانه ها، صحبت بسیاری از محافل بوده و در این میان اشتغال‌زایی‌هایی را نیز همراه داشته است.در تهران و بسیاری از شهرها، همزمان با آغاز ثبت نام فاز دوم هدفمندی یارانه ها، بنرها و تبلیغات بسیاری از سوی افراد مختلف برای ثبت نام سرپرست خانوار صورت گرفته است.
به گزارش قانون، در شرایطی که دولت، در تلاش برای فرهنگ سازی و متقاعد کردن افراد غیر نیازمند برای انصراف از دریافت یارانه است، اما به طور خودجوش، مشاغلی ایجاد شده تا مشوقی برای مردم در ثبت نام دریافت یارانه باشد. گزارش خبرنگار قانون حاکی است که در تمامی مناطق شهر تهران و البته بسیاری از شهرها و کلانشهرها، با گذر از معابر و خیابان‌ها، می‌توان تبلیغات ثبت برای دریافت یارانه نقدی را دید که در جهت کسب سود از عدم دسترسی گروه‌های مختلف مردم به رايانه و اینترنت است. کافی نت ها، فروشگاه‌های لوازم التحریر، سوپرمارکت‌ها، فروشگاه‌های لوازم خانگی، اغذیه فروشی‌ها و ... اقدام به نصب آگهی‌های ثبت نام یارانه نقدی کرده‌اند تا آن گروه از مردم که دسترسی به رایانه و اینترنت ندارند، اقدام به ثبت نام در این مکان‌ها کنند.
نرخ‌های متفاوت برای ثبت نام یارانهفرصت 10 روزه ایجاد شده برای ثبت‌نام یارانه نقدی، به عنوان فرصت برای درآمدزایی از سوی گروه‌هایی از افراد بوده که با دریافت وجوه مختلف از مردم، ثبت‌نام آنها برای دریافت یارانه را انجام می‌دهند. دولت برخی مراکز رسمی همچون دفاتر پیشخوان دولت، دفاتر پست، کمیته امداد و بهزیستی را برای ثبت نام دریافت یارانه نقدی معرفی کرده که ثبت افراد در این مراکز غالبا بدون دریافت هزینه و دفاتر پیشخوان دولت با هزینه سه هزار و 500 تومان صورت می‌گیرد. اما نکته جالب و قابل تامل دریافت هزینه‌های یکهزار و 500 تومانی تا 10 هزار تومان در مراکز غیر رسمی برای ثبت نام دریافت یارانه است. در هرکدام از مکان هایی که اقدام به ثبت نام یارانه می‌کنند، نرخ‌های متفاوت از مردم دریافت می‌شود که در شهرهایی چون تهران به دلیل تعدد مکان‌های ثبت نام ، این هزینه کمتر است. با این حال، اعتماد مردم به مکان‌های غیر رسمی برای قراردادن اطلاعات خود جهت ثبت نام یارانه، نکته‌ای است که مي‌تواند در آینده مشکلاتی را برای آنها ایجاد کند.
ارسال پیامک تبلیغی برای دریافت یارانههرچه قدر دولت با تبلیغات و فرهنگ‌سازی‌های مختلف به دنبال متقاعد کردن مردم برای انصراف از دریافت یارانه است، به نظر می‌رسد حرکت‌های خودجوش جامعه برای تبلیغ ثبت نام، حرکتی در خلاف سیاست‌های دولت باشد. دولت هفته‌هاست در برنامه‌های تلویزیونی، زیر‌نویس‌ها، مصاحبه‌های خبری و ... تلاش می‌کند تا میزان 77 میلیون یارانه بگیر را کاهش دهد. این درحالی است که همزمان با آغاز نام‌نویسی افراد نیازمند و متقاضی دریافت یارانه، پیامک‌هایی گسترده به مردم داده می‌شود تا برای ثبت نام ، اقدام کنند. این پیامک‌ها از سوی دفاتر پیشخوان دولت به شهروندان جهت ترغیب به دریافت یارانه ارسال می‌شود که به نظر با سیاست‌های دولت در تناقض است. در یکی از این پیامک‌ها آمده است: "سرپرست محترم خانوار، عدد سمت راست کد ملی شما یک می‌باشد، جهت ثبت نام یارانه به آدرس منتخب زیر مراجعه نمایید. خ قزوین، نرسیده به سه راه آذری، خ لقمان ..." برخلاف آنچه در تبلیغات تلویزیونی و اظهارات مقامات دولتی گفته می‌شود "افراد نیازمند" برای ثبت‌نام اقدام کنند، در تبلیغات پیامکی، صحبتی از نیازمند بودن و متقاضی بودن افراد برای ثبت‌نام یارانه نیست و مشاهدات خبرنگار قانون نیز حاکی است که صفوف زیادی برای ثبت نام یارانه در دفاتر پیشخوان دولت و البته مراکز پرشمار غیر رسمی ایجاد شده است.
مردم به اینترنت دسترسی ندارند؟اقدام خود جوش در ایجاد مراکز غیر‌رسمی ثبت نام یارانه و حضور مردم در این مراکز، نکته‌ای را به ذهن متبادر می‌کند و آن نبود دسترسی مناسب به رایانه و اینترنت برای گروه‌هایی از مردم است که سبب شده برای ثبت نام به دفاتر پیشخوان دولت و یا مراکز غیر رسمی مراجعه کنند. این درحالی است که آمارها از وجود بیش از 45 میلیون کاربر اینترنت که ضریب نفوذ 61 درصدی اینترنت در کشور را شامل می‌شود، خبر می‌دهد. حال با در نظر گرفتن وجود بیش از 22 میلیون سرپرست خانوار در کشور، باید حداکثر دسترسی اینترنت به صورت مستقیم برای سرپرستان خانوار وجود داشته باشد اما تشکیل مراکز غیر رسمی و حضور قابل توجه مردم در این مراکز برای ثبت‌نام یارانه، حکایتی دیگر دارد. بر اساس آمار، استان‌های مازندران، تهران و اصفهان بیشترین ضریب نفوذ اینترنت را دارند اما در همین استان ها، بیشترین مراکز غیر رسمی برای ثبت نام دریافت یارانه تشکیل شده است! شاید اگر آمارهای دسترسی به اینترنت واقعی تر بود و شرایط برای دسترسی و بدون واسطه مردم به اینترنت فراهم می‌شد، نه از مراکز غیر رسمی براي ثبت نام دریافت یارانه خبری بود و نه تهدیدهای احتمالی سوء استفاده از اطلاعات خانوار!
اولین ثبت نام در ثانیه یک 20 فروردینبا وجود پیش بینی‌ها برای انصراف قابل توجه مردم از دریافت یارانه، اما نخستین ثبت‌نام در ثانیه یک روز 20 فروردین در استان مرکزی انجام شد تا از تاثیر بالای حرکت‌های خود جوش اجتماعی برای ثبت‌نام یارانه خبر دهد. رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در این باره با بیان اینکه اولین ثبت‌نام در نخستین ثانیه روز ۲۰ فروردین در استان مرکزی انجام شد، گفت: زنجیره‌ای از بانک‌های اطلاعاتی برای انجام ثبت نام از متقاضیان دریافت یارانه نقدی به خدمت گرفته شده است.
نصرا... جهانگرد با بیان اینکه سایت ثبت نام هدفمندی یارانه‌ها در اولین ثانیه‌های روز ۲۰ فروردین ماه در اختیار متقاضیان قرار گرفت، افزود: "اولین ثبت نام در نخستین ثانیه در استان مرکزی و دومین ثبت نام در استان لرستان انجام شد.با توجه به اتصال شبکه‌های بزرگ بانک‌های اطلاعاتی و به منظور جلوگیری از تماس‌های غیر معقول و حملات سایبری، کنترل‌هایی به روش برخط در سیستم اعمال شد که موجب بروز کندی دسترسی مردم در برخی نقاط و استان‌های کشور شد." ثبت اولین ثبت نام دریافت یارانه در ثانیه 1 روز 20 فروردین ، حکایت از میل بالای مردم و به نوعی نیاز فراوان آنها به دریافت یارانه دارد که از مدت‌ها قبل خود را برای دریافت یارانه آماده کرده بودند. اما در شرایطی که دولت به شدت نیا زمند انصراف مردم از دریافت یارانه است، به نظر باید اقدامات تبلیغي و فرهنگی گسترده تری در روز‌های باقی‌مانده از ثبت‌نام یارانه برای متقاعد کردن افراد غیر نیازمند به دریافت یارانه جهت انصراف صورت گیرد.
