رقابت فيلمهای اكران نوروزي براي فتح گيشه يكي از اتفاقهای جالب توجه سينماي ايران در سال 93 بود. رقابتی که به شکل عجیبی تعدادی از فیلمها چون«آرایش غلیظ»و«آذر،شهدخت،پرویز ودیگران»به صورت خودخواسته،خودرا ازگردونه خارج کردندوشاید این مهم ترین دليل خروج آن آشنایی به شرایط اکران و پیچیده نوروز باشد.
به گزارش قانون، در آمارهایی که در هفتههای گذشته منتشر ميشد دو فیلم «طبقه حساس» و «معراجیها» در صدر و با اختلاف فروش درشهرستان هاوسپس فیلمهای «خط ویژه»، «چ» و «با دیگران» در ردههای بعد قرار داشتند. اماطی 72 ساعت گذشته گویا معجزهای یک باره به کمک فیلم«چ»رسیده است واین فیلم رادر ردیف دوم قرارداده است.ماجرایی که اعتراض شدیدتهیه کننده فیلم «خط ویژه» را همراه داشت.
اعتراضی که بخشی از آن به نحوه اکران و سینماهاوبخشی دیگر به تهیه بلیتهای نیمبها برای فیلم های«چ»و «معراجی ها»توسط نهادهای خاص مربوط ميشود.
هرچند فروش خوب چندفيلم اكران نوروزي باعث شده تاهم سينماداران پس ازمدتها ركود، زير بار فشارهاي اقتصادي كمرراست كنند. هم صاحبان فيلم هاوعلاقه مندان سينما ازآشتي مردم با هنرهفتم خوشحال شوند. دراين ميان آمارقابت فيلم هاي«معراجي ها»و«طبقه حساس»كه درصدرجدول گيشه قرار دارندواولي پيشتازفروش درسينماهاي شهرستان ها ودومي پرفروش ترين فيلم تهران است، شائبه هايي را درمورد آمارفروش اين فيلمها ايجاد كرده است. نوسان فروش اين فيلمها درروزهاي اخير هم بر ابهامات افزوده است.اين درحالي است كه پخشكنندگان اين فيلم هامي گويندارقام منتشر شده اغراق شده نيستند.سرتيپي ميگويد بهتراست آمارفروش فيلم هاتوسط وزارت ارشادمنتشر شودتاديگر شائبه اي به وجود نيايد.حبيب اسماعيلي هم اعتقاد دارداعلام روزانه فروش فيلمها اصلا ضرورت نداردوگاهي اوقات رسانهاي كردن كاركردگيشه به حسادت ميانجامد.
آمار فروش را بايد ارشاد اعلام کندعلي سرتيپي تأکيدکردبه منظور جلوگيري ازمنتشر شدن آمار نادرست، بايدميزان فروش فيلمها راتنها از وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي طلب کرد.
سرتيپي به بانی فیلم گفته است: «فروش«معراجي ها»فوق العاده بودومابه مرز 5ميليارد رسيديم. براي رفاه حال مردم وبه منظور به وجودآوردن شرايطي براي بيشتر سينما رفتن آنان،تصميم گرفتيم ازاول تانيمه ارديبهشت همه سينماهاي نمايش دهنده «معراجي ها»،براي فيلم بليت نيم بها بفروشندوجوايز نفيسي هم به چندنفر ازتماشاگران اهدامي کنيم که شامل 5خودرو وهدايايي ديگر است.»وي در پاسخ به اين سوال که آياتا پيش از اين بليت نيم بهايي براي «معراجي ها»دراختيار مردم نبوده، افزود:«ما براي عده محدودي از مردم که به ارگانها و نهادهايي مربوط ميشدند، اين امکان را فراهم کرده بوديم که با استفاده از بليت نيم بها به سينما بروند. الان همه سينماها براي اين فيلم نيم بها هستند.»
سرتيپي درباره اعلام آمارهاي نادرست در مورد فروش فيلمها توضيح داد:«متأسفانه نميتوان انکار کرد که اتفاقات اين چنيني دارد رخ ميدهد. هفته پيش من شخصا با مراجعه به شوراي صنفي نمايش از اعضا خواستم اعلام آمار فروش و به ويژه فروش شهرستان را به ارشاد بسپارند. ظاهرا قرار شده که همين اتفاق نيز بيفتد. ما خيلي مشتاقيم اين قضيه شفاف و روشن بشود.»
اعلام روزانه ميزان فروش فيلمها ضرورت نداردحبيب اسماعيلي اما درپاسخ به سوال ما،اعلام روزانه آمار فروش فيلمها را کاري غيرضروري توصيف کرد که ميتواندبه طور کلي حذف شود. اسماعيلي که پخش فيلم کمال تبريزي را بر عهده دارد،گفت:«ما معمولا فيلمهای خاص تر و فرهنگي تر را اکران ميکرديم و بعد از مدتها فيلمي مثل «طبقه حساس» به عنوان يک اثر آبرودار کمدي و تجاري بعد از مدتها بود که توسط گروه ما پخش شد.»
اسماعيلي درباره شائبه هايي که در موردميزان دقيق فروش«طبقه حساس»وجود دارد تصريح کرد:«اين سه ميليارد و 500 ميليوني که ميگويند،آماري براي فروش هفته قبل فيلم است و جديدترين آمارها از رقمي نزديک به 4ميليارد صحبت ميکنند.اين فيلم درهفته 250 تا 300 ميليون فقط درتهران ميفروشد.تازه ما آمار دقيق شهرستان را نميتوانيم به دست بياوريم چون پرينت به صورت روزانه به دست ما نمي رسد؛ ضمن اينکه گاهي در روزهاي جمعه شهرهاي ما چه به بزرگي مشهد باشدو چه به اندازه گوهردشت كرج، فروشهای غيرمنتظره اي را به ما اعلام ميکنند. گذشته از اين، دليلي وجود نداردکه کسي بخواهد فروش را بالا ببرد،چون اساسا چه نفعي براي وي وجود دارد؟سواي ازهمه اينها به راحتي ميتوان با صحبت با عامه مردم وسينماداران حدس زدکه فروش «طبقه حساس» تا چه حد ميتواند بالاباشد.»
«عصبانی نیستم» و «خانه پدری» در راه کن
این جدال برسرنوع اکران وفروش فیلمها درحالی ادامه دارد که ازسویی فروشهای جهانی وبازارجهانی فیلمهای ایرانی نیزبااماواگر همراه است.محمد اطبایی معتقد است که نبودپاویون سینمای ایران دربازار کن، امتیازی است که مسئولان ازسینمای کشورمان دریغ میکنند.او که در زمینه پخش بین الملل فیلمهای سینمای ایران فعالیت میکند،امسال پخش فیلمهای«عصبانی نیستم»به کارگردانی رضا درمیشیان،«ملبورن»ساخته نیما جاویدی،«بادیگران» به کارگردانی ناصر ضمیری،«انارهای نارس» ساخته محمدرضامصطفوی،«خانه پدری»به کارگردانی کیانوش عیاری و«ماهی و گربه» ساخته شهرام مکری در این دوره از بازارجشنواره کن برعهده اطیابی است.او گفت:«طبق روال سالهای قبل غرفهای را در بازار کن تحت عنوان مستقلهای ایرانی در اختیار داریم. برنامهریزی ما از مهرماه گذشته شروع شده است و از ابتدای سال تماسهای مختلفی با پخشکننده و خریداران داشتهایم و همچنین در طول بازار کن فضای عرضه و بازاریابی فیلمها را خواهیم داشت».
اطیابی با اشاره به وضعیت سینمای ایران گفت: «کسانی که منتقد جشنواره کن هستند و میگویند که این جشنواره به سینمای ایران بیتوجهی کرده، کافیست از خود بپرسند ما چه کردهایم که انتظار داریم فیلمهایمان در کن به نمایش درآید؟ بخش خصوصی با حداقل امکانات بدون هیچ حمایتی با رقابت ناعادلانه به کار خودش ادامه میدهد. حضورهای کیفی در این جشنواره توسط چند نفر در بخش خصوصی انجام میشود. بیش از 10 سال است که هیچ نهاد رسمی و دولتی هیچ فیلمی در جشنوارههای کن و برلین و ونیز نداشته است. نباید همه ضعفها را به تحریمها و سیاست پیوند بزنیم. به اعتقاد من دولت نباید در عرضه و تولید حضور داشته باشد.» اما شاید نکته جالب این باشد که در لیست فیلم هایی که راهی بازار فیلم کن ميشوند دو فیلم «عصبانی نیستم»و«خانه پدری» نیز حضور دارند . دو فیلمی که اولی در جشنواره موجب جنجالهای زیادی شد و دومی نیز تاکنون سه سال مهر توقیف را بر خود دیده است و باید دید در ادامه چه اتفاقی برای اکران این دوفیلم که هر دو اما و اگرهایی به همراه دارند خواهد افتاد. وضعیت اکران و فروش آشفته فیلمها همچنان ادامه دارد و شاید باید مسئولان مربوطه دقت بیشتری در انتخاب و گزینش فیلمها نشان دهند. طبق آخرین اخبار نیز در ادامه نمایش فیلمها،«متروپل» آخرین ساخته مسعود کیمیایی ، جایگزین فیلم «معراجی ها» خواهد شد.