چندی پیش بود که رییس دانشگاه آزاد اسلامی عنوان کرد شهریه دانشگاه آزاد از یک مهدکودک هم کمتر است. در حالی که بسیاری این گفته میرزاده را یک شوخی دانستند، والدینی که برخی از آنها، زمانی دانشجوی دانشگاه آزاد بودند و اکنون مشغول تامین هزینه مهدِ کودکانشان، چندان این گفته را دور از واقعیت ندانستند؛ گرچه این موضوع برای همه پدر و مادرهایی صدق نمیکند که فرزندشان را به مهدکودک میفرستند. اینکه دانشجوی چه رشتهای در کدام دانشگاه باشید و اینکه در کدام مهدکودک در کدام منطقه تهران با چه امکاناتی فرزندتان را روانه کنید، قطعا با هزینههای متفاوتی روبهرو خواهید بود.
به گزارش شرق، سازمان بهزیستی در تعرفه سال گذشته خود، نرخ شهریه مهدکودکها را در سال تحصیلی 93-92 در گروههای سنی مختلف در تهران، بسته به منطقهای که در آن واقع شدهاند، بین 150 تا 350هزارتومان اعلام کرده است اما به گواه بررسیها و والدینی که شاهدان اصلی این ماجرا هستند، کمتر مهدکودکی مطابق با این تعرفه از مشتریان خود پول دریافت میکند. این در حالی است که به گفته برخی مدیران مهدها، شهریه اعلامشده از سوی سازمان بهزیستی نرخ پایه شهریه است و مهدها به نسبت خدماتی که به کودکان و اولیای آنها میدهند، میتوانند این شهریه را افزایش دهند.
در سراسر کشور، 15هزار مهدکودک مشغول به فعالیت هستند که بیش از 95درصد این مهدها با وجود نظارت سازمان بهزیستی کشور، کاملا خصوصی هستند و هزینهشان تماما از محل دریافت شهریه از والدین کودکان تامین میشود. از این تعداد، هشتهزار مهد نیز در روستاها واقع شده و شاید چیزی در همین حدود هم در شهر تهران وجود دارد که نرخهای آن، گاهی از ماهانه 250هزارتومان در تهران آغاز میشود و در بعضی از مناطق شمال شهر، تا بیش از یکمیلیونو200هزارتومان نیز افزایش مییابد و گاهی به دومیلیونتومان نیز میرسد. با این حال، به گفته محمد نفریه، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی، باید توجه داشت که مهدکودکهای کشور تنها به مهدهای بالای شهر تهران خلاصه نمیشود.
سامانی، مدیر اجرایی مهدکودکی در غرب تهران که شهریه آن بهصورت ماهانه برای یک کودک چهار تا پنجسالهای که بین ساعت 7:30 تا چهار عصر به مهد کودک سپرده میشود، حدود 450هزارتومان است، میگوید: «گذشته از اینکه مهدکودک در کدام منطقه است و اجارهبهای ساختمان آن در شهریه مهد تاثیرگذار است، نباید فراموش کرد که شهریه مهدها بسته به خدماتی که به کودک میدهند و شکل و نحوه آموزش نیز، متفاوت است.» او میگوید: «همین موضوع سبب میشود که مهدکودکها هم مثل هتلها ستاره داشته باشند و شهریه ماهانهشان را بر این اساس تعیین کنند.»
مادری که پسرش را در یکی از مهدکودکهای منطقه6 تهران میگذارد و ماهانه 350هزارتومان بابت شهریه پرداخت میکند، اضافه میکند: «البته ماجرا با این 350هزارتومان تمام نمیشود با توجه به اینکه کودکم را برای کلاس زبان و نقاشی هم در داخل مهدکودک ثبتنام کردهام، این هزینه به ماهی 500هزارتومان نیز میرسد.»
این به آن معناست که این خانواده سالانه حدود ششمیلیونتومان بابت هزینه یک مهدکودک معمولی در تهران پرداخت میکنند که با شهریه یکساله یک دانشجوی پزشکی دانشگاه آزاد برابری میکند.
مهدکودک دیگری در منطقه قلهک تهران قرار دارد که ماهانه بین 500 تا600هزارتومان، بسته به خدماتی که به اولیای کودکان میدهد، هزینه دریافت میکند. مدیر داخلی این مهدکودک که مانند دیگرپرسنل مهد لباس فرم یکدست سرمهای با حاشیه قرمز و روبانهایی که تداعی کننده یک محیط کودکانه است به تن دارد، میگوید: «ما اینجا کلاسهای نمایش خلاق داریم؛ در این روش کودک متوجه کارهای خوب و بدش از طریق نمایش میشود و آن را اصلاح کند. این روش در واقع آموزش غیرمستقیم رفتاری به کودکان است که امروزه از سوی روانشناسان توصیه میشود.»
یکی از اولیا البته همه اینها را در جهت دریافت صدهزارتومانی شهریه میداند و میگوید که کارمند یک شرکت خصوصی است و درآمد بالایی ندارد اما به دلیل نزدیکی محل کار، مجبور شده فرزندش را در مهدکودکی در منطقهیک تهران ثبتنام کند و به همین دلیل، دوسوم حقوق 800هزارتومانیاش را به عنوان شهریه به مهدکودک پرداخت میکند.
نجمه یوسفی که کارشناس تکنولوژی آموزشی است، میگوید: «قبول دارم که مهد کودک و آموزشها و سطح مناطق مختلف با هم متفاوت است اما ماجرا آنقدر هم پیچیده نیست که برخی از مدیران مهدها برای اولیای نگونبخت به نمایش میگذارند. در واقع آنها از روشهای کسب و کار برای جذب بچهها کمک میگیرند. خیلی از آنها موفق هستند و گاهی ماجرا را آنقدر برای برخی از والدین جدی میکنند که این تصور ایجاد میشود اگر از آن خدمات بهرهمند نشوند، دچار خسران میشوند یا اگر بچه فلان مهد کودک که رقم نجومی میگیرد نرود، فلان بخش مغزش فعال نمیشود و فردا روز، از پس رفتن به مدرسه هم بر نمیآید. این در حالی است که خیلی از این مهارتهای اجتماعی موارد تزریقی نیست و انسان به مرور زمان و بر اثر تجربه آن را فرا میگیرد.»
یوسفی ادامه میدهد: «حتی برخی از مهدکودکها با برگزاری آزمون ورودی، ماجرا را از این هم پیچیدهتر میکنند و پدر و مادرهایی که درگیر چنین بازی اقتصادی که برخی از مهدکودکها به راه میاندازند میشوند، اصلا نمیدانند با این حجم استرسی که به کودک چهار، پنجساله وارد میکنند، دچار چه اشتباه جبرانناپذیری میشوند.»
رودبارکی، مدیر داخلی مهدکودکی در سعادتآباد در شمال غرب تهران میگوید: «مهد ما یک مهد دوزبانه است و متد آموزش زبان طوری است که کودکان احساس خستگی نمیکنند و در جریان بازی آموزش میبینند. تجربه نشان میدهد میزان یادگیری زبان در کودکانی که در این مهدها آموزش دیدهاند رضایت بخش است. قطعا ما هر کسی را برای این امر نمیتوانیم استخدام کنیم. مربیهای ما افراد آموزشدیدهای هستند که حقوق دریافتی آنها از متوسط معمول مربیان مهد که آنقدرها در خور نیست، بسیار بالاتر است.»
او البته انگیزه بالا بودن این دستمزد را بالا رفتن رضایت شغلی و برخورد مناسبتر با کودکان نیز عنوان میکند و میگوید: «درست است که هزینه دریافتی ماهانه ما ممکن است به نسبت یک مهد در یک شهرستان بالا باشد اما خدمات ارایهشده از سوی مهدها هم متفاوت است. اغلب پدرومادرهایی که فرزندشان را به این مهد میآورند، تمکن مالی لازم را دارند و پرداخت این هزینه آنقدرها به نظرشان غیرمعقول نیست. آنها انتظارهای آموزشی و سلامت روح و روان و جسم کودکشان را دارند که ما این اطمینان را در اختیار آنها قرار میدهیم.»
پشتنمای فرسوده مهد کودک، دیوارهای رنگی و پر از نقاشیهای جذابی است که همه آثار فرسودگی را در خود پنهان کرده؛ در جایجای مهد کودک، دوربینهای مداربستهای کار گذاشته شده که به گفته مدیر اجرایی مهد در منطقه3 تهران، این امکان را در اختیار خانوادهها قرار میدهد تا از خانه یا محل کار بتوانند با اتصال به اینترنت و واردشدن به سایت مهد کودک، فرزندشان را در هر ساعتی از روز، چه موقع خواب، چه در ناهارخوری یا در کلاس درس یا اتاق بازی رصد کنند و نگران حال و وضعش نباشند.
علیخانی میگوید: «سال گذشته برای راهاندازی این سیستم، مبلغ زیادی هزینه کردیم به همین دلیل، شهریه مهد برای افرادی که از این خدمات استفاده میکنند، بیشتر شده است.» او در واکنش به این مدعا که هزینه مهد کودک از دانشگاه آزاد بیشتر است، میگوید: «صبحانه، ناهار و میان وعده به اضافه مراقبت لحظه به لحظه از کودک - که خدای نکرده اگر آسیبی ببیند مسوولیت سنگینی برای تکتک ما دارد - و آموزش استاندارد به این کودکان، کاری نیست که قطعا از عهده هیچ دانشگاهی بر بیاید.»