مبادا به حرف عربستانی‌ها درباره ویروس «مرس» اعتماد کنید!

شمار قربانیان ویروس «مِرس» در چند هفته گذشته، افزایش چشمگیری یافته است. این ویروس که بیشتر قربانیان خود را در عربستان گرفته، همچنان خطری برای دیگر کشورها به شمار می‌آید و به طور ویژه در کشورمان، موجب نگرانی افرادی شده که در موسم حج عمره به سر می‌برند یا به زودی به این سفر گران‌بها فرستاده خواهند شد.

به گزارش «تابناک»، به فاصله چند هفته از شیوع بیماری کشنده جدیدی که با نام «سندروم تنفسی خاورمیانه» مشهور شده و سرآغاز آن ویروس مرس (MERS)، از خانواده ویروس‌های «کرونا»ست، همچنان عربستان سعودی رکورددار شمار مبتلایان به این بیماری و مرگ بر اثر آن است؛ هرچند دو سه هفته است که آمار جدید درباره شمار مبتلایان به این بیماری در عربستان و جان‌باختگان بر اثر آن با وسواس زیاد و به شکلی کنترل شده منتشر می‌شود.

بنا بر‌‌ آماری که در پایان فروردین‌ منتشر شده بود، شمار کل مبتلایان به این ویروس در عربستان به ۲۰۵ مورد رسیده بود که از این میزان، ۷۱ تن در تمام مناطق این کشور جان خود را از دست داده بودند. وزارت بهداشت عربستان که به شدت تحت تأثیر شیوع این بیماری قرار گرفته و حتی با تغییر وزیر به دستور پادشاه این کشور روبه‌رو شده، امروز آخرین شمار مبتلایان به این ویروس را ۴۱۱ مورد اعلام کرده و افزوده که ۱۱۲ تن از این افراد جان خود را از دست داده‌اند.

این در حالی است که جدای از خطرات شیوع این بیماری در کشورهای همسایه عربستان، این بیماری برای کشورمان که در اعزام زائر به آن سرزمین، جایگاه بالایی دارد، نگرانی‌هایی به همراه داشته است؛ نگرانی از به خطر افتادن جان حجاج ایرانی و همچنین انتقال این ویروس مرگبار به کشورمان.

همین عامل موجب شده که مسئولان سازمان حج و زیارت کشورمان در امتداد تدابیری که سعودی‌ها برای مقابله با شیوع بیشتر مرس به کار بسته‌اند، اقداماتی را در دستور کار قرار داده و با ‌توضیحاتی به حجاج ایرانی و در اختیار قرار دادن جزواتی برای چگونگی مراقبت (اینجا) و پیشگیری (اینجا) تلاش کند تا نگرانی زائران و خانواده‌های ایشان را از بابت این بیماری رفع نماید.

ویروس مرس چیست و از کجا آمده؟

تا این لحظه هنوز معلوم نیست که منشأ این ویروس کجاست، اما با توجه به منطقه پراکندگی آن در ماه‌های اخیر، بیشترین شیوع آن در کشورهای خاورمیانه مانند عربستان، اردن، قطر، امارات متحده، عمان و کویت به ثبت رسیده و افزون بر آنها، مواردی از ابتلا به مرس در فرانسه، آلمان، ایتالیا، تونس، بریتانیا و حتی به تازگی آمریکا نیز گزارش شده است.

این در حالی است که تحقیقات نشان داده به احتمال زیاد، شترها منشأ اصلی این بیماری باشند، چراکه بررسی‌ها نشان می‌دهد در بدن بسیاری از شترها ویروس مرس و همچنین عناصر فراوانی علیه آن یافت می‌شود. البته هنوز کسی پاسخ این‌ را نمی‌داند که چرا وجود این ویروس در بدن این حیوانات، آنها را به بیماری خاصی مبتلا نکرده و نمی‌کند.

جدای این مجهولات، هنوز مشخص نشده که آیا این بیماری ‌مستقیم از حیوان به انسان منتقل می‌شود یا فرآورده‌های حیوانی چون شیر شتر یا گوشت شتر در انتقال این ویروس به انسان نقش ‌دارند؛ همین ابهام موجب شده که عربستانی‌ها از شهروندانشان بخواهند‌ از مصرف شیر و گوشت شتر پرهیز کنند، اماراتی‌ها حتی تماس شتر را منع کرده‌اند و در دیگر کشورهای عرب که زندگی با شتر همواره عجین بوده نیز تصمیمات مشابهی گرفته شده است.


وحشت عربستانی‌ها و سرایت به حاجیان کشورهای مختلف

۶۰ درصد سرایت‌های انسان به انسان ویروس مرس در عربستان، در میان کارکنان بیمارستان‌ها و اعضای خانواده بیماران ثبت شده است؛ همین گزاره ترسناک موجب شده که برخی پزشکان عربستانی از معاینه بیماران مشکوک به مرس خودداری کنند و کار تا آنجا بیخ پیدا کند که بیمارستانی در جده بسته شود.

البته این وحشت هنگامی گریبان موسم حج را هم می‌گیرد که بدانیم بر پایه گزارش اخیر وزارت بهداشت این کشور، پنج تن از جان‌باختگان این بیماری در مدینه به ثبت رسیده است. یعنی بر خلاف آنچه پیشتر عربستانی‌ها اعلام کرده بودند، این بیماری تأثیری بر موسم عمره ندارد، حالا نمی‌توان با اطمینان از این گزاره سخن گفت.

نگرانی‌ها از شیوع این بیماری در عربستان، موجب شده که خبر برسد تیمی از دانشمندان سازمان بهداشت جهانی برای کمک به عربستانی‌ها به این کشور رفته‌اند تا مبادا مرس به مانند ویروس سارس (ویروسی دیگر از خانواده ویروس‌های کرونا که یک دهه پیش شایع شد و جان حدود ۸۰۰ تن را در جهان گرفت) پیشروی کرده و حتی در شمار مبتلا و جان‌باخته از آن پیشی بگیرد.

این در حالی است که به رغم این همه رخدادهای نگران کننده، همچنان موضع سازمان حج و زیارت کشورمان بر تداوم سفر حجاج عمره به این کشور قرار گرفته و توصیه‌های بهداشتی به عنوان ضمیمه اطمینان بخش، تجویز می‌شود؛ توصیه‌هایی مانند شستن زیاد دست‌ها و استفاده از ماسک در اماکن عمومی که گفته می‌شود، تأثیر بسزایی در پیشگیری از ابتلا به مرس دارد.


بدین ترتیب با این ابهام روبه‌رو خواهیم شد که آیا جز این توصیه‌های بهداشتی و حتی مراقبت مستمر از زائران حین سفر، راهکار دیگری برای کنترل این بیماری و همچنین کنترل کامل زائران در بازگشت از سفر تدارک دیده شده که نگرانی از به خطر افتادن جان زائران ایرانی و همچنین انتقال این ویروس مرگبار به کشورمان را مرتفع کند یا اینکه در سایه اطمینان به سخنان عربستانی‌ها ـ که می‌تواند تحت تأثیر تبلیغات برای به خطر نیفتادن جایگاه زائر‌پذیری ایشان قرار گرفته باشد ـ نوعی سهل‌انگاری در جریان است؟

نکند خدای ناکرده تاوان اطمینان به عربستانی‌هایی که سابقه خوبی، حتی در برخورد با زائران خانه خدا ندارند، زمانی از خواب خرگوشی برخیزیم که کار از کار گذشته و مرس به کشورمان راه یافته باشد؟!