همکاری همه‌جانبه غرب برای محدود کردن برنامه غنی‌سازی ایران

یک هفته پس از انتشار مقاله رابرت آینهورن درباره سقف مجاز برای برنامه غنی‌سازی ایران، شواهد موجود این گمانه را تأیید می‌کند که نوشته آینهورن، بخشی از برنامه فنی ـ رسانه‌ای آمریکا برای فشار بر ایران برای محدود کردن برنامه غنی‌سازی ایران است.

به گزارش «تابناک»، جمعه هفته گذشته، رابرت آینهورن عضو سابق تیم مذاکره‌کننده آمریکا که اکنون غیررسمی و در قالب پژوهشگر مؤسسات امریکایی در خدمت تیم مذاکره‌کننده آمریکاست، با انتشار تحلیلی به مواضع علی اکبر صالحی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی درباره حدود برنامه غنی‌سازی ایران حمله کرد.

چندی پیش، صالحی در گفت‌و‌گو با‌ العالم گفته بود: نیروگاه اتمی بوشهر برای یک سال فعالیت به سی تن اورانیوم غنی شده نیاز دارد که برای ساخت این مقدار سوخت، باید شمار سانتریفیوژهای نسل اول در تأسیسات غنی‌سازی نطنز به پنجاه هزار دستگاه افزایش یابد؛ باید سی هزار دستگاه سانتریفیوژ دیگر ساخته شود تا پاسخگو سوخت مورد نیاز تأسیسات نطنز باشد و این در حالی است که برنامه برق هسته‌ای ایران، ابعادی بسیار بزرگ‌تر از نیروگاه بوشهر دارد.

آینهورن برای محدود کردن برنامه غنی‌سازی ایران مدعی شده بود در توافق نهایی مورد قبول از نظر وی، ایران می‌تواند ظرفیت غنی‌سازی کافی برای تأمین سوخت راکتورهای مورد نظر در تولید ایزوتوپ‌های پزشکی، مجتمع‌های سوخت آزمایشی و تحقیقات هسته‌ای را داشته باشد و برای فراهم کردن نیاز خود در حوزه تولید الکتریسیته نیز به خرید رآکتور و سوخت مورد نیاز آن از روسیه و یا دیگر کشورهای احتمالی تأمین‌کننده ادامه دهد. در این شرایط است که ایران می‌تواند از همکاری دیگر کشور‌ها برای طراحی، ساخت و سوخت‌رسانی به راکتورهای قدرت و تحقیقاتی برخوردار شود.

بر پایه همین اظهارات آینهورن و دیگر تحلیلگران نزدیک به وزارت خارجه و کنگره امریکا این گمانه تقویت شده که عدد قابل قبول از نظر آمریکا برای شمار سانتریفیوژها ایران، حدود پنج هزار ماشین خواهد بود.

در‌‌ همان روزی که آینهورن تحلیل خود در مورد ابعاد برنامه غنی‌سازی ایران را منتشر کرد، علی واعظ تحلیلگر ارشد گروه بین‌المللی بحران در پاریس، چهارچوبی مفصل و چهارده تا نوزده ساله برای توافق جامع هسته‌ای با ایران را منتشر کرد که راه حل مطرح در آن برای مسأله غنی‌سازی اظهار می‌داشت: «در یک یا دو سال آغازین، ظرفیت غنی‌سازی ایران باید ‌حدود هشت هزار سانتریفیوژ کنونی محدود بماند. پس از چند سال اعتمادسازی که اقدامات اعتمادساز سخت‌گیرانه و تهاجمی و نیز تبدیل فوری ذخایر اورانیوم به سوخت هسته‌ای برای صفر شدن ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران را در بر می‌گیرد، به ایران اجازه داده شود که ظرفیت غنی‌سازی خود را به سه برابر میزان فعلی (معادل ۲۴هزار سانتریفیوژ نسل اول) افزایش دهد».

در جریان دور جدید مذاکرات هسته‌ای در وین روشن شد که بنا بر پیش‌بینی‌ها، برنامه غنی‌سازی ایران، یکی از مسائلی است که احتمالا توافق بر سر آن سخت خواهد بود. هرچند شاید خبر تأیید نشده رویترز درباره فاصله چند ده هزار ماشین بین انتظارات دو طرف در موضوع سانتریفیوژ‌ها، دور از واقعیت نباشد، نوع انتشار آن از سوی رویترز با ابهاماتی روبه روست.

آخرین روز از این دور از مذاکرات شاهد انتشار تحلیل‌ها و اخباری از سوی تحلیلگران و خبرنگاران نزدیک به هیأت آمریکایی بود که نشان می‌دهد، فضاسازی رسانه‌ای برای تأثیرگذاری توافق نهایی در انتشار تحلیل یک هفته پیش آینهورن در مورد برنامه غنی‌سازی ایران نقش حتمی داشته است.

در حالی که این خبرنگاران و تحلیلگران غربی، نوشته آینهورن را پایه چانه‌زنی آمریکا و پیشنهاد واعظ را موضع اولیه ایران برای چانه‌زنی می‌دانستند، واعظ تأکید کرده که پیشنهاد وی از موضعی بی‌طرفانه ارائه شده است. این نظر واعظ نشان می‌دهد که ایران به پیشنهاد وی رضایت نخواهد داد.

پس از این اظهارات واعظ بود که سوزان مالونی، همکار آینهورن در م<سسه بروکینگز به طور ضمنی اعتراف کرد که انتشار نظر آینهورن در مورد برنامه غنی‌سازی ایران برای شروع یک جریان رسانه‌ای و مجبور کردن طرف ایرانی به اظهار نظر علنی در این باره است.

این در حالی است که به نظر می‌رسد، سخنان صالحی در گفت‌و‌گو با العالم، نظر واقعی ایران در مورد تعیین حدود نیاز خود به غنی‌سازی هسته‌ای باشد.