این روزها استفاده از فناوریهای روز در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به قدری گسترده شده که تقریبا هیچ حوزهای از زندگی بشری را نمیتوان یافت که این فناوری در آن تحولی پدید نیاورده باشد. یکی از این حوزهها که به ویژه با گسترش بحران های بین الملل مورد توجه واقع شده، حوزه امنیت جانی و سلامت کاربران در بحران است.
به گزارش «تابناک» در دوم ژانویه سال جاری، انفجار اتومبیل بمب گذاری شده در نزدیکی یکی از مقرهای حزب الله در لبنان، منجر به کشته شدن پنج تن و زخمی شدن دها تن دیگر شد. در شش ماه گذشته، لبنان هفت مورد دیگر از این نوع حملات تروریستی را شاهد بوده و «ساندرا حسن» بیشتر آنها را دیده است.
وی که جوانی ۲۷ ساله است و اکنون در پاریس مشغول به تحصیل در رشته سلامت عمومی است، میگوید: هر زمان که در پاریس خبر مربوط به یک انفجار را میشنویم، به سرعت به سراغ تلفنها و رایانههای خود میرویم و با افراد خانواده و دوستان خود برای جویا شدن از احوال آنها تماس برقرار میکنیم.
به بیان وی اینکه در دنیایی زندگی میکنیم که واقعیت آن ما را همواره به سمت نگرانی در خصوص امنیت و جان افرادی که دوست داریم میبرد، امری ناخوشایند است و همین ما را به ناامیدی میکشاند.
اما دو هفته پس از آن بمب گذاری در لبنان، این ناامید حسن تبدیل به عمل شده و خود دست به کار طراحی نرم افزاری با نام I Am Alive در Play Storeگوگل میشود. کار این ابزار این است که کاربر می تواند با آن به صفحه شبکههای اجتماعی خود متصل شده و پیام اصلی صفحه را تغییر دهد. در واقع کلیک کردن روی یک دکمه، پیامی را با محتوای «#Lebanon #IAmAlive» به شکبه اجتماعی کاربر میفرستد.
حسن میگوید: هنگامی که در حال طراحی این ابزار بودم، به این میاندیشیدم که در عمل بسیار کاربردی است. زیرا معمولا در زمان بروز حوادثی مانند بمب گذاری و امثال آن اساسا خطوط تلفن قطع میشود. این نرم افزار از کمترین پهنای باند ممکن استفاده کرده و حتی روی سیستم EDGE نیز قابل استفاده است.
به گفته وی: از سوی دیگر این App به سادگی منجر به کاهش بار ترافیکی بر روی خطوط تلفن شده و این خطوط را برای استفادههای ضروری آزاد میگذارد.
آنچه از ابزار کاربردی حسن میتوان گفت، این است که در چهار مورد انفجار بعدی این نرم افزار نقش پررنگی داشته و چهار هزار تن آن را دانلود و روی گوشیهای هوشمند خود نصب کردند و مرتب از آن استفاده شد. از آن به بعد بود که در خواست هایی برای توسعه و بهبود نرم افزار برای حسن فرستاده شد.
یک گسترش سریعدر واقع این ابزار ابتدا تنها برای ارتباط با توییتر طراحی شده بود؛ اما بعد از آن بنا به درخواست کاربران در یک بروزرسانی دیگر حساب کاربری فیس بوک نیز به آن اضافه شد. حتی ساندرا حسن اشاره میکند که درخواست هایی از پاکستان و مصر نیز برای توسعه این نرم افزار برای پوشش آن در این کشورها داشته است.
هم اکنون این App در هفت هزار مورد دانلود شده که دانلود آن از ۲۵ کشور بوده است. ساندرا حسن بر این باور است که این نرم افزار به هیچ وجه جنبههای وابسته به فرهنگ را ندارد و از سوی هر فردی و در هر بحرانی قابل استفاده است.
وی میگوید: چیزهای زیادی از کاربرانی که بازخورد نرم افزار را برای من ایمیل کردهاند فراگرفتهام. برخی از کاربران این App در شرایط جنگ و خشونت هستند و برخی دیگر به این دلیل که افراد خانواده آنها در کشورهای گوناگون پراکنده شدهاند. همچنین از آنجایی که در نسخه جدید این نرم افزار استفاده از شبکه اجتماعی به یک گزینه قابل تغییر تبدیل شده است، بسیاری از کاربران کاملا خصوصی از آن استفاده میکنند.
Appها و بحران های جهانیاین موضوع و گسترش بحران های بین المللی به ویژه گسترش بحران سوریه منجر به پیدایش نمونههای مشابه I Am Alive شده است. در سپتامبر سال گذشته ارتش لبنان اقدام به تولید App با نام LAF Shield برای iOS و اندروید کرد. این ابزار به کاربران اجازه دسترسی به بسیاری از شمارههای اضطراری و گزارش مستقیم جرایم و تحلفات را میدهد.
از سویی نرم افزار Happin که از اطلاعات کاربران در خصوص اعتراضات خیابانی، راهبندانها و سایر موارد مشابه در یک نقشه تعاملی بهره میبرد، حدود ۸۰ هزار بار دانلود شده و این نشان دهنده آن است که هرچند دنیای وب منجر به ارتباط نزدیک کاربران در زمان های بحرانی و غیر از آن شده، در قرن بیست و یکم ازدواج گوشیهای هوشمند با شبکههای اجتماعی و وب، موضوع ارتباط را در سطح Appهای بومی مطرح کرده است.
مایکل دیویس، مدیر اجرایی Webby Awards میگوید که چگونه برندگان Appهای سال قبل این فستیوال نقش حیاتی و اساسی در ارتباطات در مواقع بحرانی داشتهاند.
وی میگوید: در سال ۲۰۰۴ که تسونامی بیسابقه بخش اعظمی از آسیای جنوب شرقی و هند را در خود غرق کرد، نرم افزارهایی مانند Blogger، Flickr، Live Journal و Movable Type نقش مهمی در عملیات بلاگرها برای نشان دادن آنچه در این مناطق میگذشت به جهان، بازی کردند.
وی همچنین میگوید، در جریان جنبشهای مصر و لیبی، توییتر و فیس بوک نقش اساسی در سازماندهی به اعتراضات مردمی داشت و نیز مکانی جدی برای آگاهی از سلامتی و اوضاع دوستان و خویشان بود.
وی درباره نرم افزارهایی نظیر I Am Alive میگوید: تصور کنید که در ده سال آینده ما بتوانیم به شکل Real-Time سلامت بدن خود را و نیز با استفاده از سنسورهایی در طول روز ضربان قلب خود را رصد کنیم. البته شاید هدف اصلی از این ابزارها سلامت عمومی باشد؛ اما نتیجه ضمنی آن این است که شما میتوانید داشبوردی در منزل و یا گوشی خود داشته باشید که با آن ضربان قلب همه اعضای خانواده خود را به شکل Real-Time رصد کنید. در نتیجه میتوان گفت با پلتفرمی که اکنون I Am Alive ایجاد کرده، میتوان در آینده نزدیک از آن در راستای خدمات عمومی گسترده اجتماعی و پزشکی بهره برد.