حمید سبزواری شاعر «خمینی، ای امام» بدرود حیات گفت

اهالی فرهنگ و ادب ایران، یکی از پیشکسوتان این عرصه را از دست دادند و امروز استاد حمید سبزواری شاعر پیشکسوت پس از یک دوره سخت بیماری در نود و یک سالگی بدرود حیات گفت و در این ایام خاص به دیار باقی شتافت.

به گزارش «تابناک»؛ استاد حسین آقاممتحنی مشهور به حمید سبزواری شاعر انقلاب اسلامی ایران در واپسین روزهای نود و یکمین بهار زندگی‌اش و در این ایام مبارک ماه رمضان جان به جان آفرین تسلیم کرد تا بدین شکل شعر انقلاب یکی از شعرای ماندگارش را از دست بدهد.

حمید سبزواری متولد سال 1304 در سبزوار، از 14 سالگی شروع به سرودن شعر کرد و شعرهایش را در دفتری به نام «فریادنامه» می نوشت. پدرش عبدالوهاب و پدر بزرگش ملا محمد صادق ممتحنی هر دو شاعر بودند و بدین جهت اصول شاعری را از پدر خود آموخت که در بزرگسالی نابینا شده بود. از همان ابتدا طبع شعر و علاقه و استعداد موسیقی در وجود حمید عجین شده بود، به همین خاطردر دوران مدرسه گاهی، شعرهای موجود در کتاب ها را برای خودش و سایر هم کلاسی ها بصورت آهنگین زمزمه می کرد.


پدرش از دوران کودکی متوجه طبع شاعرانه حمید شد و در ایام ماه محرم یکی از سالهای کودکی حمید جریان شهادت حضرت علی اصغر را برای پسرش تعریف کرد و حمید به صورت خودجوش برای این قضیه شعری سرود و پدرش به اصلاح آن پرداخت و از آن پس شعر گفتن را به صورت جدی تری دنبال کرد. سبزواری در دوران قبل از کودتای 28 مرداد 1332، در سبزوار ازدواج کرد.

استاد چند دهه ابتدایی عمر را در شهر زادگاه خود سپری کرد و در آن سالها به انجمن های شعر سبزوار می رفت و با برخی شاعران قدیمی و معلمان بازنشسته ادبیات سبزوار آشنایی نزدیکی برقرار کرد. آقایان شاهرخی، مروجی، مجمع الصنایع، فاضل و... از دوستان دوران جوانی حمید در سبزوار بودند. همچنین دکتر علی شریعتی نویسنده و اندیشمند بزرگ معاصر نیز از مرتبطین با حمید سبزواری بوده است و مهمتر از همه اینکه شروع آشنایی و دوستی استاد سبزواری با مقام معظم رهبری مربوط به همان سالهایی است که آیت الله خامنه ای که در آن زمان طلبه جوان و مبارزی بود.

در نتیجه تعقیب و گریزهای سیاسی با مأموران رژیم پهلوی مدتی در سبزوار و نزد دوستان انقلابی خود پنهان شده بود و نخستین دیدارهای نزدیک حمید و مقام معظم رهبری در آن سالها و در شهر سبزوار رقم خورد. حمید سبزواری به دلیل روحیه آزادگی و ظلم ستیزی که داشت، فساد سیاسی و اوضاع بد اجتماعی دوران طاغوت را بر نمی تابید و به ناچار از همان ابتدای جوانی، خود را مجبور به مبارزات سیاسی دید. وی در آن سالها به دنبال پیدا کردن بهترین راه رهایی به گروه ها و حزب های مختلفی که علیه رژیم شاه مبارزه می کردند، سرک کشید اما در نهایت از چند سال قبل از پیروزی انقلاب ، به مسیر مقدس خط امام و انقلاب اسلامی جذب شد.

به خاطر همین فعالیت های انقلابی اش، در چند مرحله تاوان های سنگینی را تحمل کرد و پس از کودتای 28 مرداد از آموزش و پرورش اخراج شد اما مدتی بعد به استخدام بانک تجارت سبزوار درآمد و سپس زندگیش را به تهران انتقال داد و بدین ترتیب خود را به کانون فعالیت‌های انقلابی و سیاسی آن زمان رساند.

فعالیت های وی در تهران به اوج خود رسید تا آنجا که ماندگارترین سرودهای انقلاب اسلامی ایران را سرود و برای همیشه هنر متعهد خود را در ذهن و حافظه تاریخی میلیون ها ایرانی مسلمان ثبت نمود .هرچند استاد سبزواری به لحاظ سیاسی زندگی فعالانه و پرماجرایی داشته است، اما در زندگی خانوادگی همواره در کسوت همسری مهربان و همدل و پدری دلسوز و متین ظاهر شده و زندگی آرامی را تجربه کرده است.

از آثار حمید سبزواری می توان به: دیوان اشعار، کاروان سپیده، یاد یاران، سرود درد، گزیده ادبیات معاصر و سرود سپیده اشاره کرد. سرایش سرود خاطره انگیز خمینی ای امام که همزمان با ورود حضرت امام (ره) به ایران در فرودگاه مهرآباد اجرا و همه گیر شد، به همراه سرایش تعداد بسیار زیاد دیگری از اشعار خاطره انگیز و ترانه های پرمعنی برای انقلاب اسلامی ایران، دفاع مقدس، حرکتهای مردمی و شخصیت ها و چهره های برجسته کشور در دهه های اخیر،که بسیاری از این سرودها به ویژه در سالهای ابتدایی انقلاب ورد زبان همه مردم ایران شده بود.

سبزواری بارها از سوی امام خمینی به واسطه برخی سروده های حمید سبزواری مورد تحسین قرار گرفت، به طوری که امام خمینی با شنیدن ترانه «ای مجاهد شهید مطهر» که در رثای آیت الله مطهری سروده شده بود، گفت: «انقلاب ما امروز به چنین سرودها و موسیقی هایی نیازمند است.»

حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب نیز که مقدمه‌ای بر اشعار سبزواری نوشته، درباره شخصیت این شاعر انقلابی تاکید کرده بود: «در مورد آقای حمید دو بخش در مورد شخصیت ایشان هست که هر کدام باید جداگانه مورد توجه قرار بگیرد: یکی رتبه شعری ایشان است. ایشان شاعر بسیار خوبی هستند، یعنی هم قریحه شعری خوبی دارند و هم مضمون‌ساز هستند.هم تسلط بر لفظ و گستره میدان واژگانی دارد و هم از واژگان فراوانی استفاده می‌کند. ایشان در شعر هم متنوع هستند. غزل، قصیده، تصنیف و ترانه‌های گوناگون می‌گوید.این تنوع در باب شعر و شاعری خصوصیتی است که در همه شاعران یافت نمی‌شود. این که یک شاعر بتواند در انواع شعر طبع آزمایی کند یک امتیاز است و آقای حمید سبزواری از این امتیازات برخوردار هستند،و همین مطلب ایشان را در رتبه بالای شعر معاصر ما قرار می‌دهد.

نکته دوم که اهمیتش از نکته اول کمتر نیست این است که ایشان این هنر را در خدمت مردم و انقلاب و در خدمت بصیرت‌افزایی قرار داده است و این خیلی مهم است. آقای حمید سبزواری در آن دورانی که یک جریانی به عنوان روشنفکری هنر در مقابل انقلاب قرار گرفت و از معارضین و مزاحمین انقلاب حمایت کرد و عده‌ای در کوچه و بازار با ادعای روشن بینی و روشن فکری مردم را کشتند، کاسب را کشتند، روحانی را کشتند، دانشجو و رهگذر را کشتند و آن جریان مدعی روشنفکری نه تنها حرفی نزد بلکه حمایت هم کرد، در یک چنین شرایطی آقای حمید سبزواری در میدان بود و با همه وجود ایشان هر کار در حوزه گفتن و سرودن توانست انجام داد و این مهم است.»

استاد سبزواری به عنوان کارمند نمونه کشور در دهه هفتاد انتخاب شد و در همین دوران نشان درجه یک فرهنگ و هنر از دست ریاست جمهوری وقت ایران دریافت کرد. همچنین یکی از کتاب های شعر استاد به نام «سرود سپیده» به عنوان کتاب سال و برگزیده شدن استاد به عنوان چهره ماندگار شعر و ادبیات کشور در سومین دوره از همایش چهره های ماندگار کشور در سال 1382 در دیگر وقایعی است که در دوران حیات پربار سبزواری رخ داد.