تأکید عباس عبدی بر انتقاداتش به آیت الله هاشمی رفسنجانی

هرچند عباس عبدی، طرح برخی از انتقاداتش به آیت الله هاشمی رفسنجانی را ناشی از عصبانیت می داند، بر اصل آن سخنان تأکید دارد و بر درستی آنها دلایل تازه ای آورده است.

به گزارش «تابناک»، آیت الله هاشمي در آيين سالگرد بازگشت امام (ره) در انتقاد از رد صلاحيت حجت‌الاسلام سيدحسن خميني، سخنان تندی بر زبان راند که البته سخنان ایشان با واکنش های بسیاری روبه رو شد. در این میان، نوشته دو تن از اصلاح طلبان، بیش از دیگران گسترش و پژواک یافت؛ سید محمد علی ابطحی و عباس عبدی. ابطحی بعداً از فحاشی ها و بی اخلاقی ها گله کرد و  به این دلیل، ترجیح داد دیگر به این بحث ادامه ندهد؛ اما عباس عبدی در مصاحبه با روزنامه «شرق» بر سخنان خود پای فشرد و دلایل تازه ای بر استدلال های پیشینِ خود افزود.

بنا بر این گزارش، گرانیگاه سخنان عباس عبدی در یادداشتش «قبیله گرایی» بود. وی از این منظر سخنان آقای هاشمی را نقد کرد.

در بخشی از یادداشت عبدی آمده بود: «دفاع از این ادعا (صلاحیت سید حسن برای کاندیداتوری در انتخابات خبرگان) هیج ربطی به انتساب به ریشه خانوادگی ایشان و یا بدهی به امام و خانواده امام ندارد، و این استدلال نه تنها ضعیف و بی ربط، بلکه نادرست نیز است و خواسته و ناخواسته در جهت موجه جلوه دادن رد صلاحیت ایشان است و جز به تنش سیاسی کمک نمی کند. این منطق قبیلگی و خلاف آرمان های شناخته شده است. به نظر می رسد که آقای هاشمی در موارد دیگر هم با همین منطق انتساب خانوادگی و یا بدهکار و طلبکار بودن، از افراد دفاع یا به آنها حمله می کنند».

بنا بر این گزارش، عباس عبدی در مصاحبه با روزنامۀ «شرق» بر نقد پیشین خود از سخنان آقای هاشمی تأکید و با انتقاد از پایه قرار دادن ویژگی های نسبی و خانوادگی حجت الاسلام سید حسن خمینی از سوی آقای هاشمی رفسنجانی، این کار را عجیب توصیف می کند و می گوید: «نه ‌تنها من، بلكه بسیاری از علاقه‌مندان هم این اعتقاد را دارند؛ از دولتي‌ها گرفته تا دوستانشان، از این مواضع تعجب کردند».

عبدی معتقد است، این شیوه دفاع کردن از سید حسن خمینی به معنای پذیرفتن عدم صلاحیت علمی او است. عبدی می گوید: «نقدم به صحبت آقای هاشمی این است که این حرف نگاه آنها را که مدعي هستند حسن‌آقا صلاحیت ندارد و می‌خواهند به‌ واسطه پایگاه انتسابی‌اش او را جلو ببرند، تشديد كرد».

عبدی در بخش دیگری از این مصاحبه می گوید: «صحبت آقاي هاشمي ـ فارغ از مفادش ـ به‌ هیچ‌ وجه ناظر بر کمک‌ کردن به تأیید صلاحیت نبود. ناظر بر تحمیل هزینه بود. این کار ـ بدون لحاظ محتوا ـ فقط باید بعد از ردصلاحیت صورت می‌گرفت، نه قبل از نهايي‌ شدن نتيجه بررسي صلاحيت‌ها. این به این معنی نیست که ایشان قطعا تأییدصلاحیت نمی‌شود، اتفاقا امید داریم که حتما تأیید شوند اما هر اتفاقی بیفتد اين صحبت‌ها اثر منفی داشت. برای همین همه تعجب کردند. این چه کمکی می‌کرد؟ حسن‌آقا اصلا نمی‌خواست اعتراض کند اما اصرار کردند و ایشان اعتراض کرد. وقتی این کار انجام شد، این صحبت اصلا کمکی به او نمی‌کند. صحبت آقاي هاشمي می‌توانست بعد از نهایی‌شدن حکم شورای نگهبان برای تحمیل هزینه آن هم نه با این محتوا باشد. این محتوا، محتوایی مدرن و قابل‌قبول نیست. اصلاح‌طلبان نمی‌توانند از این محتوا دفاع کنند و احتمال می‌دهم که حسن‌آقا نیز درخواستی برای رعایت صلاحیت به‌واسطه انتساب خانوادگی ندارند».

عباس عبدی معتقد است، با ایجاد فضای «تقابل» نه فقط مشکلی حل نمی شود، بلکه بیشتر هم می شود: «مشکل دیگر هم همان لحن نسبت به شورای نگهبان بود. می‌توانست این طور نقد کند که حوزه علمیه سازوکاری برای تشخیص مجتهد و مرجع دارد. چطور می‌شود این سازوکار را کنار گذاشت و سازوکار دیگری ایجاد کرد؟ باید توضیح می‌داد که چرا در گذشته این تغییر مسئولیت ایجاد شد. انتظاری که از آقای هاشمی داریم این است که فضا را تلطیف کند، نه اینکه شکاف تشدید شود. اگر یک فرد عادی این حرف را مي‌زد مسأله خاصی نبود؛ اما جايگاه آقاي هاشمي فرق دارد. مشکل اصلی این است که وقتی ایشان حرفی می‌زند که قریب به اتفاق علاقه‌مندان و حتی دولتی‌ها اصلا نمی‌فهمند که چرا این حرف زده شده؛ یعنی بار این حرف را متوجه شده‌‌اند؛ اما رابطه‌اش را با واقعیت صحنه سیاست نمی‌بینند، بلکه رابطه معکوس می‌بینند. من قصدم این نیست که کد مشخص از مواردی که اطلاع دارم به شما بدهم؛ اما مشکل اساسی به آن سخنان که نمی‌خواستم در آن یادداشت به آن بپردازم، همین نکته است. هنگامی که فضای تقابل در داخل تشدید شود، به حل مشکل ردصلاحیت‌ها کمکی نمی‌شود».

عباس عبدی می گوید که کشور بیش از هر چیز نیازمند «آرامش» و «وحدت» است: «دولت، برجام را با هزار زحمت به جایی رساند، ولی همه می‌دانیم تا برجام داخلی رخ ندهد، همه آنها روی هواست. برجام تمام شد و ایران همه هزینه‌هایش را داده است. آنچه مانده، تلاش براي كسب منافع برجام است كه آن ‌هم منوط به وحدت داخلی است. یک‌ میلیون شغلی که آقای روحانی قول داده ایجاد کند، ٤٠ میلیارد دلار پول می‌خواهد و چاره‌ای جز جذب سرمایه‌گذاری خارجی ندارد. هیچ آدم عاقلی با این سطح از تنش - که رئیس مجمعش چنین سخن می‌گوید- برای سرمایه‌گذاری نمی‌آید. اگر انتخابات ٩٢ موجب تحول شد، به این دليل بود که اين اميد را ايجاد كرد كه تغییری در داخل رخ می‌دهد. اگر این تغییرات عمیق نشود و در انتخابات به سرانجام نرسد، معنی‌دار نیست. اولین نتيجه سخنان آقاي هاشمي، خواسته یا ناخواسته نشانه ‌رفتن این آرامش و وحدتی است که در انتخابات می‌تواند خودش را نشان بدهد».

عباس عبدی در این مصاحبه، نگاهی هم به کارنامۀ سیاسی آیت الله هاشمی رفسنجانی دارد و در این چارچوب می پرسد: «شما سال ٦٨ قدرت ایشان را ببینید و الان ببینید کجاست و پیش‌بینی کنید ادامه‌اش کجا خواهد بود؟».