فروش فیلم‌های روی پرده سینماهای آمریکا در سوپرمارکت‌های ایران!

عرضه فیلم‌های آمریکایی توسط شرکت‌های خصوصی داخلی، نیازمند گرفتن گواهی کپی‌رایت این محصولات در ایران از کمپانی‌های اصلی یا نمایندگان منطقه‌شان است، ولی اکنون با گذشت مدتی از این الزام، تردیدهای جدی درباره برخی از این مجوزها وجود دارد و چنین تصور می‌شود، برخی از این مجوزها جعلی است.

به گزارش «تابناک»، کمپانی‌های فیلم «اصلی / Major» مشتمل بر استودیوهای اصلی هالیوود هستند که تولید و توزیع شمار قابل توجهی از فیلم‌ها را در آمریکای شمالی ‌و سهم قابل ملاحظه‌ای از باکس آفیس را دارند. سینمای جهان از جمله سینمای ایران نیز ارتباط بسیار وسیعی با این کمپانی‌های میجر دارد، زیرا برای نمایش و توزیع بسیاری از فیلم‌ها در سطح کشور‌ها، نیاز به اخذ حق تکثیر و توزیع این آثار (رایت) است و در همین راستا، در سال‌های اخیر چنین ارتباطی شکل گرفته بود.

در این میان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز مجوز فیلم‌های میجر را به عنوان یک مشوق به شرکت‌های فعال در حوزه شبکه خانگی می‌‌داد. ‌با توجه به آنکه سود اصلی در شبکه خانگی متعلق به این فیلم‌هاست ـ که یک ریال هزینه تولید یا خرید رایتشان پرداخت نمی‌شد و فروشی چند برابر فیلم‌های داخلی در شبکه خانگی داشتند ـ گرایش شدیدی برای در اختیار گرفتن امتیاز توزیع این فیلم‌های متعلق به کمپانی‌های میجر آمریکا وجود داشت.

این وضعیت استمرار داشت تا آنکه دولت هشتم، تصمیم به تغییر این وضعیت گرفت و در ‌‌‌نهایت مقرراتی وضع شد که مطابق با آن، هرگونه صدور پروانه توزیع فیلم میجر، باید با ارائه رایت داخلی خریداری شده برای فیلم باشد؛ اما با روی کار آمدن دولت سابق، این قاعده قانونی جدی گرفته نشد و حجم بسیار بالایی از فیلم‌ها بدون برخورداری از رایت، مجوز تکثیر و توزیع در شبکه خانگی ‌دریافت کردند.

در دولت یازدهم برای جلوگیری از مشکلات حقوق بین‌الملل برای مجوزهایی که دولت صادر می‌کند، مقرر شد تا از این پس، پروانه تکثیر و توزیع فیلم‌هایی در شبکه خانگی صادر شود که دارای گواهی کپی رایت باشد و بدین ترتیب در واقع دولت در چرخه یک اقدام فراقانونی نقش آفرین نخواهد بود.

این تصمیم در سینمای ایران به منزله از دست رفتن سود ده‌ها میلیاردی برخی تکثیر و توزیع‌کنندگان فیلم‌های میجر است، زیرا این شرکت‌ها پیش از این با دانلود نسخه‌ای از این فیلم‌ها و ارائه به وزارت فرهنگ و ارشاد مجوز می‌گرفتند و صد‌ها میلیون سود خالص از هر فیلم داشتند؛ اما حال باید رایت فیلم‌ها را به رقمی قابل توجه بخرند و به این ترتیب، این سود به شکل قابل توجهی کاهش می‌یابد.

پس از این تصمیم، گروهی از فیلمسازان مقاومت‌هایی کردند اما در ‌‌نهایت این تصمیم اجرایی شد و ظاهراً تمامی شرکت‌های فعال در این بخش از عرضه کنندگان منطقه‌ای محصولات کمپانی‌های بزرگ، کپی رایت فیلم‌های مهم را برای محدوده جغرافایی ایران خریداری می‌کردند؛ اما در یک سال اخیر درباره کیفیت این خرید‌ها، اما و اگرهایی مطرح شده است.

در این مدت، در شبکه خانگی، برخی فیلم‌هایی با ارائه گواهی کپی‌رایت، موفق به دریافت پروانه نمایش و توزیع در شبکه‌های خانگی شده‌اند که یا روی پرده آمریکا و دیگر کشور‌ها بوده‌اند و یا هنوز در شبکه خانگی در سطح بین‌الملل نیز عرضه نشده بودند. با این اوصاف، چگونه ممکن است، کپی رایت این فیلم‌ها برای عرضه در شبکه نمایش خانگی ایران، با چنین سرعتی فروخته شده باشد؟!

البته ممکن است شرکت‌های پخش کننده واقعاً کپی رایت، این فیلم‌ها را از برخی شرکت‌های منطقه‌ای که به دروغ خود را نمایندگان شرکت‌های میجر معرفی کرده‌اند، خریداری کرده باشند و نمی‌توان با اطمینان از ساختگی بودن مجوز برخی فیلم‌ها سخن به میان آورد. امیدواریم در این زمینه شاهد پاسخ‌های شفافی باشیم و برخی فیلم‌ها با گواهی‌های جعلی انگلیسی، به سوپرمارکت‌های ایرانی نیایند.