در آغازین روزهای مجلس شورای اسلامی پس از تعیین تکلیف هیأت رئیسه دائم، نوبت تعیین تکلیف کمیسیون ها رسیده است. کمیسیون هایی که برخی از آنان مانند کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با ۳۸ تقاضا، کمیسیون صنایع با ۳۲ تقاضا و کمیسیون برنامه و بودجه با ۳۱ درخواست، در صدر کمیسیون های مطلوب نمایندگان قرار گرفته اند.
به گزارش «تابناک»، ۲۹ نماینده مجلس برای کمیسیون اقتصاد، ۲۸ نماینده برای کمیسیون انرژی، ۲۵ نماینده برای کمیسیون عمران، ۲۳ نماینده برای کمیسیون آموزش و تحقیقات و ۲۲ نماینده نیز برای کمیسیون اجتماعی درخواست داده اند.
کمیسیون بهداشت نیز مورد اقبال ۱۷ نماینده و کمیسیون کشاورزی مورد اقبال ۱۵ نماینده قرار گرفته است. کمترین درخواست حضور برای کمیسیون های اصل ۹۰ با ۷ درخواست، کمیسیون فرهنگی با ۴ درخواست، کمیسیون قضایی و کمیسیون شوراها و امور داخلی هر یک با سه درخواست ثبت شده است.
با توجه به آمار موجود کمیسیون فرهنگی و کمیسیون شوراها با کمترین استقبال از سوی نمایندگان مجلس مواجه هستند. این در حالی است که یکی از دغدغه های نظام از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، موضوع فرهنگ در کشور بوده و می توان این را در بیانات مختلف رهبری به وضوح دید، به گونه ای که حتی در نام گذاری سال نیز نام فرهنگ مطرح می شود.
با وجود این، در همه دوره ها و به ویژه در دوره جدید مجلس شورای اسلامی با اینکه در دیدار اخیر نمایندگان با رهبری، بار دیگر ایشان بر این موضوع تأکید داشتند، نمایندگان تمایلی برای حضور در این کمیسیون ندارند و همین باعث ایجاد نگرانی هایی در میان برخی نمایندگان شده است.
احمد مازنی در نشست علنی روز گذشته طی تذکری در مجلس گفت: ما در مقام تبیین جایگاه فرهنگ نیستیم؛ اما انتظار می‌رود، عضویت در این کمیسیون نیز برای نمایندگان در اولویت باشد.
علی مطهری در ادامه در پاسخ به تذکر این نماینده گفت: هرچند تذکر شما مربوط به دستور جلسه نیست و بهتر بود در پایان جلسه در قالب تذکر شفاهی مطرح می شد، در عین حال این موضوع نقطه ضعف مجالس بوده است.
مطهری با بیان اینکه کمیسیون‌های فرهنگی، قضایی و حقوقی و شوراها عموما استقبال کمتری دارند، گفت: با توجه به تأکیدات اخیر مقام معظم رهبری در خصوص فرهنگ اسلامی، لازم است نمایندگان عضویت در این کمیسیون را نیز در اولویت خود قرار دهند؛ کما اینکه بسیاری از نمایندگان در حوزه فرهنگ دارای سابقه و تجربه هستند.
همچنین یکی دیگر از نمایندگان مجلس امروز با ابراز نگرانی از این بابت گفته است: مسأله فرهنگ مسأله‌ای است که مقام معظم رهبری نیز در مورد آن مسائلی را عنوان کردند، اگر کشوری با اقتصاد و نرخ رشد بالا اما از نظر فرهنگی تهی داشته باشیم، فایده‌ای ندارد.
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی در این باره اظهار داشت: مجلس در رأس امور است و می‌تواند کارها و اقدامات زیادی انجام دهد؛ متأسفانه استفاده نکردن از کمیسیون فرهنگی در بیرون نماد خوبی ندارد و باعث می‌شود که عقب‌افتادگی فرهنگی‌مان تشدید شود.
نماینده مردم رشت، تأکید کرد: حق این بود که حداقل روحانیون مجلس و کسانی که سبقه فرهنگی دارند در کمیسیون فرهنگی جمع شوند. این ضعف، نگران کننده است؛ اشکالی است که باید برطرف شود و فکر می‌کنم در حکمیتی که شعبه‌ها انجام می‌دهند، قدری این مسأله برطرف شود.
با این حال همچنان تمایلات برای پیوستن به این کمیسیون پایین است. یکی از دلایلی که به نظر می رسد، باعث شده تا نمایندگان میل کمتری برای حضور در این کمیسیون ها داشته باشند، این است که جاذبه این کمیسیون برای نمایندگان کم است و معمولا نمایندگان شهرستان ها به دلیل رسیدگی به امور حوزه های انتخابیه ترجیح می دهند در کمیسیون هایی باشند که ارتباط بیشتری با وزارت و امور اجرایی کشور دارند.
در دوره های گذشته، عموما رسم بر این بود که نمایندگان شهرهای بزرگ از جمله تهران بیشترین سهم را در این کمیسیون داشتند، اما در این دوره نیز نمایندگان کلان شهرها به دلیل برخی فرایندهای سیاسی رخ داده در جریان انتخابات، تمایل کمی برای حضور در این کمیسیون نشان داده اند.
عزت الله یوسفیان ملا، نماینده مردم آمل در گفت و گو با تابناک در خصوص این موضوع می گوید: کمیسیون باید برای پیشرفت امور نماینده جاذبه داشته باشد، نماینده ها به هر حال قول و قرارهایی با مردم حوزه انتخابیه خود گذاشته و به مردم وعده انجام برخی پروژه ها را داده اند.
وی گفت: این پروژه ها باید به هر حال پیش برود، بنابراین نمایندگان دوست دارند در کمیسیون هایی باشند که مستقیم با وزارت خانه ها در ارتباط باشد و بتوانند بخشی از نیازهای منطقه خود را برآورده کنند.
وی با بیان اینکه یکی از دلایلی که نمایندگان تمایل به حضور در حوزه های فرهنگی را ندارند دولت است، گفت: اگر مشکلات شهرها در سیستم دولتی اتوماتیک حل می شد، نمایندگان اصراری برای حضور در کمیسیون های دیگر ندارند، اگر مثلا مسأله راه روستایی خود به خود از طریق وزارت راه انجام شود، نماینده هیچ اصراری برای حضور در کمیسیون عمران ندارد.
وی گفت: اگر توزیع واحدهای تولیدی در کشور عادلانه بود و سیستم به صورت خودکار واحدهای تولیدی و صنعتی را در کشور توزیع می کرد، نمایندگان برای حضور در کمیسیون صنایع و کمیسیون اقتصادی اصراری نداشتند.
وی یادآور شد: نماینده وقتی می بیند، تا به وزارت جهاد یا وزارت صنعت و یا وزارت راه دسترسی نداشته باشد نمی تواند کاری برای منطقه خود انجام دهد، حاضر نمی شود به کمیسیون فرهنگی برود.
وی گفت: تهران و شهرهای بزرگ این گونه نیستند. مردم به لیست رأی داده اند و مطالبه چندانی از نمایندگان خود ندارند، بهتر بود نمایندگان شهرهای بزرگ در این کمیسیون ها باشند؛ بنابراین باید به نمایندگان شهرهای دیگر این حق را داد که در کمیسیون هایی باشند که بتواند امکاناتی را برای منطقه خود داشته باشد.
با این وصف شاید بتوان گفت کمیسیون فرهنگی یا شوراها برای نماینده ها یا حوزه انتخابیه آنان آب و نانی ندارد و نمایندگان به دنبال عضویت در کمیسیون هایی هستند که بتوانند از طریق اعمال فشار بر وزارتخانه های مرتبط با کمیسیون، منافع را به دست آورند؛ البته برای مردم حوزه انتخابیه شان.
